عمليات بدر توسط رزمندگان اسلام عليه نيروهاي متجاوز عراقي در منطقه شرق رودخانه دجله (1363ش)
عملیات بدر
رمز عملیات یا فاطمه الزهرا (س)
آغاز عملیات 1362/12/26
پایان عملیات 1363/12/19
جبهه جنوبی
مکان عملیات هور الهویزه
نوع تک گسترده
فرماندهی سپاه
سازمان عملکننده مشترک
رزمندگان ایرانی در عملیات بدر
عملیات بدر
رمز عملیات یا فاطمه الزهرا (س)
آغاز عملیات 1362/12/26
پایان عملیات 1363/12/19
جبهه جنوبی
مکان عملیات هور الهویزه
نوع تک گسترده
فرماندهی سپاه
سازمان عملکننده مشترک
رزمندگان ایرانی در عملیات بدر
عملیات بدر با رمز یا فاطمه الزهرا (س) در محور هور الهویزه به صورت گسترده در تاریخ ۲۶/۱۲/۱۳۶۳ به فرماندهی سپاه انجام شد. دو سپاه اصفهان و خوزستان در این عملیات شرکت داشتند و نیروهای ایران پس از پیشروی اولیه در جزایر مجنون و گرفتن پاسگاه ترابه، شکست سختی خورده و تقریبا ۹۰٪ سربازان این دو سپاه اسیر یا کشته شد@@@@@@@@@@@@@@
بازخوانی عمليات بدر
نام عملیات : عمليات بدر
رمز عملیات : یا فاطمه الزهرا (سلام الله علیها)
محدوده زماني: 19/12/1362 تا 26/12/1363
مکان عملیات: جبههٔ جنوبی ( هور الهویزه(
نوع تک: گسترده
فرماندهی: سپاه
سازمان عملکننده: مشترک
دستاوردها: آزادسازي 800 كيلومترمربع، دهها پاسگاه، جاده الحچرده، انهدام 6 هواپيما، 5 بالگرد، 250 تانك و نفربر، 200 خودرو نظامي
مقدمه
نام عملیات : عمليات بدر
رمز عملیات : یا فاطمه الزهرا (سلام الله علیها)
محدوده زماني: 19/12/1362 تا 26/12/1363
مکان عملیات: جبههٔ جنوبی ( هور الهویزه(
نوع تک: گسترده
فرماندهی: سپاه
سازمان عملکننده: مشترک
دستاوردها: آزادسازي 800 كيلومترمربع، دهها پاسگاه، جاده الحچرده، انهدام 6 هواپيما، 5 بالگرد، 250 تانك و نفربر، 200 خودرو نظامي
مقدمه
![](http://www.hodablog.net/files/maghalat/amaliyatebadr_files/image001.jpg)
بعداز عملیات خیبر، دشمن علاوه بر سازماندهی سپاه های اول، دوم، سوم و چهارم،اقدام به تشکیل فرماندهی شرق دجله و رده های مواضع پدافندی در سراسر منطقهجنوب کرد و در مسیر آب راه ها و در داخل نیزارها کمین هایی قرار داد تا درصورت هجوم نیروهای ایرانی، نقش هشدار دهنده و تاخیری داشته باشند و ازنزدیکی نیروهای شناسایی به خط دشمن نیز ممانعت به عمل آورد و به منظور زیرنظر داشتن هرگونه تحرک و داشتن دید کلی بر هور و اطراف آن دکل های متعددیرا نصب کرد. گذشته از کمین و نصب دکل ها، در آب راه ها موانع قابل ملاحظهای ایجاد کرد که گذشتن از آن ها بسیار سخت و بلکه غیر ممکن می نمود. بعداز این موانع، سیل بندی هم مشرف بر آب به عرض 12 متر و ارتفاع 2 متر احداثکرده و بر روی آن سنگرهای متعددی تعبیه، که از سه جهت، دارای دید کافی برروی آب بود.
![](http://www.hodablog.net/files/maghalat/amaliyatebadr_files/image002.jpg)
در حالی که دستیابی به یک جناح از دشمن در شمال بصره وقطع جاده مهم بصره – العماره، که می توانست منطقه مانور مناسبی را برایعملیات های آینده به سمت بصره و یا العماره باز نموده و دروازه جدیدی رابرای ورود به مناطق خشکی جدید بگشاید، هم چنان به عنوان یک هدف مهم تلقیمی شد؛ عواملی هم چون تجربیات به دست آمده از عملیات خیبر در خصوص الزاماتپشتیبانی و تاکتیکی و عملیات آبی و خاکی، جبران بسیاری از نواقص وکمبودهای مهندسی موجود در عملیات مذکور، در اختیار داشتن جزایر مجنون بهعنوان مناطق واسط و سرپل که امکان تمرکز نیروها و انتقال تجهیزات به جلورا تسهیل می نمود، موجب شدند منطقه غرب هورالهویزه مجدداً برای انجامعملیات بزرگ بعدی انتخاب گردد.
![](http://www.hodablog.net/files/maghalat/amaliyatebadr_files/image003.jpg)
اهداف عملیات
دستیابی و تسلط بر جاده العماره – بصره و نیز راهیابی به مرکز اصلی هورهای غرب دجله – که استان های ناصریه، بصره و العماره را احاطه کرده است – و هم چنین تسلط بر شرق دجله همراه با انهدام نیرو از جمله اهداف این عملیات بود.
هم چنین تسلط بر شرق دجله همراه با انهدام نیرو از جمله اهداف این عملیات بود. هم چنین، پاکسازی پاسگاه های ترابه، بلال، ابولیله و نیز روستاهای البیضه، الصخره، پَد خندق و انهدام پل های العزیر، خندق و ... در حد شمالی منطقه عملیات؛ و پاکسازی روستاها و انهدام پل هایی همچون جوبیر و ... در حد جنوبی منطقه در دستور عملیات بود.
![](http://www.hodablog.net/files/maghalat/amaliyatebadr_files/image004.jpg)
منطقه عملیاتمنطقهعملیات در غرب هورالهویزه واقع است که از شمال به ترابه و زجیه و از جنوببه القرنه و کانال سوئیب محدود می گردد. این منطقه دارای دو نوع طبیعتمتفاوت است: یک خشکی در قسمت غربی که حداقل عرض آن 2 کیلومتر در زجیه وحداکثر عرض آن 8 تا 9 کیلومتر در عزیر و الهاله می باشد و 2 هور بزرگ (هورالهویزه در شرق و هورالحمار در غرب) این خشکی را احاطه نموده اند. طولمنطقه عملیات از ترابه تا الهویدی حدود 50 کیلومتر می باشد. زمین آن ازجنس خاک رس نمکی و به حالت گرد است. در نزدیکی سیل بندهای هور نیز با نشستآب، منطقه حالت باتلاقی به خود می گیرد. هم چنین، منطقه مذکور توسطرودخانه دجله به دو قسمت شرقی و غربی تقسیم می شود که 4/3 خشکی منطقه درشرق رودخانه واقع است. جاده حساس و مهم بغداد – بصره نیز در غرب رودخانهواقع است. وسعت کل منطقه عملیات اعم از خشکی و هور 1000 کیلومتر مربعمی باشد که 250 کیلومتر مربع آن خشکی و مابقی آن هور می باشد، دراین منطقهیکی از بزرگ ترین ذخایر نفت عراق موجود می باشد که دولت عراق مشغول بررسیو نقشه برداری آن شده بود.
![](http://www.hodablog.net/files/maghalat/amaliyatebadr_files/image005.jpg)
استعداد دشمن
از منطقه قلعه صالح تا نهر سوئیب تحت فرماندهی نیروهای شرق دجله بود. استعداد و نحوه گسترش یگان های دشمن به صورت زیر بود:
الف – فرماندهی دفاع الاهوار؛ از قلعه صالح تا الکساره:
دو گردان کماندویی یوسف و عبدالله از لشکر 10.
تیپ 2 کماندویی سپاه چهارم .
ب – لشکر 35 پیاده؛ از منطقه الکساره تا نهر روطه.
تیپ 429 پیاده با پیاده با 3 گردان .
تیپ 94 پیاده با 3 گردان.
قاطع القادسیه، خالد، الصنادیه، صدام، دینار الثانی.
دو گردان کماندویی الفیحا و محمد قاسم از لشکر 5 مکانیزه.
نیروهای کماندو الشیبانی.
4 گردان تانک .
5 گردان توپخانه.
ج – فرماندهی نیروهای دفاع از بصره، از نهر روطه تا نهر سوئیب :
تیپ 93 پیاده با 3 گردان.
تیپ 703 پیاده با 3 گردان.
قاطع الشهید .
یک گردان تانک.
یک گردان توپخانه.
د – لشکر 31 پیاده ، از نهر سوئیب تاپاسگاه طلائیه:
تیپ 118 پیاده.
تیپ 49 پیاده.
تیپ 605 پیاده.
سه گردان توپخانه.
نیروهای که دشمن حین عملیات برای پاتک وارد منطقه کرد نیز عبارت بودند از:
لشکر 10 زرهی با تیپ های 17 و 42 زرهی و 24 مکانیزه.
لشکر گارد ریاست جمهوری با تیپ های 1 مکانیزه، 2 زرهی، 3 نیروی مخصوص و 4 زرهی.
لشکر 4 پیاده کوهستانی با تیپ های 5، 18 و 29 پیاده.
لشکر 6 زرهی با تیپ های 16 و 30 زرهی و 25 مکانیزه.
لشکر 1 مکانیزه با تیپ های 27 مکانیزه، 34 زرهی و 51 مختلط.
لشکر 5 مکانیزه با تیپ های 20 و 15 مکانیزه.
تیپ های 65، 66 و 68 نیروی مخصوص.
تیپ 10 زرهی.
![](http://www.hodablog.net/files/maghalat/amaliyatebadr_files/image006.jpg)
قوای خودی
نیروهایعمل کننده در منطقه تحت پوشش سه قرارگاه عملیاتی و با فرماندهی مرکزیقرارگاه خاتم الانبیاء صلی الله علیه و آله وسلم به شرح زیر تشکیل گردیدهبود:
قرارگاه نجف تحت فرماندهی قرارگاه خاتم الانبیاء صلی الله علیه و آله وسلم هدایت نیروهای زیر را به عهده داشت:
لشکر 25 کربلا.
لشکر 14 امام حسین علیه السلام.
لشکر 5 نصر.
لشکر 7 ولی عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف(
تیپ 15 امام حسن علیه السلام.
تیپ 18 الغدیر.
تیپ 21 امام رضا علیه السلام.
گردان های ویژه شهید صدر.
گروه 22 توپخانه (2 گردان(
گروه 40 توپخانه رسالت (1 آتشبار(
لشکر 77 پیاده ارتش.
محدوده عملیاتی قرارگاه نجف: از منطقه ترابه تا آب راه نینوا .
قرارگاه کربلا تحت فرماندهی قرارگاه خاتم الانبیاء ( صلی الله علیه و آله وسلم ) هدایت نیروهای زیر را به عهده داشت:
لشکر 17 علی ابن ابی طالب علیه السلام.
لشکر 31 عاشورا.
لشکر 8 نجف اشرف.
لشکر 27 محمد رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم.
تیپ مستقل 44 قمربنی هاشم علیه السلام.
لشکر 21 پیاده ارتش با 9 گردان پیاده، 2 گردان مکانیزه و 3 گردان تانک.
لشکر 28 پیاده ارتش.
گردان های 327، 350، 347، القارعه، 397، 372، 364 و 343 توپخانه.
محدود عملیاتی قرارگاه کربلا: از جنوب خط حد قرارگاه نجف تا شمال پَد الهویدی
قرارگاه نوح تحت فرماندهی قرارگاه خاتم الانبیاء صلی الله علیه و آله وسلم هدایت نیروهای زیر را به عهده داشت:
لشکر 41 ثارا... .
تیپ احمد ابن موسی.
محدوده عملیاتی قرارگاه نوح: از پد الهویدی تا کانال سوئیب.
همچنین، دو قرارگاه ظفر 1 و 2 تحت نظر قرارگاه خاتم الانبیاء صلی الله علیهو آله وسلم برای قرارگاه های نجف و کربلا منظور شده بود:
الف – قرارگاه ظفر 1
از سپاه، تیپ ویژه شهدا
از ارتش، تیپ 1 از لشکر 23 نوهد
ب – قرارگاه ظفر 2
از سپاه، تیپ مستقل 33 المهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف(
از ارتش، تیپ مستقل 55 هوابرد (4(
در مجموع، نیروهای عمل کننده سپاه عبارت بودند از: 345/31 بسیج، 964/13وظیفه و 17010 پاسدار.
![](http://www.hodablog.net/files/maghalat/amaliyatebadr_files/image007.jpg)
آخرین ویرایش توسط مدیر: