شناسایی مصالح ساختمانی قلابی
شناسایی مصالح ساختمانی قلابی
مدتی است برخی سازنده ها برای جبران ضرر و زیان ناشی از رکود مسکن، به استفاده از مصالح چینی که گفته می شود همه آنها غیراستاندارد است و همچنین مصالح بی کیفیت تولید داخل، روآورده اند. تشدید این رفتار غیرحرفه ای طی هفته های اخیر، موسسه استاندارد را بر آن داشته 30واحد تولیدکننده مصالح بدون مجوز استاندارد در 17استان کشور را شناسایی و آنها را به مراجع قضایی معرفی کند.
فریدون بلغاری مسوول پیگیری استاندارد مصالح ساختمانی در موسسه استاندارد دراین باره به دنیای اقتصاد گفت: در حال حاضر 4هزار واحد تولیدی در حوزه مصالح شامل آهن، آجر، سیمان، بتن و شن و ماسه در کشور فعالند که انتظار داریم 20درصد از این واحدها به دلیل فعالیت بدون مجوز و تولید غیراستاندارد از چرخه تولید خارج شوند.
شناسایی واحدهای تولید مصالح غیراستاندارد، اولین اقدام عملی برای اجرای مصوبه 4سال پیش دولت است. هیات دولت در سال 1384، تصویب کرد سازنده ها موظف به استفاده از مصالح و فرآورده های ساختمانی استاندارد هستند، ضمن اینکه نظام مهندسی، شهرداری ها و وزارت مسکن نیز باید مانع از استفاده مصالح بی کیفیت در ساختمان ها شوند.پیش از این قرار بود مصوبه 4سال پیش دولت در سال 86 اجرا شود، اما به دلیل اینکه در آن سال و همچنین سال گذشته تعداد واحدهای استاندارد در حوزه مصالح خیلی کم بود، مصوبه دو سال تاخیر خورد، اما از اول مهرماه بازار مسکن شاهد کنترل های شدید موسسه استاندارد قرار گرفته است.
پس از ابلاغ آیین نامه اجرایی رعایت استانداردهای اجباری مصالح ساختمانی در تاریخ 25/10/1386، سرانجام این آیین نامه از اواخر خردادماه سال جاری به اجرا درآمد و به دنبال آن پرونده 30واحد تولیدی مصالح غیراستاندارد در 17 استان کشور به مراجع قضایی ارجاع داده شد.
به گزارش دنیای اقتصاد، مهمترین روش برای کنترل ساخت و سازها بعد از کنترل نقشه های ساختمانی، الزام استفاده از مصالح ساختمانی استاندارد است که ابلاغ و اجرای آن پس از تاریخ ذکر شده به مدت 2سال به تعویق افتاد و سرانجام اداره کل استاندارد استان تهران با نظارت فریدون بلغاری این آیین نامه را هرچند با تاخیر به اجرا درآورد.
فریدون بلغاری، مشاور عالی موسسه استاندارد و مسوول پیگیری تصویب نامه دولت در خصوص اجرای آیین نامه استاندارد مصالح ساختمانی در رابطه با چگونگی اجرای این آیین نامه به دنیای اقتصاد توضیح داد: به تازگی قوانینی چون الزام استفاده از مصالح ساختمانی استاندارد در ساختمان های بالای 2500 تا 3000متر اجرا می شود، ولی اداره کل استاندارد خرد کردن قوانین را به این شکل قبول ندارد و تمامی واحد ها از 50 تا 3000متر باید الزامات قانونی را به شکل کامل اجرا کنند و در این میان استثنایی نیز وجود ندارد.
بلغاری در ادامه با اشاره به این مطلب که از این پس بر 32قلم مصالح ساختمانی اصلی که در بازار خرید و فروش می شود نظارت همه جانبه صورت خواهد گرفت، گفت: تاکنون تعداد زیادی از واحدهای متخلف شناسایی و به مراجع قضایی معرفی شده اند و برای جرایم این واحد ها تا 10میلیون تومان جریمه و حتی حکم زندان نیز در نظر گرفته شده است.به عقیده مسوول پیگیری تصویب نامه دولت در خصوص اجرای آیین نامه استاندارد مصالح ساختمانی، هنوز 50درصد تولیداتی چون شن و ماسه غیر استاندارد است و در مورد محصولاتی چون تیرچه سقفی و بلوک سیمانی نیز با مشکل جدی در زمینه کیفیت مواجه هستیم.
بلغاری با اشاره به اهمیت موضوع استاندارد مصالح و رابطه مستقیم آن با سلامت انسان ها تاکید کرد: وزارت صنایع و بازرگانی مکلفند به تولید مصالح ساختمانی در مرحله تولید نظارت کنند، ولی متاسفانه این مساله تا به امروز نادیده گرفته شده است.
با استناد به گفته های بلغاری تاکنون تمامی واحد های تولیدی در این رابطه شناسایی و در این میان 60درصد تولیدات، استاندارد و 40 درصد غیراستاندارد اعلام شده اند. این واحدها به صورت کارگاهی و با تجهیزات ابتدایی به تولید مصالح ساختمانی اقدام می کنند، ولی امید است با اجرای این مصوبه 20 درصد تولیدکنندگانی که توانایی تولید ندارند (یعنی 800کارگاه تولیدی) از چرخه تولید خارج شوند.
وی همچنین در توضیح راهکارهای موجود برای کنترل موثر مصالح ساختمانی به دنیای اقتصاد گفت: در حال حاضر برای کنترل همه جانبه تولیدات دو راهکار پیش رو داریم ،یکی آزمایش و نظارت در محل تولید و دیگری نظارت سازمان نظام مهندسی در مرحله ساخت و پس از ساخت به نحوه استفاده از مصالح ساختمانی و به این ترتیب مصالح غیراستاندارد اجازه ورود به بازار پیدا نخواهند کرد.
بلغاری در همین راستا تاکید کرد :همکاری وزارت مسکن و شهرسازی، وزارت بازرگانی و سازمان نظام مهندسی با اداره کل استاندارد الزامی به نظر می رسد.
تسهیلات ویژه برای واحد های تولیدکننده استاندارد
مشاور عالی سازمان استاندارد مصالح ساختمانی همچنین درباره تسهیلات ویژه ای که برای دریافت کنندگان پروانه استاندارد در نظر گرفته شده است، گفت: واحد های تولیدکننده مصالح ساختمانی باید سالانه از 500هزار تا 10میلیون تومان تحت عنوان کارمزد خدمات موسسه استاندارد به دولت پرداخت کنند، اما در صورت دریافت مجوز ساختمانی این هزینه به 100هزار تومان یعنی یک صدم کاهش پیدا می کند.
آغاز برخوردهای حقوقی از تیرماه
با تمام تسهیلات درنظر گرفته شده آیین نامه استانداردسازی مصالح ساختمانی باید از اوایل خرداد ماه به اجرا در می آمد که اجرای آن به تیر ماه موکول شد.بلغاری دلیل تاخیر در اجرای آیین نامه الزام استفاده از مصالح ساختمانی استاندارد را نبود برخی مواد اولیه استاندارد عنوان کرد و گفت: در برخی موارد برای مثال با نبود قیر نمی توان انتظار داشت محصولات کامل و استانداردی تولید شود. مشاور عالی موسسه استاندارد همچنین تاکید کرد: در مورد ساختمان های ساخته شده نیز سازنده ها در صورت تخریب یا خسارت وارد شده به سازه به دلیل استفاده از مصالح ساختمانی غیراستاندارد موظف هستند خسارت وارده را به خریدار پرداخت کنند.
آهن غیراستاندارد نداریم
در ادامه بررسی های انجام شده در حوزه آهن آلات به عنوان اساسی ترین چارچوب یک سازه، محمد آزاد، رییس اتحادیه آهن آلات با اشاره به اهمیت الزام استفاده از مصالح ساختمانی استاندارد گفت: مسوول مستقیم اجرای این مصوبه وزرات مسکن و شهرسازی و پس از آن شهرداری است، ولی در این رابطه سایر ارگان ها مسوول نیستند.
وی در توضیح این مطلب که چرا این آیین نامه با تاخیری 2ساله به اجرا درآمده است، افزود: دلیل اصلی را باید از متولیان امر جویا شد، ولی مسائلی نظیر کاهش قیمت مسکن، ساخت و ساز و سود نباید باعث شود که ساختمان ها سر هم بندی شده یا از مصالح ارزان غیراستاندارد استفاده شود.به گفته وی، در حال حاضر 45 درصد مصالح ساختمانی به جز سیمان غیراستاندارد است و در این میان آهن با کیفیت 100 درصدی ارائه می شود.محمد آزاد همچنین با تاکید بر این مطلب که آهن تنها محصولی است که مستقیما در کشور تولید می شود یادآور شد: ممکن است یکسری کالاها از نظر کشور سازنده، استاندارد داشته باشد، ولی با شرایط داخلی کشور ما هماهنگی نداشته باشد و در صورتی که این مصالح در سازه ها به کار برده شود آیین نامه استاندارد باید در مورد آنها به اجرا در آید.رییس اتحادیه آهن آلات در ادامه به دنیای اقتصاد گفت:شاید یکی دیگر از دلایل تاخیر در اجرای این آیین نامه عدم دخالت و همکاری اتحادیه ها با سازمان استاندارد باشد در صورتی که اجرای مستقیم قوانین استاندارد می تواند تا حدودی به ساخت و ساز و خرید و فروش در بازار مسکن نیز کمک کند.
خطر ورشکستگی برای کارخانه های آجر
در حوزه آجرهای ساختمانی سازمان استاندارد پس از آهن با چالش های فراوانی مواجه است.
منبع چی، نایب رییس اتحادیه آجر ساختمانی در توضیح مشکلات موجود یادآور شد: در حال حاضر اکثر آجرهای ماشینی استاندارد هستند، ولی مشکل اصلی ما در زمینه آجرهای فشاری است.
وی در توضیح این مطلب گفت: برای رفع مشکلات موجود جلساتی نیز با نهادهای مرتبط داشتیم، ولی متاسفانه به نتیجه نرسیدیم.
منبع چی با اشاره به این موضوع که الزام استفاده از مصالح ساختمانی استاندارد تاثیر چندانی در قیمت مسکن ندارد به دنیای اقتصاد توضیح داد: بیشترین بازخورد این موضوع متوجه کارخانه ها و کارگاه هایی خواهد بود که با تعداد زیادی کارگر اقدام به تولید آجر های فشاری و دستی می کنند و در صورت الزام این آیین نامه خطر ورشکستگی این کارگاه ها و بیکاری 30 تا 40 نفر کارگر در هر کارگاه بالا می رود در همین راستا باید توجه داشت که قوانین استاندارد نباید باعث شود حداقل تولیدات کارگاه ها متوقف شود، بلکه باید روش های جایگزین و تشویقی نیز در این رابطه در نظر گرفت.نایب رییس اتحادیه آهن آلات معتقد است که بازار مصالح ساختمانی بیشترین ضربه را از مصالح وارداتی و حتی مصالحی که از شهرستان ها به پایتخت تزریق می شود می خورد و بهترین کار در زمینه کنترل این مصالح پس از استاندارد آن، کنترل بازار پر تلاطم واردات به کشور است.
داستان سعادت آباد تکرار نشود
در کنار آهن و آجر، سیمان و بتن در زمینه الزام آیین نامه استاندارد از اهمیت ویژه ای برخوردار است؛ چرا که استحکام نهایی یک سازه را تامین یا بیمه می کند.علی اصغر کیهانی، تولیدکننده بتن آماده در رابطه با نحوه الزام تولیدکنندگان سیمان به اجرای این آیین نامه و اهمیت موضوع توضیح داد: باید به وضعیت تولیدکنندگان مصالح ساختمانی و در مرحله بعد نحوه استفاده آن توسط سازنده ها نظارت شود تا داستان تلخ ریزش ساختمان سعادت آباد تکرار نشود، در همین راستا تولیدکنندگان بتن آماده استاندارد برای حمایت از تولیدات استاندارد قیمت های بتن آماده ماشینی را که بدون دخالت دست تولید می شود با کسر هزینه های حمل و نقل پایین آورده اند و در حال حاضر نیز ما بیش از 5/2برابر نیاز ساخت وساز کشور بتن آماده تولید کرده ایم، ولی با این وجود بزرگترین مشکل فعلی کارخانه های بتن کارگاه هایی است که با تعداد زیادی کارگر و به شکل سنتی اقدام به تولید بتن دستی و ارزان قیمت می کنند که استحکام مناسبی نیز ندارد.کیهانی با تاکید بر اصرار مسوولین برای اجرای الزام آیین نامه استاندارد مصالح ساختمانی گفت:نباید از این آیین نامه استفاده ابزاری شود و مسوولان برای حفظ سمت و موقعیت در مقطع زمانی کوتاه آن را اجرا کرده و پس از آن این آیین نامه را فراموش کنند.وی در همین رابطه یادآور شد: با اجرای صحیح و مداوم این آیین نامه کارگاه های سنتی و کارگرانی که اقدام به تولید بتن دستی می کنند به تدریج جمع آوری خواهند شد و اگر شهرداری و مهندسین ناظر در نظارت تجدید نظر کنند متوجه می شوند که در حال حاضر 10 تا 15 درصد تولیدات غیر استاندارد در ساختمان ها استفاده می شود؛ چراکه تولید بتن های دستی منع قانونی چندانی ندارد.
با استناد به گفته های کیهانی، این آیین نامه هم اکنون در شهر جدید هشتگرد ومناطق 2، 22و 5 به اجرا در آمده، ولی با توجه به نیاز های موجود، این طرح باید به شکل سراسری در کل کشور،علی الخصوص پایتخت اجرایی شود.
مصالح چینی استفاده نکنید
مدیر کل معماری و ساختمان شهرداری تهران اعلام کرد : تمامی مصالح ساختمانی چینی در بازار غیراستاندارد است .«صباح الدین متقی» گفت : هیچ یک از انواع متعدد مصالح ساختمانی چینی موجود در بازار ساختمانی ایران مورد تایید اداره کل استاندارد و تحقیقات صنعتی نیست .این مقام مسوول در شهرداری تهران افزود : هم اینک حجم بالایی از مصالح ساختمانی موجود را در بازار ، مصالح و تجهیزات چینی تشکیل می دهد که به هیچ وجه از سوی اداره کل استاندارد و تحقیقات صنعتی مورد تایید نیست، اما به دلیل قیمت پایین آن از سوی مالکین و به خصوص بساز و بفروش ها به وفور استفاده می شوند .
منبع : دنیای اقتصاد