همان طور که گفتيم اسلام برنامه" آزادي تدريجي بردگان" را طرح كرده، و به همين دليل از هر فرصتي براي آزاد ساختن آنان استفاده كرده است، يكي از موارد این برنامه مساله" مكاتبه" است که به عنوان يك دستور در آیه 33 سوره مبارکه نور مطرح شده است.
عقد مكاتبه يك نوع قرار داد است که ميان اينکه دو نفر بسته مي‌شود، و عبد موظف مي‌گردد که از طريق كسب آزاد، مالي تهيه كرده و به اقساطي که براي او قابل تحمل باشد به" مولا" بپردازد و آزادي خود را باز يابد، و دستور داده شده است که مجموع اينکه اقساط بيش از قيمت عبد نباشد.
و نيز اگر به عللي عبد از پرداختن اقساط عاجز شد بايد از بيت المال و سهم زكات اقساط او پرداخته و آزاد گردد، حتي بعضي از فقهاء تصريح كرده‌اند که اگر زكاتي به مولا تعلق گيرد خود او بايد اقساط بدهي عبد را از باب زكات‌حساب كند.
اينکه عقد يك عقد لازم است و هيچيك از طرفين حق فسخ آن را ندارد.
روشن است که با اينکه طرح هم بسياري از بردگان آزادي خود را باز مي‌يابند و هم توانايي زندگي مستقل را در اينکه مدت که ملزم به كار كردن و پرداخت اقساط هستند پيدا مي‌كنند، و هم صاحبان آنها به ضرر و زيان نمي‌افتند و عكس العمل منفي به زيان بردگان نشان نخواهند داد.
وَ لا تُکْرِهُوا فَتَیاتِکُمْ عَلَى الْبِغاءِ إِنْ أَرَدْنَ تَحَصُّناً لِتَبْتَغُوا عَرَضَ الْحَیاةِ الدُّنْیا وَ مَنْ یُکْرِهْهُنَّ فَإِنَّ اللَّهَ مِنْ بَعْدِ إِکْراهِهِنَّ غَفُورٌ رَحیمٌ
و کنیزان خود را براى منافعناپایدار زندگى دنیا مجبور به فحشاء نکنید اگر خودشان مى خواهند پاک بمانند . و هر کس آنها را بر این کار مجبور کند ، خداوند بعد از این مجبور شدن آنها ، غفور و رحیم است . عقد مكاتبه يك نوع قرار داد است که ميان اينکه دو نفر بسته مي‌شود، و عبد موظف مي‌گردد که از طريق كسب آزاد، مالي تهيه كرده و به اقساطي که براي او قابل تحمل باشد به" مولا" بپردازد و آزادي خود را باز يابد، و دستور داده شده است که مجموع اينکه اقساط بيش از قيمت عبد نباشد.
و نيز اگر به عللي عبد از پرداختن اقساط عاجز شد بايد از بيت المال و سهم زكات اقساط او پرداخته و آزاد گردد، حتي بعضي از فقهاء تصريح كرده‌اند که اگر زكاتي به مولا تعلق گيرد خود او بايد اقساط بدهي عبد را از باب زكات‌حساب كند.
اينکه عقد يك عقد لازم است و هيچيك از طرفين حق فسخ آن را ندارد.
روشن است که با اينکه طرح هم بسياري از بردگان آزادي خود را باز مي‌يابند و هم توانايي زندگي مستقل را در اينکه مدت که ملزم به كار كردن و پرداخت اقساط هستند پيدا مي‌كنند، و هم صاحبان آنها به ضرر و زيان نمي‌افتند و عكس العمل منفي به زيان بردگان نشان نخواهند داد.
