► •*♥*•◄ تاپیک جامع اخبار نجوم ► •*♥*•◄

[*** s.mahdi ***]

[h=1] آخرین پرتره کنجکاوی در 2012

[/h]
» سرویس: علمي و فناوري - علمي
کد خبر: 91101005781
یکشنبه ۱۰ دی ۱۳۹۱ - ۰۸:۳۸



در آخرین روزهای سال 2012، ناسا یکی از جالب‌ترین پرتره‌های شخصی کاوشگر کنجکاوی را در مریخ به ثبت رسانده که در آن این ربات در برابر مقصد نهایی خود، کوه شارپ دیده می‌شود.
به گزارش سرویس علمی خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، این تصویر جدید از کنجکاوی در حقیقت یک ترکیب از چندین تصویر رنگی وضوح بالا بوده که از 31 اکتبر تا اول نوامبر توسط این کاوشگر به ثبت رسیده‌اند.
این تصویر، کنجکاوی را در میان رد چرخ‌های آن با یک پیش‌زمینه از کوهستان پنج کیلومتری شارپ در دوردست نشان می‌دهد.
این کوه برجسته، قله مرکزی محل فرود این کاوشگر در دهانه عریض گیل است. کوه دیگر قابل مشاهده در این تصویر در سمت چپ کنجکاوی در حقیقت دیواره شمالی دهانه است.
کنجکاوی برای ایجاد تصاویر چشمگیر از مریخ از تصویربردار عدسی دستی مریخ(MAHLI) استفاده می‌کند که یک دوربین پرقدرت بر روی بازوی روباتیک آن است. این کاوشگر مانند یک گردشگر که از خود در برابر بناهای تاریخی عکس می‌اندازد، دوربین را به سوی خود برگردانده و مجموعه‌ای تصاویر که تیم این ماموریت برای تولید یک نمای ترکیبی وضوح بالا به هم چسبانده‌اند، از خود ثبت کرده است.
کنجکاوی برای این عکس باید بازوی روباتیک خود را در بیش از 50 موقعیت در یک روز قرار می‌داد تا از تمام بدنه خود در برابر دوربین عکس بگیرد. دانشمندان ناسا از یک نمونه آزمایشی این کاوشگر در زمین برای تمرین بخشهای تصویربرداری مریخی استفاده کرده‌اند.
ناسا پیش از این در اوایل ماه نوامبر یک نسخه دیگر از پرتره کنجکاوی را که از 55 تصویر مجزا ساخته شده بود، به نمایش گذاشت. این تصویر جدید شامل جزئیات چشمگیر بیشتر و یک نمای گسترده‌تر است.
کاوشگر کنجکاوی به سوی یک ناحیه در نزدیکی دامنه کوه شارپ موسوم به گلنلگ در حال حرکت بوده و در طول مسیر آزمایشات خود را انجام خواهد.
ماموریت اصلی این کاوشگر 2.5 میلیارد دلاری تعیین امکان وجود حیات میکروبی ابتدایی در دهانه گیل در گذشته یا حال است.

 

[*** s.mahdi ***]

[h=1] مهندس اولین پرواز انسان به ماه درگذشت

[/h] » سرویس: علمي و فناوري - علمي
کد خبر: 91101005779
یکشنبه ۱۰ دی ۱۳۹۱ - ۰۸:۳۶



«جسکو فرایر فون پوتکامر» از مهندسان ناسا و یکی از اعضای اصلی مأموریت آپولو برای انتقال نخستین انسان به ماه، در سن 79 سالگی درگذشت.

به گزارش سرویس علمی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، «فون پوتکامر» پس از اخذ مدرک مهندسی مکانیک از کالج فناوری آخن آلمان، در سال 1962 میلادی به ناسا پیوسته و همزمان به تیم طراحی موشک به سرپرستی دکتر «ورنر فون بروان» دعوت شد.

فعالیت این تیم در مرکز پرواز فضایی مارشال سرانجام به طراحی و توسعه موشک Saturn V‌ منجر شد که برای انتقال فضاپیمای آپولو 11 و نخستین انسان به ماه مورد استفاده قرار گرفت.

«فون پوتکامر» پس از 12 سال حضور در مرکز مارشال، در سال 1974 میلادی به مرکز فرماندهی ناسا در واشنگتن رفت و با تیم طراحی ایستگاه فضایی بین المللی (ISS)‌ همکاری کرد و در طول فعالیت علمی خود، جوایز متعددی از جمله جایزه افتخار ناسا (NASA Honor Award‌) را دریافت کرد.

مجموعه کتاب هایی در خصوص سفرهای فضایی و حضور بعنوان مشاور فنی در مجموعه علمی - تخیلی پیشتازان فضا (Star Trek) از دیگر فعالیت های «پوتکامر» محسوب می شود.

«فون پوتکامر» روز 27 دسامبر (هفتم دی) در اثر بیماری در سن 79 سالگی درگذشت.

 

[اخبار]

آمادگی برای ساخت نمونه پروازی ستاره‌یاب نصیر

آمادگی برای ساخت نمونه پروازی ستاره‌یاب نصیر

رئیس دانشکده هوافضای دانشگاه خواجه نصیر با اشاره به تکمیل نمونه صنعتی سامانه ناوبری ستاره یاب گفت: در حال حاضر آماده طراحی و ساخت نمونه عملیاتی آن و نصب بر روی ماهواره هستیم.

بيشتر...

 

[اخبار]

در جستجوی حیات بیگانه

در جستجوی حیات بیگانه

یک دانشمند ژنتیک، روشی برای پیدا کردن آثار احتمالی حیات بر سطح مریخ پیشنهاد کرده است

بيشتر...

 

[infrequent]

روش‌های آینده برای سفر به فضا

روش‌های آینده برای سفر به فضا

صنعت گردشگری فضایی​، این روزها همچون روزگاران ابتدایی عصر فضا همچنان از موشک‌های فضایی برای فرستادن مشتریان پولدار خود به فضا استفاده می‌کند، اما می‌توان انتظار داشت ​ بزودی روش‌های جدیدی برای نیل به این منظور توسعه داده شود.

در ادامه به بررسی دو طرح و ایده جدید در این زمینه می‌پردازیم.

ماگلومداری (ترن‌های فضایی)

Startram سیستم پرتاب ماگلو فضایی است که در آن از یک کپسول قطار مغناطیسی ابررسانا که از طریق الکترومغناطیس به پرواز درمی‌آید استفاده می‌شود. فاز اول این طرح برای حمل بار بوده و فاز بعدی که بسیار گران‌تر و هزینه‌برتر است، برای حمل انسان به کار خواهد رفت.

این سیستم جدید که ترکیبی از ایده دکتر جورج مایس و ایده ماگلو ابررساناست، توسط جیمز پاول ارائه شده و به بحثی جدی تبدیل شده و به طور بالقوه می‌تواند کاهش قابل توجهی در هزینه‌های صنعت گردشگر فضایی ایجاد و آن را به فاز تجاری نزدیک کند.

آسانسور فضایی

یکی از مفاهیم دیرین و قابل توجه که با هدف ردمی کردن روند خروج از سیاره زمین مطرح بوده آسانسور فضایی است.

این فرضیه حدود صد سال پیش ارائه شد. ایده آسانسور فضایی استفاده از یک کابل مهار شده بین ایستگاه زمینی و فضایی برای فرستادن افراد به فضا بود تا با کسر کوچکی از هزینه‌های سیستم‌های مبتنی بر پرتاب موشک انجام شود.

در حالی که ایده‌های مختلفی در این زمینه وجود دارد اما باید گفت ​مولفه کلیدی آسانسور فضایی یک کابل نازک سبک‌وزن است که از ایستگاهی روی خط استوا به ارتفاع 36 هزار کیلومتر​ به سمت فضا ادامه می‌یابد.

اولین گزینه برای این موضوع نانوتیوب‌های کربنی است. چرخش زمین و یک وزنه تعادلی در انتهای فوقانی کابل می‌تواند مانند لوبیای سحرآمیز، خط سیر سریع و محکمی برای ارسال بار و نفر به مدار زمین ایجاد کند.

با توجه به این‌که در حال حاضر ارسال هر کیلو بار به فضا 20 هزار دلار هزینه دارد به گفته کنسرسیوم آسانسور فضایی بین‌المللی (ISEC)، این طرح کاهش قابل‌توجهی در هزینه‌ها به همراه خواهد داشت.

این ایده می‌تواند قبل از پایان قرن بیست و یکم به واقعیت تبدیل شود. کمپانی اوبایاشی ژاپن طرحی ارائه کرده که می‌تواند سال2050 آسانسور فضایی خود را با ظرفیت حمل 30 مسافر راه‌اندازی کند.


کنجکاو

 

[*** s.mahdi ***]

در جستجوی حیات بیگانه یک دانشمند ژنتیک، روشی برای پیدا کردن آثار احتمالی حیات بر سطح مریخ پیشنهاد کرده است

جستجوی حیات در مریخ پس از مأموریت وایکینگ های ناسا بی نتیجه ماند و برای بیش از ۳۰ سال هیچ کس به دنبال سرنخ های آن در سیاره سرخ نگشت، اما کریگ وِنتر پژوهشگر مستقل ژنومیکس، از دانشمندان برجسته رمزگشای نقشه ژنوم انسان و سازنده حیات مصنوعی در گام شجاعانه دیگری درصدد تغییر این روند است. او هفته گذشته در کنفرانسی در نیویورک اعلام کرد که قصد دارد یک توالی یاب DNA به مریخ بفرستند و ژنوم هر میکروب مریخی را ـ در صورت وجود ـ توالی یابی کرده و به زمین مخابره کند. جزئیات برنامه بلندپروازانه ونتر اندک است و او از شرح دقیق آن خودداری کرده است، اما همین برنامه دلیلی است برای فکرکردن به این که اگر بدانیم دقیقا چگونه و در کجا باید جستجو کنیم، می توانیم DNA مریخی را بیابیم! حرکت پیشین بشر برای شکار حیات در مریخ، مربوط به آزمایش هایی می شود که سطح نشین های وایکینگ برای جستجوی مولکول های آلی در آنجا انجام داده بودند. نتایج این بررسی ها درگیر ابهاماتی شد، بویژه در پرتو شواهد در حال رشدی که تائید می کرد مولکول های آلی از فرآیندهای طبیعی غیرزیستی هم می توانند سازمان دهی شوند. یافتن DNAیک شاخص بسیار کلیدی برای حیات به شمار می آید؛ احتمالا امکان بودن آن در خارج از زمین وجود دارد. این که پیش مواد سازنده ریبوز ـ قندی که خود، از واحدهای سازندهDNAو RNA است ـ در فضای میان ستاره ای و مولکول های آلی پیچیده در تیتان و انسلادوس، قمرهای زحل یافته شده اند، خود بخشی از این مسیر است. گویی که مواد خام حیات در سراسر منظومه خورشیدی اولیه پخش شده باشند و به نظر می رسد حیات، بارها از مجموعه متداولی از عناصر پدیدار شده است. ● شیمی جایگزین آیا تعجب آور است اگر بگوییم ممکن است حیات در نخستین روزهای پیدایش زمین و مریخ میان این دو دنیا مبادله شده است؟! در واقع، این رد و بدل کردن به مدد برخوردهای سیارکی میسر شده است؛ به این صورت که حدود یک میلیارد تن صخره و البته احتمالا مولکول DNA یا حداقل سنگ بناهای سازنده آن بین این دو سیاره جابه جا شده اند. این یعنی هر ماده احتمالی مریخی کاملا به DNA زمینی یا آن مولکولی که ما با استفاده از آزمایش های استاندارد شانس پیداکردن آنها را داریم شبیه است. حتی اگر فرصت چنین کاری هم نداشته باشیم، می توانیم با ساخت توالی یاب های بیشتر به جستجوی مولکول هایی که از قندها یا حروف شیمیایی جایگزین در کدهایشان استفاده کرده اند، بپردازیم. کریس کار از انستیتو تکنولوژی ماساچوست و همکار ناسا در برنامه جستجو برای ژنوم فرازمینی می گوید: «درست است که ما تا به حال در مریخ نبوده ایم، اما این محدودیت اساسی به شمار نمی آید.» گزینه دیگر برای یک توالی سنج DNA این است که پشت یک مجموعه شکار مواد آلی سوار شود. مایکل مِیر دانشمند راهبر برنامه اکتشاف مریخ در ناسا گفت: «اگر ما تنها در جستجوی DNA رایجی که می شناسیم باشیم ممکن است شکل های احتمالی دیگر حیات را از دست بدهیم. یک توالی یاب می تواند با آزمایش مولکول های آلی که در جستجوی DNA بدست آورده، تعیین کند آیا آنها منشا زمینی دارند یا خیر؟» ● تونل های مخفی سطح نشین وایکینگ سطح مریخ را برای پیدا کردن نشانه های شیمیایی حیات ـ که هدف مریخ نورد کنجکاوی است ـ جستجو نکرد؛ بلکه آن را برای یافتن محیط های سکونت پذیر باستانی طی کرد. چون مریخ فاقد جو ضخیم و میدان مغناطیسی محافظت کننده است و سطح سیاره از آسیب پرتوهای فرابنفش و کیهانی در امان نیست، ناسا این نوع از جستجو را برگزید. در مریخ، هر اثری از حیات باید حداقل یک متر زیر خاک یا سنگ فرو برود تا بقای آن به خطر نیفتد. مهم تر آن که مطالعه اخیر نشان داد DNA با نرخی قابل پیش بینی تجزیه می شود و این از حفظ هر اثری برای بیش از یک میلیون سال جلوگیری می کند. بنابراین، ونتر باید در برنامه متهورانه خود مکان های بالقوه بارورتر در عمق مریخ را هدف گذاری کند. خوشبختانه، فناوری مورد نیاز برای بررسی عمق خاک و سنگ مریخ هم اکنون موجود است. آژانس فضایی اروپا، ماموریت اگزومارس ExoMars را سال ۱۳۹۷ آغاز خواهد کرد و یک مته با قابلیت سوراخ کردن عمق حداقل یک متری از ابزارهای این ماموریت خواهد بود. همچنین ممکن است ربات های اکتشافی اگزومارس مسیرهای مواد مذاب، تونل هایی که جریان های آتشفشانی باستانی آنها را حفاری کرده و از گزند پرتوها در امان مانده اند هدف گیری کنند. از سوی دیگر، آزمایشگاه پیش رانش جت ناسا در حال توسعه مریخ نوردی موسوم به اکسل (Axel) است که می تواند روی صخره ها فرود بیاید و مستقیم به سوی غارهای مریخی برود. اگر توالی یابDNA هنگام ارسال مریخ نورد بعدی آماده پرواز شده باشد، آیا ناسا آن را به مأموریت اضافه می کند؟

 

[*** s.mahdi ***]

[h=1] شبی که ماه ، مشتری را بلعید+ تصویر

[/h]

» سرویس: علمي و فناوري - علمي

کد خبر: 91101106784
دوشنبه ۱۱ دی ۱۳۹۱ - ۱۱:۳۷

ستاره‌شناس برزیلی، موفق به ثبت دقیق و وضوح بالای یک رویداد نادر آسمانی شده که در آن ماه بنظر در حال بلعیدن سیاره مشتری است.


به گزارش سرویس علمی خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، رافائل دفاواری، برای ثبت گذر بزرگترین سیاره منظومه شمسی از پشت ماه و پنهان شدن آن در پشت سطح پر گودال این قمر در زمان و مکان مناسب تلسکوپ پرقدرت خود را متمرکز کرده بود.


این پدیده جالب که اختفاء نام داشته، شامل پنهان شدن یک جسم سماوی در پشت یک جسم دیگر بوده که در میان آن و مشاهده‌کننده قرار گرفته است.


فیلم ثبت شده، پدیده نادر را با سرعت پنج برابر سریع‌تر از حالت واقعی به نمایش گذاشته است.


این تصاویر زیبا همچنین سیاره مشتری را که 122 برابر زمین بوده، در حالی نشان می‌دهد که در پشت ماه از نظر خارج می‌شود.


یکی از قمرهای این سیاره عظیم‌الجثه گازی موسوم به آیو نیز قابل مشاهده بوده که بر روی سیاره سایه انداخته است.


جزئیات این فیلم به دلیل مسافت دخیل در آن بسیار جالب توجه است. در این زمان ماه در مسافت 386 هزارکیلومتری قرار داشت و فاصله سیاره مشتری که پنجمین سیاره از نظر نزدیکی به خورشید بوده، حدود 580 میلیون کیلومتر بوده است.


پدیده اختفاء که در آن ماه دخیل باشد، بسیار نادر بوده چرا که مدار این قمر نسبت به مسیر سیارات منظومه شمسی مورب است.


این مدار منحرف بدین معنی است که ماه غالبا در برابر سیارات دیگر قرار نمی‌گیرد.

 

[infrequent]

کاوشگر جدید ناسا سال 2013 راهی مریخ می‌شود

کاوشگر جدید ناسا سال 2013 راهی مریخ می‌شود

ناسا قصد دارد با پرتاب مدارگرد اکتشافی مریخ، به سوالات مطرح درخصوص تاریخچه باستانی سیاره سرخ از جمله وضعیت جوی و امکان میزبانی حیات پاسخ دهد.

به گزارش سرویس فناوری خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، محققان در مرکز سیستم‌های فضایی «لاکهید مارتین» در حال انجام تست‌های تکمیلی برای آماده سازی پرتاب مدارگرد اکتشافی Maven‌ هستند.

وزن این کاوشگر فضایی دو هزار و 500 کیلوگرم است و با افزودن آرایه‌های پنل خورشیدی، طول کاوشگر به 11 متر معادل یک اتوبوس مدرسه می رسد.

فضاپیمای جدید ناسا با بودجه 670 میلیون دلاری در دست طراحی است و طبق برنامه‌ریزی صورت گرفته در یک بازه زمانی از 18 نوامبر تا هفتم دسامبر 2013 میلادی سفر خود به سمت سیاره سرخ را آغاز خواهد کرد.

در صورت پرتاب موفقیت‌آمیز، مدارگرد اکتشافی Maven‌ در سپتامبر سال 2014 میلادی در مدار مریخ قرار خواهد گرفت.

مأموریت یکساله این کاوشگر با هدف بررسی تغییرات جوی مریخ و نقش این فرآیند در تغییرات آب و هوایی در طول چند میلیارد سال گذشته انجام می‌شود.

به گفته محققان، جو مریخ در حال حاضر سرد و خشک است، اما در گذشته باستانی آب بشکل مایع بر سطح سیاره جریان داشته است.

همزمان با آغاز سال جدید میلادی، دور جدید تست‌های مختلف برای آماده‌سازی مدارگرد اکتشافی Maven شروع می‌شود که شامل تست‌های لرزش و تکان برای شبیه‌سازی زمان پرتاب بوسیله موشک اطلس 5 است.

​

تست های آماده سازی مدارگرد اکتشافی جدید ناسا
​

​

ایسنا

 

[infrequent]

پرده‌برداری از راز جمله تاریخی فاتح ماه

پرده‌برداری از راز جمله تاریخی فاتح ماه

پس از گذشت سه ماه از مرگ «نیل آرمسترانگ» اولین مردی که پا به ماه گذاشت، خانواده وی اظهار کردند که گفته معروف وی هنگام این رویداد تاریخی، در حقیقت نه یک جمله آنی، بلکه یک کلام از پیش تمرین شده بوده است.

به گزارش سرویس علمی خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، جمله «این قدمی کوچک برای (یک) انسان و یک جهش بزرگ برای انسانیت است»، نقل قولی معروف و بحث برانگیز بوده است.

اکنون خانواده آرمسترانگ گفته‌اند که این جمله پیش از این سفر توسط وی نوشته شده و این که آرمسترانگ همیشه قصد داشت حرف جا افتاده «یک» را در این گفته وارد کند.

نیل آرمسترانگ گه در ماه اوت 2012 در سن 82 سالگی درگذشت، همیشه از اینکه این جمله به طور بداهه و در زمان فرود فضاپیما در سطح ماه بر زبان وی آمده، حمایت می‌کرد.

اما یک میلیون بیننده‌ای که از سراسر جهان صحنه قدم گذاشتن آرمسترانگ را بر روی ماه مشاهده می‌کردند، کلمه «یک» را در این جمله نشنیدند که منجر به بحث در مورد معنی آن شد.

با این حال، مجموعه‌ای از مصاحبه‌های جدید و نادر با خانواده وی نشان داده که آرمسترانگ در حقیقت چند ماه پیش از این پرواز تاریخی ، آن را پیش‌نویس کرده بود.

دین آرمسترانگ، برادر این فضانورد اظهار کرد که نیل از وی خواسته بود کمی پیش از حرکت مسافران ماموریت آپولو 11 به کیپ کارناوال که برای چند ماه در آنجا اقامت داشته و برای سفر آماده می‌شدند این جمله را بخواند.

او اصرار داشت که متن اصلی که توسط نیل به وی داده شده بود، از کلمه «یک» برخوردار بوده است، این در حالی بود که دوباره در جریان این مصاحبه نیز بدون این کلمه، جمله را تکرار کرده بود.

حذف این حرف در جریان مخابره از سطح ماه باعث بحثهای 40 ساله در مورد آنچه آرمسترانگ گفته بود، شد. بسیاری وی را متهم به اشتباه لپی کرده، در حالیکه سایرین به معنی بین این جمله توجه داشتند.

بدون کلمه «یک»، جمله به مرد انتزاعی و کل بشر مانند بخش دوم این جمله اشاره خواهد داشت. آرمسترانگ همیشه اصرار داشت که جمله را بطور کامل گفته، تا اینکه در سال 1999 اذعان کرد که خود نیز نمی‌تواند این کلمه را در صدای ضبط شده بشنود و اینکه احتمالا در اثر ایستایی مخابره از بین رفته است.

بررسی‌های این جمله همچنین نشان داده که به طور تصادفی گفته شده و از قبل آماده نشده است. اما اکنون امید است که این آشکارسازی سرانجام بتواند حدس و گمانها را پایان بخشد.

آرمسترانگ دو سال پس از این ماموریت از کار در ناسا استعفا کرده و به عنوان استاد مهندسی در دانشگاه به کار مشغول شد و به ندرت در انظار عمومی ظاهر می‌شد.

به گفته خانواده آرمسترانگ، وی همیشه مضطرب بود که چگونه می‌تواند کار مهمتری از قدم گذاشتن بر ماه انجام داده و براساس انتظارات مردم از وی به عنوان یک نماد بین‌المللی زندگی کند.

ایسنا

 

[اخبار]

فردا زمین در نزدیک‌ترین فاصله از خورشید قرار می‌گیرد

فردا زمین در نزدیک‌ترین فاصله از خورشید قرار می‌گیرد

فردا در روز حضیض خورشیدی زمین با خورشید فقط ۱۴۷ میلیون کیلومتر فاصله دارد. هر ژانویه زمین در نزدیک ترین فاصله به خورشید و در ماه جولای در دورترین فاصله از آن قرار می گیرد. در سال ۲۰۱۳ دورترین فاصله زمین از خورشید - اوج خورشیدی- در روز پنجم جولای اتفاق می افتد.

بيشتر...

 

[infrequent]

کشف 700 هزار کهکشان در 2013 با تلسکوپ رادیویی جدید استرالیا

کشف 700 هزار کهکشان در 2013 با تلسکوپ رادیویی جدید استرالیا

دانشمندان استرالیایی پیش‌بینی کردند که تلسکوپ رادیویی جدید این کشور در سال 2013، تا 700 هزار کهکشان را کشف خواهند کرد.

به گزارش سرویس فناوری خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، این تاسیسات تلسکوپ رادیویی جدید در غرب استرالیا، بخش عظیمی از فضا را برای ارائه نشانه‌هایی از تکامل فضا جستجو خواهد کرد.

مجموعه تلسکوپ 65 میلیون پوندی Askap در یک ناحیه کویری دورافتاده با وسعت 50 هزار کیلومتر مربع در غرب استرالیا واقع شده است. این مجموعه از 36 دیش که هر کدام 12 متر عرض دارند، برخوردار بوده که در کنار یکدیگر به عنوان یک آنتن منفرد کار می‌کنند.

این تلسکوپ با استفاده از دوربینهای جدید رادیویی می‌تواند با سرعت بیشتر از تلسکوپهای رادیویی کنونی آسمان را اسکن کرده و یک میدان دید 150 برابر محیط ماه را ارائه کند.

Askap همچنین به ستاره شناسان در بررسی یکی از بزرگترین اسرار جهان یعنی انرژی تاریک کمک خواهد کرد. بنظر می‌رسد که این نیرو مسبب دور شدن کهکشانها از یکدیگر با سرعت شتابنده است.

اگرچه هیچ کس در مورد چیستی انرژی تاریک اطلاعی ندارد اما باورها بر این است که 73 درصد جهان را تشکیل داده است.

دانشمندان با ترکیب مشخصات این مجموعه تلسکوپ با شبیه‌سازیهای رایانه‌ای توانسته‌اند قابلیتهای آنرا پیش‌بینی کنند.

دکتر آلان دوفی، عضو تیم Askap از دانشگاه غرب استرالیا گفت: Askap یک تلسکوپ بسیار توانا است که بررسی‌های آن می‌تواند کهکشانهای بیشتر را در مسافتهای دورتر شناسایی کرده و آنها را با جزئیات بیشتر از سایر تلسکوپهای رادیویی در جهان بررسی کند.

وی افزود: طبق پیش‌بینی‌های ما، تلسکوپ «والابی» این مجموعه 600 هزار و «دینگو» 100 هزار کهکشان جدید را کشف خواهند کرد که در چند تریلیون سال نوری مکعب فضا منتشر شده‌اند.

این تلسکوپها به بررسی گاز هیدروژن کهکشانی که سوخت شکل‌دهنده ستارگان بوده، پرداخته تا چگونگی تغییرات کهکشانها را در چهار میلیارد سال گذشته مشاهده کنند.

البته Askap در حقیقت پیش درآمدی برای یک پژوهش بلندپروازانه‌تر موسوم به (Ska) است.

Ska که ساخت آن در سال 2019 به پایان خواهد رسید، با برخورداری از ایستگاههای گیرنده گسترده در آفریقای جنوبی، استرالیا و نیوزلند، بزرگترین تلسکوپ رادیویی جهان خواهد بود.

آنتهای ترکیبی این مجموعه یک منطقه جمع‌آوری تابش در حدود یک کیلومتر مربع را ارائه خواهد کرد.

​

تلسکوپ رادیویی جدید استرالیا



​

​

تلسکوپ رادیویی جدید استرالیا



​

ایسنا

 

[infrequent]

اوج باران شهابی ربعی در آسمان فردا/ حضور ماه در کنار شهاب‌ها

اوج باران شهابی ربعی در آسمان فردا/ حضور ماه در کنار شهاب‌ها

بارش شهابی ربعی در حالی فردا پنج‌شنبه به اوج فعالیت خود می‌رسد که ماه با درخشندگی بسیار در آسمان حضور دارد.

به گزارش خبرنگار مهر، بارش شهابی ربعی یکی از پربارترین بارشهای شهابی سال است به گونه‌ای که تعداد شهاب‌هایی که در هر ساعت مشاهده می‌شود (ZHR) در زمان اوج بارش به حدود 90 شهاب می‌رسد. از این رو این بارش جزء بارشهای شهابی بزرگ سال محسوب می‌شود.
سرعت میانگین شهاب‌های این بارش در برابر زمین در حدود 41 کیلومتر در ساعت است که نسبت به بسیاری از بارشهای شهابی سرعت کمی دارد. این امر باعث کمتر شدن تعداد شهاب‌های قابل مشاهده است. این بارش معمولا در روز 11 دی ‌آغاز می‌شود، روز 14 دی به اوج و در روز 17دی به پایان می‌‌رسد.

این بارش بر خلاف برخی از بارشهای شهابی مانند برساوشی که بازه زمانی خیلی بلندی دارند، بازه زمانی بسیار کوتاهی دارد. کوتاه بودن بازه زمانی این بارش نشان‌دهنده نازک بودن توده ذرات منشا این بارش است.

در سال جاری نیز شاهد بارش ربعی هستیم که در روز 14 دی به اوج بارش خود می‌رسد.

بارش شهابی با کانونی ناشناخته

خسرو جعفری زاده- دبیر انجمن نجوم اهواز در گفتگو با خبرنگار مهر، با بیان اینکه بارش شهابی ربعی در دی ماه هر سال فعال می‌شود، افزود: این بارش شهابی در بازه زمانی چند روزه فعالیت می‌کند و امسال نیز در روز 14دی ماه به اوج بارش خواهد رسید.

وی با تاکید بر اینکه "ربعی" نام صورت‌ فلکی است که امروزه جایی در نقشه‌های ستاره‌شناسی ندارد، اظهار داشت: ولی در گذشته مکان آن در بین صورت ‌فلکی گاوچران (عواء) و اژدها قرار داشته است.

کانون بارش شهابی ربعی که در مرکز فلش ها قرار دارد


​

​

جزئیات بارش شهابی

وی بارش شهابی ربعی را یکی از بارشهای معروف سال دانست و خاطر نشان کرد: این بارش در ساعت 11 صبح فردا پنجشنبه 14 دی به اوج فعالیت خود می‌رسد.

جعفری زاده تعداد شهاب‌های این بارش را متغییر دانست و ادامه داد: تعداد شهاب‌هایی که می‌توان در یک ساعت مشاهده کرد بین 60 تا 200 شهاب در ساعت است.

بارش شهابی ربعی سال 1386

​

​

وجود ماه در آسمان و بارش شهابی

جعفری زاده به وضعیت ماه در زمان اوج بارش اشاره کرد و در این باره توضیح داد: در زمان اوج بارش فاز (درخشندگی) ماه برابر با 74.7 درصد است که به دلیل نور زیاد ماه رصد بارش شهابی را با مشکل مواجه می‌کند.

بهترین زمان رصد بارش شهابی

وی بهترین زمان برای رصد این بارش شهابی را قبل از طلوع خورشید دانست و در عین حال یادآور شد: با غروب ماه در ساعت 2:45 دقیقه روز 14 دی ممکن است شهاب‌های کم نور بارش شهابی ربعی را مشاهده کرد.

جعفری زاده خاطر نشان کرد: کانون بارش در ساعت 12:15 دقیقه از افق شمال شرقی طلوع خواهد کرد.

خبرگزاری مهر

 

[اخبار]

فردا اوج باران شهابی ربعی در آسمان

فردا اوج باران شهابی ربعی در آسمان

بارش شهابی ربعی یکی از پربارترین بارشهای شهابی سال است به گونه‌ای که تعداد شهاب‌هایی که در هر ساعت مشاهده می‌شود (ZHR) در زمان اوج بارش به حدود ۹۰ شهاب می‌رسد. از این رو این بارش جزء بارشهای شهابی بزرگ سال محسوب می‌شود.

بيشتر...

 

[*** s.mahdi ***]

[h=2]نمایش نورانی آسمان در نخستین بارش شهابی 2013
[/h]

» سرویس: علمي و فناوري - علمي

کد خبر: 91101308012
چهارشنبه ۱۳ دی ۱۳۹۱ - ۰۹:۱۰



اولین بارش شهابی سال 2013 آغازگر رویدادهای آسمان شب در هفته جاری خواهد بود که به دوستداران نجوم، نمایشی دیدنی را ارائه خواهد کرد.
به گزارش سرویس علمی خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، بارش شهابی ربعی، بارش شهابی سالانه است که در ماه ژانویه رخ می‌دهد.
در حالیکه نمایش شهابی امسال در روز پنج شنبه هفته جاری، چشمگیرتر از بارشهای دیدنی سال 2012 نخواهد بود، اما صحنه واضح و بدون ابری از آسمان شب را در ابتدای سال جدید در معرض نمایش خواهد گذاشت.
به گفته مقامات تلسکوپ هابل، ‌احتمالا در هر ساعت 40 شهاب‌سنگ قابل مشاهده باشد، اگرچه نور ماه مشاهده برخی از نمونه‌های کم‌نورتر را مشکل خواهد کرد.
دانشمندان بر این گمان هستند که شهابهای ربعی در حقیقت باقی‌مانده‌های سیارک 2003 EH1 باشند که بارش شهابی جوزایی را نیز در ماه دسامبر تغذیه می‌کند.
مقامات ناسا در بیانیه‌ای اعلام کردند، خود این سیارک احتمالا تکه‌ای از یک دنباله‌دار بوده که چند صد سال پیش به چندین بخش تجزیه شده است.
بارش شهابی ربعی زمانی رخ می‌دهد که زمین از میان جریانی از بقایای دنباله‌دارها عبور می‌کند. این قطعات با سرعت 144 هزار و 841 کیلومتر در ساعت با جو زمین برخورد کرده و در ارتفاع 80 کیلومتری زمین در یک نمایش چشمگیر می‌درخشند.
این بارش شهابی نام خود را از یک صورت فلکی منسوخ موسوم به Quadrans گرفته که دیگر برای ستاره شناسان به رسمیت شناخته نمی‌شود.
به گفته مقامات ناسا، این صورت فلکی که در میان صورت فلکی‌های گاوران و اژدها قرار داشته، نشانگر یک ابزار ابتدایی نجوم برای مشاهده و نقشه‌برداری از ستارگان بوده است.
انتهای پیام
نمودار بارش شهابی ربعی در آسمان
​

 

[اخبار]

چشم به راه دنباله‌داری باشید که از ماه هم درخشان‌تر است

چشم به راه دنباله‌داری باشید که از ماه هم درخشان‌تر است

در سال آینده قرار است ابردنباله‌داری از نزدیکی زمین بگذرد که در نزدیک‌ترین فاصله خود به زمین، حتی از ماه هم درخشان‌تر خواهد بود. این احتمالا درخشان‌ترین دنباله‌داری است که در تاریخ بشر دیده شده است.

بيشتر...

 

[*** s.mahdi ***]

منجمان در جدیدترین بررسی‌های خود موفق شدند به یکی از معماهای مهم کیهانی پاسخ دهند.

به گزارش ایسنا، کائنات با القای این حس که اجسام آسمانی در فاصله همسانی با زمین قرار دارند، چشمان انسان را به راه خطا می‌برند.

در تصویر جدیدی که تلسکوپ فضایی هابل منتشر کرده، می‌توان دو کهکشان ngc 5011b و ngc 5011c را مشاهده کرد که در مقابل یک پس‌زمینه ستاره‌ای قرار گرفته‌اند.

این کهکشان‌ها در صورت فلکی قنطورس قرار دارند و ماهیت آن‌ها ستاره‌شناسان را سردرگم کرده است.

در تصویر منتشره ، جسم سماوی ngc 5011b که در سمت راست تصویر دیده می‌شود، یک کهکشان مارپیچی است که به خوشه کهکشانی قنطورس در فاصله 156 میلیون سال نوری از زمین تعلق دارد.

همچنین ngc 5011c (کهکشان آبی‌مانند در مرکز تصویر) که مدتها بخشی از این خوشه‌کهکشان‌ها به شمار رفته و از نور ضعیف برخوردار است، در حقیقت یک کهکشان کوتوله همسایه است.

ستاره‌شناسان همواره در مورد ظاهر ngc 5011c کنجکاو بوده‌اند.

به باور آن‌ها چنانچه این دو کهکشان در فاصله‌ همسانی از زمین قرار داشتند، باید علائمی از تعامل بین خود را نشان می‌دادند؛ با این حال تاکنون هیچ گونه نشانه قابل مشاهده‌ای از این تعامل مشاهده نشده است.


به منظور حل این مشکل، ستاره‌شناسان سرعتی را که این کهکشان‌ها در آن در حال دور شدن از کهکشان راه شیری هستند، بررسی کرده و دریافتند که ngc 5011c بسیار کندتر از همسایه ظاهری‌اش در حال دور شدن از راه شیری است و حرکت آن با حرکت گروه «قنطورس ای» واقع در فاصله 13 میلیون سال نوری همخوانی دارد.

بنابراین ngc 5011c که ستارگانش فقط ده میلیون برابر خورشید جرم دارند، باید در واقع یک کهکشان کوتوله مجاور باشد و نه عضوی از خوشه کهکشانی دور قنطورس که پیشتر تصور می‌شد. این کشف منجر به حل یک مسأله کیهانی شده است.

​

 

[*** s.mahdi ***]

[h=2]رشد سیاره در میان گار و غبار
[/h]

سیاره‌ها از گاز و غبار کیهانی شکل می‌گیرند که پیرامون ستاره‌ها وجود دارند. برای نخستین بار دانشمندان جریان‌های گاز و غباری را ثبت کردند که به سوی سیاره‌ی نوپا کشیده می‌شوند و آن را شکل می‌دهند.

گروهی بین‌المللی از اخترشناسان ستاره‌ای جوان با نام HD 142527 را بررسی کرده‌اند که ۴۵۰ سال نوری از زمین فاصله دارد. پیرامون این ستاره را قرصی از گاز و غبار فراگرفته است. این قرص غبار کیهانی به دو بخش داخلی و خارجی تقسیم می‌شوند و میان آن‌ها فاصله وجود دارد. به نظر می‌رسد این فاصله به این علت شکل گرفته است که سیاره‌های گازی غول‌پیکر هنگام گردش در مدار به دور ستاره،‌ مسیر خود را پاکسازی کرده‌اند. قرص داخلی در فاصله‌ای به اندازه‌ی فاصله‌ی زحل از خورشید گسترده شده است و قرص بیرونی تازه در فاصله‌ای ۱۴ برابر فاصله‌ی قرص داخلی تا ستاره آغاز می‌شود.

قرص بیرونی به طور کامل گرداگرد ستاره را فرانگرفته است و تقریباً ظاهری نعلی شکل دارد که احتمالاً این ظاهر به علت تأثیرات گرانشی سیاره‌های غول‌پیکری است که به دور ستاره می‌گردند.سیمون کاساسوس Simon Casassus از داشگاه شیلی می‌گوید: « اخترشناسان پیش از این پیش‌بینی کرده بودند که هنگام شکل‌گیری سیاره باید چنین جریان‌های نهرمانندی وجود داشته باشد اما هرگز نتوانسته بودیم که چنین چیزی را مستقیماً ببینیم. با تلسکوپ آلما مستقیماً این جریان‌ها را می‌بینیم».

نشانه‌های سیاره یا ستاره‌ی همدم؟در رصد با تلسکوپ آلما، در طول‌موج ریزمیلی‌متری، دو جریان گاز و غبار در فاصله‌ی بین دو قرص دیده می‌شود که از قرص بیرونی به سوی قرص داخلی کشیده شده‌اند. در این میان سیاره‌های غول‌پیکری وجود دارند که این جریان‌های گاز و غبار را به سوی خود می‌کشانند.اما اخترشناسان از کجا می‌دانند که در فاصله‌ی میان دو قرص سیاره‌ای وجود دارد و ستاره‌ی همدمی در حال شکل‌گیری نیست؟سباستین پرز Sebastián Pérez یکی دیگر از اعضای این گروه می‌گوید: «اگر ستاره‌ی همدمی در حال شکل‌گیری بود اکنون نمی‌توانستیم اثری از قرص گاز و غبار ببینیم، در واقع از مقدار گاز و غبار باقی‌مانده می‌توانیم بفهمیم که چه چیزی در حال تولد است: ستاره یا سیاره. اما به احتمال قوی ما نمی‌توانیم این سیاره‌ها را مستقیماً رصد کنیم و این چندان هم عجیب نیست زیرا این سیاره‌ها در میان گاز و غبار کاملاً از دید ما نامرئی‌ هستند. با این‌حال ما با تسلکوپ‌های دیگر در طول‌موج فروسرخ در جست‌وجوی آن‌ها هستیم». از آن‌جایی که مراحل شکل‌گیری این ستاره هنوز به پایان نرسیده است، HD 142527 هم‌چنان گاز و غبار قرص داخلی را به سوی خود می‌کشد و به همین علت باید تاکنون این قرص از بین رفته باشد که چنین نیست.

با این رصدها اخترشناسان توانسته‌اند علاوه بر این موارد سرعت از بین رفتن گاز و غبار قرص داخلی و سرعت جایگزین شدن مواد در قرص داخلی را هم اندازه بگیرند.تلسکوپ آلما هنوز در حال ساخت است و دانشمندان نمی‌توانند از تمام توانایی آن در رصدها استفاده کنند، با این حال رصد با این آرایه‌ی تلسکوپی نیمه‌کاره تا به حال هم نتایج شگفت‌آوری داشته است. هنگامی که ساخت آلما به پایان برسد اخترشناسان احتمالاً‌ خواهند توانست ترکیبات و جرم این سیارات را به دست بیاورند.

​

​

​

 

[*** s.mahdi ***]

[h=2] ژرفای سرد
[/h]

پايدار و جاودانه! اينها شايد از اولين صفاتي باشند كه هر روز با ديدن خورشيد به ذهن ما خطور كند. البته تقريبا بعيد است كه در يك عصر آفتابي، هنگام لذت بردن از گرماي خورشيد، به منشاء پيدايش آن فكر كنيد؛ اما شايد اين مطلب كه خورشيد هميشه به اين شكل نبوده و نخواهد ماند، دور از ذهن نباشد. در حالي كه نزديكي اين ستاره به زمين، آن را بسيار خاص جلوه مي دهد، آسمان شب پر است از ستارگاني كه بعضي از آنها شبيه به خورشيد ما و برخي ديگر بزرگتر و درخشان تر يا كوچكتر و كم نور ترند. ستارگاني كه شايد تعداد زيادي از آنها داراي منظومه ي سياره اي باشند.

يكي از صور فلكي كه در شب هاي زمستان، در نيمكره ي شمالي خود نمايي مي كند، صورت فلكي شكارچي (جبار) است. چشم انداز هاي پر ستاره ي اين صورت فلكي توسط گرد و غبار هايي پوشيده شده اند كه بيشتر آشفتگي هايي را كه هنگام تولد ستارگان به وجود مي آيد، از ديد ما مخفي نگاه مي دارند. اگر تلسكوپ خود را به «خنجر» اين صورت فلكي نشانه رويد، مي بينيد كه پرزدار است. در حقيقت اين تنها يك ستاره نيست؛ بلكه خوشه اي از ستارگان تازه متولد شده اي است كه راه خود را از ميان ابر هايي كه آنها را به وجود آورده باز كرده اند.

هنگامي كه تلسكوپ هاي بزرگ به سوي سحابي شكارچي نشانه مي روند، مي توانند در آن صد ها «پيش ستاره» را تشخيص بدهند كه بسياري از آنها با صفحاتي از گاز و گرد و غبار احاطه شده اند. صفحاتي كه مي توانند محل شكل گيري سيارات باشند.
اما خورشيد و ستارگان ديگر و سيارات وابسته به آنها كه در سراسر جهان پخش شده اند، چگونه به وجود آمده اند؟ در طول مدت 20 سال، ستاره شناساني همانند من توانسته اند جزئيات اين مطلب را روشن كنند. شايد براي شما جالب باشد كه بدانيد كه اين كوره هاي هسته اي بسيار داغ و نوراني، زندگي خود را از سرد ترين و تاريك ترين قسمت هاي كهكشان آغاز مي كنند- شايد به عنوان توده اي در ميان ابري از گرد و غبار.
ما اكنون مي دانيم كه كهكشان راه شيري،شامل تعداد زيادي از اين ابر هاي تاريكي است كه در دل خود ستارگاني را در حال متولد شدن دارند. بعضي از اين ابر ها، مانند آنهايي كه در صور فلكي گاو و برساووش مي توان يافت، ابر هايي هستند كه ستارگاني تقريبا هم جرم خورشيد ما پديد مي آورند. اما ابر هاي بزرگتر مثل سحابي جبار(شكارچي)، خوشه هاي متراكمي از ستارگان پر جرم و كم جرم را به وجود مي آورند. شواهد موجود نشان مي دهند كه خورشيد ما درون منطقه اي شبيه به سحابي شكارچي شكل گرفته است. بنابراين شايد بتوانيم با مطالعه ي اين ابر بزرگ، راهنمايي براي رسيدن به منشا پيدايش خودمان بيابيم.
تقريبا در همه جاي اين گيتي پهناور مي توان ستارگاني را در حال شكل گيري يافت. بيشتر ستارگان در كهكشان هاي مارپيچي، مثل راه شيري، پديد مي آيند. اما در كهكشان هاي كوتوله و حتي بي نظم نيز مي توان آنها را يافت، كه هنگام برخورد كهكشان ها شروع به فعاليت هاي پي در پي مي كنند. اما شكل عمومي اين ابر ها به صورت مخازني از گازهاي سرد و تاريك و گرد و غبار هستند كه ابر هاي عظيم مولكولي ناميده مي شوند. گستردگي آنها به اندازه ي هزاران سال نوري است و مي توانند جرمي معادل هزاران جرم خورشيدي داشته باشند.
اين ابرها بيشتر از جنس هيدروژن با مقدار كمي از عناصر كمياب مانند اكسيژن و كربن و سيليسيم و مولكول هايي از قبيل كربن مونواكسيد، آمونياك، آب و متانول هستند. اين اتم ها و مولكول ها در اعماق سرد اين ابر ها به هم مي پيوندند تا دانه هاي ميكروني گرد و غبار را تشكيل دهند. در حالي كه تنها 1 درصد از اين ابر ها را غبار تشكيل مي دهد، اين غبار اندك قادر است سد راه امواج مرئي و حتي فروسرخ بشود.بنابراين، اين ابر ها مانند لكه هاي سياهي به نظر مي رسند كه در ميان انبوهي از ستارگان جاي گرفته اند.
امروزه تلسكوپ هاي راديويي مانند تلسكوپ Very Large Array (آنتن بزرگ) در New Mexico قادر به رديابي آمونياك در ابر هاي ميان ستاره اي هستند كه ستاره شناسان از اين مولكول ها به عنوان دماسنج استفاده مي كنند. قدرت طيف هاي ايجاد شده توسط اين مولكول ها رابطه مستقيمي با دماي گاز در بر گيرنده ي آنها دارد. با كمك يك چنين اندازه گيري هايي، ستاره شناسان اكنون مي دانند كه كهكشان هاي مارپيچ داراي ابرهايي با دماي 10 تا 50 كلوين هستند.
ابر هاي بزرگ مولكولي همچنين داراي مقداري از اسيد هاي آمينه مي باشند. حال تصور كنيد كه سياراتي كه از اين مواد ساده و آغازين ساخته مي شوند، محتوي زير بناي اصلي و سازنده ي حيات مي باشند! Fred Lahuis توانست اولين مدرك قطعي را در اين مورد در اواخر سال 2005 ميلادي بدست آورد. او با استفاده از تلسكوپ فضايي ناسا ، Spitzer ، توانست منظومه ي سياره اي تازه متولد شده اي را كه در فاصله ي 375 سال نوري از ما و در صورت فلكي حوا (مار افساي) قرار داشت شناسايي كند كه مي شد در آن پيش ماده ي DNA و پروتئين را در كمربند هاي سياركي و مدار سيارات در حال شكل گيري يافت. شايد حيات بتواند در اين منظومه شكوفا شود.
ابرهاي مولكولي بزرگ در ابتدا ستاره شناسان زيادي را به تفكر درباره ي خود وا داشتند. ما نمي توانستيم اين موضوع را درك كنيم كه چرا آنها در اثر جاذبه ي به وجود آمده از انفجارهاي هنگام شكل گيري ستارگان، رمبش نكرده اند. چه عاملي است كه ميليارد ها سال آنها را بدين شكل نگه داشته است. چرا جهان از گازها تهي نشده است؟
در سال 1990 ستاره شناسان سراسر جهان به اين نتيجه رسيدند كه براي حل اين معما بايد به بررسي پديده ي اغتشاش پرداخت. درست مشابه همان آشفتگي كه هنگام اضافه كردن شير به قهوه مشاهده مي كنيد، با اين تفاوت كه مقياس اين بررسي صد ها يا شايد هزاران سال نوري بزرگتر باشد.
اين پديده باعث به وجود آمدن حركت چرخشي در ابرها مي شود كه در نتيجه ي آن، ابرها نمي توانند به آساني رمبش كنند. اين آشفتگي ها مانند گرما و امواج ضربه كه از درون ابر نشأت مي گيرند عملكردي شبيه به نيروهاي بيروني ناشي از حركت چرخشي كهكشان و انفجار ابرنواختر ها دارند. همچنين نيروهاي مغناطيسي ناشي از قرار گرفتن ذرات باردار مانند الكترون ها، پروتون ها و يون ها در ميدان مغناطيسي موجود در اين ابر ها، مانع رمبش آنها مي گردد.
در كنار محدوديت هايي كه اين نيروها براي ابر ها به وجود مي آورند، بايد اين را نيز بدانيم كه اصولا ستارگان با هم تلفيق نمي شوند. نكته ي مهم اين است ابر هاي مولكولي عظيم يك شكل نيستند. در حقيقت آنها ساختار هاي پويايي از رشته هاي چگال و هسته هايي هستند كه به هم گره خورده اند. اين رشته ها بعد از ده ها هزار سال كم كم سرد شده و آشفتگي و ميدان مغناطيسي در آنها از بين مي رود.

يك گلبول سياه به نام BHR 71 كه در حال بيرون آمدن از پيله ي خود است. سمت چپ تصويري را كه توسط آينه ي 2/8 متري Yepun تلسكوپ بزرگ رصد خانه ي جنوب اروپا گرفته شده نشان مي دهد كه در آن شراره هاي نور ستاره اي را مي بينيد كه از مجرايي كه توسط برون پاشي هاي يك ستاره ايجاد شده نمايان مي شود. در سمت راست عكسي با اشعه ي مصنوعي فرو سرخ مي بينيد كه توسط تلسكوپ فضايي Spitzer گرفته شده تا حجاب گرد و غبار را بردارد و برون پاشي هاي ستاره ي تازه متولد شده قابل رويت گردد.

اين آرامش به هسته اين اجازه را مي دهد كه با نيروي جاذبه ي خود بتواند يك يا چند توده ي مركزي را ايجاد كند- زير بناي تشكيل ستارگان. هر كدام از آنها به تنهايي جرمي معادل ده ها جرم خورشيدي از گرد و غبار دارند و نوعا بزرگي آنها 1/6سال نوري است؛ يعني 160 بار بزرگتر از قطر مدار چرخش نپتون به دور خورشيد.

همواره اغتشاش و عدم تقارن در يك ابر در حال رمبش، باعث پديد آمدن توده اي از مواد با كمي حركت دوراني و يا تكانه ي زاويه اي مي شود. اين مواد به وجود آورنده ي پيش ستاره ي در حال چرخش توسط جاذبه كنار يكديگر نگه داشته شده و گرمايي كه به دست مي آورد- بر خلاف يك ستاره ي بالغ كه با انجام واكنش هاي هسته اي گرم مي شود- حاصل از برخورد ذرات ريز تشكيل دهنده ي آن به يكديگر است. در حالي كه نيروي جاذبه باعث انقباض هر چه بيشتر پيش ستاره مي شود، سرعت حركت اسپيني(چرخش به دور خود)آن بيشتروبيشتر مي گردد تا بتواند تكانه ي زاويه اي را متعادل نگه دارد.
اگر همه ي مواد در حال گردش مستقيما به سوي مركز سقوط كنند، سرعت حركت اسپيني توده به قدري زياد مي شود كه توده شروع به فروپاشي مي كند. در واقع، اگر راهي براي كاستن از سرعت حركت اسپيني نبود، فقط ستارگاني با جرم 05/0 جرم خورشيدي مي توانستند تشكيل شوند. اما ستارگان بسيار پر جرم تر از اين رقم هستند- به عنوان نمونه خورشيد ما.
اما اين معماي پيچيده فقط با حضور صفحه ي تجمع(accretion disk) حل مي شود. صفحه اي از گاز و گرد و غبار كه به دور پيش ستاره مي چرخد. در واقع وظيفه اين صفحه اين است كه به ذراتي كه سرعت اسپيني آنها پايين است، اجازه ي حركت به سمت مركز و جمع شدن بر روي پيش ستاره را بدهد و ذراتي كه سرعت اسپين آنها زياد است را همانند موشك هاي پر قدرتي، عمود بر صفحه ي تجمع به خارج سيستم راهنمايي كند و با اين كار تکانه زاويه اي را متعادل نگه دارد. تا به امروز 400 پيش ستاره با يك چنين ساختاري شناسايي شده اند.
نتيجه ي هر كدام از اين برون ريزي هاي در امتداد محور اصلي، جت يونيزه اي است كه سرعتش به بيش از 100 كيلومتر بر ثانيه مي رسد. اين جت ها نوعا توسط حباب هاي عظيمي از گاز احاطه شده اند كه سرعت اين حباب ها به چند ده كيلومتر در ثانيه مي رسد.
در حالي كه قطر صفحه ي تجمع بين 100 تا 1000 واحد نجومي(A.U.) است، برون پاشي هاي دوقطبي پيش ستاره از 3 تا 30 سال نوري از آن دورتر مي رود. آنها با خشونت را خود را از ميان مولكول هاي موجود در ابر باز مي كنند و به فضاي ميان ستاره اي وارد مي شوند.
ما تاكنون موفقيت هاي چشمگيري در يافتن رابطه ي فيزيكي بين درون ريزي ها( موادي كه به پيش ستاره اضافه مي شوند) و برون پاشي هاي (موادي كه به بيرون از سيستم رانده مي شوند) صفحه ي تجمع نداشته ايم. مشكل اساسي ما در اين مورد اين است كه تلسكوپ هاي امروزي ما قادر به ديدن جزئيات وقايعي كه نزديك پيش ستاره ها رخ مي دهند نيستند. شواهدي كه به دست ما مي رسد، در حقيقت تكه ها يا قسمت هاي كوچكي از اتفاقاتي است كه در مقياس هاي بزرگ (مثلاً لايه ي بيروني

عكس جت هاي پرتاب شده را از ستاره در رنگ هاي آبي و سبز و محدوده ي نزديك ستاره را با رنگ قرمز نمايش مي دهد. عليرغم اينكه مادون قرمز به داخل ابر هاي اطراف آن نفوذ كرده اما صفحه ي تجمع مانع داشتن نگاه دقيق تري از ستاره مي شود.

صفحه ي تجمع يا برون پاشي ها) رخ مي دهد كه ما با استفاده از آنها و مدل هاي رياضي و فيزيكي خودمان، آنچه را كه در مقياس هاي كوچك رخ مي دهد استنتاج مي كنيم.
عنصر اصلي همه ي آنها، ميدان مغناطيسي است كه در تمام ديسك جريان دارد. در واقع اين ميدان مغناطيسي عامل بسيار مهمي در بيرون ريختن ذرات پر سرعت يوني در جهت عمود بر فلوي(شار) مغناطيسي گذرنده از صفحه ي تجمع است.
مدل هاي ما مي گويند كه گاز باقي مانده در ديسك سرعت اسپين پاييني دارد زيرا كه برون پاشي گازهاي پر سرعت مقدار زيادي از تکانه زاويه اي را مي گيرد و آن را متعادل نگه مي دارد. در اين هنگام است كه نيروي جاذبه قوي تر شده و بر نيروي گريز از مركز(centrifugal force) غلبه مي كند و به گاز كم سرعت درون سيستم اجازه ي تجمع بر روي پيش ستاره را مي دهد.

شرح تصوير : ستاره ي جواني كه در حال برون پاشي است و محدوده ي آن 12 سال نوري است. اين اما مدل ها توانايي شرح دادن همه ي پديده ها را ندارند.به عنوان مثال هنوزجزئيات چگونگي برون پاشي موادازطريق خطوط ميدان مغناطيسي واضح نيست. شايد اغتشاش وگرماي موضعي در فرستادن مواد پر سرعت به بالاي سطح ديسك نقش داشته باشند؛ جايي كه تشعشعات و شوك هاي پيش ستاره باعث يونيده شدن مواد مي شود. در اين هنگام است كه اين مواد به بيرون از سيستم رانده شده و تکانه زاويه اي با رفتن آنها كاهش مي يابد.
در سالهاي اخير به گروهي از منجمان از طرفFrancesca Bacciotti و Leonardo Testi (رصد خانه ي Arcetri ، ايتاليا) و افراد ديگر اين اجازه داده شد كه با كار كردن با تلسكوپ فضايي هابل از چرخش گاز هاي يونيده ي در جت هايي كه از طرف پيش ستارگاني كه بعدا ستاره ها را به وجود مي آورند نقشه برداري كنند. با فرض اينكه حركت آنها با حركت صفحه ي زيرين مطابقت داشته باشد، اندازه گيري هاي سرعت هاي آنها نشان مي داد كه از جايي با فاصله ي 03/0 تا 2 واحد نجومي از ستاره بيرون رانده مي شوند. شايد برون پاشي هايي كه خورشيد تازه شكل گرفته ي ما انجام مي داده از منطقه اي بوده كه زمين و سيارات دروني در آن قرار دارند.

حتي نزديكترين پيش ستاره ها، صد ها سال نوري با زمين فاصله دارند. در يك چنين فاصله اي، فضايي كه برون پاشي ها از آنجا نشأت مي گيرند از زمين تحت زاويه ي 01/0 ثانيه ي قوسي ديده مي شود. اين رقم حتي فراتر از قدرت تفكيك تلسكوپ هابل است. اما آنتن بزرگ Atacama كه اكنون در كشور شيلي در دست ساخت است، چنين قدرت تفكيكي خواهد داشت.

با اين تلسكوپ شايد بتوانيم به پيش ستارگان متصل شويم و برون پاشي و درون ريزي هاي آنها را دقيق تر ببينيم. آيا رابطه اي بين پايگاه اغتشاشات جت هاي پر سرعت و به وجود آمدن سيارات زمين گونه وجود دارد؟ آيا سيارات فقط زماني مي توانند شكل بگيرند كه تجمعات بر روي پيش ستاره و برون پاشي ها به اتمام رسيده باشد؟ اينها از سوالاتي هستند كه ما بعد از ساخته شدن اين تلسكوپ راديويي در سال 2012 پيگيري خواهيم كرد.

صرف نظر از چگونگي و مقدار ماده ي از دست رفته، يك حقيقت واضح است: ستارگاني كه هم جرم خورشيد ما باشند، طي ده ها ميليون سال و با گرفتن ماده از صفحه ي اطرافشان تشكيل مي شوند. در حقيقت جت ها و تشعشعات پيش ستاره، گاز ها را از سيستم پاك مي كنند. البته تا جايي كه مقدار كمي گاز باقي بماند. بعد از چند ميليون سال، تجمع و برون پاشي ها به مقدار بسيار كمي مي رسد. ستاره در 100 ميليون سال بعدي شروع به بالا بردن دما و فشار داخل هسته ي خود مي كند، تا جايي كه بتواند عمل گداخت هسته اي را بر روي مولكول هاي هيدروژن شروع كند- در اين زمان ستاره متولد شده است.باقي مانده ي گاز ها وغباروسنگريزه ها،يك سيستم سياره اي راپديد مي آورند.
سال قبل، ستاره شناسان فهميدند كه اين شكل براي پيدايش ستارگان فقط مناسب ستارگان بسيار كم جرم( 1/0 جرم خورشيدي يا 100 برابر جرم مشتري) است. حتي كوتوله ي قهوه اي نيز كه جرمي برابر 15 تا 75 برابر جرم مشتري دارند (كه به سختي مي توانند از سيارات پر جرم تر شوند)، تقريبا با اين مدل پيش بيني شده كه مخصوص اجرامي با حجم 5 برابر مشتري است تشكيل مي شوند.
Neal Evans (دانشگاه Texas) و همراهانش با بكار بردن اشعه فروسرخ تلسكوپ فضايي Spitzer ناسا، در يك تحقيق بي سابقه توانستند كوتوله هاي قهوه اي جوان بي شماري را به عنوان كانديد در نزديكي ما بيابند كه هنوز در حال شكل گيري هستند. Ray Jayawardhana (دانشگاه Toronto ) اعلام كرد كه اين اجرام كم جرم مي توانند صفحه ي تجمع و برون پاشي ها را براي ما مشخص كنند. آيا ما با كوتوله هاي سرخ زيادي كه هر كدام يك منظومه ي سياره اي به همراه دارند احاطه شده ايم؟ البته اين ممكن است كه يك چنين ستارگاني در نزديكي ما بيشتر از ستارگاني مانند خورشيد باشند.

Subhanjoy Mohanty و همكارانش به تازگي اعلام كردند كه يك كوتوله ي قهوه اي را در نزديكي ما پيدا كرده اند كه همراهي به جرم يك سياره دارد كه اين همراه خود صفحه ي تجمع جداگانه اي دارد!اين بسيار تعجب آوراست كه كم جرم ترين اجرامي كه با اين روش تشكيل مي شوند داراي سياراتي باشند كه علي رغم كم جرم بودن از اين روش گردابي تبعيت مي كنند.
به طور قطع چند سال آينده علم نجوم با پيدا كردن منشأ پيدايش منظومه ي شمسي جذاب تر مي شود و ما به جواب دادن به اين سوال توانا تر خواهيم بود كه آيا سياراتي پيرامون ستارگان ديگري هستند كه بتوانند پناه گاه حيات شوند؟

 

[*** s.mahdi ***]

[h=2] گوی های چرخان
[/h]

تپ‌اخترها معمولاً‌ با سرعت ثابتی به دور خود می‌چرخند اما گاهی در حین چرخش به‌طور ناگهانی سرعت آن‌ها افزایش می‌یابد. اما چه چیزی باعث این افزایش سرعت می‌شود؟ هنوز هیچ‌کس دقیقاً‌ نمی‌داند. تپ‌اخترها درواقع ستاره‌های نوترونی‌اند که از انفجارهای ابرنواختری به جامانده‌اند، این ستاره‌ها هنگام چرخش پرتوهای شدید الکترومغناطیسی می‌تابانند که این تابش‌ها از زمین دریافت و ثبت می‌شود. نظریه‌ای که تا به حال برای این سرعت چرخش ناگهانی وجود داشته است مبنی بر این است که مواد سیال داخل ستاره انرژی خود را که از چرخش بسیار سریع به دست آمده است به پوسته‌ی ستاره منتقل می‌کنند. البته این توضیح ناقص و مبهم است و به همین علت گروهی از اخترشناسان دانشگاه Southampton سعی در رد این نظریه و ارائه‌ی توضیح بهتری برای آن دارند.نلیز آندرسن Nils Andersson از این گروه می‌گوید: «تصور کنید که تپ‌اختر کاسه‌ای پر از سوپ است. همان‌طور که کاسه با سرعت معینی می‌چرخد، سوپ داخل آن سریع‌تر حرکت می‌کند. تماس میان سطح کاسه و سوپ باعث افزایش سرعت چرخش کاسه می‌شود. هرچه سوپ بیشتر باشد،‌ کاسه سریع‌تر می‌چرخد. اما بررسی‌های ما نشان می‌دهد که مقدار سوپ (مواد سیال) داخل تپ‌اختر کم‌تر از حدی است که بتواند چنین افزایشی را ایجاد کند». همین یافته‌ی کوچک می‌تواند شناخت بهتری از این ستاره‌های چگال و عجیب به ما بدهد.
اما این گروه درنظر دارند تا با مدل‌های ریاضی و محاسبات خود همراه با اطلاعات به دست آمده از تلسکوپ‌های رادیویی و برخی نظریه‌ها در فیزیک هسته‌ای به جنگ نظریه‌‌های قبلی در این زمینه بروند.


​

​

 

[Springer]

پرتاب ضدماده به فضا توسط توفان تندري
دانشمندان با استفاده از تلسكوپ اشعه گاماي «فِرمي» موفق به مشاهده پرتوهاي ضدماده شدند كه در بالاي توفان‌هاي تندري زمين توليد مي‌شوند و تا كنون ديده نشده بودند.

​

به گزارش (ايسنا) ، دانشمندان گمان مي‌كنند كه ذرات ضدماده از انفجار اشعه گاماي زمين كه درون توفان‌ها توليد شده و به صورت رعد و برق خود را به نمايش مي‌گذارندT تشكيل مي‌شوند.
بر اساس تخمين‌ها روزانه 500 انفجار اشعه گاما در جهان اتفاق مي‌افتد كه بيشتر آنها شناسايي نمي‌شوند.
تلسكوپ فرمي براي نظارت بر اشعه گاما به عنوان بالاترين شكل انرژي نور طراحي شده است.
اگر چه فرمي براي مشاهده رويدادهاي با انرژي بالا در جهان طراحي شده، اطلاعات قابل توجهي نيز از اين پديده عجيب در اختيار دانشمندان قرار داده است.
اين تلسكوپ به صورت پي در پي، تمام آسمان و زمين را مورد ارزيابي قرار مي‌دهد. تيم تحقيقاتي تلسكوپ فرمي از زمان برپايي آن در سال 2008 تاكنون توانسته‌اند 130 انفجار اشعه گاما را شناسايي كنند.
دانشمندان فكر مي‌كنند كه اين انفجارها از ميدان‌هاي الكتريكي نزديك راس توفان‌ها ناشي مي‌شوند.
به گفته آنها ميدان الكتريكي در شرايط مساعد به قدري قوي مي‌شود كه يك بهمن رو به بالا از الكترون ايجاد مي‌كند.
اين الكترون‌هاي پرانرژي با رسيدن به سرعت نور، پس از انكسار توسط ملوكول‌هاي هوا از خود اشعه‌هاي گاما آزاد مي‌كنند.
مقاله‌اي در مورد اين يافته‌ها در مجله «جئوفيزيكال ريسرچ لترز» به چاپ رسيده است.

 

[Springer]

نظریه جنجال‌برانگیز یک دانشمند روسی در مورد امکان وجود حیات در یک ابرسیاه‌چاله!
يك كيهان‌شناس روسي با وجود آگاهي از نيروي تخريب‌گر و شرايط غير قابل سكونت ابرسياه‌چاله‌ها، مدعي امكان وجود شرايط حيات براي انسان در اين محيط‌هاي سخت فضايي شده‌ است.

«وياچسلاو دوكوچائف» همچنين اظهار كرده در صورت وجود امكان حيات در اين ابرسياه‌چاله‌ها، ممكن است با تمدن بسيار پيشرفته‌اي در كهكشان تكامل پيدا كرده باشد.​

ابرسياه‌چاله‌ها چنان نيروهاي گرانشي پرقدرتي هستند كه كه هر چيز در اطراف خود را از جمله نور بلعيده و آن جسم بلعيده شده ديگر مشاهده نخواهد شد.​

اما اكنون «دوكوچائف» از موسسه تحقيقات اتمي آكادمي علوم روسيه اظهار كرده كه شواهد موجود به همراه تحقيقات جديد از احتمالاتي در مورد حيات در برخي سياه‌چاله‌هاي خاص خبر مي‌دهند.​

درون يك سياه‌چاله باردار چرخان، مناطقي وجود دارد كه فوتون‌ها در آن مي‌توانند در مدارهاي دوره‌اي ثابت دوام بياورند. «دوكوچائف» در حقيقت كارشناس بررسي اين مدارها و مكانيك حركت آنهاست.​

وي در مقاله‌اي كه در مجله arXiv منتشر شده، از اين گمان سخن گفته كه اگر مدارهاي ثابتي براي فوتون‌ها وجود داشته باشد، هيچ دليلي وجود ندارد كه در آن، مدارهاي ثابت ديگري براي اجسام بزرگتر مانند سيارات وجود نداشته باشد.​

موضوع اين جاست كه اين مدارهاي ثابت، تنها زماني وجود دارند كه جسم از آستانه «افق رويداد» كه زمان و فضا در هم جريان پيدا مي‌كنند، گذر كرده باشد.​

«افق رويداد» در لبه سياه‌چاله به عنوان نقطه بي‌بازگشت شناخته شده ‌است.​

نموداري از مدار ثابت يك فوتون​

​

در سوي ديگر اين افق، يك دامنه ديگر موسوم به افق كوشي وجود دارد كه زمان و فضا به حالت ثابت خود بازمي‌گردند.​

به گفته اين دانشمند روسي، در اين مكان است كه امكان حيات وجود دارد. اگرچه، گونه حيات احتمالي در اين شرايط سخت و با وجود نيروهاي عظيم نوساني جزر و مدي، ممكن است ماوراي نسل انساني تكامل پيدا كرده باشد.​

در مقياس «كارداشف»، حيات محتمل در اين سياه‌چاله‌ها ممكن است تمدني با رتبه‌بندي گونه سوم را در بر داشته باشد. در اين مقياس، سه گونه وجود دارد كه در آن «يك» نشانه پايين‌ترين و «سه» نشانه بالاترين است. طبق اين نمودار، انسانيت هنوز در مرحله اول و كنترل سياره خود است.​

اگرچه اين يافته‌ها به نظر جالب هستند، اما احتمالا تنها در حد يك فرضيه باقي خواهند ماند، چرا كه هيچ چيز تا كنون از يك سياه‌چاله خارج نشده و هيچ چيز در مورد اسرار درون آن شناخته نشده است.​

منبع: ایسنا
​

 

[Springer]

منشا آب موجود در ماه از دنباله‌دارهاست
محققان دانشگاه «تنسي‌» آمريكا در تحقيقات دريافته‌اند كه آب موجود در ماه از دنباله‌دارهايي منشا گرفته كه كمي پس از شكل‌گيري ماه با آن برخورد كرده‌اند.

لري تيلور، يكي از اساتيد برتر دپارتمان علوم زمين و سيارات كه سال گذشته توانسته بود ميزان بسيار كمي از آب را در ماه كشف كند، امسال نيز با همكاري يك تيم تحقيقاتي، مطالعات خود را با تجزيه و تحليل سنگ‌هايي كه توسط فضاپيماي آپولو از ماه جمع‌آوري و به زمين آورده شد هدايت كرد.
آنها با استفاده از طيف‌سنجي جرمي يون فرعي نشانه‌هاي آب را در اين سنگ‌ها اندازه‌گيري كرده و به اين نتيجه عجيب رسيدند كه آب موجود در زمين با ماه متفاوت است.
دانشمندان معتقدند كه شكل‌گيري ماه در پي برخورد زمين نوپا با يك شي به اندازه مريخ به نام تئا بوده كه منجر به انفجاري عظيم و به وجود آمدن ماه شده است.
به عقيده تيلور، در آن زمان دنباله‌دارهاي بسياري به زمين و ماه برخورد مي‌كردند.
زمين كه در حال حاضر از منابع آبي بسيار برخوردار است و همين ميزان كم آب در ماه نيز از برخورد دنباله‌دارها به وجود آمده‌است.
بر اساس تحيقات تيلور، آب در تمام تاريخچه ماه درسطح اين كره وجود داشته است؛ مقداري از آن توسط بادهاي خورشيدي وستاره‌هاي دنباله‌دار و مقداري ديگر در زمان تشكيل ماه به وجود آمده‌است.
به طور دقيق‌تر، آبي كه توسط تيلور در ماه يافت شده همان آب يا H2O روي زمين نيست. بلكه حاوي مواد تشكيل‌دهنده آب يعني اكسيژن و هيدروژن است و در زمان داغ شدن سنگ‌ها به صورت آب آزاد مي‌شود.
وجود هيدروژن و اكسيژن (آب) در ماه مي‌تواند مسير را براي اكتشافات بعدي دراين كره باز كند.
به ادعاي وي با وجود اين آب در ماه مي‌توان ماه را يك ايستگاه سوخت‌گيري در آسمان خواند. به اين معني كه فضاپيماها مي‌توانند در مسير پرواز خود به مناطق دور‌تر فضا از هيدروژن و اكسيژن مايع در آب موجود در ماه به عنوان سوخت استفاده كنند.
[FONT=arial, helvetica, sans-serif]منبع : ISNA[/FONT]

 

[infrequent]

منتظر دنباله دار درخشان تر از ماه باشید

منتظر دنباله دار درخشان تر از ماه باشید

در سال آینده قرار است ابردنباله‌داری از نزدیکی زمین بگذرد که در نزدیک‌ترین فاصله خود به زمین، حتی از ماه هم درخشان‌تر خواهد بود. این احتمالا درخشان‌ترین دنباله‌داری است که در تاریخ بشر دیده شده است.

مجله نیوساینتیست در سلسله گزارش‌هایی به ایده‌هایی پرداخته که سال پیش رو را شکل خواهند داد. در مقالات قبلی این سری خواندید: در سال ۲۰۱۳، منتظر شرایط اقلیمی عجیب‌وغریب‌تر باشید، چه کسانی این دو جایزه ارزشمند € ۱,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ را برنده می‌شوند؟

، امید دانشمندان به آزمایش موفق درمان قطعی سرطان در آینده نزدیک و تورمی که ۱۳,۷۰۰,۰۰۰,۰۰۰ سال پیش اتفاق افتاد. اکنون می‌خواهیم ببینیم که در سال آینده چه چیزی در آسمان پیدا خواهد شد که حتی از ماه هم درخشان‌تر است.

آن دسته از علاقه‌مندان به داستان‌های پایان جهان که از پایان دنیا در سال 2012 ناامید شده بودند، امید تازه‌ای را برای وحشت آفرینی خود پیدا کرده‌اند: این بار در قالب یک اَبَردنباله‌دار نادر که در سال آینده به سوی ما خواهد آمد.

از میان دنباله‌دارهایی که روزگاری نشانه‌ای شوم تلقی می‌شدند، شاید کمتر موردی به چشم‌نوازی این دنباله‌دار مشاهده شده است. این اَبَردنباله‌دار C/2012 S1 یا ISON نامیده شده و در اوج نورافشانی خود حتی در روز از ماه نیز درخشان‌تر است.

آی.‌اس‌.او‌.ان که اولین بار در سپتامبر 2012/ شهریور 91 شناسایی شد، از بیرون منظومه شمسی و با سرعت بالایی در حال حرکت به سمت خورشید است و در نوامبر 2013 / آبان 92 به کمترین فاصله‌اش از خورشید خواهد رسید.

تیموسی اسپار از مرکز سیارک‌های دانشگاه هاروارد انتظار دارد تا در آن زمان، این دنباله‌دار نمایشی به خوبی دنباله‌دار هیل- باپ در زمستان و بهار 1997 / زمستان 1375 و بهار 1376 داشته باشد و آسمان را زیباتر کند (البته اگه دود آلاینده‌های تهران و دیگر کلانشهرها بگذارد که چیزی از آسمان ببینیم).

این اولین سفر این دنباله‌دار به به داخل منظومه شمسی است و از این رو ممکن است آی‌اس‌او‌ان حاوی گازهای فراری باشد که دیگر دنباله‌دار‌ها، برای ساختن دنباله طولانی خود در جریان گردش به دور خورشید، از دست داده‌اند.

این امر به ما امکان می‌دهد که نگاهی گذرا بیاندازیم به این که در 4.6 میلیارد سال پیش (یعنی زمانی که آی‌اس‌او‌ان تشکیل شد) فضای بیرونی منظومه شمسی از چه موادی تشکیل شده بود.

امسال همچنین خبرهایی از آتش بازی‌های آسمانی در مرز کهکشان راه‌شیری خواهیم شنید. ابر گازی سنگینی در حال حرکت به سمت سیاه‌چاله بسیار سنگین ولی آرامی است که در مرکز کهکشان قرار دارد.

این برخورد با چشمان غیر مسلح قابل رویت نخواهد بود، اما هنگامی که ابر گاز با هاله گازهای داغ اطراف سیاه‌چاله برخورد می‌کند، تلسکوپ‌های پرتو ایکس تشعشعات ناشی از امواج ضربه ایجاد شده را دریافت می‌کنند.

این سیاه‌چاله که Sgr *A نام دارد (یعنی قوی‌ترین منبع رادیویی شناخته‌شده در صورت‌فلکی قوس)، در فاصله 25000 سال نوری از زمین قرار دارد (که در مقیاس کهکشانی، درست زیر گوش ما محسوب می شود) و به همین دلیل، این برخورد به ما شانس بی‌نظیر مشاهده فرو رفتن مواد در سیاه‌چاله را می‌دهد.

این برخورد شاید حتی بتواند کلید حل معمای اتفاقی باشد که در 300 سال پیش و هنگامی که سیاه چاله خیلی روشن‌تر از امروز بود، رخ داد.



کنجکاو

 

[infrequent]

دلیل افزایش قد فضانوردان در فضا بررسی می شود

دلیل افزایش قد فضانوردان در فضا بررسی می شود

ناسا قصد دارد با استفاده از فناوری سونوگرافی، چرایی افزایش قد فضانوردان را در ایستگاه فضایی بین المللی دریابد.

به گزارش خبرگزاری مهر، فضانوردان پس از چند ماه سکونت در ایستگاه فضایی بین المللی و تجربه بی وزنی، سه درصد قد بلند تر می شوند این در حالی است که پس از بازگشت به زمین، دوباره به قد طبیعی قبلی باز می گردند.

بررسی های سونوگرافی ستون فقرات ناسا از تجهیزات سونوگرافی جدیدی در ایستگاه فضایی بین المللی استفاده خواهد کرد تا محققان تاثیر این پدیده را بر ستون فقرات مطالعه کنند.

اسکات دالچاوسکی محقق ارشد این مطالعه ، می گوید: این نخستین بار است که از سونوگرافی ستون فقرات برای ارزیابی تغییرات ایجاد شده در ستون فقرات فضانوردان استفاده می شود.

سونوگرافی ستون فقرات نسبت به سایر بررسی های اولتراسوند و سونوگرافی که پیش از این در فضا انجام شده، چالشی تر است.

امروزه وسیله سونوگرافی جدیدی در ایستگاه بین المللی فضایی وجود دارد که تصویربرداری اسکلتی عضلانی دقیق تری را برای ارزیابی آناتومی پیچیده انسانی و ستون فقرات امکان پذیر می کند.

6 خدمه جدید ایستگاه بین المللی فضایی سال آینده تحت اسکن های سونوگرافی ستون فقرات قرار خواهند گرفت.

بر اساس اعلام ناسا، یکی از اهداف این مطالعه ابداع تمرینات ورزشی برای بهبود سلامت فضانوردان در فضا و بهبود شیوه های توانبخشی در زمان بازگشت فضانوردان به زمین است.



خبرگزاری مهر

 

[infrequent]

رقص ستارگان در قلب یک کهکشان مارپیچی

رقص ستارگان در قلب یک کهکشان مارپیچی

تلسکوپ فضایی هابل موفق به تهیه تصویری از حلقه ستاره‌ای درخشان در اطراف مرکز یک کهکشان مارپیچی شده است.

ساختار دقیق بازوهای مارپیچی کهکشان NGC1097‌ در تصویر تماشایی تلسکوپ هابل به وضوح قابل مشاهده است که در میان حلقه‌ای از ستارگان درخشان محاصره شده است.

این کهکشان مارپیچی در بخش جنوبی صورت فلکی کوره (Furnace)‌ در فاصله 45 میلیون سال نوری واقع شده است و در کلاس کهکشان‌های سیفرت (Seyfert) با هسته بسیار درخشان طبقه‌بندی می‌شود.

یک سیاهچاله ابر پرجرم با جرمی 100 میلیون برابر خورشید بتدریج در حال مکیدن ماده اطراف این کهکشان است.

منطقه ستارگان در حال شکل‌گیری که به شکل حلقه‌ای در اطراف سیاهچاله دیده می‌شود، بدلیل انتشار ابرهای هیدروژن یونیزه شده بسیار درخشان دیده می‌شوند.

عرض این حلقه ستاره‌ای بیش از پنج هزار سال نوری تخمین زده می‌شود و بازوی مارپیچی کهکشان نیز ده‌ها هزار سال نوری گستردگی دارد.

این کهکشان مارپیچی یک مقصد مناسب برای شکارچیان ابرنواخترها محسوب می‌شود، چراکه این کهکشان سه ابرنواختر (مرگ خشونت بار ستارگان پرجرم) را در فاصله زمانی 1992 تا 2003 میلادی تجربه کرده است.

کهکشان NGC1097 به تنهایی در فضا سرگردان نبوده و دو کهکشان کوچک آن را همراهی می‌کنند؛ این کهکشان‌های ماهواره‌ای کوچک شامل یک کهکشان بیضوی موسوم به NGC1097A ‌و یک کهکشان کوتوله موسوم به NGC1097B‌ هستند، اما هر دو کهکشان خارج از کادر تلسکوپ هابل قرار داشته و دیده نمی‌شوند.

کنجکاو

 

[*** s.mahdi ***]

[h=1] رقص عجیب کهکشان‌های کوتوله به دور کهکشان بزرگتر

[/h]

» سرویس: علمي و فناوري - علمي

کد خبر: 91101911029
سه‌شنبه ۱۹ دی ۱۳۹۱ - ۰۹:۰۵

اخترشناسان استرالیایی موفق به کشف گروهی از کهکشان‌های کوتوله در حال رقص در حلقه اطراف کهکشان آندرومدا شده‌اند.

به گزارش سرویس علمی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، «گرانت لوئیس» از فیزیکدانان دانشگاه سیدنی تأکید می کند: انتظار داشتیم که چرخش کهکشان‌های کوتوله در اطراف کهکشان آندرومدا حالتی تصادفی مانند حرکت زنبورها بدور کندو داشته باشد؛ اما نیمی از این کهشکان ها در حال چرخش دسته جمعی در یک حلقه هستند که قطر مسیر چرخش بیش از یک میلیون سال نوری و ضخامت آن 30 هزار سال نوری است.

اخترشناسان خاطرنشان می‌کنند، تصور می‌شد که مسیر حرکت این کهکشان های کوچک که بسیار کم نورتر از میزبان درخشان خود هستند، کاملا مستقل از کهکشان های کوتوله دیگر باشند.

مدل‌های رایانه‌ای مورد استفاده برای پیش بینی نحوه چرخش کهکشان های کوتوله بدور کهکشان‌های بزرگتر نیز نشان می داد که این کوتوله ها باید بطور تصادفی در فضا در حال چرخش باشند.

اما یافتن تمامی کهکشان ها در حال چرخش در مسیر «حلقه» اطراف کهکشان آندرومدا باعث شگفتی محققان شده است و در حقیقت شانس روی دادن تصادفی چنین حالتی تقریبا غیر ممکن است.

مشاهده کهکشان های کوچک که در یک رقص عجیب بدور یک کهکشان بزرگتر قفل شده اند، نظریه های مطرح در خصوص شکل گیری و تکامل کهکشان ها را با چالش مواجه می سازد.

 

[infrequent]

کشف 461 سیاره جدید توسط تلسکوپ ناسا

کشف 461 سیاره جدید توسط تلسکوپ ناسا

تلسکوپ فضایی کپلر ناسا موفق به کشف 461 سیاره جدید دیگر شده‌است که بیشتر آنها ابعادی مشابه با یا کمی بزرگتر از زمین دارند.

بر اساس گزارش رویترز، اعلام کشف 461 سیاره جدید توسط کپلر تعداد کاندیداهای جهان‌های را به دوهزار و 740 سیاره رساند،‌ یعنی 105 سیاره بیشتر از آخرین رکوردی که تا کنون به تایید رسیده است. به گفته کریستوفر بورک از اعضای تایم پروژه کپلر، تعداد این سیاره‌ها تا دو سال پیش هزار 200 بود، اما در عرض یک سال تعداد قابل توجهی سیاره در ابعاد کوچکتر یا دو برابر زمین، به این لیست افزوده شد.

با افزوده شدن 461 سیاره جدید به سیاره‌های کاندید، که کپلر آنها را طی 22 ماه گذشته جمع‌آوری کرده‌است، ازدیاد جمعیت سیاره‌های کوچک ادامه پیدا می‌کند. اهداف جدید سیاره‌هایی خواهند بود که یک و نیم برابر زمین بوده و در مداری 242 روزه به دور ستاره خود می‌چرخند، فاصله‌ای که احتمال وجود آب مایع بر روی سیاره را که از عناصر اصلی شکل‌گیری حیات به شمار می‌رود، افزایش خواهد داد.

در تحقیقی مرتبط با همین موضوع،‌دانشمندان نشان دادند که از هر 6 ستاره شبه خورشیدی، یک ستاره دارای سیاره‌ای مشابه با زمین است که در مدارهایی 88 روزه به دور ستاره خود در حرکتند. هدف ماموریت کپلر که در سال 2009 آغاز شده‌است، تعیین ستاره‌های موجود در کهکشان راه شیری است که از سیاره‌هایی با مدار قابل سکونت برخوردارند، فاصله‌ای از ستاره که امکان وجود آب مایع را افزایش خواهد داد.

کپلر اهداف خود را با استفاده از ردیابی نوسانات نوری ستاره‌ها به واسطه عبور سیاره‌ها رصد می‌کند. این تلسکوپ 160 هزار ستاره را در این مطالعه تحت نظر داشته و فرایند انتقال،‌یا همان عبور سیاره از برابر آنها را کنترل می‌کند. سیاره‌های شبه زمینی باید مانند زمین از مداری 365 روزه برخوردار باشند و این درحالی است که اخترشناسان برای تشخیص حقیقی بودن فرایند انتقال سیاره، باید سه بار آن را رصد کنند. یعنی با دیدن اولین فرایند انتقال، باید دو سال دیگر آن را رصد کنند تا به بتوانند نتیجه قطعی را اعلام کنند.




همشهری

 

[infrequent]

نخستین جاروکشی «کنجکاوی» در مریخ

نخستین جاروکشی «کنجکاوی» در مریخ

جدیدترین تصویر «کنجکاوی» نشان‌دهنده یک تکه سنگ مریخی تمیز شده است که برای اولین بار توسط برس سیمی این کاوشگر در روز شش ژانویه (17 دی) انجام شده است.

به گزارش سرویس فناوری خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، کنجکاوی از این برس در انتهای بازوی روباتیک دو متری خود برای اولین بار جهت پاک کردن غبار از روی یک قطعه سنگ با عرض کافی و قرار دادن یک بطری آب بر روی آن استفاده کرده است.

استفاده از ابزار موتوری پاکسازی غبار(DRT) نشانگر یکی دیگر از اولین دستاوردها برای ماموریت 2.5 میلیارد دلاری آزمایشگاه علمی مریخ بوده که با فرود کاوشگر کنجکاوی در سطح سیاره مریخ در تابستان گذشته آغاز شده است.

تیم ماموریت از یک هدف آسان برای آزمایش این ابزار استفاده کردند که یک سنگ مسطح موسوم به «Ekwir_1» در ناحیه خلیج «یلونایف» دهانه گیل بوده است.

محدود پاکسازی شده توسط این ابزار به اندازه 47 در 62 میلیمتر بوده است. علاوه بر این برس سیمی، انتهای بازوی روباتیک کنجکاوی با یک دریل کوبه‌ای، یک دوربین نمای نزدیک موسوم به لنز تصویربردار دستی مریخ، طیف‌سنج پرتو ایکس ذره آلفا و یک بیل مجهز است.

تیم کنجکاوی در هفته‌های آینده به ارزیابی سنگهای مختلف در این ناحیه به عنوان یکی از اهداف احتمالی برای اولین استفاده دریل این کاوشگر خواهند پرداخت. پاکسازی اهداف احتمالی یکی از بخشهای آماده‌سازی برای عملیات حفاری است.

هدف ابتدایی ماموریت دو ساله کنجکاوی، نمونه‌برداری از سنگها، خاک و جو دهانه گیل برای تعیین امکان وجود الزامات شیمیایی حیات در گذشته یا حال این سیاره است.



ایسنا

 

[infrequent]

تاریخ رویدادهای نجومی سال 2013

تاریخ رویدادهای نجومی سال 2013

سال جدید میلادی با وقایع نجومی دیدنی از جمله گذر دو ستاره دنباله‌دار PANSTARRS و ISON همراه است و در ماه امسال، می‌توان دست کم شاهد یک رویداد نجومی بود.

در تقویم رویدادهای نجومی سال 2013 میلادی شاهد این پدیده ها خواهیم بود:

21 ژانویه- مقارنه نزدیک ماه و مشتری

ساکنان آ‌مریکای شمالی شاهد مقارنه و عبور ماه از بخش جنوبی سیاره مشتری خواهند بود که نزدیک‌ترین مقارنه تا سال 2026 میلادی محسوب می‌شود.

2 تا 23 فوریه – نمای زیبای عطارد

سیاره عطارد در غرب آسمان و کمی پس از غروب خورشید در نمای زیبا قابل مشاهده خواهد بود.

10 تا 24 مارس – دنباله‌دار PANSTARRS

این دنباله‌دار ژوئن 2011 به وسیله تلسکوپ Pan - STARRS1 در هاوایی شناسایی شده است و در مدت دو هفته، در بهترین شرایط رصدی قرار می‌گیرد.

در این زمان دنباله‌دار PANSTARRS در نزدیک‌ترین فاصله با خورشید (45 میلیون کیلومتری) یا 164 میلیون کیلومتری زمین قرار می‌گیرد؛ این دنباله‌دار درخشان در غرب - شمال غرب آسمان دقایقی پس از غروب خورشید قابل مشاهده خواهد بود.

25 آوریل – ماه گرفتگی جزئی

در خسوف جزئی کمتر از دو درصد قطر ماه در سایه زمین فرود می‌رود؛ ساکنان اروپا، آفریقا، استرالیا و بیشتر مناطق آسیا شاهد این پدیده نجومی خواهند بود.

9 می – گرفتگی حلقوی خورشید

کسوف حلقوی موسوم به «حلقه آتش خورشید» که کلا شش دقیقه و چهار ثانیه به طول می‌انجامد؛ در این زمان دیسک ماه حدود 4.5 درصد کوچکتر از دیسک خورشیدی است و تنها حلقه‌ای از اطراف خورشید قابل مشاهده است.

24 تا 30 می – رقص سیارات عطارد، زهره و مشتری

سیارات عطارد، زهره و مشتری کمی پس از غروب خورشید چرخش زیبایی در اطراف یکدیگر داشته و یکی پس از دیگری موقعیت خود را تغییر می‌دهند.

23 ژوئن – پدیده ابر ماه

زمانی که ماه کامل در نزدیک ‌ترین فاصله از مدار خود با زمین قرار می گیرد، پدیده «ابر ماه» (supermoon) ایجاد می شود.

در نزدیک‌ترین نقطه با زمین در سال 2013 و در فاصله 356 هزار کیلومتری با زمین قرار می‌گیرد و چهره ابر ماه در آسمان دیده می‌شود.

12 آگوست – بارش شهابی برساوشی

زیباترین بارش شهابی برساوشی (Perseid Meteor Shower) با میانگین 90 شهاب در هر ساعت، در میانه فصل تابستان روی خواهد داد.

18 اکتبر – خسوف نیم سایه ای

ساکنان آسیا، اروپا، آفریقا مناطق مرکزی در شرق آمریکای شمالی شاهد پدیده ماه گرفتگی نیم سایه ای خواهند بود.

3 نوامبر – خورشید گرفتگی دوگانه (هیبریدی)

خورشید گرفتگی دوگانه (Hybrid Eclipse) که ترکیبی از کسوف کامل و حلقوی است، در آفریقای مرکزی اوگاندا، کنیا و کنگو قابل مشاهده است.

اواسط نوامبر تا اوایل دسامبر – ستاره دنباله‌دار ISON

ماه سپتامبر 2012 میلادی دو منجم آماتور با استفاده از تلسکوپ شبکه نوری علمی بین المللی (ISON)‌ موفق به کشف دنباله‌دار جدیدی شدند.

این دنباله‌دار بسیار درخشان ISON نامگذاری شده است و پس از ورود به منظومه شمسی، در نزدیک‌ترین فاصله با خورشید یعنی در فاصله 1.2 میلیون کیلومتری قرار می‌گیرد و حتی در نور روز نیز قابل مشاهده است.

13 و 14 دسامبر – بارش شهابی جوزایی

روزهای پایانی سال 2013 میلادی نیز با یک بارش شهابی جوزایی (Geminid Meteor Shower) همراه خواهد بود.



کنجکاو

 

[محمد مراغه ای]

ممنونم