پنج ضلعی و هندسه حاصل از آن
پنج ضلعی و هندسه حاصل از آن
شالوده های هندسی زیرنقش طرح بناها بیش از هر چیز بر شکل های پنج ضلعی و ترکیبات آنها استوارند و در میان این شکل ها پنج ضلعی منتظم نقش اصلی را ایفا می کند. دلیل یا دلایل این عطف توجه به پنج ضلعی منتظم در معماری اسلامی را نمی دانیم و اشاراتی هم که در منابع تمدن های دیگر به اهمیت این شکل وجود دارد نمی تواند علت استفاده از پنج ضلعی در این معماری را توضیح دهد. اما همین قدر می توان گفت که این شکل, نسبت به شکل های دیگر امکانات بیشتر و متنوع تری دارد. اگر مثلث, مربع یا شش ضلعی و هشت ضلعی در توسعه یا تقسیم درونی خود به تناسب های ساده و یکسانی می رسند, پنج ضلعی, چه در تقسیم درونی و چه در گسترش بیرونی, ترکیب ها و اندازه های متفاوت و تناسب های متنوعی را می آفریند که در عین کثرت به هم وابسته اند و ریشه مشترکی دارند. به این ترتیب انتخاب پنج ضلعی به عنوان شکل اصلی هندسه پنهان, فارغ از معانی خاضی که ممکن است این شکل در ذهن معمار داشته باشد و ما از آن مطلع نیستیم, به مهندس معمار این فرصت را می دهد که هم طرح را در قالب کلی هندسه منظمی قرار دهد و هم در گزینش شکل ها و ابعاد و تناسب های مطلوب خود محدودیتی نداشته باشد. با توجه به اهمیتی که پنج ضلعی و هندسه حاصل از آن در این بررسی ها یافته است.
توضیح بیشتر در مورد 5 ضلعی:
مشاهده پیوست 5zeli.rar
بررسی این هندسه در بناهای مختلف از جمله :
پلان مدرسه غیاثیه خرگرد, مقطع گنبد تاج الملکی مسحد جامع اصفهان, نمای مقبره شیخ احمد جام, نمای ورودی مسجد شیخ لطف الله, پلان مسجد شاه اصفهان
مشاهده پیوست Masadigh.rar
منبع : کتاب خشت و خیال: شرح معماری اسلامی ایران (نویسندگان : کامبیز نوایی, کامبیز حاجی قاسمی)(انتشارات سروش)
(بابت کیفیت عکس ها هم به بزرگی خودتون ببخشید

)