كاربردهاي نانو مواد در سيمان كاري چاههاي نفت صنايع بالادستي نفت
كاربردهاي نانو مواد در سيمان كاري چاههاي نفت صنايع بالادستي نفت
خلاصه نانو فناوري جنبههاي فراواني دارد، در کل هر نوع فرآيندي که بر روي اتمها، مولکولها، نيمههاديها، جامدات و مايعات در مقياس زير صد نانومتر صورت بگيرد، نانو فناوري نام دارد. با اينکه ابعاد مقياس نانو به مراتب کوچکتر از ميليمتر و ميکرو است، ولي به دليل نزديک بودن ابعاد نانو به ابعاد طبيعت کارکردن در اين مقياس نيز راحتتر است. نانو تكنولوژي هم اكنون در حال متحول كردن زندگي بشر است و در صنايع تحول زيادي ايجاد نموده و پيش بيني مي شود اين روال با سرعت بيشتري طي سالهاي آتي ادامه يابد . از جمله حوزه هايي كه نانو تكنولوژي در آن وارد شده است ، صنايع بالادستي نفت است كه مطابق تعريف از اكتشاف تا قبل از پالايشگاه را شامل مي شود. در اين مقاله استفاده از نانوذرات و نانوافزودني¬ها در سيمان كاري چاههاي نفت مورد بررسي قرار مي¬گيرد. مقدمه
در حين حفاري چاهها ، به منظور پايدارسازي ديواره چاه و جلوگيري از ريزش ديواره ، در فواصل معين ،لوله هايي(لوله هاي جداري) درون چاه رانده ميشوند و پشت آنها سيمان مي شو د ولوله هاي جداري توسط سيمان به جدارة چاه مي چسبند و محكم مي شوند. اين فرآيند به اين صورت انجام مي شود كه ابتدا لوله هاي جداري به يكديگر وصل ميشوند و تا انتهاي چاه رانده مي شوند. سپس سيمان از ته چاه به پشت لوله هاي جداري (فضاي بين لوله هاي جداري و دهانه چاه) پمپ مي شود و تا سطح زمين بالا مي آيد. نهايتاً زمان لازم براي خشك شدن سيمان در نظر گرفته مي شود تا لوله هاي جداري به ديواره چاه متصل شوند. از لحظة تزريق سيمان تا خشك شدن كامل آن، لوله هاي جداري توسط كابل به دكل متصلند. سيمانهاي مورد استفاده ميبايستي خواص بندش ،پمپ شوندگي، ويسکوزيته و سختي نهايي قابل کنترلي داشته باشند.شكلهاي زير مراحل سيمان كاري را نمايش ميدهند.
شكل 1. شماتيك فرايند سيمان كاري.
كاربرد نانو مواد در سيمان كاري
1-كاربرد نانوذرات در سيمان كاري فرايندهاي بالادستي نفت
سيمان مورد استفاده در اين فرآيند بايد خصوصيات ويسکوزيته، استحکام و زمان گيرش مناسبي داشته باشد و با استفاده از نانوافزودنيها ميتوان اين خصوصيات را برآورده ساخت.
نانوذرات با اضافه شدن به اين سيمان به خاطر خواص ميان خواص كوانتومي و خواص توده مواد، باعث به وجود آمدن خواص مناسب گردند. يكي از خصوصيات بارز اين ذرات پس ازاضافه شدن هموژنيته يكسان تمام مخلوط مي باشد كه باعث هموژن شدن خواص سيمان ميشود.
شركت Nano Product Corp. از نانوذرات سيليكات كلسيم در سيمان استفاده نموده است و سيمان حاصل قابليت كاربري در دماهاي بالا را دارد ؛ لذا ميتواند گزينه مناسبي براي چاههاي عميق نفتي و چاههاي ژئوترمال، باشد.[1]
2-كاربرد نانوافزودني ها در سيمان كاري
محصول نانوافزودني combiner w كه از سيليكاي آمورف در ساختن آن استفاده شده است ، بواسطة دانه ريز بودن ذرات تشكيلدهندهاش، خواص ويژهاي از لحاظ پايداري، كيفيت و قابليت استفاده شدن، به سيمان چاهها ميدهد. [2]
همچنين دوغاب سيمان حاصل، كاملاً پايدار ميشود و آب اضافي حذف ميشود. با توجه به داشتن وزن مخصوص مناسب ، combiner w در دوغابهاي سبك، بسيار عالي عمل ميكند.
در حفاري آبهاي عميق و بسيار عميق كه دماي سطح زمين پائين است، combiner w خواص مطلوبي من جمله تراكمپذيري اوليه و زمانبندش مناسب به سيمان ميدهد.با توجه به اينكه زمانبندش سيمان حاصل كاهش مييابد، Weight on Cement كمتر شده و حفاري با سرعت بيشتري ادامه پيدا ميكند. [2]
منابع : www.adhesivesmag.com www.colloidalsilica.com