سـعید
مدیر بازنشسته
روش نقد معماري: ملاحظاتي در راه ترسيم روش نقد معماري به طور همه جانبه و با معيارهاي روشن منصوري سيدامير* * گروه آموزشي معماري، دانشكده هنرهاي زيبا، دانشگاه تهران معماري، از برترين جلوه هاي تمدن بشر است. نقش معماري والا در نمايان ساختن دلبستگيهاي اقوام و ساختن محيط مناسب براي زندگي انسان به غايت روشن است.
در زندگي امروز، معماري نيز، برخلاف رويه گذشته خود، در عداد علوم در آمده و از طريق تحليل و آموزش پاره هاي آن رشد و نمو مي نمايد. وضعيت معماري امروز ايران به گونه اي است كه اغلب مورد عتاب متفكرين و اهل فن است در حالي كه از گذشته پرباري بهره مي برد. در دوره معاصر و از يكصد سال قبل تاكنون، بناهاي بسياري ساخته شده اند. در سالهاي پس از انقلاب اسلامي، علي الخصوص اعتبارات بسياري براي ساخت و ساز صرف گرديده است. اما همچنان ميهمانان خارجي را براي ديدن تمدن پرشكوهمان به شيراز و اصفهان مي بريم تا تخت جمشيد و ميدان نقش جهان را تماشا كنند. چرا چنين شده و علاج اين درد چيست، در ميان تمام مولفه هايي كه در توصيف بيماري معماري امروز ايران به كار مي آيد و از خيل مراتب گوناگون روشهاي درمان آن، يك مقوله خودنمايي مي كند: نقد معماري.
چنانچه نقد ما از معماري روشن، علمي، ضابطه مند، همه جانبه و معقول باشد، مي توان گفت كه اصلي ترين قدم براي تفاهم برسر تعريف بيماري معماري و راه علاج آن برداشته شده است. چه، اكثر موارد عدم تفاهم ناشي از تعاريف ناقص، يك بعدي و قضاوت هاي مشخص در ابعاد متفاوت معماري است.
مقاله حاضر كوششي است اوليه در راه تعريف ضرورتها و موانع نقد معماري از يك سو و ارائه عرصه هاي نقد و معيارهاي آن از سوي ديگر، گستردگي دامنه هاي بحث و نو بودن زمينه آن در ايران مانع از آن شده اند تا وزن معيارها در فرآيند داوري تعيين گردد.
نتيجه مقاله، ماتريسي است كه سطر آن عرصه ها و ستون آن را معيارهاي نقد تشكيل مي دهد. داعيه مقاله، نيز ارائه روش جامع و واحدي است از نقد معماري به طور همه جانبه و با معيارهاي روشن.
در زندگي امروز، معماري نيز، برخلاف رويه گذشته خود، در عداد علوم در آمده و از طريق تحليل و آموزش پاره هاي آن رشد و نمو مي نمايد. وضعيت معماري امروز ايران به گونه اي است كه اغلب مورد عتاب متفكرين و اهل فن است در حالي كه از گذشته پرباري بهره مي برد. در دوره معاصر و از يكصد سال قبل تاكنون، بناهاي بسياري ساخته شده اند. در سالهاي پس از انقلاب اسلامي، علي الخصوص اعتبارات بسياري براي ساخت و ساز صرف گرديده است. اما همچنان ميهمانان خارجي را براي ديدن تمدن پرشكوهمان به شيراز و اصفهان مي بريم تا تخت جمشيد و ميدان نقش جهان را تماشا كنند. چرا چنين شده و علاج اين درد چيست، در ميان تمام مولفه هايي كه در توصيف بيماري معماري امروز ايران به كار مي آيد و از خيل مراتب گوناگون روشهاي درمان آن، يك مقوله خودنمايي مي كند: نقد معماري.
چنانچه نقد ما از معماري روشن، علمي، ضابطه مند، همه جانبه و معقول باشد، مي توان گفت كه اصلي ترين قدم براي تفاهم برسر تعريف بيماري معماري و راه علاج آن برداشته شده است. چه، اكثر موارد عدم تفاهم ناشي از تعاريف ناقص، يك بعدي و قضاوت هاي مشخص در ابعاد متفاوت معماري است.
مقاله حاضر كوششي است اوليه در راه تعريف ضرورتها و موانع نقد معماري از يك سو و ارائه عرصه هاي نقد و معيارهاي آن از سوي ديگر، گستردگي دامنه هاي بحث و نو بودن زمينه آن در ايران مانع از آن شده اند تا وزن معيارها در فرآيند داوري تعيين گردد.
نتيجه مقاله، ماتريسي است كه سطر آن عرصه ها و ستون آن را معيارهاي نقد تشكيل مي دهد. داعيه مقاله، نيز ارائه روش جامع و واحدي است از نقد معماري به طور همه جانبه و با معيارهاي روشن.
