مباحث گیاه‌شناسی منظر

[dokhtare darya]

گل درمانی و طراحی فضای سبز

گل درمانی


کارشناسان امور زیستی و روانشناسان ، برای رسیدن به تعادل در زندگی ماشینی و زندگی احساسی و روانی، راهکارهایی را پیشنهاد میکنند و همواره به دنبال روشهایی برای کاستن از فشارهای روحی هستند. بنابر تحقیقات دانشگاه روتگرز Rutgers در نیوجرسی، راه حلهای ساده ای در طبیعت وجود دارند که میتوانند به خوبی در بالا بردن سلامت روحی افراد موثر باشند: گلها!
در حضور گلها، احساسات شادی آور افزایش پیدا میکنند و حس رضایت از زندگی شدت میگیرد، گلها رفتار اجتماعی در جهت مثبت تغییر میدهند به طوری که گاهی در باور کردن آن مشکل است.

توضیحی درباره تحقیق
تاثیر احساسی گلها توسط دکتر جینت هاویلندد-جونز Jeannette M. Haviland-Jones پروفسور روانشناسی در دانشگاه روتگرز انجام گرفته است. او چهره ای شناخته شده در زمینه روانشناسی و یک مرجه بین المللی در رابطه توضیح و تفسیر رفتار ها و نشانگان غیر کلامی و عکس العملهای آنی است.
تحقیقی که درباره آن میخوانید، درواقع پایه و اساسی علمی برای یک باور عمومی ایجاد کرده است، این باور که گلها، تاثیری سودمند و قوی بر روی دریافت کنندگان خود میگذارند.

چگونگی تحقیق
گروهی از محققین در مدت ده ماه رابطه عکس العملهای احساسی و رفتاری با گلها را مورد مطالعه قرار دادند. آنها با بررسی عکس العمل افراد در مقابل هدیه گرفتن گل متوجه شدند که گلها، تعدیل کنندگان طبیعی و سالمی برای احوالات اشخاص به شمار می آیند.
شرکت کنندگان در این مطالعه، 147 زن در سنین، میزان تحصیلات، نحوه زندگی و پیشینه مختلف بودند. زنان به این دلیل مورد مطالعه قرار گرفتند کهبنا به نتایج مطالعات قبلی،زنان در شناخت و تشخیص احساسات خود دقیق تر هستند و بیشتر از مردان در کار تحقیق بر روی موضوعات احساسی همکاری نشان میدهند و از طرفی بیش از مردان درگیر فراز و نشیبهای احساسی هستند.
مغز انسان دربرابر گل بسیار حساس است دریافت هدیه شرکت کنندگان میدانستند که قرار است هدیه ای دریافت کنند اما نمیدانستند این هدیه چیست. دلیل این مرموز بودن، گرفتن یک عکس العمل واقعی و دیدن تاثیر گلها بر روی احساسات آنها بود.

عکس العملهای آنی
محققین کارکشته میتوانستند میزان ابراز احساسات و طرز رفتار دریافت کنندگان گلها را تشخیص دهند. آنها سه نوع لبخند را همراه با عکس العملهای کلامی ثبت میکردند. اطلاعات برای حفض صحت و دقت، در طی 5 ثانیه اول دریافت گل در یک کامپیوتر دستی ضبط میشد.

لبخند مودبانه: این لبخند به طور معمول هنگام احوالپرسی سریع و یا تصدیق مودبانه چیزی به کار میرود. هیچ حرکت قابل تشخیصی در چهره دیده نمیشود و تنها گوشه های لب به بالا حرکت میکنند.

لبخند حقیقی : این لبخند هنگامی دیده میشود که تغییراتی در رفتار هم ایجاد شود که نشاندهنده خوشایند بودن یا لذت بردن از چیزی باشد. به همین دلیل "حقیقی" نامیده میشود زیرا از شادی واقعی به وجود می آید.

لبخند هیجان زده: این لبخند مجموعه دو حس است، هیجان و شادی. ما در این حالت لبخند حقیقی را همراه با علائمی نظیر بالا بردن ابروها و ایجاد خطوط افقی بر روی پیشانی مشاهده میکنیم.

مصاحبه
با تمام شرکت کنندگان قبل از دریافت هدیه خود مصاحبه میشود تا یک زمینه برای محاسبه در اختیار تیم تحقیق قرار بگیرد. آنها پس از این مصاحبه میتوانند تغییرات احساسی افراد را پس از دریافت گل اندازه گیری کنند. آنها درباره حس و حال کلی افراد در طی روزهای گذشته سوال میکنند و از آنها میخواهند تا احساسات خود را ارزش گذاری کند. چند روز پس از تحویل گل هم یک مصاحبه دیگر انجام میشود تا تغییرات روحی و حسی افراد در این حالت جدید مطلع شوند.

نتایج تحقیق
1- گلها میتوانند تاثیری آنی بر روی حس خوشنودی وارد کنند. تمام شرکت کنندگان در این تحقیق با لبخندهای "واقعی" و "هیجان زده" از هدیه گرفتن گل استقبال کردند و حس قدرشناسی و سرخوشی فوق العاده ای از خود نشان دادند. این عکس العملی همگانی است و در تمام رده های سنی دیده میشود.
2- گل تاثیر مثبت و طولانی بر حال و هوای اشخاص میگذارد. شرکت کنندگان در آزمایش توضیح دادند که پس از دریافت گل کمتر احساس اندوه، اضطراب و بی تابی داشته اند و در رفتار خود نشانه های بارزی از خوشی و رضایت را مشاهده کرده اند.
- گل موجب برقراری رابطه ای صمیمی میشود و حضور گل برقرار کردن ارتباط با خانواده و دوستان را افزایش میدهد.
خانم دکتر هاویلند جونز Dr. Haviland-Jones. پروفسور روانشناسی دانشگاه روتگرز میگوید: " عقل سلیم به ما میگوید که گلها ما را شاد میکنند. حالا علم هم به ما ثابت کرده است که گلها نه تنها ما را از آنچه تصور میکردیم، شادتر میکنند، بلکه تاثیر قوی و مثبتی افزایش احساس آسایش ما دارند."

فضاهای مشترک
این تحقیق به بررسی مکانهایی در خانه که افراد معمولا برای گذاشتن گل انتخاب میکنند نیز پرداخته است. گلها معمولا در جاهایی قرار داده میشوند که همه بتوانند آنرا ببینند، مانند سرسرا، اتاق نشیمن و اتاق غذا خوری و بر این حقیقت دلالت میکنند که گلهل نمادی برای تقسیم خوشیها هستند. بنا به گفته دکتر هاویلند جونز، " گلها برای کسانی که به اتاق وارد میشوند احساسات مثبت به ارمغان می آورند و فضا را بیش از پیش دعوت کننده و خودمانی میکنند."

تاثیرات مثبت گل بر سالمندان
سالمندان در هر نقطه از جهان، هر روز خود را با قدمی به سمت پیری، خمودگی، ضعف حافظه و انزوای اجتماعی آغاز میکنند. محققان دانشگاه روتگرز بهبود وضعیت روحی سالمندان را نیز یکی از اهداف خود قرار داده اند. یک تحقیق 6 ماهه بر روی شهروندان بزرگسال نشان داده است که وجود گلها به طور عمیق و موثر موجب کاهش افسردگی و خمودگی، افزایش و توسعه برخوردهای اجتماعی و تقویت کننده حافظه در سنین بالا هستند.
81 درصد از سالمندان شرکت کننده در این تحقیق اعلام کردند که در پی هدیه گرفتن گل، از میزان کسالت آنها کاسته شده است. چهل درصد از آنها در خارج از چهارچوب دائمی دوستان صمیمی و خانواده، به معاشرت و شرکت در مناسبتهای اجتماعی پرداخته بودند و 72 درصد از آنان در تستهای حافظه به نتایجی مثبت و کاملا متفاوت از تستهای ابتدای تحقیق دست یافتند. دکتر هاویلند جونز میگوید:" مردم شاد، از زندگی طولانی تر و سلامت تری بهره مند میشوند و تغیرات را با دیدگاه مثبت پذیرا میشوند. تحقیقات ما نشان داد که در طی روند سالخوردگی، اندکی از طبیعت، میتواند یک دنیا معجزه کند و بر میزان رضایت ما از زندگی بیافزاید."

تاثیر مثبت گلها بر مردان
یک تحقیق دیگر گروه روتگرز نشان داد مردانی که گل دریافت میکنند نیز علائم خشنودی و توسعه روابط اجتماعی را نشان میدهند. این محققین دو گروه از مردان را در سنین و نژادهای مختلف مورد بررسی قرار داد که تنها یک گروه از آنان گل دریافت کردند و تمام عکس العملهای کلامی و زبان بدن آنها مورد مطالعه قرار گرفت.
مردانی که گل دریافت کرده بودند، در گفتگوها بیشتر به چشمان هم صحبت خود نگاه میکردند و با محققین رابطه بهتری برقرار میکردند و نسبت به کسانی که گل دریافت نکرده بودند، لبخندهای حقیقی بیشتری بر لب داشتند. در این رشته تحقیقات، هرچند در کل زنان بیشتر از مردان به ابراز احساسات شدیدتری پرداخته اند، اما نتیجه در هر دو جنس یکی بوده است. به گفته دکتر هاویلند- جونز " هنگامی که پای گل هدیه گرفتن به میان می آید، زنان و مردان در یک تیم قرار دارند. به نظر میرسد که همه ما دچار خوشی فوق العاده ای میشویم و رفتارهای اجتماعی خود را تقویت میکنیم."
تحقیقات تکمیلی
نتیجه تحقیقات دانشگاه روتگرز در اینجا به پایان نمیرسد، این گروه میگویند که انسان میتواند از گلها برای فراخواندن قدرتها و احساسات خود استفاده کند و راز این کار در "رنگ" گل نهفته است. هر رنگ دارای طول موج خاص خود است و هنگامی که وارد چشم میشود و از شبکیه عبور میکند و به عصب بینایی میرسد، تعدادی عکس العملهای زنجیره ای پدید می آورد که به واکنشهایی در کل بدن منجر میشود. ابتدا حاملان شیمیایی اطلاعات در طول رگهای عصبی که Neurotransmitterنام دارند، آزاد میشوند و با تحریک اعصاب مختلف موجب ترشح هورمونهای آرامبخش نظیر ملاتونین melatonin، هورمونهای محرک مانند آدرنالین adrenaline و هورمونهای شادی آوری چون سروتونین serotonin میشوند.

به چند مثال توجه کنید:

افزایش انرژی با گل سرخ
از آنجایی که رنگ قرمز دارای کمترین سرعت ارتعاش و طولانی ترین طول موج است، غدد فوق کلیوی را تحریک کرده و با ترشح آدرنالین موجب افزایش انرژی میشود.

افزایش اعتماد و صمیمیت با زنبق بنفش
رنگ نیلی-بنفش غده صنوبری مغز را تحریک میکند که در واقع تنظیم کننده برنامه خواب به شمار میرود. این رنگ ذهن را از تشویش، نگرانی و ترس خالی میکند و مانع درخود ریختن احساسات میشود.

افزایش هوشیاری با آفتابگردان
موج نوری رنگ زرد مغز را تحریک میکند و موجب هوشیاری، ذکاوت و قطعیت میشود. از آنجایی که ما رنگ زرد را رنگ خورشید و نور میدانیم، گل آفتابگردان به ایجاد حس خوشبینی نیز کمک میکند.

خواب راحت با گل استکانی آبی
رنگ آبی به ترشح ملاتونین کمک میکند که یک هورمون مترشحه از مغز بوده و به آرام شدن و داشتن خوابی راحت کمک میکند. رنگ آبی غده تیروئید را نیز تحریک میکند که با ترشح تیروکسین thyroxin، سوخت و ساز بدن را تنظیم میکند.

آرامش با گل آهار سبز
رنگ سبز بر روی سیستم عصبی تاثیر میکند و موجب میشود تا آهسته تر و عمیقتر تنفس کنیم، این رنگ ترشح هورمونهای تنش زا را کند میکند و به آرامش قلب کمک میکند.

جلوگیری از آلرژی با گل داوودی نارنجی
رنگ نارنجی سیستم ایمنی بدن و ریه ها را تقویت میکند و میتواند آلرژیهای بهاره را دفع کند. نارنجی تاثیر مثبت فراوانی بر سیستم گوارش و اندامهای جنسی دارد.

یاس بنفش و غلبه بر استرس
رنگ بنفش ملایم، آرامبخش سوختگی ها است، مانند آفتاب سوختگی یا عرق سوز شدن. به علاوه گرسنگی کاذب را از بین میبرد و سوخت و ساز بدن را تنظیم میکند. این رنگ غده هیپوفیز را تحریک میکند که با ترشح هورمون ضد تنش بتا اندورفین beta-endorphin موجب آرامش میشود.
منبع :
.iran-tourism.ir/

 

[dokhtare darya]

بسیاری از گیاهان به دلیل زیبایی كه در فرم رنگ شاخ و برگ در فصول مختلف، شكل و رنگ گل‌ها، تنه آنها وجود دارد و نیز به دلیل تولید اكسیژن، كاهش آلودگی، تعدیل دما،‌ تعدیل رطوبت،‌ جذب صدا و جز اینها در محدوده فضای سبز شهرها توسط كارشناسان محیط‌زیست كاشته می‌شوند.

یكی از موارد كاربرد گیاهان در طراحی، بهره‌گیری از رایحه گل‌ها یا شاخ و برگ گیاهان معطر برای استفاده بیشتر شهروندان و توجه بیشتر آنها به فضای سبز است. انسان‌ها می‌توانند از تمامی عناصر موجود در پارك‌ها مثل مناظر زیبا،‌ صدای آب، پرندگان و حركت باد بین شاخ و برگ درختان و عطر دل‌انگیز گیاهان معطر استفاده كنند.
در این میان تنها مشاهده مناظر زیبا به تنهایی تاثیر مثبتی در روحیه فرد می‌گذارد. اما انسانی كه از نعمت بینایی محروم است تنها به وسیله حس شنوایی آوای خوش پرندگان، صدای آب و نظایر اینها و بوییدن عطر گیاهان می‌تواند از طبیعت اطراف لذت ببرد. به علاوه وجود این عوامل برای انسان‌های سالم نیز مكمل تاثیرات حاصل از حس بینایی محسوب می‌شود.

بنابراین تقویت این دو عامل در طراحی پارك‌ها ضروری است. در این نوشتار تعدادی از گل‌ها و درختچه‌های معطر كه برای كاشت در پارك‌ها مناسب‌اند، معرفی شده‌اند.

گیاهان معطر
گیاهان معطر گیاهانی هستند كه برگ، شاخه، گل یا میوه آنها دارای اسانس معطر است. این اسانس متشكل از موادی روغنی است كه گیاه برای جلوگیری از تبخیر آب درون خود می‌سازد. این مواد سنگین و معطرند و در گل‌ها، برگ‌ها و ساقه‌ها ذخیره می‌شوند.

عطر گل‌های این گیاهان خود به خود در فضا پراكنده می‌شود و علاوه بر تاثیر روانی مثبت بر انسان‌ها، به جلب پرندگان و حشرات و در نتیجه پراكنش دانه گرده كمك می‌كند و نیز عطر برگ‌های بعضی از این گیاهان مثل «سرو نقره‌ای» و «سدروس» بعد از هرس پخش می‌شود. عطر نمونه دیگری از این گیاهان در اثر لگد كردن یا چیدن و فشردن برگ‌ها نیز عطر آنها احساس می‌شود.

كاربرد گیاهان معطر اینهایند:

كاشت گیاهان معطر در محل تردد عابران بسیار مفید است، زیرا كاشت این گیاهان تنها به دلیل ظاهر زیبای‌شان نیست،‌ بلكه عطر آنهاست كه برای انسان‌ها آرامش همراه با شادی و مسرت به وجود می‌آورد. با كاشت این گیاهان در بزرگراه‌ها و میدان‌ها تنها یكی از جنبه‌های طراحی كه استفاده از زیبایی گیاهان است در نظر گرفت می‌شود و انسان‌ها از حضور در این فضا احساس آرامش می كنند. بنابراین پارك‌های شهری و جنگلی برای استراحت و پیاده‌روی و نیز برای كاشت این گیاهان نیز مناسب‌اند. گیاهان معطر را می‌توان در پارك‌ها و اطراف بناهایی كه از آنها بوی نامطبوع استشمام می شود مانند اطراف قفس حیوانات در پارك‌ها كاشت.

از گیاهان معطر همچنین می‌توان در باغچه‌های كنار پنجره‌ها یا درون گلدان در تراس ساختمان‌های مسكونی، بیمارستان‌ها و رستوران‌ها استفاده كرد. زیرا عطر آنها در شب قوی‌تر است و به درون ساختمان راه پیدا می‌كند.

تقسیم‌بندی گیاهان معطر
گیاهان معطر را می‌توان به دو گروه تقسیم كرد:

الف - گیاهان با برگ‌های معطر شامل درختان، درختچه‌ها و گیاهان علفی و پوششی.
ب - گیاهان با گل‌های معطر كه خود به چهار گروه تقسیم می‌شوند، كه اینهایند: درختان، درختچه‌ها،‌ گل‌های فصلی و گل‌های پیازی.

گیاهان با برگ‌های معطر
این گروه شامل گیاهان همیشه سبز یا خزان‌كننده است كه برگ‌های معطر دارند. برگ‌های تعدادی از آنها بعد از فشردن یا هرس درختچه اسانس معطر ترشح می‌كنند و رایحه اسانس تعدادی از آنها بدون فشردن برگ، به خصوص بعد از آبیاری در فضا می‌پیچد. این گیاهان اینهایند:
برگ بو، مورد، سنتولینا، سوزنی برگان مانند سروها (سرو سیمین و سرو شیراز)، سدر هیمالیا، اسطوخودوس، گل شراب، آویشن، رزماری و بومادران.

گیاهان با گل‌های معطر
این گروه شامل گیاهانی است كه در فصل مشخصی از سال گل‌های معطر تولید می‌كنند و عطر آنها در فضای پارك می‌پیچد. این گروه شامل درختان، درختچه‌ها، گل‌های فصلی و گل‌های پیازی است و اینهایند:
طاووسی، گاردنیا، تاتوره، یاسمن، پیچ آبجویی، میخك هندی،‌ نرگس درختی، گل یخ، رز، دافنه، گل شراب، محبوبه شب و پیچ امین‌الدوله.

گل‌های فصلی معطر
این گیاهان نشانه‌های پاییزه یا بهاره‌ای هستند كه گل‌های معطر دارند و اكثرا به صورت یك ساله پرورش می‌یابند و در مدت یك تا دو ماه از سال گل دارند و شامل اینهایند:
شب بو مجلسی، شب بو زعفرانی، آلیسوم، گل عنكبوتی، تنباكوی زینتی، مغربی، میخك بوقلمون (ریشو)، قرنفل و شاه‌پسند.

گل‌های پیازی معطر نیز اینهایند:
فریزیا، نرگس شیراز، كلاغك، مریم، سنبل و سوسن.

منبع : پایگاه اطلاع‌رسانی شهرسازی و معماری
​

 

[dokhtare darya]

در کل گلها و گیاهان زینتی به دو گروه گیاهان علفی و چوبی تقسیم می شوند.گیاهان چوبی به نوبه خود به سه گروه تقسیم می شوند:
1:درختان زینتی
2:درختچه های زینتی
3:پیچ های زینتی
در این میان پیچ ها یا گیاهان بالارونده به دو صورت خزان کننده و همیشه سبز وجود دارند که ممکن است به صورت تنک یا انبوه و یا به شکل برگ دار یا گل دهنده ظاهر شوند. گیاهان بالا رونده عنوان گیاهانی است که جوانه انتهایی پر رشدی دارند که عامل رشد خطی یا طولی در گیاه به شمار می رود. این گیاهان هرگز توانایی ایجاد شکل درختچه ای را در خود ندارند و بالا روندگی آنها بدون اتکا به پایه یا تکیه گاه ممکن نیست.انعطاف پذیری این گونه گیاهان چنان است که می توان آنها را طوری هدایت کرد تا نرده یا داربستی را تحت پوشش خود در آورند و این گروه از گیاهان برای پوشش آلاچیق ها پوشاندن دیوارها و تنه درختان و یا ایجاد پرچین ها با هدایت روی نرده به کار می روند.
چنانچه اگر این گیاهان را به حال طبیعی خود رها کنند تا به رشد طبیعی خود ادامه دهند در آن صورت نه تنها در زیبا سازی محیط نقشی نخواهند داشت بلکه ممکن است شکلی آشفته و نا زیبا یی را پدید آورند . هرگاه در یک طرح فضای سبز ایجاد ارتفاع گیاهی مورد نظر باشد و محدودیتهایی مانند کمبود جا و مکان و عدم امکان کاشت درخت و درختچه در کار باشد نقش مهم گیاهان بالا رونده آشکارتر خواهد شد.
گیاهان بالا رونده بر حسب نوع خود با یکی از سه روش زیر بالا می روند:
1: از طریق پیچیدن دور میله و داربست یا هرگونه پایه دیگر در اطراف خود
2: از طریق داشتن زایده هایی به نام پیچک به دور میله یا پایه های دیگر می پیچند و بالا می روند.
3: چسبیدن به قیم یا دیوار و هر وسیله دیگری که به عنوان پایه در دسترس گیاه است از طریق اندامک چسبنده به نام ریشه نا به جا
گیاهان بالا رونده اغلب خسارتی به ساختمان های تکیه گاه خود وارد می سازند که دلیل این امر همانا حالت رطوبت پذیری آنهاست .لذا در گزینش گیاهان بالا رونده عوامل زیر را باید در نظر گرفت:
1: سختی و مقاومت: آیا گیاه بالا رونده برای ادامه حیات به منطقه تحت مراقبت نیاز دارد یا در هر محوطه روباز می تواند به زندگی خود ادامه دهد.
2: مسیر تابش خورشید: گرچه شماری از بالا رونده های گل دهنده می توانند روی دیوار های رو به شمال رشد کنند ولی توانایی تولید گل های مطلوب را نخواهند داشت و رشد طبیعی خود را از دست می دهند. بنابر این پیچ های گل دهنده بهتر است در قسمت جنوبی دیوارها یا محل آفتاب گیر کشت نمود.
3: محدوده پوششی مورد نیاز: محدوده در نظر گرفته برای گیاه باید در حد توانایی و قدرت پوشش گیاه مورد نظر باشد
4: مقدار و نوع تکیه گاه: که آیا گیاه برای بالا رفتن به داربست نیاز دارد یا بدون تکیه گاه نیز می تواند ارتفاع بگیرد؟
گیاهان بالا رونده را اغلب به شکل گلدانی به فروش می رسانند و نحوه کاشت آن ها همانند کاشت درختان و درختچه های گلدانی است یعنی در گلدان پرورش می دهند و بدون هیچ تغییری در سیستم ریشه نشا می کنند. چون ریشه آنها حساس به تغییر خاک است دست نخورده می ماند و زمان کاست آن ها در بهار، تابستان و پاییز است.
چنانچه گیاهان بالا رونده به کمک اندامک چسبنده به قیم بچسبد و از آن بالا برود نیازی به بستن آن نیست ولی گیاهی که برای تربیت و شکل دهی اولیه گیاهان بالا رنده باید در مسیر روندگی یا خزندگی آنها و ایجاد پوشش محدوده مورد نظر صورت گیرد که این مساله ممکن است با بستن قسمت بالایی ساقه به قیم به منظور کمک و هدایت رشد طولی تحقق یابد. ساقه هایی را که به طرف دیگری از محدوده مورد نظر رشد می کنند در مراحل نخستین هرس شوند. چنانچه گیاه ساقه های قوی و متعدد نداشته باشد برای اینکه در جریان تولید ساقه های فعال قرار گیرد بهتر است در همان مراحل آغازین چند برگه بودن ساقه نسبت به هرس اولیه آنها اقدام شود .استفاده از کود دیر تجزیه شونده در اوایل بهار و آبیاری عمیق به منظور تحریک رشد بهتر، موفقیت در رشد و تربیت گیاهان را چند برابر می کند.
تربیت و هرس به منظور بهبود شرایط موفولوژیکی و تنظیم رشد و بهبود نمای ظاهری گیاه صورت می گیرد که قطع شاخه های نا خواسته و خشکیده و بیمار از اهداف مهم هرس می باشد که با توجه به هدف مورد استفاده هرس نیز متفاوت خواهد بود یعنی اگر هدف از استفاده پوشاندن کامل یک دیوار باشد فقط شاخه های خشکیده و آلوده به علاوه شاخه هایی که در راستای مورد نظر نیستند حذف می شوند و اگر هدف استفاده از گل بالا رونده باشد شاخه های ضعیف و فاقد توان گلدهی هرس می شوند و رویهم رفته این گونه گیاهان احتیاج چندانی به هرس ندارند مگر آنکه خیلی بزرگ و بد منظره شوند در آن صورت شاخه های در هم پیچیده و نا مرتب حذف می شوند.
از آنجا که گیاهان بالا رونده هم مانند برخی درختان و درختچه ها در مواقع مختلفی از سال گل می دهند به ویژه آنجا که هدف از کاشت آنها ایجاد گل باشد برنامه هرسشان هم در زمان های مختلف باید انجام شود اگر زمان گلدهی در بهار باشد هرس بعد از گل دادن و ریزش گلها صورت می گیرد که ساقه را از چند سانتیمتری شاخه اصلی قطع می کنند و اگر گلدهی در اوایل و اواخر تابستان باشد و گلهای اولیه آن بر آمده از ساقه های چوبی سال قبل باشد و گل های جدیدش از ساقه های یک ساله منشا گرفته باشند پس از گل دادن از ساقه هرس می شوند. در صورتی که گل ها در تابستان و پاییز از رشد رویشی فصل جاری به وجود آیند در زمستان تمام ساقه های رویشی سال جدید را هرس می کنند یا در بهار قبل از شروع رشد رویشی این هرس باید انجام گیرد. اگر هرس در تابستان صورت گیرد بلافاصله پس از هرس کود سرک استفاده می شود.
محل و زمان کاشت گیاهان بالا رونده:
فصل کاشت بسته به نوع گیاه فرق می کند. هدف اصلی از انتخاب فصل کاشت با توجه به نوع گیاه این است که رشد جوانه های قسمت هوایی گیاه قبل از شروع رشد ریشه نباشد .به طور معمول بهترین فصل کاشت در مورد اکثر گیاهان اوایل پاییز است. یعنی زمانی که هنوز خاک یخ نزده و ریشه می تواند به گسترش و رشد خود ادامه دهد. لیکن سرمای نسبی بیرون خاک قسمت هوایی گیاه را تقریباً در حالت خواب نگه می دارد و رویش جوانه ها متوقف می شود. در اوایل بهار هم که ریشه فعالیت خود را زودتر از قسمت هوایی آغاز می کند بار دیگر شرایط مناسبی فراهم می آید تا ریشه خود را بگستراند و رشد یابد. فصل تابستان برای بیشتر گیاهان مخصوصاً انواع گلدانی فصل نا مطلوبی است. به طور کلی برای انتخاب زمان کاشت مواردی چون آب و هوای منطقه و نوع گیاه را در نظر گرفت.
محل کاشت گیاهان بالا رونده با سایر گیاهان فضای سبز متفاوت است چون این گروه از گیاهان حالت رونده یا خزنده دارند. لذا محل های کشت آنها یا در کنار دیوارها، نرده ها، آلاچیق ها ، درختان بزرگ و قدیمی، صخره ها و .... که ممکن است به صورت خزنده از بالا به پایین و یا به صورت رونده از پایین به بالا موارد پیش را پوشش دهند. این گیاهان با توجه به خواص چسبندگی و یا پیچندگی ریشه های نا به جا و یا ساقه ها می توانند به راحتی از دیوارها یا درختان بالا بروند و یا به طریق خزنده صخره و سنگها را بپوشانند و ضمن رشد خود پوشش سبز و زیبایی را به وجود آورند.
معرفی و مشخصات برخی از گیاهان بالا رونده:
1: پاپیتال با نام علمی Hedra helix
گیاهی همیشه سبز از تیره Araceae که دارای گونه های متعددی می باشد و در این میان گونه heliax مهمترین و معروف ترین آنهاست. این گونه بومی اروپا آسیا و شمال ایران است. ارتفاعش 15 تا 30 متر است. از طریق ریشه های هوایی تنفس می کند و به واسطه ریشه های مکنده به نرده ها و تنه درختان می چسبد و از آنها بالا می رود. ساقه های رونده آن در محل گره ها تولید ریشه می کند و بر روی زمین می خزد و گسترش می یابد. پاپیتال با برگ های زبر و براق و رنگ سبز تیره تا سبز روشن در گیاه جوان دالبر دارد و در گیاه بالغ کامل می باشد که پوشش سبز زیبایی برای دیوارها و نرده ها فراهم می آورد و در سراسر زمستان روی گیاه باقی می ماند. شکل ظاهری برگهای آن 2 نوع است:
1: برگهای کلی گیاه پهنکی مرکب از 5 لوب زاویه دار با ظاهری مشخص هستند.
2: برگهای واقع در روی شاخه های گلدار ظاهری ساده یا کنار موجدار نوک تیز و باریک در دو انتها هستند.

2: پیچ امین الدوله با نام علمی Lonicera caprifolium :
از تیره Caprifoliaceae بوده گیاه همیشه سبز، خزنده رونده و پیچنده با گلهای زیبا و معطر می باشد . گونه های متنوعی دارد: L.japonica و L.periclymenum و L.caprifolium.
گونه L.japonica حدود 180 واریته دارد که ارتفاع آن به 8 متر می رسد که حدود نیمی از آن به صورت خودرو می روید. گل های زیبا و معطر سفید تا زرد رنگ به اندازه 4 تا 5 سانتیمتر می دهد. با میوه های زینتی کوچک نارنجی و قرمز. برگهایش بیضی شکل و به اندازه 4 تا 7 سانتیمتر است و زمان گلدهی اش اردیبهشت تا مهر ماه می باشد. ساقه رونده و خزنده دارد مه به همین ترتیب بالا می رود و موانع فیزیکی از قبیل نرده ها و دیوارها را می توان توسط پیچ امین الدوله پوشاند و از دید انظار دور نگه داشت و همچنین گیاه سریع الرشد می باشد. پوشش وسیعی را می پوشاند و برای کاشت در دیوارهای سنگی ،کنار نرده ها و داربست ها مناسب است که منظره جالب با آویزان شدن از آنها درست می کند.
3: پیچ اناری با نام علمی Campsis chinensis :
از خانواده Bignoniaceae بوده و دو گونه درختچه از آن تا کنون شناخته شده است که دارای شاخه های نیرومند بالا رونده و برگ های آویخته می باشد.
1: C.grandiflora : این گیاه بومی چین و ژاپن می باشد. در مناطق گرم به خصوص در آمریکای جنوبی و آفریقا گسترش دارد و درختچه ای بالا رونده یا خزنده، کاملاً ستبر، مقاوم و خزان شونده است که از نرده ها و درختان بالا می رود . در مکان های مناسب ارتفاع آن به 6 متر یا بیشتر هم می رسد. برگ هایش کامل چرمی، مرکب از 79 برگچه تخم مرغی، دندانه دار و براق با رگبرگ های زبر است .دارای گل ساده، نا منظم ،شیپوری شکل، با 5 گلبرگ به طول 5.9 سانتیمتر می باشد که در گل آذین خوشه ای مجتمع می باشند.
2:Capmpsis radicans : خزان شونده بومی جنگل های جنوب شرقی آمریکاست که با ریشه های هوایی و ساقه های بلند خود به دیوار متصل می شود. ریشه های هوایی مجهز به چنگک ریشه ای برای اتصال به دیوار یا پایه یا داربست می باشند. این گیاه رشد سریع دارد و شاخه هایش متمایل به قرمز و پوشیده از کرک های زیباست. به علت دارا بودن ریشه های محکم و قوی برای استقرار در کنار دیوار نیاز به قیم ندارد ولی استفاده از قیم ایده آل تر است.هر برگ چرم مانند آن شامل 9.12 برگچه با رگبرگ زبر و به طول 3.6 سانتیمتر می باشد. گل های طویل، شیپوری شکل به تعداد 4 تا 10 عدد روی خوشه هایی در انتهای شاخه های جوان همان سال ظاهر می گردند. مناسب کشت در حاشیه دیوارهاست
4: کلیماتیس با نام علمی Clematis patents از خانواده Ranunculaceae بوده از گیاهان چند ساله علفی است و در بین آنها گیاهان بالا رونده ،Climbing چوبی از خانواده buttercup دیده می شود که در مناطق معتدله گسترش یافته اند. گونه های زیادی از کلیماتیس با عادات متفاوت با گلهایی به اشکال مختلف و با دو رگ های زیبا و زیادی دارد. از گونه های علفی غیر بالا رونده می توان به گونه های زیر اشاره کرد.:
C.herachaefolia: داری عادت رشد قایم و سفت با قاعده چوبی می باشد. برگ ها بزرگ با 3 برگچه و خوشه ها lilac که در اواخر تابستان گل ها باز می شود.
C.montana دارای تنه قوی بوده و گلهای آنمون مانند سفید معطری را در ماه می و ژوئن تولید می کند.
C.flammula : داری رشد ضعیف بوده ارتفاع آن به 45 سانتیمتر می رسد و گل های کوچک و سفید و معطر در اواخر تابستان تولید می کند.
C.paniculata : دارای رشد قوی بوده و یکی ارز مقاوم ترین و آسان ترین انواع برای پرورش می باشد
C.virginiana : یک گیاه چپری رونده بومی و جالب که در اواسط تابستان با گل های سفید در داخل پانیکول های برگ دار گل می باشد
C.recta : به ارتفاع 120 سانتیمتر رشد می کند و پانیکول ها گل های زیادی با گلهای معطر و سفید در اوایل تابستان تولید می کنند.

منبع : برگرفته از نشریه تخصصی باغبانی نهال/شماره ششم/مدیر مسئول سید هادی رضوی

نویسنده متن: دکتر نجم الدین مرتضوی

 

[my_silent_is_cry]

پوشش گياهي در باغهاي ايران (قسمت اول)

از باغ هاي ايراني معمولا بوته ها و درختچه ها را در ميان كرتها مي كاشتند، در حاليكه درختان بلند و سايه افكن در حاشي ها و مسيرهاي اصلي كاشته مي شدند. از ميان بوته ها گل رز (سرخ) در ميان ايرانيان از همه محبوب تر بوده و ايرانيان به آن علاقه فراوان داشتند .
گل سرخ : گونه هاي مهم گل سرخ كه در ايران كاشته مي شدند عبارت است از گل محمدي ، گل سرخ و نسترن وحشي در باغ ايراني هر كجا كه آب و هوا و شرايط محيطي اجازه مي داد گل سرخ مي نشاندند .
ياس : يارس رازقي اين نوع باس نسبتا پهن و گلها درشت به رنگ سفيد و بسيار معطرند . تكثير آن از طريق گرفتن قلمه هاي سبز و نيمه چوبي انجام مي گيرد . اين گياه ، دايمي و هميشه سبز است . در باغهاي قديمي كاشت اين گل به دليل عطر فراوان بسيار معمول و متداول بوده است و معمولا كنار نشيمن گاههاي فرع يهمراه بوته هاي ديگر كاشته مي شد .
ياس سفيد (معمولي ) : داراي شاخه هاي بلند و برگهاي مركب و گلهايي ساده و بسيار ظريف است و گلها بسيار ظريف خوشبو مي باشند . به آساني از طريق كاشت قلمه هاي سبز در ماسه و يا از طريق خوابانيدن شاخه تكثير مي شود . از ديگر گونه هاي اين تيره كه در باغ ايراني معمول و متداول بوده است .
خرز هره : خر زهره گياهي دايمي است كه در نقاط گرمسيري كاشت آن رواج داشته است . داراي خاصيت پشه كشي است و براي دفع حشرات موذي در باغ كاشته مي شده است . تكثير آن با قلمه است . گلهاي آن در واريته هاي مختلف به رنگهاي متنوع است و داراي انواع ابلق نيز مي باشد . گلهاي آن در بهار و تابستان ظاهر مي شود .

گياهان پوششي
شبدر زينتي : در ايران كشت اين نوع شبدر هنوز هم متداول است . اين گياه پوششي همانند چمن كاشته ، و نگهداري مي شود . اين گياه در شهرهاي شمالي ايران ،‌ بسيار كشت مي شود . در تهران نيز در نواحي شميرانات كشت آن به خوبي انجام مي شود .
چمن : به طور كلي چمن يك گونه جديد است و در قديم ، در باغهاي تاريخي كشت نمي شده است . اما امروزه در بسياري از باغهاي تاريخي ، به عنوان پوشش باغ استفاده مي شود .
-چمن پوآپاراتنسيس : داراي بذر ريز است . در برابر گرما مقاوم ، اما در صورتيكه گرماي هوا بيش از 40 شود رشد آن متوقف مي گردد . در ايران به چمن هلندي مشهور است .
-چمن لوليوم : بذر آن نسبت به قبلي درشت تر است . به آن چمن يا رندي هم مي گويند . برگهاي آن نيز درشتتر است .
-چمن فستوكا:ازچمنهاي كاملاسردسيري آست.درفصل گرما از بين مي رود .
-چمن اگروسيتس : بذر آن بسيار ريز مي باشد . مقاومت ان نيز در برابر شرايط نامساعد محيطي كم است .
-چمن آفريقايي : بسيار در برابر گرما و خشكي و شوري خاك مقاوم است . علاوه بر كاشت بذر از طريق تقسيم بوته نيز تكثير مي شود .
-زوي زيا : اين چمن نيز به گرما و خشكي مقاوم است و با آب و هواي مناطق گرم ايران سازگاري پيدا كرده است .

درختان سايه دار و درختچه ها
اهميت اين گونه درختان در باغ ايراني ، بيشتر ايجاد سايه و زيبايي است . اينگونه درختان كه اكثرا غير مثمر هستند بيشتر در محور اصلي باغ كاشته مي شدند . در اينجا انواع درختان به ترتيب اهميت آنها در باغ ايراني معرفي مي گردند .
سروها : داراي برگهاي فلسي شكل است . رنگ عمومي ان سبز و روشن است كه در زمستان كمي تغيير رنگ مي دهد . بعنوان پرچين هم از آن استفاده مي شود . ميوه آن مخروطي كوچك است . از 2 الي 5 فلس تشكيل شده كه در كنار هر فلس دو دانه قرار گرفته است . سروها از گونه هاي رايج در باغهاي ايراني هستند و در اكثر باغهاي تاريخي بويژه در باغهاي شيراز ، باغ فين كاشان و باغ شاهزاده ماهان مشاهده مي شوند .
چنار : درختي پهن برگ و خزان كننده ، با پوست روشن (خاكستري) است . ارتفاع آن به 25 متر مي رسد . ميوه آن كركدار و گرد و داراي دنباله است . دنباله ميوه ها اكثرا بين 6 تا 8 سانتي متر است . ميوه آن در پاييز مي رسد . گرده ان باعث آلرژي در افراد مي شود ، در باغهاي قديمي در مناطقي مانند تهران رواج بسيار داشته است و اصولا تهران در قديم چنارستان بوده آست.
كاج ايراني : درختي بزرگ با ميوه مخروطي شكل است كه ارتفاع درخت به 20 تا 30 متر مي رسد . شاخه هاي آن نسبتا بلند هستند برگهاي آن دائمي با يك رگبرگ مي باشد ) . چوب آن صمغي است و مصارف صنعتي دارد . اين گونه گياهي از حلب وارد ايران شده است .
صنوبر : اين درخت داراي ريشه هاي سطحي بوده ولي رشد آنها بسيار عالي است ودركمتراز15 سال به ارتفاع 25 متر مي رسد . گونه هاي آن عبارتند از :
سپيدار : درختي است ستوني شكل و بلند . پشت برگها روشن تر است و نقره اي رنگ مي باشد ارتفاع آن 25-18 متر و بسيار مقاوم است . در باغهاي تاريخي و قديمي زياد كاشته مي شده است چه بعنوان باد شكن در حاشيه ها و بعضا در مسيرهاي اصلي نيز كاشته مي شد .
صنوبر خاكستري : ارتفاع آن به 30 متر مي رسد . اندازه برگ آن با سپيدار تفاوت دارد . پوست تنه آن خاكستري مايل به زرد مي باشد .
تبريزي : از درختان با ارتفاع زياد و زيبا مي باشد . معمولا در كنار باغها كاشته مي شده است . برگهاي آن لوزي شكل و زيبا كه درازي برگها بيش از پهناي آن مي باشد . در پاييز به رنگ زرد قناري درمي آيد .
نارون : درختي است با پوست شكافدار ، برگهاي متناوب ، خزان كننده و رگبرگهاي شانه اي ، دمبرگ كوتاه ، پهنك معمولا در قاعده مورب ، حاشيه اي اره اي مضاعف يا ساده ، گوشوارك (زائده اي در قاعده برگ كه معمولا زير برگ قرار دارد ) ريزان دارد …
در نواحي شمال ، شمال غرب و شمال شرق ايران بيشتر ديده مي شود . خصوصا در تهران بسيار زياد كشت مي شود .
نارون چتري : برگها متقارن و داراي قاعده تقريبا قلبي شكل بوده و نوك دندانه ها تيز نيست . فصل گل دهي اواخر زمستان بوده و گياه متعلق به بخشهاي مركزي فلات ايران است .

ساير درختان سايه دار :
آزاد : درختي بلند به ارتفلع تا 35 متر و داراي برگهاي بيضي شكل به طول حدود 8 و عرض 4 سانتي متر است . برگها اكثرا نوك هستند اما انواع نوك تيز نيز در آنها مشاهده شده است . حاشيه برگها ساده بدون كنگره ، اما گاهي دندانه هاي هلالي كند در آنها مشاهده مي شود . سطح فوقاني برگ نرم و سطح زيرين آن تقريبا بدون كرك است . پوست درخت خاكستري تيره است . دمبرگها كوتاه 1 ، 2 و حداكثر 3 ميلي متر است . فصل گل دهي آنها اوايل بهار است . در شمال ايران زياد به چشم مي خورد و بيشتر درختي جنگلي محسوب مي شود .
زبان گنجشك : شاخه هاي ان به سرعت به صورت عرضي رشد مي كنند . برگهاي آن ريز و كوچك بوده و به برگچه هايي تبديل مي شوند . در بهار به برگ مي نشيند . ارتفاع آن گاهي به 18 متر مي رسد . ميوه آن در تابستان ظاهر مي شود و درختي مقاوم با عمر طولاني است . در باغها در مسيرهاي فرعي كاشته مي شده است و سايه مناسبي دارد .
توس : درختي است خزان كننده و با رشد زياد . برگهاي آن نوك تيز و دندانه دار است . در پاييز رنگ برگها متمايل به زرد مي شوند . چوب اين درخت بسيار محكم است . بهتر است در نزديك درختان سبز خصوصا سوزني برگان كاشته شود جلوه بيشتري پيدا كند . عمر اين درخت كم است . در هر نوع خاك بعمل مي آيد .
محيط آفتابي يا نيم سايه دار را مي پسندد . پوست زيبايي دارد كه معمولا به رنگ سفيد است .
راش : درختاني پهن برگ و خزان كننده با چوب صنعتي هستند ارتفاع آنها تا 30 متر و گاهش بيشتر مي رسد و شاخه هاي فرعي زياد و برگهاي سبز براق آنها در پاييز زرد مي شوند . دندانه برگها ملايم است . بعنوان پرچين يا حصار هم مي توان از آن استفاده كرد .
بيد معمولي : بزرگترين بيد است كه ارتفاع آن به 15 متر مي رسد . برگهاي آن دراز و باريك و ميوه ان كم و بيش بدون كرك است . گونه بيد مجنون كه خيلي سريع رشد مي كند . در باغ ايراني كمتر مورد استفاده قرار مي گيرد به طور كلي از بيد در جاهايي كه سايه وجود داشته استفاده مي گرديده و هرگز كنار استخر يا در مسيرهاي اصلي باغ كاشته نمي شده است .
بيد مشك : داراي گلهاي سفيد يا خاكستري بسيار معطر است . از گل آن عرض بيدمشك تهيه مي شود كه استفاده داروئي دارد واستفاده از آن در گذشته بسيار معمول و متداول بوده است . اين درخت از جمله گياهاني است كه به جز جنبه زيبايي آن ، داراي استفاده هاي فراوان ديگري نيز مي باشد .

درخت ابريشم : ارتفاع اين درخت به 8 متر مي رسد پوست آن خاكستري تيره است و برگهاي شانه اي دارد اين درخت در قديم بسيار استفاده بسيار مرسوم و متداول بوده است . بويژه در تهران كه اين درخت با آب و هواي اين شهر سازگاري دارد . اين درخت در شمال مركز ايران ديده مي شود . در شمال و مركز ايران ديده مي شود .
كهور ايراني : ارتفاع اين درخت به 10 متر و گاهي 15 متر مي رسد . پوست آن متمايل به خاكستري رنگ است . خارهايي با منشا اپيدرمي (خارجي ترين لايه گياه ) دارد كه طول آنها بين 3 تا 7 ميلي متر است . خارها (اكثر درختان مناطق گرمسير خار دارند ) معمولا راست و گاهي خميده است . مخروطي شكل و قاعده آن پهن است .
ممرز : بيشتر در نواجي شمال مي رويد و برگهاي ان دندانه دار است . گلهاي نر با خوشه هاي دراز همراهند و ميوه هاي آن شبيه ميوه رازك هستند . در هر نوع خاك حتي خاكهاي سنگين نيز بعمل مي آيد و در آفتاب يا نيم سايه بعمل مي آيد.

اقاقيا معمولي : ارتفاع اين درخت به 15 متر مي رسد تاج ان گسترده است و برگهاي آن متناوب ، شاخه ها شفاف و قهوه اي رنگ هستند ، و موسم گل آن ارديبهشت مي باشد . اقاقيا درخت مقاومي است كه با انواع آب و هوا سازگاري يافته و در اكثر باغهاي قديمي نيز كاشته مي شده است .
بيد قرمز : درخت كوچكي به ارتفاع 5 متر يا بيشتر است و تنه آن ضخيم بوده و تا قطر 70 سانتي متر مي رسد . پوست ان خاكستري مايل به سياه با شكافهاي طولي عميق و شاخه هاي باريك كم و بيش آويخته است در نواحي خشك و كوهستاني ، جنوب شرقي ، بخش مركزي غرب آذربايجان و غرب ايران و كرمان ، يزد ، اصفهان ، آذربايجان ، اروميه و كرمانشاه انتشار دارد .
ختمي : موسم گل دهي ارديبهشت تا تيرماه مي باشد . در تهران ، ‌شميرانات ، قلهك ، تپه هاي ونك يافت مي شود .
اين تاثير گذاري در باغ ايراني كه در پيوند فضاهاي بسته و باز شكل مي گيرد در تمامي عرصه ها به چشم مي خورد و ما در باغ گذشته از شكل گيري هندسي فضاها شاهد آنيم كه فضاهاي باز و عرصه هاي طبيعي نيز به نظم درآمده و با هندسه قوام مي گيرند .
ساختارهاي هندسي در باغ به ابعاد و تناسبات كلي ، حصارها ، محورهاي اصلي و فرعي ، رديف درختكاري ، جويهاي آب و نحوه حضور و عبور آب و به طور كلي به هندسه مسلط در باغ مي پردازد . اين ساختارها در عين حال حامل شالوده ها و بنيانهاي شكل بخشي مجموعه از ايده ها و مفاهيم اوليه تا به شكل نهايي باغ است و به همان اندازه كه اصول هندسي در معماري ايراني واجد اهميت هستند در شكل بخشي به مفهوم باغ ايراني نيز نقش دارند .

پوشش گياهي در باغهاي ايران (قسمت دوم)

گلهاي زينتي
در باغ ايراني گلها را معمولا پاي درختان در حاشيه خيابانها مي كاشتند . ايرانيان از گلهايي استفاده مي شد كه علاوه بر زيبايي داراي خواص مفيد ديگري نظير عطر خوش ، استفاده هاي طبي و خوراكي بودند استفاده مي كردند . در بعضي از باغها قسمتي از محوطه باغ ، بنام باغچه ، يا گلزار يا گلستان كه معمولا نزديك بناي اصلي بود را به كاشت گل اختصاص مي دادند
شمعداني معمولي : شمعداني انواع مختلفي دارد و از گلهايي است كه سابقه كشت ان در ايران بسيار طولاني است و هر كجا كه آب و هوا اجازه كشت آنرا مي داد كاشته مي شد . شمعداني گياهي دائمي و مقاوم نسبت به سرما و سايه است . شمعداني معمولي از همه معروفتر و بسيار پر گل و زيبايي مي باشد . برگهاي آن سبز با حاشيه كرم و رنگين مي باشد . در زمستان كه تابش آفتاب ضعيف است گل نمي دهند و در تابستان بهتر است در سايه نگهداري شوند .
از انواع ديگر شمعداني كه در ايران كاشته مي شدند مي توان و شمعداني بهار هلو كه در تهران بسيار كشت مي شد ، شمعداني عطري كه برگهاي زيبا با شيارهاي عميق آن بسيار معطر است و شمعداني اژدري كه كشت ان در بسياري از نقاط ايران متداول است نام برد .
سوسن : گلهاي آن بسيار زيبا است و در فصل بهار گل مي دهد . گل آن درشت و به گلهاي مختلف زرد ، سفيد و نارنجي و قرمز است .
بنفشه : انواع وحشي آن در ايران موجود است . گياهي يكساله و مقاوم به سرما است . در نيمه دوم مرداد ماه بذر آن در هواي آزاد و در بستري از يك خاك سبك كشت مي شود در مهر و آبان به محل اصلي برده مي شود و تا اواسط بهار سال اينده داراي گل مي باشد و مقاوم است .
نرگس : گياهي تك لپه ، پيازي و دائمي است و گلهاي آن معطر و زيبا است . در باغهاي تاريخي بسيار كشت مي شده است . داراي گلهاي شيپوري شكل به رنگ زرد و يا زرد سفيد مي باشد . تكثير آن بوسيله بذر و پياز صورت مي گيرد . گياهي علفي ، دائمي با برگهاي ساده است و باريك .
گل حنا : گياهي گلداني ، با گلهاي ظريف است كه هر گل ان 5 گلبرگ قرمز حنايي دارد . برگهاي آن ظريف و به رنگ سبز روشن است . از زمانهاي قديم در ايران كشت مي شد و رنگ صورتي ان نيز موجود است . تكثير اين نوع گل از طريق كاشت بذر نيز به آساني صورت مي گيرد .
اختر : گياهي است دائمي ،‌ نسبت به سرماي زياد حساس است . در تابستان به گل مي نشيند و گلهاي ان به رنگهاي سرخ ، نارنجي ، زرد است .
ميخك : گياهي است بسيار قديمي با سابقه طولاني كاشت كه به خاطر گلهايش در سراسر جهان معروف است . هم به صورت شاخه بريده و هم در باغچه ها قابل كاشت است گل آن در رنگهاي بسيار متنوع و بسيار پرپر است . انواع وحشي ان نيز در كوهستانهاي ايران ، بيشتر در محلهاي سنگي مي رويد .
قرنفل : گلي بسيار زيبا است كه گلهايش رنگ هاي متنوع داشته و در حاشيه ها استفاده مي شود . در ايران از قديم در باغها كشت مي شده است . نسبت به سرما مقاوم است . بذر آن در تير و مرداد كشت و نشاها در شهريور و مهر به محل اصلي منتقل مي شود .
ستاره اي : داراي گونه هاي بسيار زياد است . گلهاي ريز و ستاره اي شكل به رنگ سفيد ، آبي و طلايي دارد . روز كوتاه (گياهاني كه به كمتر از 12 ساعت نور آفتاب در يك شبانه روز نياز دارند ) و داراي انشعابات متعدد مي باشد . تكثير آن غالبا از طريق كاشت بذر در اوايل ارديبهشت انجام مي شود و حدود 5 ماه بعد از كاشت بذرها به گل مي نشينند .
هميشه بهار : از گلهاي پاييزي است و تا اوايل بهار دوام دارد . گلهاي آن زرد طلايي است . در باغها ،‌ در حاشيه ها و پاي درختان و نيز نزديك عمارت كاشته مي شده است .
جعفري : يكي از گلهاي قديمي است كه از سالها پيش كشت و پرورش آن در ايران معمول بوده است . گل بهاره و تابستانه (نشاهاي آن در فصل بهار و تابستان به محل اصلي كاشت منتقل مي شوند . گل بهاره به گلي مي گويند كه در بهار به گل مي نشيند ) است . بذر آن به طور معمول در ارديبهشت ماه در خزانه اي اماده شده ، سپس كشت مي شود . نشا ظرف دو ماه آماده كاشت در محل اصلي است .
آهار : بذر انرا در ارديبهشت ماه در خزانه مي كارند و در تيرماه آنرا نشا كار مي كنند . اين گل از گياهاني است كه بذر آن مستقيما در محل اصلي يعني حاشيه هاي گل كاري كاشته مي شود . رشد آن بسيار زياد است . ارتفاع آن بيش از گلهاي ديگر است و در حاشيه هاي گل كاري بايد در جاي مناسب كاشته شود . گل آن بسيار زيباست و در باغهاي قديمي بسيار از آن استفاده مي شده است .
كوكب : از گياهان دائمي است و ريشه هاي غده اي آن در برابر سرما مقاومت ندارد . رنگ گلها در آن بسيار زيبا و متنوع است ، خصوصا در نواحي كوهستاني كه تابستانهاي خنك تري دارد . گل آن بسيار درشت و رشد ان قابل ملاحظه است.
كوكب كوهي : يك گياه دائمي يا گلها زرد است كه در وسط به رنگ تيره و سياه مي گرايد . گلهاي كوكب كوهي با ساقه هاي بلند جلب توجه مي كند . در آغاز بهار از طريق تقسيم بوته تكثير مي شود .
رعنا زيبا : يك گل زيباي دائمي است . در اواخر خرداد و تقريبا در تمام طول تابستان گل مي دهد . گلهاي آن قرمز ، صورتي و زرد است . تكثير آن به آساني از طريق تقسيم بوته در بهار انجام مي گيرد .

داودي : اين گياه هم بيروني و هم آپارتماني مي باشد . به طور مصنوعي در تمام فصول در گلخانه هاي با تجهيزات كافي به گل مي نشيند . يكي از گلهاي بسيار مهم است . در باغ ايراني رايج و متداول بوده است . طرز تكثير داوودي از طريق ريشه دار كردن قلمه هاي انتهايي شاخه صورت مي گيرد . قلمه هاي ريشه دار را مستقيما در گلدانهاي مناسب كشت مي كنند . به طور معمول فصل گلدهي آنها پاييز و اوايل زمستان مي باشد . نيلوفر : گياهي يكساله با گلهاي آبي رنگ است . به صورت خودرو هم رشد و نمو مي كند . رشد آن بسيار زياد و ظرف يكماه به ارتفاع 3 متر مي رسد در تابستان گل مي دهد . بالا روند و مناسب پرچين ها و چفته ها ) به غلط به آن آلاچيق مي گويند (دانش دوست يعقوب ، باغ ايراني ) مي باشد . شب بو : ريشه هاي آن بلند و داراي انواع يكساله و دو ساله است . به صورت شاخه بريده و كاشته شده در باغچه ها مورد استفاده قرار مي گيرد . برگهاي آن متناوب و بدون دمبرگ است . گلهاي آن منظم و به شكل خوشه مي باشند . اين گل در بهار به گل مي نشيند . گلهاي آن سفيد ، صورتي و بنفش است.
زنبق : گياه ريزوم دار دائمي و مقاوم به سرماست و در ايران كاملا شناخته شده است در آغاز فصل بهار به گل مي نشيند . انواع وحشي آن نيز در ايران فراوان است . داراي گونه هاي متعددي بوده و براي زينت در باغها بسيار متداول است
رعفران زينتي : از طريق كاشت پياز توپر تكثير مي شود . كشت آن در قديم بسيار معمول بوده است . داراي گل بنفش خوشرنگ با ارتفاع كم مي باشد . در آغاز فصل بهار گلهاي زيباي زعفران نمايان مي گردد .

سلوي (مريم گلي) : گل آن يكساله و داراي ارقام پاكوتاه و پا بلند است . اين گلها آن به رنگ قرمز بسيار زيباست و كشت آن در باغها بخصوص در نقاط سايه دار بسيار معمول و مرسوم بوده است . نشاي سلوي در ارديبشت ماه توزيع و در باغها كشت مي شود و تكثير آن نيز در پاييز از طريق بذر صورت مي پذيرد .
گل نخود : داراي گلهايي به رنگ مختلف قرمز ، بنفش ، طلايي و غيره است . از طريق بذر تكثير مي شود . كشت آن از قديم الايام مرسوم بوده و نسبت به سرما مقاوم است و بذر آنرا در پاييز نيز مي توان كاشت و كشت پاييزه آن نتيجه بهتر مي دهد . گل نخود در ارديبهشت و تيرماه گل مي دهد .
لاله : لاله يكي از گياهاني است كه ايرانيان از زمانهاي قديم با آن اشنايي داشته اند ، كاسبرگ ، گلبرگ آن آزاد جامي شكل است . گلها منفرد و از حيث رنگ گونن هاي مختلف دارند . در بهار به گل مي رود و گل آن درشت است . به صورت شاخه بريده و كاشته شده در باغچه مورد استفاده قرار مي گيرد .
سنبل : در اواخر فصل پاييز ، پيازهاي آن كه از پيش آماده شده اند ، كاشت مي شوند كاشت ان بايد در يك خاك سبك صورت گيرد . از گذشته هاي بسيار دور در باغهاي تاريخي كشت مي شده است . در اواخر اسفند و اوايل بهار به گل مي رود .

شقايق : گونه هاي وحشي آن در ايران به صورت خودرو يافت مي شود . معروفترين آن شقايق سياه مي باشد كه بومي ايران است . بيشتر در منطقه البرز يافت مي شود. در باغها بعنوان گياه زينتي كاشته مي شود . تكثير آن از طريق تقسيم بوته و كشت بذر در بهار صورت مي گيرد .
گل ناز : گل ناز يكي از مهمترين گلهايي است كه در باغهاي قديمي كشت مي شد و معمولا براي كاشت ان محل خاصي را در نظر مي گرفتند . بذر آن بسيار ريز است . كشت آن بوسيله بذر انجام مي شود و شبيه به چمن كاري است . خاك آن بايد غني و خوب باشد . گلهاي آن بسيار زيبا ، پاكوتاه و به رنگهاي قرمز ، آبي ، بنفش ، سفيد ، زرد و حنائي است . داراي شاخه ها و برگهاي گوشتي است و از طريق قلمه زدن نيز تكثير مي شود .
پامچال : گونه هاي متعدد آن بومي مناطق سرد و مرطوب بوده . به سرما مقاوم است . فصل گل دهي آن زمستان و اوايل بهار است . بذر آن به سرعت قوه ناميه (زمانيكه بذرهاي گياهي تحت شرايط محيطي نامساعد قرار گيرند ، فعاليتهاي متابوليسمي آنها به حداقل مي رسد و اصطلاحا بذرها به خواب مي روند و به محض مساعد شدن شرايط جوانه مي زنند ) خود را از دست مي دهد . درختچه بذر تازه بايد كاشته شود .

گلهاي آن به رنگهاي بسيار متنوع زرد ، سفيد ، ارغواني ، بنفش، قرمز است .
آلاله : داراي گلهاي زيبا و درشت پرپر ، به قطر 4 سانتي متر است. آلاله ايران در جهان شهرت دارد. در غرب ايران مي رويد . داراي گلهايي درشت به رنگ قرمز است. ساقه هاي گلدهنده اين گياه به 25 سانتي متر يابيشتر مي رسد . بذر ان در ماههاي تير و مرداد در محل اصلي كشت مي شود كرد .
تاج الملوك : گياهي است دائمي و گلهاي آن ست كه در اوايل فصل بهار به گل مي رود . اين گياه نيز در باغهاي ايراني كشت مي شده است . از طريق كاشت بذر قابل تكثير است و بذر ان را در اسفند ماه كشت مي كنند ، سپس در ماههاي بعد آنرا گلدان كرده در باغچه ها مي كارند . اين گياه در برابر سرما كاملا مقاوم است. ساده ترين روش ازدياد آن تقسيم بوته هاي چند ساله است كه در بهار و قبل از شروع فصل رشد و نمو ، انجام مي گيرد .
زبان در قفا : گونه هاي يكساله و دائمي اين گياه از ديرباز در ايران كاشته مي شده است . خوشه هاي گل آن بسيار بلند و گلها درشت و زائده اي در قسمت عقب دارند ، به همين دليل به آن زبان در قفا گفته مي شود .

خاك ان بهتر است از نوع سبك باشد . به آفتاب كامل نياز دارد . گلهاي آن به رنگهاي سفيد، آبي و بنفش است . از طريق تقسيم بذر و بوته تكثير مي شود .
گل ميمون : گياهي است به صورتهاي يكساله ، دو ساله و دائمي كه اين مساله به نوع آب و هواي هر منطقه بستگي دارد . در نواحي كه زمستانهاي بسيار سرد دارد، گل ميمون به صورت يكساله كشت مي شود . در نواحي كه زمستانهايش خيلي سرد نيست (حداقل درجه حرارت زمستان 10 درجه سانتي گراد ) ، گل ميمون تا اين درجه سرما را حفظ مي كند و در سال دوم محصول خوبي مي دهد . اين گياه در شرايط مطلوب به صورت دائمي كشت مي شود . خوشه هاي گل در اين گياه بلند است . حتي در بعضي واريته ها به يك مترو بيشتر هم مي رسد . محل آن بايد در آفتاب باشد ، اما به محل سايه آفتاب نيز مقاوم است .

اطلسي : گياهي است يكساله و داراي ارقام بسيار متعدد . فاصله بين بوته هاي اصلسي نبايد كمتر از 25 سانتي متر باشد . تكثير آن با بذر صورت مي گيرد . در خاكهاي خوب و حاصلخيز و در محل آفتابي رشد و نمو خوبي مي كند . گلهاي آن شپيوري و درشت است .
شاه پسند درختي : درختچه اي كوچك است . در بعضي نقاط كه هوا گرم است و در هواي آزاد مي رويد . برگهاي ان متقابل و دائمي است . گلها به صورت خوشه اي به رنگ قرمز و زرد هستند . كه در ابتداي شكفتن زرد رنگ و سپس نارنجي و در آخر قرمز رنگ مي گردد . در شمال هم كشت آن رواج دارد .
شاه پسند يكساله : گلهاي آن بهاره و تابستانه ، نسبتا متراكم و به رنگهاي قرمز ، بنفش ، زرد و سفيد شبيه شاه پسند درختي است . بايد در محل آفتابي كشت شود . با اولين سرماي سخت از بين مي رود . از طريق بذر و قلمه تكثير مي شود .
پيچ معين التجار : داراي برگهاي دائمي و گلهاي سفيد و قرمز كوچك است و در بعضي از واريته ها گل درشت تر است . نحوه تكثير آن به دو صورت است ، نوع سفيد آن به آساني از طريق قلمه تكثير مي شود و نوع قرمز آن به كمك مواد ورموني ريشه زا و در زير مه پاش و از طريق پيوند روي نوع سفيد در زير مه پاش و از طريق پيوند روي نوع سفيد قابل تكثير است . كشت و كار آن در هواي آزاد مقدور نيست .

 

[bita.m]

منظور از فضای سبز شهری، نوعی از سطوح کاربری زمین شهری باپوشش های گیاهی انسان ساخت است که هم واجد بازدهی اجتماعی و هم واجد بازدهیاکولوژیک باشند.

منظور از فضای سبز شهری، نوعی از سطوح کاربری زمین شهری باپوشش های گیاهی انسان ساخت است که هم واجد بازدهی اجتماعی و هم واجد بازدهی اکولوژیک باشند. فضای سبز شهری از دیدگاه شهرسازی در بر گیرنده بخشی از سیمای شهراست که از انواع پوشش های گیاهی تشکیل شده است و به عنوان یک عامل زنده و حیاتی درکنار کالبد بی جان شهر، تعیین کننده ساخت مرفولوژیک شهر است.

بنابراین دارایی سبزیک شهر، صرف نظر از فضای سبزی که توسط شهرداری اداره می شود، از مجموع فضای سبزخصوصی، فضای کوچک دارای گیاهان خودروی و زمین های متعلق به دولت تشکیل می شود.
رشدصنعت و افزایش جمعیت در شهرها، به ساخت و سازهای سودگرایانه منجر شده است. این ساختو سازها به مسائل و تامین حداقل نور و هوا در مناطق شهری توجهی نداشته است. از سویدیگر، ضرورت ایجاد کاربری های جدید شهری، برای پاسخگویی به نیازهای روزافزون واسکان جمعیت به تدریج باعث کاهش سهم فضای سبز و باغهای شهری شده است و در نتیجهموجب آلودگی محیط زیست شده است.
فضاهای سبز شهری به عنوان ریه های تنفسی شهرها بهشمار می روند و در شهرها افزون بر عمل کرد های زیبایی شناختی، اجتماعی و ساختکالبدی شهر، روی تعدیل دما، افزایش رطوبت نسبی، لطافت هوا، کاهش آلودگی صوتی،افزایش نفوذ پذیری خاک، کاهش سطح ایستایی، بهبود شرایط بیوکلماتیک در شهر و جذب گردو غبار تاثیر دارند پوشش گیاهی یک منطقه در حقیقت از یکایک گونه های گیاهی موجود درآن تشکیل شده است. وضعیت آب و هوایی و نوع خاک حدود گونه خاص را تعیین می کند.

کیفیت محیط زیست شهری با امکانات و تاسیسات فضای سبز ارتباط مستقیم دارد. در ادوارگذشته در کنار توجه به تفرج روح و زیبایی، جنبه دارویی و اقتصادی کشت گیاهان درفضای سبز و باغها مدنظر بوده و در همه آنها از باغ معلق بابل مربوط به سالهای قبلاز میلاد مسیح تا پردیسهای ایرانی مربوط به قرن پنجم میلادی ضمن رعایت جنبه هایزینتی و هنری گیاهان کاشته شده، مصارف خوراکی، دارویی، صنعتی، دفع آفات و مانند آنمورد توجه جدی بوده است و در چهارچوب سنت و اصول، هیچ چیز بی مورد و یا تنها برایزیبایی وجود نداشته بلکه آنچه مفید و لازم بوده زیبا عرضه شده است.
از جمله گیاهاندارویی که در احداث باغهای عمومی در ایران مورد استفاده قرار گرفته می توان ازاقاقیا، بیدمشک، خرزهره، زوفا، سنجد تلخ، ریش بز، بابونه، گل انگشتانه، زرشک، ختمی،گل ساعتی، گل سرخ، گاوزبان، همیشه بهار، گلرنگ، زعفران و مانند آنها نام برد. درکشورهای دیگر گیاهانی مثل پدوفیل و ذغال اخته در فضای سبز کاشته می شده است. معمولاگیاهان دارویی در مدت کوتاهی، سطح خاک را فرا می گیرند و به علت سبزی و کوتاهی شانزیبایی خاصی را پدید می آورند. این گیاهان نسبت به مواد غذایی پر توقع نبوده و آببسیار زیادی نیاز ندارند. همچنین برخی از آنها در برابر شوری خاک مقاومند و دوام وعمر طولانی و سازگاری و استقامت بالایی دارند.

مزایای استفاده از گیاهان دارویی در فضای سبز
1-افزایش تنوع در فضای سبز:

در کشور ایران اقلیمهای متفاوتی وجوددارد بنابراین تنوع گیاهان دارویی آن نیز زیاد است. با توجه به سازگاریها وتوانائیهای گیاهان دارویی که مورد اشاره واقع شد، بکارگیری این گونه ها در فضای سبزتنوع گونه ها و اکوتیپ ها (از نظر رنگ، فرم، اندازه و سازگاری) را دوچندان می کند وضریب اطمینان موفقیت طرح و انعطاف طراحی بیشتر می شود. وجود گیاهان دارویی در فضایسبز نشانه ای از توانایی اقلیمی و احوال فرهنگی منطقه است، در حالیکه استفاده ازگونه های انگشت شمار و غیربومی در فضای سبز شکنندگی اکوسیستم های احداثی را بهمراه دارد.

2-حفظ ژرم پلاسم گیاهان دارویی:
چنانچه یک جامعه گیاهی به خاطر نجات ازخطر انقراض مورد حمایت انسان قرار گیرد ناچار به زندگی در محدوده طراحی شده توسط انسان می شود. این محدوده ها شامل باغهای گیاهشناسی و فضای سبز و در بهترین حالاتمحیط های طبیعی قرق شده می شود. در این مجموعه ها، حفاظت انسان از گیاهان منجر به حذف پدیده های طبیعی مانند چرا، بیماری و آفت، سیل، آتش سوزی و خشکسالی، رقابت ومانند آن می شود.

بنابراین طی نسلهای متوالی ژنهای مفید که عامل دوام موجود درمقابل این شرایط هستند از این نسلها حذف می شود. در مورد گیاهان دارویی، این عمل بابرداشت گزینشی گیاهان دارویی سالم و قوی از طبیعت توسط انسان تشدید می گردد و درعوض فراوانی ژنهای غیرمفید که در شرایط طبیعی مرتباً تحت گزینش طبیعی و حذف قرار میگیرند به نحو چشمگیری افزایش می یابد.

به این پدیده رانده شدن ژنتیکی می گویند که هرچه جوامع گیاهی و جانوری محدودتر باشد، این پدیده با شدت بیشتری رخ می دهد. درنتیجه این رخداد علیرغم حفظ فرم ظاهری گونه، توانمندی های آن گونه در مقابل شرایط گزینش گر محیط طبیعی به شدت نقصان می یابد و در صورت راهیابی گونه به محیط طبیعی و یا کاهش حمایت انسان، جاندار به سرعت منقرض می گردد. راه جلوگیری از این خطر، توسعه همه جانبه جوامع گیاهی و جانوری در اقلیم های متنوع است. مروری گذرا بر کل مساحتپارکهای شهری، کمربندهای سبز و پارکهای جنگلی موجود و تنوع اقلیمی کشور نشان می دهدکه سطح قابل توجهی از زمینهای قابل کشت در اقلیمهای گوناگون به احداث فضای سبزاختصاص یافته است.

با توجه به اینکه برای رسیدن به استانداردهای بین المللی فضایسبز سرانه، به فضای سبزی با چند برابر سطح موجود نیازمندیم، سطح فضای سبز لازم چندبرابر خواهد بود و با واردکردن گیاهان دارویی در فهرست گیاهان مناسب برای فضای سبزجامعه گیاهان دارویی گسترش قابل توجهی پیدا می کند که بعلت این گستردگی سطح واقلیم، تعداد زیادی از عوامل طبیعی اثر خود را بر گیاه اعمال می کنند و علاوه بر آنبرداشت از طبیعت هم کاهش می یابد. چنانچه در اثر اقبال عمومی، گیاهان دارویی بهفضای سبز مدارس، منازل و داخل آپارتمانها و روی پشت بامها راه یابد، به انقلابی سبزدر این زمینه دست خواهیم یافت.

3-جبران بخشی از هزینه ها:
اختصاص منابع مرغوبآب و خاک به احداث فضای سبز کهبواسطه رشد شهرهای بزرگ در اراضی درجه یک کشاورزیامری غیرقابل اجتناب گردیده است، سطح وسیع و در حال گسترش فضای سبز و هزینه های کاشت و داشت و کادر فنی و اجرایی احداث فضای سبز، بهای سنگینی است که شهروندان برایسلامت خود و محیط زیست باید پرداخت کنند، بهایی که صرفه جویی و گریز از آن، مخارج بهداشتی و هزینه های اجتماعی بسیار بیشتری ببار خواهد آورد.

در دید کلان برآوردارزشهای معنوی زیست محیطی، حفاظتی، تفریحی و مانند آن در فضای سبز نیاز به امکاناتی گسترده و تخصص هایی است که بتوان بر اساس آن به بیان ارزش واقعی پرداخت.
این ارزشهابرای اکثریت مردم بخوبی ارزش های ریالی قابل لمس نیست. با کشت گیاهان دارویی درفضای سبز بخشی از هزینه های ریالی قابل بازیافت است و با توجه به نزدیکی این مکانها به مراکز صنعتی و تجاری هزینه حمل و نقل نیز کاهش می یابد. نیاز آبی گیاهان بومی معمولاً کمتر از گیاهان غیربومی است که این امر صرفه جویی در مصرف آب آبیاری است. در این مسیر فرصت شغلی ایجاد می شود و داوطلبانی مانند فارغ التحصیلان کشاورزی ومنابع طبیعی، محصلین مدارس، بازنشستگان و افراد عادی در قبال درصدی از سود میتوانند مراحل دیگری از تولید مانند برداشت، جداسازی و خشک کردن گیاهان دارویی راانجام دهند

4-تأمین اهداف آموزشی، تحقیقاتی و گردشگری:
علیرغم سابقه طولانی استفاده از گیاهان دارویی و وجود انواع گیاهان دارویی در کشور متأسفانه درصد کمی ازفرهیختگان جامعه و تحصیلکردگان علوم گیاهی، کشاورزی و منابع طبیعی با این گیاها نآشنا هستند و برای افزایش آگاهیهای اجتماعی، در این زمینه باید آموزش مسئولین و دولتمردان، مردم عادی و تحصیلکردگان از مقاطع دبیرستان تا دانشگاه و حتی متخصصین فضای سبز بصورت عمومی و رایگان صورت گیرد. کاشت گیاهان دارویی در فضای سبز امکاناین آموزش را فراهم می کند. در کشورهایی مثل شیلی و هند افزایش نجومی و سالیانه سطحفضای سبز مرهون توجه به آموزش عمومی و مشارکت مردمی است.

در امر پژوهش، گرچه افراد محدودی در امر کشت و کار گیاهان دارویی تخصص دارند، توسعه کمی شناخت گیاهان دارویی قدم گذاری در مراحل بعدی امر پژوهش را ممکن می سازد.

اختصاص فضای سبز محیطهای آموزشی به کشت گیاهان دارویی، زمینه برای تحقیق در جنبه های مختلف گیاهاندارویی را ممکن می سازد و سازگاری این گونه ها را معلوم می کند. در شهرهایی که جاذبه های گردشگری دارند، وجود باغهای گیاه شناسی و فضاهای سبز دارای گونه های بومی کشور و گیاهان دارویی تأثیر بسزایی در جذب گردشگران متخصص بدان شهرها دارد.

5-کنترل فرسایش بادی:
در مکانهایی که زمین به اختیار و یا از روی اضطرار بصورت آیشرها می شود و زمان آیش با وزش بادهای شدید و یا رواناب ناشی از بارندگی روبروست،یکی از راههای بسیار مؤثر در کنترل فرسایش خاک، بر جای گذاشتن بقایای محصول قبل ازآیش است. بقایای محصولاتی مانند کرچک و ماریتیغال که تنها بذر آنها برداشت می شود،برای تأمین این هدف مناسب به نظر می رسد. همچنین استفاده از گیاهان دارویی چندسالهمانند زوفا، اسطوخودوس و آویشن می توانند در کنترل فرسایش بسیار مؤثر باشند. بومادران استاندارد تحمل نسبتاً خوبی در مقابل چرای احشام دارد. کاشت گیاهانی مانندسنا، اکاسیا و اکالیپتوس در مجاورت کویر، موانع مناسبی در جلوگیری از پیشروی کویرهستند. خارشتر، کور و هندوانه ابوجهل با شیبهای تند بسیار سازگارند، بنابراین کشتآنها در زمینهای شیب دار می تواند عامل مهمی در حفظ خاک باشد. گیاهان دارویی نظیراکالیپتوس جهت احداث بادشکن و جلوگیری از فرسایش بادی بسیار مؤثر هستند. بنابراین گیاهان دارویی در ارائه خدمات بوم شناختی نیز بسیار توانمند هستند.

فضای سبز شهری بر اکولوژی شهری به ویژه اقلیم، هوا، خاک،آب های زیر زمینی و جامعه حیوانی تاثیر می گذارد. مهم ترین اثر فضای سبز در شهرها،کارکردهای زیست محیطی آنهاست که شهرها را به عنوان محیط زیست جامعه انسانی معنی دارکرده است و با آثار سوء گسترش صنعت و کاربرد نادرست تکنولوژی مقابله نموده، سبب افزایش کیفیت زیستی شهرها می شوند.

امروزه جامعه شناسان، روان شناسان و پزشکان براین باورند که فضای سبز افزون بر تامین بهداشت جو و محیط مکانهای مسکونی، نقش مثبتیدر سلامتی شهروندان به عهده دارد. شناخت گونه های گیاهی بومی که می توانند در طراحی فضای سبز به کار آیند، با توجه به کمبود آب و کیفیت نامساعد خاک در اکثر نقاط کشور،با استفاده از گونه های بومی به صورت ضرورتی اجتناب ناپذیر در می آید. گیاهان وفضای سبز در روند زندگی انسانها به خصوص هنگام فراغت از کار و تکاپو به دنبال مامنی جهت التیام اعصاب و روان انسان، نقش مؤثری دارند و این نقش در بقای حیات در کره خاکی با اهمیت تر می گردد.

ضرورت ایجاد و حفظ پوشش سبز گیاهان یکی از بدیهیات زندگی است و مثلث بقا و دوام انسان که شامل آب، هوا و غذا است بدون وجود گیاه هیچ گاه تکمیل نمی گردد ، زیرا هم تأمین اکسیژن و هم غذاسازی فقط با وجود گیاه امکان پذیرخواهد بود. با توجه به ضرورت در حیات انسانی و از آنجا که انسان موجودی است تنوع طلب، لذا در فضای سبز شهری علاوه بر ضرورت اهمیت و بهاء دادن به درختکاری، ایجادتنوع هم از دیگر فاکتورهای مهم به نظر می رسد استفاده به جا و مناسب از پوشش گیاهی،احداث و نگهداری فضای سبز نیاز به تجربه و دانش، تحقیق و تفحص و شناخت نیازهای گونه های گیاهی مختلف دارد، تا رابطه دیرین انسان و طبیعت تقویت شود و انسان بار دیگر باطبیعت فراموش شده آشتی نماید.

در ایجاد تنوع گیاهی در فضای سبز شهری همواره محدودیتهای هوا و اقلیم، خشکی، باد، تابش بیش از حد خورشید و غیره وجود دارد که همین امرباعث کاهش تنوع می گردد. در پایان یادآور می شویم تنوع محیط جغرافیایی ایران و حاکم بودن وضعیت آب و هوایی گوناگون از منطقه ای به منطقه دیگر در پهنه وسیع کشور، سبب رویش جامعه گیاهی متنوعی شده است.

این تنوع که سیمای جغرافیایی گیاهی و به دنبال آنجغرافیای زیستی را جان می بخشد، چه از نظر اقتصادی و چه از نظر اکولوژیکی اهمیتشایان توجهی دارد. گروهی از گیاهان دارویی مانند رزماری، اسطوخودوس، بومادران،سانتولینا، گل محمدی، انواع ختمی، اکالیپتوس، ، کارم رنگی، مورد، خرزهره،همیشه بهار، برگ بو، اقاقیا، کرچک قرمز، مغربی، کم و بیش در فضای سبز کشور کشت میشوند ولی گروه دیگری مانند کورک، سرخارگل، خارشتر، گل گاو زبان، گاو زبان بوراگو،بابونه، بومادران استاندارد، زوفا، سداب، بیدمشک، عناب و سماق، قابلیت واردشدن درفضای سبز را دارند اما تابحال مورد توجه جدی قرار نگرفته اند.

 

[H.SHafiee]

نقش گياه در ساختار فضاكيفيت فضاي

مقدمه
فضاي شهر از عرصه‌هاي متعلق‌به كاربري‌هاي شهري مختلف و سازماندهي آنها تشكيل‌يافته‌است. هر عرصه كاربري، خود داراي فضاهاي پر و خالي است كه با استقرار ساختمان‌ها، ديوار يا حصارهاي سخت يا نرم و لبه‌هاي آنها سازمان يافته‌است. لبه‌هايي كه استقرار عرصه‌هاي شهر را از يكديگر جدا مي‌كنند.
بدين‌ترتيب عرصه‌هاي شهري فارغ‌از وجود گياه و مبلمان فضاي‌باز خود داراي ساختار و سازماندهي ويژه‌اي است كه به‌وسيله عناصر معماري به‌صورت نماها و ديوارها سازمان يافته‌‌است. اين فضاي پرو خالي، كالبد خشك و بي‌روحي را شكل‌داده‌است كه عملاً لطافت و تنوعي در آن نيست.

با ورود عناصر شكل‌دهنده منظر ازقبيل گياه و مبلمان شهري و كف‌سازي‌ها فضاي بي‌جان شهر روح و هواي ديگر به‌خود مي‌‌گيرد كه اين تغيير كيفيت و ويژگي‌هاي خاصي به‌فضاي شهر مي‌بخشد، گويي روحي است كه به كالبد فضا دميده مي‌شود. عناصر فضاي باز شامل دو بخش است: عناصر سخت و عناصر نرم، استقرار هريك‌از عناصر فضاي باز در سازماندهي فضا نقش بسيار مؤثري دارد.
مناسبات فضا، مقياس، معني و هويت فضاي شهري تحت‌تأثير سازماندهي عناصر فضاي‌بازاز ويژگي‌ خاصي برخوردارمي‌گردد. مهمترين عناصر شكل‌دهنده و سازمانده فضاي‌باز گياهان و پوشش گياهي است. نوع و شكل گايه، محل استقرار و تقسيمات فضايي ايجادشده از اين‌طريق مناسبات پرو خالي و معني‌دار ديگري را در فضاي باز سازمان و سامان مي‌دهد كه خود شكل‌دهنده و توجيه‌كننده كاركرد، نقش، كميت و كيفيت فضا است. ازاين‌رو پرداختن به نقش گياه در ساختار فضاي‌باز به‌عنوان عنصر اصلي سازماندهي فضا امر بسيار مهم و قابل‌توجهي‌ است.
در معماري اگرچه يك معمار از مصالح و عناصر در ساختار فضاي مصنوع بهره‌برده و همواره ديواره‌ها، سقف، بدنه و كف در طرح‌هاي او ظاهر مي‌شود ـ ولي هنر معمار به تنهایی در به‌كارگيري عناصر ساختاري معماري نيست بلكه كيفيت فضا حاصل‌از نحوه به كارگيري عناصر و رابطه و تركيب آنها نهايتاً خلق کیفیت فضایی و مكان است.

در معماري منظر و طراحي فضاي‌باز نيز به كارگيري گياهان و استفاده‌از آنها در فضا خود به تنهايي ارزش و اهميت خاصي ندارد. ارزش اصلي طراحي معمار منظر موقعي جلوه‌‌گر مي‌شود كه تركيبي از عناصر ساختاري را هنرمندانه در فضاي‌باز سازماندهي كند و نهايتاً اين‌كه عناصر نرم در ساختار فضاي‌باز و پوشش گياهي كه مهمترين عنصر طراحي فضاي‌باز است به تنهايي كارساز نبوده بلكه استفاده هنرمندانه در شكل‌دهي فضا و استفاده‌از عناصر سخت و نرم كيفيت فضايي را به‌وجود مي‌آورد.

قسمت اول ـ نقش گايه در ارتقاء كيفيت محيط
گياهان نقش مؤثري در ارتقاء كيفيت محيط و تنظيم شرايط محيطي دارند.در اين‌زمينه گياه مي‌تواند به اشكال زير در تنظيم و پايدارنمودن محيط مشاركت نموده و يا مؤثر باشد.

كاهش آلودگي هوا
كاهش آلودگي صدا
توليد اكسيژن و جذب دي‌اكسيدكربن
كنترل تشعشعات و بازتاب نور
كنترل باد
ايجاد تفرجگاه
ذخيره‌سازي انرژي
كنترل سيلاب
كاهش دما و افزايش رطوبت نسبي
تغيير و ايجاد ميكروكليما
مقابله با جزاير گرما
كاهش ميزان سرب
كنترل ترافيك
زيبايي‌آفريني
ارتقاء كيفيت محيط، معماري و شهرها
جذب فون و ايجاد محيط‌هاي مطلوب
ايجاد تأثير رواني مطلوب

( ماخذ : مباحثی پیرامون پارکها، فضای سبز و تفرجگاهها )
( هنریک مجنونیان 1374 )

---

قسمت دوم ـ نقش گياه در ايجاد، ساماندهي و كيفيت بخشيدن به فضا

فضا چيست؟
ارسطو فضا را در برگيرنده چيزهاي گوناگون تعريف مي‌كند، گويي فضا مجموعه‌اي از غلاف‌هاي جهان شمول است كه از آنچه در زير گنبد آسمان مي‌گنجد تا ريزترين چيزها را دربرمي‌گيرد؛ چيزي شبيه به عروسك‌هاي تودرتوي روسي. پس فضا الزاماً از برون محدود و خالي و از درون انباشته‌است. فضاي خالي وجود ندارد؛ هرچيزي جاي خود، مكان خود و وضع‌خود را داراست.
در واقع‌ براي معمار فضا يا فاصله بين زمين، ديوارها و سقف‌، هيچ و پوچي نيست، بلكه برعكس، كاراصلي او ايجاد جاي خالي است تا چيزي را دربربگيرد. معمار به‌فضا شكلي قطعي مي‌دهد تا آسايش و آزادي براي حركت نسبي موردنياز مردم حاصل شود.
(عناصر معماری از صورت تا مکان-فرزین فردانش)

عناصر تعريف فضا
فضاي معماري از رابطه بين اشيا يا مرزها و از صفحاتي كه خودشان شخصيت شي ندارند، اما حدود را تعريف مي‌كنند، متولد مي‌شود. ممكن است اين حدود كم‌وبيش آشكار باشند، سطوح پيوسته‌اي را تشكيل‌دهند و مرزي بدون وقفه‌ را بسازند يا برعكس، تنها چند كنايه (مثلاً چهار ستون) باشند كه ناظر بين آنها روابطي را برقرار مي‌كند و مي‌تواند به تعبيري از يك مرز نهان دست‌يابد.
معمار مي‌داند كه تمام نقاط واقع‌بر يك سطح محدودكننده، نقش يكساني ندارند. لبه‌هاي سطوح منفرد و تقاطع‌ دو يا چند سطح محدودكننده (كنج يا گوشه)، از كنايه‌هاي اصلي براي درك جهت و فضا به‌شمار مي‌‌آيند.
ژرفاي فضا
چگالي فضا
بازشوهاي فضا
همجواري و نفوذ فضاها
هندسه برش‌هاي افقي و عمودي و فضاها
(عناصر معماری از صورت تا مکان-فرزین فردانش)

كيفيت فضايي
عناصر و كميت‌ها و پديده‌هاي حاضر در فضا و روابط آنها ويژگي‌هايي را به فضا مي‌دهد كه مجموعه و كليت آن كيفيت فضا را به‌وجود مي‌آرود. بدين‌ترتيب كيفيت فضا را ويژگي‌هاي اصلي آن تشكيل‌مي‌دهد كه هر ويژگي‌ را مي‌توان به‌عنوان يك عامل و يا لايه تصور نمود كه مجموع اين ارزش‌ها و يا لايه‌ها كيفيت را به‌وجودمي‌آرود.
عناصر تأثيرگذار بركيفيت‌هاي فضايي

تجربه يك فضا شامل كليه اطلاعات موجود از فضاست كه توسط ادارك‌كننده دريافت و پردازش مي‌شود. شامل اطلاعاتي از فرم، عملكرد و معني فضا. بنابراين عناصر و اطلاعات حاصل‌از آنها در سطوح مختلف (از سطحي تا بنيادي) بر ادراك انسان اثر مي‌گذارند.
همانگونه كه قبلاً اشاره‌شده عناصر و اطلاعات دريافتي از فضا توسط استفاده كننده به‌دو دسته عناصر «فيزيكي ـ كالبدي» و «انساني ـ روانشناختي» تقسيم‌مي‌شوند. ولي به‌هرحال برداشت انسان از فضا در راستاي شناسايي فرم، عملكرد و معناي موجود انجام مي‌پذيرد. ( مبانی نظری معماری منظر -کیفیت فضایی- نقمه ترکزاده )

عناصر تأثيرگذار بركيفيت‌هاي فضايي
تجربه يك فضا شامل كليه اطلاعات موجود از فضاست كه توسط ادارك‌كننده دريافت و پردازش مي‌شود. شامل اطلاعاتي از فرم، عملكرد و معني فضا. بنابراين عناصر و اطلاعات حاصل‌از آنها در سطوح مختلف (از سطحي تا بنيادي) بر ادراك انسان اثر مي‌گذارند.
همانگونه كه قبلاً اشاره‌شده عناصر و اطلاعات دريافتي از فضا توسط استفاده كننده به‌دو دسته عناصر «فيزيكي ـ كالبدي» و «انساني ـ روانشناختي» تقسيم‌مي‌شوند. ولي به‌هرحال برداشت انسان از فضا در راستاي شناسايي فرم، عملكرد و معناي موجود انجام مي‌پذيرد. ( مبانی نظری معماری منظر -کیفیت فضایی- نقمه ترکزاده )
كيفيت
- رابطه ی عناصر
ـ تعادل
-تعادل قرينه
-تعادل غيرقرينه
ـ تناسب
ـ تفوق
ـ وضوح
ـ تراكم

كيفيت رابطه عنصر خاص با ديگر عناصر (نقش و زمينه)
ـ تجانس
ـ تضاد
ـ تقابل
ـ مزيت
ـ انسداد
ـ تأكيد
ـ تنگي
ـ گشادگي
ـ توالي
ـ تمركز

 

[pocahontas]

نویسنده :پرستو عشرتي/دانشجوي كارشناسي ارشد معماري منظر- دانشگاه تهران


گام نخست: طبقه بندي گياهان
سرگذشت انسان از سرآغاز زندگي اش بر روي زمين همواره با گياهان پيوندي ناگسستني داشته است. از گياه ممنوعه خورد و بر زمين آواره و سرگشته گشت. پس از آن گياه در لحظه لحظه ي زندگي اش جاري بوده و هست. نقوش گياهي در آثار گوناگون از نقاشيهاي ديواري بر غارها گرفته تا مفرغها و سفالينه ها و نقش برجسته ها و ... همه و همه نشانگر نقش گياهان در زندگي ، اعتقادات و باورهاي انسان از آغاز تا به امروز مي باشد .
گياهان را از جنبه هاي گوناگون مي توان مورد بررسي قرار داد ، از سمبل شناسي گرفته تا رده شناسي
( Taxonomy) . آنچه در اين بخش بيشتر مورد نظر است بررسي گياهان از نظر كاربرد آنها در معماري منظر مي باشد كه علاوه بر پرداختن به جنبه هاي عيني ، ويژگي هاي ذهني آنها را نيز هم در نظر مي آورد .

براي گشايش اين مهم نياز به دانستن اطلاعات پايه در مورد گياهان است. به همين دليل در اين مقاله به طبقه بندي گياهان پرداخته مي شود.

طبقه بندي گياهان
از يك جنبه گياهان به دو گروه تقسيم مي شوند :
1- گياهان ميكروسكوپي
2- گياهان ماكروسكوپي
گياهان ميكروسكوپي : آن دسته از گياهان را شامل مي شوند كه با چشم غير مسلح قابل رؤيت نيستند .
گياهان ماكروسكوپي : آن دسته از گياهان را شامل مي شوند كه با چشم غير مسلح قابل رؤيت هستند.
در طراحي معماري منظر تنها گياهان ماكروسكوپي مورد توجه قرار مي گيرند.
طبقه بندي گياهان بر اساس اندازه :
اساس طبقه بندي باغباني گياهان خصوصيات ظاهري آنهاست نه ويژگي هاي وراثتي .
1- درختان
2- درختچه ها
3- بوته ها

درختان (Trees)
1- گياهان چوبي (Woody plants)(منظور از گياهاني است كه پوسته خارجي ساقه ي آنها خشك است و معمولا در زمستان از بين نمي روند و هر سال به قطر ساقه ي آنهاافزوده مي شود. مانند نارون و افرا و ...)
2- داراي تاج و تنه ي مشخص هستند.
3- حداقل ارتفاع آنها به هنگام بلوغ 4.5 متر است.


تقسيم بندي ارتفاعي درختان:

1- كوچك 4.5 تا 9 متر
2- متوسط 9 تا 18 متر
3- بزرگ بيش از 18 متر
درختچه ها) ( Shrubs:
1- چوبي
2- غالبا داراي تنه ي غير مشخص
3- حداكثر ارتفاع 6 متر
تقسيم بندي ارتفاعي درختچه ها:
1- كوچك حداكثر 1.5 متر
2- متوسط 1.5 تا 3 متر
3-بزرگ 3 تا 6 متر

بوته ها اين اين گياهان به چند دسته تقسيم مي شوند:
1- گياهان پوششي
2- گياهان زينتي و پيازي
3- بالا رونده ها

تقسيم بندي گياهان بر اساس فصل سرسبزي
1- گياهان هميشه سبز
2- گياهان برگ ريز خزان پذير
گياهان هميشه سبز: اين گياهان در 4 فصل سال برگ دارند. برگ هاي آنها تك تك مي ريزند و برگهاي ديگر جايشان را مي گيرند. اين برگ ها در سراسر سال همواره سبزند. مانند :انواع مركبات، كاج، سرو و ...

نكته: سبز بودن در اين تعريف درمقابل خزان يافته قرار مي گيرد و جنبه هاي رنگ شناسي آن مد نظر نيست.
گياهان برگ ريز خزان دار: برگ هاي اين گياهان مي ريزند و هر سال يك دوره ركود را از سر مي گذرانند. مانند: زبان گنجشك، عرعر، صنوبر و ...

گام دوم: گياه ، مصالح منظر يا سازنده فضا؟
در دهه هاي پس از جنك دوم جهاني علاقه به گسترش و بهبود كيفيت منظر اطراف افزايش يافت كه اين امر فرصت هاي بسياري براي طراحان كاشت به وجود آورد كه اين امر خود معلول تغيير نگرش بشر نسبت به جهان طبيعت و پيش آمدن دغد غه هاي زيست محيطي بود. با توجه به اينكه هدف از سلسله مباحث گياه شناسي پرداختن به اين ريشه ها و علتها نيست، پيرو مباحث پيشين به نقش گياهان در طراحي معماري منظر پرداخته مي شود.
هر چند گياهان به عنوان عضو جدايي ناپذير معماري منظر در اذهان نقش بسته اند اما معماري منظر در تمامي موارد الزاما وابسته به گياه نيست و نمونه هاي برجسته اي از آن در نقاط مختلف دنيا در زمان هاي مختلف وجود دارد؛ براي نمونه مي توان به باغ هاي خشك ژاپني اشاره كرد و از نمونه هاي بومي آن باغ – فرش هاي خشك ايران در مناطق كم آب نام برد.
با اين همه نمي توان از اهميت نقش گياهان در معماري منظر چشم پوشي كرد.« گياهان مهمترين متغير محيطي هستند كه در ذهن بيننده تصوير ايجاد مي كنند. حتي در آشفته ترين مكان ها نيز يك زمينه ي گياهي وجود دارد كه بر درك اثر مي گذارد.»( ل. ماتلاك، 1379 ،174 ) اين ادراك جنبه هاي گوناگون حسي و عقلي را در بر مي گيرد. « درك حسي مكان تا حد بسيار زيادي به شكل بصري صورت مي گيرد. همچنين در بسياري مواقع گياهان بهتر از هر ماده ي ديگري مورد استفاده ي طراح سايت مي توانند ويژگي هاي بصري مكاني را تعيين كنند.» ( همان، 174 )
در بسياري منابع گياهان را به عنوان مصالح معماري منظر معرفي مي كنند ، در صورتي كه اين ديدگاه در بر گيرنده ي جنبه هاي مختلف گياهان نمي باشد. گياه به عنوان سازنده ي مكان در آفرينش اثر حضوري فعال دارد. سازنده اي كه جاري بودن زمان بر آن كاملا محسوس است؛ رشد مي كند، گل مي دهد، برگ مي ريزد، ميوه مي دهد، پير و فرتوت مي شود و در نهايت مي ميرد.

گياهان در معماري منظر از دو ديدگاه قابل بررسي اند:
1- ارزش هاي كاركردي
2- ارزش هاي زيباشناختي
انسان از ابتداي خلقت تا به امروز، خودآگاه يا ناخودآگاه، با هر دوي اين ها سر و كار داشته است. آنچه ارزش هاي كاركردي را مطرح مي كرده است، نيازهاي مادي بشر و آنچه ارزش هاي زيبا شناختي را پيش مي كشيده است، نيازهاي روحي و معنوي او و آن واكنش ذاتي انسان به گياه بوده است.
ارزش هاي كاركردي گياهان به دو دسته قابل تقسيم است:
1- استفاده هاي فني – مهندسي
2- استفاده هاي اقليمي
كتابشناسي:
ل. ماتلاك، جان. 1379.آشنايي با طراحي محيط و منظر. جلد نخست. مترجم: معاونت آموزش و پژوهش سازمان پارك ها و فضاي سبز شهر تهران. ناشر: سازمان پارك ها و فضاي سبز شهر تهران.

منبع : سایت منظر

 

[pocahontas]

[گیاه شناسی منظر] مقدمه ای بر گیاهشناسی کاربردی و طراحی کاشت

[گیاه شناسی منظر] مقدمه ای بر گیاهشناسی کاربردی و طراحی کاشت

بر اساس جزوه درسی دکتر محسن کافی (استاد درس گیاهشناسی کاربردی گروه معماری منظر دانشگاه تهران)

مقدمه:
موجودات زنده به دو گروه جانوران و گیاهان تقسیم می شوند. وجه تمایز گیاه از جانوردر چند مورد به شرح زیر می باشد:
گروه عظیمی از گیاهان ( غیر پست ها ) که به گیاهان عالی معروفند) اتوتروف( هستند ، یعنی مواد غذایی اولیه مورد نیازشان ( قندها ) را از طریق فرآیندی بنام فتوسنتز یا نور ساخت طی واکنش زیر می سازند.
فتوسنتز ( نورساخت ) 6CO2 + 6H2O = C6H12O6+6O2
( اکسیژن ) + ( گلوگز) = (آب) + (دی اکسید کربن )
در حالی که جانوران (هترتروف)3 بوده و به منظور تامین مواد غذایی اولیه خود به سایر موجودات وابسته هستند. جانوران طی فرآیند تنفس که عکس فتوسنتز است با مصرف اکسیژن و قند تامین شده از سایر موجودات ( غذا ) تولید گاز دی اکسید کربن و بخار آب می نمایند.:
( تنفس ) 6CO2 +6H2O2 = C6H2O6 + 6O2
علاوه بر جانوران که هترتروف هستند برخی گیاهان پست نیز که توانمندی فتوسنتز ندارند ( بعلت فقدان سبزینه ) به دو صورت انگل به معنای بهره برداری یک طرفه از یک موجود زنده و یا کود رست به معنای بهره گیری از بقایای غیر زنده موجودات دیگر زندگی می نمایند.
2- سلولهای گیاهی دارای یک دیوار ثانویه سلولزی علاوه بر دیواره سلولی جانوران هستند.
3- سلولهای گیاهی دارای خاصیت ( توتی پوتنسی) هستند. این خاصیت به معنای دارا بودن کلیه اطلاعات توارثی در یک سلول برای ایجاد یک گیاه کامل از سلول است. بعبارتی در گیاهان می توان از یک سلول یک گیاه کامل ساخت و این موضوع اساس بخش مهمی از فن آوری زیستی گیاهی تحت عنوان کشت2 بافت و ریز ازدیادی می باشد.
4- سلولهای گیاهی دارای اندامک هایی بنام ) پلاست (هستند که وظیفه نگهداری رنگیزه ها را دارند مثل کلروپلاست 5 که وظیفه ذخیره کلروفیل را دارد.

فصل اول

طبقه بندی گیاهان

طبقه بندی گیاهان بر اساس علم گیاهشناسی
تاکنون بیش از 360000 گونه گیاهی در روی کره زمین شناخته شده اند . وجه تمایز گونه ها و تقسیم بندی آنها براساس روشهای علمی صورت می پذیرد که اساس کلی این تقسیم بندی ها " شکل ظاهری اندامها " یا " مرفولوژی" می باشد.
اساس طبقه بندی گیاهی توسط یک گیاهشناس سوئدی بنام کارل فن لینه در سال 1753 میلادی بنیان نهاده شده که بعدها در اواسط قرن نوزدهم توسط چارلز داروین تکمیل گردید.
در طبقه بندی لینه اساس نامگذاری براساس دادن دو نام لاتین به هر گیاه می باشد. او زبان لاتین را برای این انتخاب کرده بود که یک زبان بین المللی علمی محسوب می شود . انسانها معمولا" با دو نام شناخته می شوند اول اسم کوچک و دوم اسم فامیل که در شناسایی گیاهان و جانوران به روش لینه نیز همین اصل رعایت گردیده است. مثلا" هلو با نام علمی پرونوس پرسیکا که قسمت اول نام مبین جنس گیاه و قسمت دوم یا گونه6 که معمولا" بیان کننده نام کاشف یا محل رویش و یا یک مشخصه ظاهری گیاه است. مثلا" در مورد هلو گونه آن یعنی پرسیکا تعلق آن را به منطقه رویشی ایران بیان می نماید. یا مثلا" گیاه آستاراگالوس گوبنی که نام گونه آن از کاشف گیاه فوق یعنی پروفسور گوبه استاد گیاه شناسی اطریشی دانشکده
برای تشریح یهتر بهره گیری از خصوصیات ظاهری در طبقه بندی گیاهان به مثال زیر توجه نمایید. بسیاری از درختان میوه سردسیری از حیث شکل گل شبیه به گل سرخ هستند و بدین جهت این گروه از گیاهان را تحت عنوان خانواده گلسرخیان1 می شناسیم. ولی وقتی در این خانواده دقیق شویم متوجه اختلاف سایر خصوصیات ظاهری گلسرخ با زردآلو و سیب می شویم بنابراین لازم است در درون یک خانواده آنهایی را که به هم شبیه تر هستند در یک ژانر یا جنس مثلا" جنس پرونوس قرار دهیم. این جنس شامل درختانی مثل آلو ، گوجه ، زردآلو ، هلو، گیلاس و البالو می شود که خصوصیت مشترک همه آنها علاوه به شکل گل ( مربوط به خانواده ) داشتن میوه های هسته دار ( خصوصیت جنس ) می باشد.
وقتی در درون این جنس بیشتر دقت کنیم متوجه می شویم که از نظر خصوصیات ظاهری هلو با البالو متفاوت است. بنابراین گونه آنها از هم جدا می شود گونه سراسوس2 برای البالو و گونه پرسیکا3 برای هلو با دقت بیشتر متوجه می شویم که همه گیلاس ها شبیه به هم نیستند که این موضوع سبب ایجاد رقم یا واریته می شود.
مثلا" گیلاس سیاه مشهد و گیلاس عسلی اصفهان : وقتی که یک واریته4 گیاهشناسی مورد کشت و کار قرار گیرد و بعبارتی یک رقم یا واریته تجاری شود تحت عنوان کولتیوار5 که از ترکیب دواصلاح کالتیوشین6 یعنی " کشت" و واریته بوجود می اید.
کلیه رویانداران به غیر از خزه های حقیقی دارای آوند بازدانگان1 شامل حدود هفتصد نوع گیاه هستند که عموما" درختانی همیشه سبز2 می باشند که در مناطق معتدل و سرد دنیا پراکنده هستند. از خصوصیات بازدانگان این است که بذر آنها بدون پوشش روی میوه های مخروطی3 ایجاد می شوند و به همین دلیل به آنها مخروط داران4 اطلاق می شود. از خصوصیت دیگر آنها این است که معمولا" دارای برگهای سوزنی هستند. بازدانگان اکثرا" زینتی بوده و برای احداث فضاهای سبز شهری و جنگلهای طبیعی سوزنی برگان برای تولید چوب ، رزینهای گیاهی و تربانتین مورد بهره برداری قرار می گیرند.
نهاندانگان شامل 250000 نوع گیاه هستند که در سراسر دنیا پراکنده هستند و از لحاظ اقتصادی از جمله مهمترین گیاهان بشمار می روند که منبع اصلی غدا، آشامیدنیها ، لباس ، کاغذ، لاستیک ، ادویه جات ، داروها و.... محسوب می شوند.
نهاندانگان دارای دو رده یا کلاس یعنی تک لپه ایها5 و دو لپه ایها6 هستند از خصوصیات دو لپه ایها این است که بذر آنها دارای دو لپه7 بود هنگام سبز شدن تولید دو برگ اولیه می نماید و مقدار هریک از اجزاء گل در آنها چهار تا پنج و یا مضربی از آنهاست (8 -10- 16-20 و....).
دولپه ایها شامل 200000 نوع گیاه هستند که همگی برگ پهن 8 هستند. تک لپه ایها دارای یک لپه بوده و در زمان سبز شدن بذر فقط یک برگ اولیه می دهند و تعداد هریک از اجزاء گل در آنها سه یا مضربی از آن است ( 3- 6- 9- 12 و....).

طبقه بندی گیاهان فضای سبز از نظر سازگاری با شرایط محیطی
گیاهان فضای سبز براساس میزان مقاومتشان نسبت به سرمای زمستانه به دو دسته حساس و مقاوم تقسیم می شوند . از آنجا که در درختان و درختچه ها میزان حساسیت و یا مقاومت به شرایط محیطی در زمان خزان و یا رویش متفاوت است لذا این تقسیم بندی گسترده تر گشته و بسته به مقاومت چوب در برابر سرمای زمستان و یا مقاومت جوانه گل در برابر سرمای بهاره تقسیم می شوند.
به عنوان مثال چوب درخت زردآلو سرمای بسیار شدید را در زمستان تحمل می نماید ولی جوانه گل آن در برابر سرمای بهاره حساس است لذا کاشت آن محدود به مناطقی می شود که سرمای بهاره نداشته باشند. مثال دیگر گیاهان همیشه سبز مناطق گرمسیر است که برخی از آ«ها سرمای نزدیک به صفر را تحمل می نمایند مثل مرکبات و برخی این مقاومت را ندارند و به سرما بسیار حساس هستند مثل ناگیل ، موز و انبه از طرفی می توان گیاهان فضای سبز را براساس احتیاجات حرارتیشات در خلال فصل رشد به دو گروه گیاهان فصل خنک که عبارتند از گیاهانی که در دمای پایین حدود 4 درجه سانتیگراد بذرشان جوانه می زند و خودشان نیز در هوای خنک بهترین رشد را دارند ( مثل کلم زینتی ) و گیاهان فصل گرم که عبارتند از گیاهانی که بذرشان جهت جوانه زنی احتیاج به حرارت های بالا دارد و خودشان نیز در هوای گرم بهترین رشد را دارند ( مثل فلفل زینتی ) تقسیم نمود.

طبقه بندی گیاهان فضای سبز براساس چرخه زندگی
از نقطه نظر چرخه زندگی گیاهان فضای سبز به سه دسته تقسیم می شوند :
الف – گیاهان یک ساله
ب – گیاهان دو ساله
ج – گیاهان چند ساله یا دائمی
بعلت اهمیت این گروه از گیاهان در طراحی های فضاهای سبز به شرح هر یک از گروههای فوق پرداخته می شود.
طبقه بندی گیاهان فضای سبز بر اساس عادت رشدی و شکل و نوع ساقه هوایی
در این تقسیم بندی گیاهان به دو دسته خشبی یا چوبی و علفی تقسیم بندی می شود.
الف – گیاهان چوبی یا خشبی : که دارای اندامها و بافت های چوبی هستند خود به چهار دسته کوچکتر یعنی درخت، درختچه، خزنده و پیچ ها تقسیم می شوند.
لازم به ذکر است که در گروه خزنده ها و پیچها ارقام غیر خشبی و علفی نیز وجود دارد که در جای خود تشریح می شوند.

درخت معمولا" گیاهی دائمی با یک تنه اصلی مستقیم و مرتفع است مثل کاج و چنار ولی درختچه بجای یک تنه اصلی چندین شاخه اصلی دارد که از سطح زمین رشد می کنند مثل شمشاد با تمشک.
گیاهان چوبی خزنده با وجود اینکه دارای یک ساقه خشبی واحد است ولی بدون قیم نمی تواند روی تنه خود بایستد مثل مو.
ب – گیاهان علفی : خود به دو دسته کوچکتر یعنی علفی و خزنده تقسیم می شوند . دسته اول یعنی علفها نیاز به قیم ندارند مثل اطلسی و شمعدانی و دسته دوم یعنی خزنده ها روی زمین حرکت می کنند. گیاهان چوبی عمدتا" چند ساله درصورتیکه گیاهان علفی ممکن است یکساله دوساله و یا چند ساله باشند. در مناطق معتدله شاخ و برگ گیاهان علفی چند ساله هر سال در زمستان در اثر سرما ازبین می روند ولی ریشه آنها زنده می ماند و در بهار سال بعد دوباره شاخ و برگ جدید تولید می نمایند . از این گروه می توان به کوکب ، نعناع و توت فرنگی اشاره کرد.
بطور کلی گیاهانی که در زمستان برگهای خود را از دست می دهند خزان دار نامیده می شوند مثل بید ، نارون و چنار و آنهائیکه در سراسر سال دارای برگ هستند همیشه سبز نامیده می شوند مثل ماگنولیای تابستانه . البته در گیاهان همیشه سبز ریزش برگ وجود دارد ولی این عمل بتدریج صورت می گیرد و همواره روی آن مقداری برگ وجود دارد که آنرا سبز نگه می دارد. گیاهان خزان دار معمولا" مربوط به مناطق معتدل هستند و گیاهان همیشه سبز مربوط به مناطق گرمسیر و نیمه گرمسیر و گروهی ( مثل بازدانگان ) مربوط به مناطق سرد جهان هستند.

الف – گیاهان یکساله فضای سبز
گیاهانی هستند که چرخه کامل زندگی یعنی از جوانه زدن بذر تا تولید گل و بذر جدید را در یک فصل رشد کامل می نمایند. لازم به ذکر است یک فصل رشد ممکن است شامل یک فصل تقویمی و یا بیشتر ولی حداکثر تا یکسال به طول می انجامد این گیاهان پس از تولید بذر خشک می شوند و می میرند.
از جمله این گیاهان می توان به گل اطلسی ، لادن و جعفری اشاره کرد که تمامی چرخه زندگی آن از کاشت بذر تا تولید گل و تولید بذر در یک فصل رویش محقق می شود. نکته مهم این است که در گلهای
یکساله گاهی گروههایی از گیاهان دوساله و یا چند ساله وجود دارد ولی بعلت اینکه فقط در سال اول گلهای آنها با ارزش می باشد پس از تولید مرحله اول گل دیگر ارزش نگهداری ندارند که از این گروه می توان به میمون و مینای چمنی اشاره کرد.
از نقطه نظر گل و تحمل شرایط محیطی تنوع زیادی در بین گونه های گل یکساله قابل مشاهده است بعنوان مثال در بعضی از آنها گلها بسیار کوچک هستند مثل مروارید و دربرخی گلها بسیار درشت هستند مثل آفتابگردان . برخی از گلهای آنها بسیار کوچک هستند مثل مروارید و در برخی گلها بسیار درشت هستند مثل آفتابگردان . برخی را در ابتدا باید در خزانه کاشت و سپس گیاه رشد کرده را به زمین اصلی منتقل کرد مثل بنفشه و برخی را می توان بطور مستقیم در محل اصلی کاشت مثل لاله باغی.
بعضی مثل بنفشه ، مینای چمنی ، شب بو و همیشه بهار نسبت به سرمای زمستان مقاوم هستند لذا می توان آنها را پاییز کشت کرد. ولی در برخی موارد در برابر سرما حساس هستند مثل اطلسی ، میمون ، آهار و گل جاوید که لازم است در بهار و پس از رفع خطر یخبندان کاشته شوند.

ب – گیاهان دو ساله فضای سبز
در فضای سبز گیاهان دوساله به گیاهانی اطلاق می شود که چرخه کامل زندگیشان در دو فصل رشد تکمیل می شود. لازم به ذکر است که دو فصل رشد گیاهی منطبق با دو فصل تقویمی نیست بطوریکه دو فصل رشد عموما" بیشتر از یکسال شمسی و حداکثر تا دو سال تقویمی به طول می انجامد. این گیاهان در سال اول فقط رشد رویشی می نمایند یعنی فقط شاخ و برگ تولید می نماین و در طی این فصل رشد ، مواد غذایی را در اندامهای مختلف خود ذخیره می نماید و در سال دوم به گل می نشیند ( به شکوفایی می رسند ) و تولید بذر نموده و پس از رسیدن بذر می میرند .
گیاهان دو ساله در سال اول فاقد ساقه بوده و بر روی زمین گسترش می یابند و برای تولید ساقه حقیقی یعنی ساقه گل دهنده احتیاج به یک دوره سرما دارند پس از اینکه در زمستان سرمای لازم را دریافت نمودند در سال دوم ساقه گلدهنده که معمولا" طویل می باشد ایجاد می شود از جمله این گیاهان گل شب بو می باشد.

کاربرد گیاهان یکساله و دوساله در طراحی کاشت فضای سبز
در طراحی فضای سبز ، گیاهان یکساله و دو ساله از اهمیت خاصی برخوردارند زیرا بدون وجود اینگونه گیاهان هیچگاه یک طرح فضای سبز کامل نخواهد بود.

1- گیاهان یکساله
گیاهان یکساله بیشتر در باغچه های میانی کاشته می شود زیرا این نوع باغچه ها بیشتر در معرض دید قرار می گیرند گرچه محدودیتی نیز برای کاشت این گروه از گیاهان در باغچه های حاشیه ای وجود دارد. زیرا عدم وجود نور کافی در باغچه های حاشیه ای که مکان مناسبی برای کاشت درختان و درختچه های زینتی به شمار می روند رشد و کیفیت رنگ گل آنها را تحت تاثیر قرار می دهند. زیرا اغلب گیاهان یکساله نورپسند بوده و برای ادامه رشد خود نیاز به تابش مستقیم نور خورشید دارند و شاخه ها و برگهای گیاهان بلندتر مانعی برای دسترسی این گونه از گیاهان به نور کافی خواهد بود. در چنین حالتی می بایستی باغچه های حاشیه ای را به اندازه کافی عریض در نظر گرفت ( حدود 3 متر ) و فاصله کاشت گیاهان از یکدیگر را کاملا" رعایت نمود.
گیاهان یکساله در خاکهای غنی از ترکیبات ازته بسرعت رشد نموده و تولید شاخه و برگ انبوه خواهند نمود و این امر مطمئنا" در میزان و کیفیت گلدهی آنها اثر عکس خواهد داشت لذا نباید بسترهای گلکاری را بیش از نیاز گیاه غنی از ازت در نظر گرفت . خاک حاصلخیز باغچه با زهکش قابل قبول ، مکان آفتابی ، آبیاری مرتب روزانه نیاز گیاه را برطرف خواهد نمود.

گیاهان یکساله نسبت به مقاوم بودن در برابر سرما در سه گروه از هم متمایز می گردند:

الف – گیاهان یکساله مقاوم
گیاهان یکساله مقاوم ، یخبندان های سطحی را بخوبی تحمل می کنند. بذور این گونه گیاهان را می توان در اواخر زمستان و یا اوایل بهار در فضای آزاد کشت نمود. بذر برخی از این نوع گیاهان مانند همیشه بهار را می توان حتی در پاییز کاشت و در بهار از گل زیبای آن استفاده نمود. نشاء های بوجود آمده از بذور پاییزی بهتر است در اواخر زمستان تنک شوند زیرا ممکن است تعدادی از آنها بر اثر ناملایمات زمستانی و یا بوسیله آفات گیاهی آسیب دیده و بطور طبیعی حذف گردند.
گل جاوید ، گونه ای از گل ختمی ، آلیسوم ( گل عسل ) ، گل گاوزبان زینتی ، بارتونیا ، مینای چمنی ، همیشه بهار ، گل گندم یا سانتوره ، خیری یا شب بوی زرد، کروپسیس ، اکیوم ، شقایق ، گل عروس ، آفتابگردان زینتی ، ایبریس ، گل نخود ، لاوترا ، کتان زینتی ، لینوم ، شب بوی باغی ، شب بوی ویرجینیا ، نموفیلا یا کوچولوی چشم آبی ، نی حلیا یا سیاه دانه ، فسلیا ، زردا، اسکابیوزا ، گونه ای از سلوی ، گل لادن ، گونه ای از بنفشه و ویسکاریا در این گروه قرار دارند.

ج – گیاهان یکساله حساس
این گروه گیاهان بشدت نسبت به سرما حساس هستند. بذور اینگونه گیاهان فقط در گلخانه های گرم کاشته می شوند و تا آغاز دوره گلدهی در گلخانه نگهداری می شوند. برخی از این گیاهان را می توان پس از گذران دوران سرمای بهاره به باغچه انتقال داد ولی اکثرا" برای تزئین فضاهای سرپوشیده مورد استفاده قرار می گیرند. معروف ترین گیاه این گروه در کشورما گل سیندر ( سینره ) است که معمولا" در زمستان و در گلخانه های گرم برای مصرف در ایام عید نوروز پرورش داده می شود. شیزانتوس ، گل کفشک و برخی از گونه های تاج خروس از گیاهان یکساله حساس بشمار می روند.

 

[pocahontas]

نام فارسی: گل میمون

نام علمی: Antirrhitum majus
نام انگلیسی: Snapdragon
خانواده: Scrophulariaceae
طول دروه زندگی: دائمی با دوره کوتاه ولی چون تنها تا دمای صفر درجه سانتیگراد را قادر به تحمل می باد اکثرا" به عنوان گیاه کیساله کشت می شود. در نواحی که دارای زمستانهای نه چندان سرد هستند ( حداقل حرارت صفر درجه ) این گیاه سرمای زمستان را تحمل نموده و در سال دوم محول خوبی می دهد. ولی در سالهای بعد چنانچه باقی بماند مرغوبت خود را ازدست می دهد.
ارتفاع بوته: تا 120 سانتی متر
فواصل کاشت : 30 سانتی متر
شرایط خاک (از نظر رطوبت ): با زهکشی خوب
نوع خاک: سبک ، حاصلخیز
شرایط نور: آفتاب – سایه – آفتاب
مقاومت به سرما: ندارد ( تا صفر درجه سانتیگراد )
زمان و روش تکثیر: ازدیاد آن توسط بذر انجام می گیرد. کشت بذر در فروردین ماه همانند گیاهان یکساله و یا در اواخر تابستان و اوایل پاییز در خزانه صورت می گیرد و پس از رشد کافی به زمین اصلی منتقل می شوند. از طریق قلمه چوب نرم نیز قابل تکثیر است.
رنگ گل: سفید ، قرمز ،صورتی ، زرد ، بنفش ، ارغوانی و اغلب شامل دو رنگ
زمان گلدهی: تمام تابستان و پاییز
کاربرد: گونه هایی پابلند ( به ارتفاع 60 سانتیمتر و بیشتر ) جهت گل شاخه بریده و نیز به عنوان پرکننده در حاشیه های مخلوط ، گونه های متوسط ( به ارتفاع 30 تا 60 سانتی متر ) مناسب برای باغچه ها و گونه های پاکوتاه ( تا ارتفاع 30 سانتی متر ) جهت طراحی باغچه های کوچک ، کناره حاشیه ها و جعبه های گل
مراقبت ها: ارقام پا بلند نیاز مند قیم می باشند . مقادیر رطوبت بالاتر از 40 % حجمی موجب کاهش کیفیت نهایی محول می گردد . در مقایسه با سایر محصولات نسبت به رطوبت خاک کم مقاومتر است . احتمال آلودگی بذور در رطوبت بالا و هوای آزاد نسبت به بذوری که در گلخانه ها با تهویه کامل بدست می آید بیشتر است – نشاها بسیار حساس به ریزوکتونیا و پیتیوم هستند و باید در محیطی عاری از عوامل بیماریزا کاشته شوند . گلهای پژمرده به منظور طولانی شدن دوره گلدهی حذف شوند. از باد محافظت گردند.
مشخصات ویژه: بذر آن سیاه رنگ و ریز است . فصل گل دهی آن بسیار طولانی می باشد و نسبتا" نیازمند به منیزیم بالا است

نام فارسی: ابری
نام علمی:Ageratum houstonianum
نام انگلیسی:Floos flower
خانواده: Asteraceae (Compositae)
طول دروه زندگی: یک ساله
ارتفاع بوته: 15 تا 45 سانتیمتر
شرایط خاک (از نظر رطوبت ): با زهکشی خوب ، کمی مرطوب
نوع خاک: حاصلخیز
شرایط نور: آفتاب
مقاومت به سرما: ندارد
زمان و روش تکثیر: ازدیاد آن از طریق کاشت بذر در اسفند یا فروردین ماه در خزانه و انتقال نشاء ها در اردیبهشت ماه به زمین اصلی صورت می گیرد . همچنین می توان بذرها را در اردیبهشت ماه در زمین اصلی کشت نمود و یا آن را از طریق قلمه تکثیر کرد.
رنگ گل: آبی و بنفش
زمان گلدهی: از اوایل فصل تابستان تا اواخر آبان و حتی در آذر ماه
کاربرد:جهت حاشیه ها : گلدانها ، کشتهای توده ای ، طرحهای شطرنجی و نیز به طور مخلوط همراه با شمعدانی در باندها

مراقبت ها: گلهای پژمرده به منظور تحریک گلدهی دوباره حذف شوند.
مشخصات ویژه: گیاه پر رشدی است و در بستر کات اگر همراه با گلهای دیگر مثلا" گل ناز و غیره کت شود بر آنها غالب می گردد . ریشه آن به دلیل سطحی بودن سبب نفوذ پذیری بیشتر خاک می گردد.

ماخذ : منظر

 

[pocahontas]

2- گیاهان دو ساله
گیاهان دو ساله که در آرایش فضای سبز کاربرد دارند عموما" نسبت به سرما مقاوم هستند و گیاهان دو ساله مقاوم نامیده می شوند. معروف ترین گیاهان دو ساله در کشور ما عبارتند از گل صدفی، فراموشم مکن و برخی از گونه های شب بو و گل مغربی . بذور این گیاهان اگر در بهار و پس از گذراندن یخبندان های احتمالی در فضای آزاد کاشته شوند، در بهار یا تابستان آینده به گل خواهند نشست. در شرایط آب و هوایی تهران برخی از باغبانان بذور گیاهان دو ساله را در شهریور ماه می کارند و بعلت طولانی بودن فصل پاییز، گیاه فرصت کافی برای رشد و نمو داشته و می تواند خود را برای خواب زمستانی آماده سازد. گاهی دیده می شود که بذور گیاهان دو ساله گه در بهار کاشته می شوند ، در پاییز گلدار شوند. باغبانان در این موقع اصطلاح " گول خوردن " گیاه را بکار می برند. گلدار شدن گیاه دو ساله در سال اول ناشی از حرارت ، بیش از حد هوا در اواسط تابستان است که رشد گیاه را متوقف نموده و در حقیقت فصل رشد را به دو نیم فصل رشد تبدیل می نماید. گیاهان یکساله و گیاهان پایا نیز در تابستان از آسیب حرارت شدید در امان نیستند و رشد آنها در ماههای گرم متوقف می شود و با تعدیل حرارت در پاییز رشد دوباره آغاز شده و تک گلهایی بر روی شاخه ها ظاهر می شوند و حتی گلهایی نیز بر روی درختان میوه بوجود می آید که موجبات تعجب بیننده را فراهم می آورد.
در شرایط آب و هوایی تهران بعلت وجود تابستانهای گرم دوره فصل رشد عملا" از مناطق سردسیر و ییلاق کوتاهتر است. در مناطقی ییلاقی با تابستانهای ملایم ( حداکثر حرارت 32 درجه سانتیگراد ) فصل رشد یکنواخت و ادامه دار و در نتیجه طولانی تر است.
گیاهان دو ساله در سال اول رشد، گیاهی کوتاه و بدون گل بوده و جلوه زیبایی ندارند. لذا برخلاف گلهای یکساله باغچه های حاشیه ای مکان مناسبی برای کاشت آنها بشمار می روند. این گونه گیاهان را می توان در باغچه های میانی نیز براحتی در میان گلهای یکساله در مکانهای مناسبی قرار داد و در سال بعد از زیبایی گلهای آنها لذت برد. که در صورت محدودیت شدید نور در باغچه های حاشیه ای روش اخیر بیشتر قابل توصیه است. در طراحی فضای سبز می توان از گیاهان دو ساله و حتی برخی از گیاهان پایا بمانند گیاهان یکساله استفاده نمود. در این صورت می بایستی گیاه گلدانی و یا نشاء گل ، سال اول را در محل خزانه پرورش گل گذرانیده باشد.
از گیاهان یکساله و دو ساله بخاطر عادت پرگلی آنها در رنگ آمیزی باغ استفاده می شود . بسیاری از این گیاهان در تمامی فصل رشد و تا اولین یخبندان شکوفا هستند . مکانهای خالی در باغ ، بخصوص حاشیه باغچه ها را می توان با گلهای یکساله آرایش داد. از این گیاهان می توان در تزئین گلدانهای بزرگ و مرتفع در کنار پنجره ها و پلکانها ، در سبدهای آویزان گل و دیگر گلجای ها استفاده نمود.
گلهای این گیاهان از جمله نخود گل ، همیشه بهار ، انواع شب بو ، مینای بهاره ، گل میمون ، کوکب کوهی و سیاه دانه بعنوان گل بریده در ظروف آب نگهداری می شوند و جهت تزئین اماکن سرپوشیده مصرف می شوند لذا اگر محوطه باندازه کافی بزرگ باشد، می توان مکانی کاملا" آفتابگیر را برای پرورش گل این قبیل گیاهان در نظر گرفت و در تمامی دوران فصل رشد از گل بریده این گیاهان استفاده نمود. مناسبترین زمان برداشت صبح زود قبل از طلوع کامل خورشید و زمانی است که یک سوم غنچه ها شکفته شده باشند.
گیاهان یکساله مانند اطلسی و فلوکس و برخی از گونه های شمعدانی ( ژرانیوم ) را می توان در زمستان بداخل منزل برد و در زمستان نیز از گلهای زیبای آنها لذت برد البته این کار کمی مشکل است ، نخست باید گیاهان یکساله گلدانی را تمیز نموده و ساقه ها و برگ های خشک شده و همچنین گلهای پژمرده را قبل از مرحله بذر دهی حذف نمود. برخی از گیاهان مانند نخود گل ، گل عسلی ، لوبلیا و لیناریا اگر در این مرحله پس از خاتمه دوران گلدهی هرس شوند ، درحقیقت جوان شده و بار دیگر شکوفا خواهند شد. پس از انجام مراحل جوان سازی گیاه می توان آنرا بداخل فضای سبز سرپوشیده ، آفتابی و گرم منتقل نمود.
گیاهان یکساله بخاطر عادت پرگلی خود در طراحی فضای سبز بسیار با ارزش محسوب می شوند بخصوص انواع اصلاح شده آنها که پاکوتاه ، رنگارنگ و پر گل می باشند . این گیاهان نسبت به آفات و بیماریهای گیاهی تا حد بسیار زیادی مقاومند ولی غذای خوبی برای راب و حلزون بشمار می روند لذا نشاه های جوان را بایستی در برابر این آفات محافظت نمود.

گیاهان چند ساله فضای سبز
در این گیاهان از جوانه زدن بذر تا تولید گل ممکن است یکسال یا چند سال بطول انجامد ولی برعکس دو گروه پیشین پس از رسیدن بذر ازبین نمی روند و سالیان متوالی تولید گل و بذر می کنند بعنوان مثال گل کوکب.
در گلهای چند ساله معمولا" فقط قسمتهای زیر زمین گیاه دائمی هستند و اندامهای هوایی آنها اغلب یکساله بوده و در زمستان ازبین می رود و گیاه در بهار تولید شاخ و برگ جدید می نماید. لذا درخصوص آنهایی که ریشه های حساس به سرما دارند لازم است در اواسط پاییز با یک خاکپوش ( مالچ) مثل خاکبرگ ، خرده برگ ، کمپوست ، کاه و.... روی بستر خاک حفاظت ریشه ها را از سرما پوشانده شود. در گیاهان جنس تمشک از جمله خود تمشک ریشه ها دائمی بوده و ساقه ها دوساله هستند. در درختان و درختچه های زینتی خزان دار ریشه و ساقه چند ساله و برگها یکساله هستند و در درختان و درختچه های همیشه سبز ریشه ، ساقه و برگها چند ساله هستند.
در برخی طبقه بندیها گیاهان دارای پیاز، پیاز توپر، ساقه زیر زمینی و ریشه گوشتی نیز جزء گیاهان چند ساله قرار می گیرند زیرا در این گیاهان نیز اندامهای هوایی در زمستان ازبین می رود و اندامهای زیرزمینی یا در زمین باقیمانده و یا آنها را از خاک بیرون آورده و در محیط مناسب نگهداری می کنند تا پس از سپری شدن زمستان مجدداً در زمین کاشته شود. از این گروه گیاهان می توان به نرگس ، گلایول ، زنبق و کوکب اشاره کرد.

نام فارسی: زنبق دشتی
نام علمی: Hemerocallis fulva kwanso
نام انگلیسی: Twany Daylily
خانواده:Liliaceae

مشخصات ظاهری: از دور به شکل گیاهان خانواده گرامینه به نظر می رسد
ارتفاع بوته:به 60 سانتیمتر می رسد
برگ: طویل و به رنگ سبز روشن است که در اوایل پاییز می ریزد به طوری که خاک در فصل زمستان برهنه می ماند . دارای برگهای متعدد و کشیده و باریک
گل: دوتایی و به رنگ قرمز تا نارنجی و شیپوری شکل
زمان گلدهی: تابستان
نیاز اکولوژیکی: در سایه یا افتاب ، خاک خوب یا ضعیف هر دو بخوبی رشد می کند و نیاز به مراقبت ندارد
کاربرد: برای کاشت در حاشیه ها ، کنار جاده ها و خیابانها ، در کنار نهر آب و در باغهای صخره ای و در جاهای مرطوب مناسب است.
تکثیر : از طریق تقسیم بوته در اسفند ماه ، گیاهان تقسیم شده در همان سال اول گل می دهند.

نام فارسی:کوکب کوهی نام علمی:Rudbeckia spp.
نام انگلیسی: Coneflower
خانواده: Asteraceae (Compositae)

طول دوره زندگی: یکساله ، دو ساله ، دائمی
ارتفاع بوته: تا 150 سانتی متر
فواصل کاشت : 40 تا 60 سانتی متر
شرایط خاک : ( از نظر رطوبت ) : با زهکشی خوب
نوع خاک :با حاصلخیزی متوسط ، ترجیحا" سنگین
شرایط نور:آفتاب – سایه – افتاب
مقاومت به سرما : دارد
زمان و روش تکثیر: از طریق کاشت بذر در اواخر اسفند ماه در خزانه و انتقال آن در بهار به زمین اصلی و یا اینکه کاشت بذر در فروردین ماه در هوای آزاد تکثیر می شود. همچنین تقسیم بوته در پاییز ( مهرماه ) و یا اواخر زمستان و اوایل بهار نیز متداول می باشد.
رنگ گل : قرمز مایل به ارغوانی ، زرد طلایی، بنفش که در مرکز مخروطی شکل و به رنگ قهوه ای ، سیاه و یا سبز می باشد.
زمان گلدهی:دوره طولانی از تابستان تا پاییز
کاربرد : جهت حاشیه ها ، گل شاخه بریده ، تپه های گل و جلوی درختچه های پا بلند و نیز باغهای جنگلی ، گونه های یکساله مناسب برای باغچه ها
مراقبت ها : پس از پژمردن گلها بایستی برای زیبایی بیشتر آنها را قطع نمود . استفاده از قیم در موارد لازم می باشد
مشخصات ویژه : در هر متر مربع 2 گیاه کافی است . این گیاه معمولا" دائمی است ولی برخی از آها همانند گیاهان یکساله کشت می شوند که معروفترین گونه آن ( کوکب کوهی R. hira است . این گیاه اخیر دارای گلهایی به رنگ زرد طلایی تا قرمز پر رنگ متمایل به می باشد.
سایر گون ها عبارتند از : (Black- eyed susan ) R. fulgida ( گونه دائمی )R. hira (Black- eyed susan )(Syn. R. گونه دوساله یا چند ساله با دوره زندگی که اغلب بصورت یکساله کشت می شود ) R. herbstsonne ( گونه دائمی) (Syn.Echinacea purpurea ) R. p ،( گونه دائمی ، دارای گلهای قرمز مایل به ارغوانی مخروطی شکل قهوه ای طلایی).

ماخذ : منظر

 

[pocahontas]

کاربرد گیاهان علفی پایا در طراحی کاشت فضاهای سبز
در علم گیاهشناسی ، گیاهان ماندگاری که همه ساله در بهار از سطح خاگ جوانه زده و شاخه و برگ نو تولید کنند و در پایان فصل رشد اندامهای هوایی آنها خشک شود گیاهان علفی پایا نامیده می شوند.
این تعریف در حقیقت برای تمامی گیاهان این گروه تعریف کاملی نیست زیرا عملاً دیده می شود که برخی از گیاهان علفی پایا مانند خربق برخی از گونه های سدوم و ساکسی فراژ ، برگینیا و سمپرویوم اصولاً از گیاهان همیشه سبز بوده و یا تعدادی از آنها مانند گیاه زیبای نی پر ، نپتا ، استاکیس و هوی کرانیمه خزان کننده می باشند.
از طرفی نیز نمی توان لغت پایدار و ماندگار را برای کلیه گیاهان این گروه بکار برد زیرا تعدادی از آنها کاملاً نسبت به سرمای زمستانی مقاوم نبوده و در زمستانهای سخت از بین می روند و برخی نیز مانند تاج الملوک ، کتان زینتی و گل گاوزبان گرچه نسبت به یخبندان های شدید مقاوم هستند ولی حتی اگر در شرایط رشد کاملاً مناسب نیز قرار گیرند زندگی کوتاهی داشته و اصولاً عمری محدود دارند این قبیل گیاهان در بین گیاهان علفی پایا در اقلیت قرار دارند و اکثراً گیاهان این گروه عمری طولانی دارند.
اکثر گیاهان علفی پایا را بایستی هر دو یا سه سال از خاک خارج کرده و تقسیم بوته نمود. با این عمل می توان گیاه را دوباره جوان نموده و تعدادی گیاه را نیز از این طریق بوجود آورد . مناسبترین زمان برای ازدیاد گیاه با روش تقسیم بوته در بهار و بلافاصله بعداز بیدار شدن گیاه از خواب زمستانی می باشد. تعداد کمی از گیاهان این گروه مانند گل صدتومانی ، خربق و آکانتوس اگر سالیان متمادی در زمین باقی بمانند و خوب تغذیه شوند گلهای فراوانی تولید خواهند نمود لذا بایستی از تقسیم نمودن این قبیل گیاهان خودداری نمود در غیر اینصورت گیاه تقسیم شده تا استقرار کامل ریشه در خاک که به زمانی نسبتاً طولانی نیاز دارد شکوفا نخواهد شد. این گیاهان را می توان نمونه واقعی گیاهان علفی پایا دانست و تعریف صحیح گیاهان علفی پایا برازنده این گونه گیاهان است. در طراحی فضای سبز گیاهان علفی پایا در جایگاه ویژه ای قرار دارند و به دلیل زیبایی و چشم نوازی خاص خود در سبک های مختلف فضای سبز مورد استفاده قرار می گیرند.
این گیاهان در اواخر قرن نوزدهم میلادی زمانی که طراحی فضای سبز از قید قالب سبکهای رسمی با خطوط مستقیم و کاشت ردیفی و منظم رها شد کاربرد وسیعی پیدا نمودند . با ورود این گیاهان به صحنه طراحی فضای سبز باغچه های حاشیه ای ( باغچه های بسته یا کناری ) که حداقل یک سمت آنها بوسیله گیاهان پرچینی که معمولاً از گیاه سرخدار استفاده می شد و یا بوسیله دیوار آجری یا سنگی مسدود می شوند شکل گرفتند. طراحی به سبک ترکیب گروهی با ایجاد باغچه های حاشیه ای به اوج شکوفایی خود رسید و استفاده از گیاهان علفی پایا باب روز شد . مناسبترین عرض برای این گونه باغچه ها سه متر در نظر گرفته شد و طراحی قبل از کاشت و کاربرد رنگ گل و برگ در طراحی مورد توجه و تایید قرار گرفت.
در این زمان باغچه های حاشیه ای بسیار زیبا و دیدنی در اطراف محوطه و چمن در مرکز طرح طراحی گردید که تا به امروز نیز در باغهای معروف جهان پابرجاست.
باغچه های حاشیه ای نسبت به باغچه های میانی نور کمتری دریافت می نمایند و جریان هوا نیز به کندی انجام می گیرد لذا با گذشت زمان گیاهان علفی پایا به باغچه های میانی نیز راه یافتند و این محل نیز مکان مناسبی برای کاشت این گروه از گیاهان تشخیص داده شد سبک طراحی ترکیب گروهی در باغچه های میانی نیز امروزه بسیار متداول است و گیاهان با ارتفاع بیشتر در مرکز طرح و گیاهان کوتاهتر در کناره باغچه کاشته می شوند به نحوی که ارتفاع گیاهان بلند از نصف قطر باغچه میانی تجاوز ننماید.
گیاهان علفی پایا به خاکی حاصلخیز بازهکش مناسب نیاز دارند . افزودن کود دامی پوسیده در پاییز بعنوان کود سرک و مبارزه با علفهای هرز در طول فصل رشد و استفاده از گیاهان یکساله در مکانهای خالی ما بین این گیاهان توصیه می گردد.

نام فارسی:استاتیس
نام علمی: Limonium spp.
نام انگلیسی:Sea Lavender, Statice
خانواده: Plumbaginaceae

طول دوره زندگی:یکساله ، دوساله و دائمی
ارتفاع بوته: تا 80 سانتیمتر
شرایط خاک : از نظر رطوبت با زهکشی خوب
نوع خاک :ترجیحاً شنی
شرایط نور: آفتاب
مقاومت به سرما : گونه های یکساله ندارند. گونه های دائمی دارند.
زمان و روش تکثیر: برای تکثیر گونه های یکساله بذر آنها را از تیرماه تا آبان ماه می کارند و اولین برگ آنها را به گلدانهای مجزایی منتقل می کنند و چهار الی پنج هفته پس از آن به زمین اصلی منتقل می کنند. گونه های دائمی از طریق تقسیم بوته در بهار تکثیر می نمایند.
رنگ گل : ارغوانی ، صورتی ، قرمز، آبی ، سفید و زرد
زمان گلدهی : اواخر بهار تا اوایل پاییز
کاربرد : جهت گل شاخه بریده کاشت در حاشیه های مخلوط یا علفی آفتابی ، باغهای شنی ، خشک نمودن برای تزیینات گونه های پاکوتاه مناسب برای باغهای صخره ای ، داخل منزل ، همچنین به خوبی با اجسام اطراف و برگهای نقره ای آرتیمیز یا هماهنگ می شود.
مراقبت ها : گونه های چند ساله بزرگ قادر به تحمل خاک های سنگی و خشک می باشند.
مشخصات ویژه : گلها را زمانی که کاسبرگ آنها باز شده و رنگ ظاهر شده می چینند . گلها را در دسته هایی به تعداد 10-7 عدد گل به فروش می رسانند. گلها را در دمای 20 درجه سانتیگراد به مدت دو الی سه هفته می توان انبار کرد و در گلدان تا دو هفته و گلهای خشک تا چند سال باقی می مانند . وزن 10000 بذر حدود 28 گرم است . گلها حالت کاغدی دارند و بسیار بادوام هستند. گونه یکساله تجاری کشت می شود. گونه مهم عبارت است از L.Sinuatum ( چند ساله که معمولاً به عنوان یکساله کشت می شود).

 

[pocahontas]

در طول مدت تاریخ گیاهان تغییر مختصر یافته اند ، ولی انتظار ما بسته به احتیاج روز افزون ما از آنان تغییر فراوان کرده است. در اجتماعات بدوی انسان فقط از فرآورده های گیاهی استفاده می کرد. پس از اینکه بشر غذای کافی برای تغذیه اجتماعات خود بدست آورد متوجه زیبایی گیاهان شد ، و با پیشرفت صنعت و توسعه شهرنشینی گیاهان جای خود را به خانه های مسکونی دادند و بالنتیجه تعداد گیاهان بر سطح کره زمین کاهش یافت و به همین نسبت علاقه انسان نسبت به گیاهان بیشتر شد.
اخیرا" نقش گیاهان در ترکیب خاک ، تثبیت خاک ، کنترل رطوبت ، کنترل باد، کنترل صدا و تغییر هوا شناخته شده است. اینک بعداز شناختن خواص گیاهان بشر در تعدیل و تغییر شرائط نامساعد محیط زیست از آنان کمک می گیرد. متاسفانه غالب اوقات فقط جنبه زیبا سازی گیاهان زینتی در مد نظر قرار گرفته و توجهی به ارزش عملی آنها نمی شود، درصورتی که نقش گیاهان در بهسازی محیط زیست بسیار مهم تر از فقط زیبا بودن آنان است.

فرهنگ های جهان تغییر یافته است ، فعالیت و سرعت زیاد در کلان شهران امروزی تشابهی به سرعت کم و نوع زندگی گذشتگان ما ندارد. روش و رفتار انسان امروزی نسبت به گیاهان نیز تغییر یافته است ولی این تغییر روش به سرعت فرهنگ های ما نبوده است ، در نتیجه محیط سازان به طور کلی توجهی به گیاهان نکرده و از خواص آنها استفاده مناسب نشد. در فرهنگ عصر ما کیفیت و کمیت هرچیز سنجیده شده و ارزش اقتصادی و کاربردی آن تعیین می گردد. گیاهان در درجه اول برای بهتر جلوه دادن یک ساختمان یا زیبا کردن زمین و یا برای بالا بردن ارزش زیبایی منطقه به کار می روند ولی نحوه عمل و استفاده خوب و صحیح از گیاه نیز باید در نظر گرفته شود. اغلب مشکل می توان فرقی بین خواص عملی و خواص زیبا سازی گیاهان قائل شد، مثلا" وقتی در اتوبان ها گیاه کشت می گردد تا از انعکاس مستقیم نور چراغ اتوموبیل ها جلوگیری کند به زیبایی و زیبا سازی آن اتوبان نیز کمک کرده اند. همین طور اگر برای پوشاندن محلی ناخوش آیند یک ردیف گیاه کاشته شود در مرحله اول به زیبایی منطقه کمک شده و در ضمن نقش کلی آن یعنی پوشاندن محل ناخوش آیند نیز ایفا شده است ، غیر از کاهش میزان انعکاس نور و پوشاندن مناظر ناخوش آیند گیاهان برای ایجاد حصار و محل های محفوظ و هدایت زاویه دید ناظر ، کنترل عبور و مرور ، سمبل و نماد و بسیاری موارد دیگر نیز به کار می روند.
ارزش گیاهان را می توان سنجید و بهترین کاربرد آنها را مشخص کرد و در بهسازی محیط زیست استفاده نمود.
در هنگام انتخاب گونه های گیاهی برای هر منطقه می باید تمامی عوامل و ارزشهای مذکور را با رعایت اولویت بندی بنا به ضرورت مد نظر قرار داد.
براین اساس معیارهایی که برای انتخاب گونه گیاهی بکار می روند به سه بخش کلی تقسیم می گردند که عبارتند از :
1- معیارهای محیطی دخیل در انتخاب گونه گیاهی
2- معیارهای ظاهری ( فردی ) دخیل در انتخاب گونه گیاهی
3- معیارهای طراحی دخیل در انتخاب گونه گیاهی
در این تقسیم بندی هر بخش خود شامل تقسیمات جزئی تری می باشد که به تفصیل ذکر خواهد گردید.

نام فارسی:افرای سیاه ( افرای سه برگی)

نام علمی:Acer negundo
نام انگلیسی:Boxelder
خانواده:Aceraceae

وضعیت برگ:خزان کننده یا برگها شانه ای است.
ارتفاع:12 تا15 متر
قطرتاج:10 تا 12 متر
فرم تاج:گسترده بصورت گرد یا بیضوی و متقارن
سرعت رشد: سریع الرشد
طول دوره زندگی:متوسط
محل کاشت: آفتابی تا نیمه سایه
نوع خاک:سبک با زهکشی خوب
مقاومت یا حساسیت به شرایط نامساعد محیطی: نسبت به سرما مقاوم است بعلت ترد و باریک بودن شاخه ها ، در مقابل بادهای شدید مقاومت چندانی ندارد
گلدهی: گیاه دو پایه ، گلها کوچک و بشکل خوشه از شاخه آویخته است.
میوه دهی: میوه بصورت بالدار دو سویه ( سامار مضاعف ) است
نحوه تکثیر: کاشت بذر ، پیوند و خوابانیدن شاخه
مواردکاربرد:گونه ای است زینتی که دارای ارزش دارویی نیز می باشد.


نام فارسی: افرای ابلق
نام علمی:Acer negundo variegatum
خانواده: Aceraceae

وضعیت برگ:خزان کننده و پهن برگ ، برگچه های این گیاه آراسته به حاشیه ای پهن و نامنظم به رنگ سفید است
ارتفاع:تا 15متر
قطرتاج:10متر
فرم تاج:گسترده و بصورت بیضوی
سرعت رشد:سریع الرشد
محل کاشت:آفتابی تا نیمه سایه
نوع خاک: با همه خاکها سازگاری دارد
مقاومت یا حساسیت به شرایط نامساعد محیطی:مقاوم به دود و دوده
گلدهی:این افرا تقریبا" همواره بشکل پایه ماده دیده می شود
میوه دهی:میوه بالدار سفید رنگ جلب توجه می کند
نحوه تکثیر:پیوند روی افرای سیاه
مواردکاربرد: برای فضاهای کوچک و خیابانها و جاده ها توصیه می شود.

 

[pocahontas]

نام فارسی:افرای سرخ
نام علمی:Acer palmatum
نام انگلیسی:Japanese Maple
خانواده: Aceraceae

وضعیت برگ:خزان کننده ، پهن برگ که در تابستان برنگ قرمز یا سیز و در پائیز بنا به کولتیوار برنگ لیمویی ، قرمز یا زرد در می آید.
ارتفاع:5/4 تا 5/7 متر
قطرتاج: 5/4 تا 5/7 متر
فرم تاج:تاج بصورت فرم گلدانی ، با تراکم متوسط و متقارن است
سرعت رشد:کند رشد
طول دوره زندگی:متوسط
محل کاشت:سایه تا نیمه سایه
نوع خاک:سبک زهکشی خوب ( شنی تا لومی ) و کمی اسیدی
مقاومت یا حساسیت به شرایط نامساعد محیطی:حساس به خشکی و سرمای شدید زمستانه
گلدهی:اواخر بهار و اوائل تابستان و برنگ ارغوانی تا قرمز
میوه دهی:میوه از نوع سامار می باشد
نحوه تکثیر:بذر- پیوند و خوابانیدن شاخه
مواردکاربرد:گونه ای است زینتی و مناسب جهت پرکردن فضای خالی بین درختان قدبلند در پارکها

نام فارسی:افرای شبه چناری
نام علمی:Acer pseudoplatanus
نام انگلیسی:Sycamore Maple
خانواده: Aceraceae

وضعیت برگ:خزان کننده و پهن برگ ، برگها پنجه ای ، رئی برگ سبز و پشت برگها سفید می باشد
ارتفاع:18 تا 21 متر
قطرتاج:12 تا18 متر
فرم تاج:مدور، از لحاظ بافت متوسط تا متراکم است و دارای تاج متقارن است.
سرعت رشد:فوق العاده سریع الرشد
طول دوره زندگی:طولانی
محل کاشت:آفتاب تا نیمه سایه
نوع خاک:سبک با زهکشی خوب
مقاومت یا حساسیت به شرایط نامساعد محیطی:به خاک آلوده به ایعات صنعتی مقاومت نان می دهد و حساس به خشکی است
گلدهی:گلها آویخته است
میوه دهی:میوه از نوع سامار می باشد
نحوه تکثیر:بذر- پیوند و خوابانیدن شاخه
مواردکاربرد:گونه ای است زینتی و مناسب جهت پر کردن فضای خالی بین درختان قد بلند در پارکها
میوه دهی : سامار
نحوه تکثیر: بوسیله بذر در آبانماه
موارد کاربرد: گونه ای است زینتی و مناسب ایجاد فضای سبز ، تولید چوب جهت قالبسازی ، تراورس ، خراطی همچنین در فضای سبز بعنوان یک گیاه مناسب جهت کاشت در خیابانها ، مکانهای سایه ، و همچنین بعنوان یک گیاه سایه دار جهت ایجاد پارکینگ استفاده می شود.

سایر گونه های جنس افرا عبارتند از :
A.campestre کرب یا افرای پرچینی یا افرای دشتی
A.griseum با پوست جذاب قهوه ای نازک و قابل جدا شدن
A.pensylvanicum با ساقه ای بشکل پوست مار
A.velutinum افرای پلت با پوست خاکستری
A.laetum افرای شیردار
A.cinerascens کیکم
A.saccharinum افرای قندی

​

 

[pocahontas]

نام فارسی: کرفک
نام علمی:Acer platanoides
نام انگلیسی:Norway maple
خانواده:Aceraceae

وضعیت برگ : خزان کننده و برگ پهن با برگهای بزرگ پنجه ای و چاکدار با تقسیمات دندانه دار نوک تیز
ارتفاع:12 تا 15 متر
قطرتاج:10 تا 12 متر
فرم تاج: گرد با بافت متراکم و تقریبا" متقارن
سرعت رشد: متوسط یا سریع الرشد
طول دوره طولانی
محل کاشت: آفتابی تا سایه روشن

نوع خاک: خاک سبک با زهکشی خوب و تقریبا" مرطوب
مقاومت یا حساسیت به شرایط نامساعد محیطی : مقاوم به فضاهای الوده به دود و دو ده
گلدهی : گل آذین آن رو زه بالا قرار گرفته است.
میوه دهی: بشکل سامار و دارای بالهایی است که تقریبا" بشکل طولی در کنار هم قرار گرفته اند.
نحوه تکثیر:کاشت بذر در آبانماه
مواردکاربرد: تولید چوب جهت مصارف صنعتی ، ایجاد فضای سبز بویژه در حاشیه خیابانها و جاده ها

نام فارسی:عرعر
نام علمی:Aianthus altissima
نام انگلیسی:Tree- of- Heaven
خانواده:Simarubaceae

وضعیت برگ:خزان کننده و پهن برگ با برگها مرکب شانه ای بزرگ که گاهی به طول سانتی متر می رسند
ارتفاع:18 تا22 متر
قطرتاج:5/10 تا15 متر
فرم تاج: گرد یا گلدانی شکل و نامنظم
سرعت رشد:سریع الرشد
طول دوره زندگی:متوسط
محل کاشت:آفتابی کامل تا نیمه سایه

نوع خاک:در هو نوع خاک ( آهکی یا گچی ) می روید.
مقاومت یا حساسیت به شرایط نامساعد محیطی:هوای دودآلود صنعتی را بخوبی تحمل می کند و به آب کمی نیاز دارد.
گلدهی:در پایه گلهای ( سبز و زرد ) نر و ماده آن غیر واضح هستند و بر روی درختان جداگانه قرار دارند
میوه دهی:میوه ها بالدار که در تابستان می رسند
نحوه تکثیر:بذرکاری در فروردین ماه همچنین بطریقه تقسیم ریشه در اسفندماه نیز قابل تکثیر است.
مشخصات ویژه: برای تامین برگهای فراوان و کنترل رشد آن در اوایل بهار می توان آنرا هرس نمود، چون گلهای درخت نر تولید بوی نامطبوع می کند بهتر است در کنار منازل مسکونی کشت نگردد.
مواردکاربرد:درخت ماده مناسب برای حاشیه خیابانها است. همچنین می توان از کاشت برای جلوگیری از فرسایش خاک ناشی از سیلاب بهره جست.


نام فارسی:گل ابریشم ( شب خسب)
نام علمی:Albizzia julibirissin
نام انگلیسی:Mimosa, Silk tree
خانواده: Mimosaceae, Leguminosae

وضعیت برگ:پهن برگ و خزان کننده ، برگها شانه ای ماعف و دارای 15-10 برگچه است، برگها برنگ سبز روشن می باشد.
ارتفاع:5/4 تا 5/10 متر
قطرتاج:5/7 تا5/10 متر
فرم تاج:گسترده و گلدانی شکل
سرعت رشد:متوسط
طول دوره زندگی:کوتاه
محل کاشت:آفتابی تا نیمه سایه
نوع خاک:تمامی خاکها
گلدهی: گلها دارای پرچمهای متعدد است که انتهای آنها صورتی فام و بن آنها سفید رنگ است.
میوه دهی: میوه این درهت نیام باریک و نازک و مسطح است و دانه های بیضوی دراز به رنگ قهوه ای روشن دارد.
نحوه تکثیر:کاشت بذر در بهار در دمای بالای 15، قبل از کاشت بهتر است بذرها به مدت 4 ساعت در آب ولرم خیس شوند. همچنین می توان از قلمه ریشه در تکثیر این گیاه استفاده کرد.
موارد کاربرد:پوست درخت برای درمان ناراحتی ها ی پوستی (خارش و التهاب) موثراست.از گل آن نیز برای درمان آسم استفاده می شود.
مشخصات ویژه : برگهای شانه ای آن به نور حساس بوده و شبها بسته می شود
سایر گونه ها:A.Lopbantba

نام فارسی: زرشک زینتی
نام علمی:Berberis thungergii
نام انگلیسی:Barberry
خانواده:Berberidaceae

وضعیت برگ:خزان کننده با برگهای پهن کوچک و به طول 3 سانتی متر
ارتفاع: 1تا2متر
قطرتاج:5/2 متر
فرم تاج: متراکم و گرد
محل کاشت:آفتاب تا نیمه سایه
نوع خاک: معمولی
گلدهی: گل زرد رنگ در اوایل بهار به طول یک سانتی متر
میوه دهی: میوه به رنگ قرمز براق و بطول 8 میلی متر
نحوه تکثیر: توسط کاشت بذر در اول بهار، همچنین قلمه ریشه و یا جداکردن پاجوش ها اواخر زمستان
مواردکاربرد: بعنوان یک گیاه حاشیه ای ، پرچینی و همچنین بصورت توده های کوچک داخل چمن و یا استفاده در باغ سنگی
مشخصات ویژه : شاخه های این درختچه خاردار می باشد.

نام فارسی:دم موشی
نام علمی:Buddleia davidii
نام انگلیسی:Butterfly bush
خانواده:Loganiaceae

وضعیت برگ: خزان کننده با برگهای پهن برنگ سبز تیره طرز قرار گرفتن برگها بصورت متقابل است
ارتفاع: 5/4 متر
قطرتاج: تا5 متر
فرم تاج: مدور
سرعت رشد: سریع الرشد
محل کاشت: آفتابی
نوع خاک: هرنوع خاک سبک ، بهتر است گچی لومی باشد.
گلدهی: گلها به رنگ سفید و بنفش و همچنین معطر است. پانیکول متراکم وبطول 30 سانتی بیشتر است.
نحوه تکثیر: توسط قلمه و بذر و خوابانیدن شاخه و قلمه ریشه انجام می شود.
مشخصات ویژه: این درهتچه را می بایست در فصل زمستان هرس کرد.
مواردکاربرد:از نظر تزئینات بصورت تک درخت در سطوح کوچک و بزرگ و بطور پراکنده در حاشیه ها کاشته می شود.
سایر گونه ها:B.alternifolia,B.colvilei, B.crispa, B.globosa, B.lindleyana

 

[pocahontas]

نام فارسی: شمشاد معمولی
نام علمی:Buxus Sempervirens
نام انگلیسی:Common box
خانواده:Buxaceae
وضعیت برگ: همیشه سبز ، دارای برگهایی بیضی شکل برنگ سبز تیره و بطول 3 سانتی متر است.
ارتفاع:تا 5/1 متر
قطرتاج:تا5/1 متر
فرم تاج: مدور از لحاظ بافت متراکم می باشد.
سرعت رشد: نسبتا" کند
محل کاشت: آفتابی
نوع خاک: خاک معمولی و مرطوب
مقاومت یا حساسیت به شرایط نامساعد محیطی:شرایط سایه را نیز تحمل می کندوهمچنین تا حدودی مقاوم به شرایط آهکی خاک است.
گلدهی:غیر قابل توجه ( زرد رنگ کوچک)
نحوه تکثیر: بوسیله بذر ، خوابانیدن شاخه و قلمه صورت می گیرد.
مشخصات ویژه : تمام قسمتهای این گیاه سمی است.
موارد کاربرد: بعلت دارا بودن قابلیت شکل پذیری آسان ، یکی از گیاهان ایده آل حصاری بشمار می رود.
سایر گونه ها: B.wallichiana, B.harlandii, B.microphylla

نام فارسی: گل شراب نام علمی:Calycanthus floridus
نام انگلیسی:Carolina allspice
خانواده:Calycanthaceae
وضعیت برگ: خزان کننده با برگهای پهن با برگهای سبز تیره به طول 12 سانتی متر
ارتفاع: 5/2 متر
قطرتاج: 3متر
فرم تاج: بشکل گلدانی پهن شده
محل کاشت: آفتابی تا نیمه سایه
نوع خاک: خاک غنی ، زهکشی شده و مرطوب
مشخصات ویژه: علاوه بر گل سایر قسمتهای گیاه مانند ساقه و برگ معطر است.
گلدهی:گلها قرمز رنگ و معطر به قطر 5-4 سانتی متر که در خرداد ماه ظاهر می شود.
سایر گونه ها:Catalpa bignoniodes ( این گونه مقاوم به فضاهای آلوده به دود و دوده است).
نحوه تکثیر:کاشت بذر در اواخر فروردین و اوایل اردیبهشت ماه صورت می گیرد ، همچنین می توان از قلمه در خاک یا ماسه اسفتاده کرد. علاوه بر موارد فوق می توان با پیوند نوع C.bignonioides”Nana” در ارتفاع 80/1 یا بیشتر بر روی پایه C.speciosa نوع چتری ایجاد کرد.
موارد کاربرد: این گیاه در سطوح کوچک و بزرگ بعنوان درخت سایه افکن بصورت تک درخت یا در حاشیه های خیابانها و باندهای میانی بصورت ردیفیکاشته می شوند.
سایر گونه ها :Catalpa bignonioides( این گونه مقاوم به فضاهای الوده به دود و دوده است).

نام فارسی: زربین اتلانتیک ( سدر اطلس) نام علمی:Cedrus atlantica
نام انگلیسی:Blue Atlas cedra
خانوادهinaceae

وضعیت برگ: همیشه سبز سوزنی برگ، اختلاف این گونه با سدر لبنان کوتاهتر بودن برگها و قوسی بودن آنهاست . برگها به رنگ سبز آبی است.
ارتفاع: 12 تا 5/18 متر
قطرتاج: 9 تا 12 متر
فرم تاج: هرمی شکل مجنون ، تاج درخت در جوانی تقریبا" متفارن است ولی بعدا" نامنظم می گردد.
سرعت رشد: متوسط
طول دوره زندگی: طولانی
محل کاشت: آفتابی تا نیمه سایه
نوع خاک: تقریبا تمامی خاکها
مقاومت یا حساسیت به شرایط نامساعد محیطی:مقاومت گیاه نسبت به سرما خوب است ، هوای آلوده شهرها را تحمل می کند، مقاوم به اراضی آهکی و برای خاکهای شنی خشک و یا خاکهای رسی توصیه می گردد.
میوه دهی: میوه ها یا مخروطها کوچک بطول 6-5 سانتی متر و به قطر 4 سانتی متر تخم مرغی و خیلی نوک تیز.
نحوه تکثیر: به وسیله کاشت بذر در اسفندماه
مشخصات ویژه : این درخت دارای فرم بسیار زیبا و با ابهتی است.
مواردکاربرد: جنگلکاری به منظور تولید چوب و تهیه تراورس راه آهن بکار می رود. در فضای سبز بیشتر بصورت تک درخت کاربرد دارد
سایر گونه ها :C.Libani, C.Deodara سدر لبنانی C.brevifolia

 

[pocahontas]

نام فارسی: سدر
نام علمی:Cedrus deodara
نام انگلیسی:eodar Cedar
خانوادهinaceae

وضعیت برگ: همیشه سبز و سوزنی برگ ، برگها به رنگ سبز مایل به ابی تیره به طول 5/2 تا 5 سانتی متر که بطور دسته ای روی شاخه های کوتاه یا به تنهایی روی شاخه های اصلی قرار گرفته اند.
ارتفاع: 5/12 تا5/18 متر
قطرتاج: 5/7تا9 متر
فرم تاج: هرمی شکل باز و تقریبا" متقارن
سرعت رشد: سریع الرشد
طول دوره زندگی: طولانی
محل کاشت: آفتابی تا نیمه سایه ( این درخت آب و هوای کوهستانی و خنک را دوست دارد ) و بهترین رشد را در آفتاب کامل دارد.
مقاومت یا حساسیت به شرایط نامساعد محیطی: مقاومت گیاه نسبت به سرما خوب است برای خاکهای رسی توصیه می گردد.
گلدهی: تک جنسی و یک پایه اند، گل نر و ماده هر دو برنگ سبز مایل به آبی هستند منتهی رنگ گل نر پس از مدتی به سرخ مایل به بنفش می گراید.
میوه دهی: میوه ها مخروطی شکل بطول 5/7 – 5/12 سانتی متر به رنگ قرمز خرمایی که بطور قائم روی شاخه ها قرار دارد.
نحوه تکثیر: کاشت بذر در اسفند ماه
مواردکاربرد: تولید تیر تلفن و برق ، تولید چوب جهت صنایع نجاری و کاغذ سازی و کاربرد در فضای سبز بیشتر بصورت تک درخت می باشد.

نام فارسی : ارغوان
نام علمی:Cercis Siliquastrum
نام انگلیسی: Eastern Redbud, Judas Tree
خانواده:Leguminosae

وضعیت برگ:برگها ساده قلبی شکل و خزان کننده
ارتفاع: ابتدا به صورت یک بوته بلند رشد می کند اما بعدا" می تواند بعنوان یک درخت با ارتفاع 10 متر شاخه بگستراند.
قطرتاج: تا10 متر
فرم تاج: گلدانی شکل پهن
سرعت رشد: متوسط تا کند رشد
طول دوره زندگی: متوسط
محل کاشت: آفتاب کامل
نوع خاک: تمامی خاکها
مقاومت یا حساسیت به شرایط نامساعد محیطی:به خشکی مقاوم است. همچنین به خاک گچی و آهکی مقاومت نشان می دهد.
گلدهی:خوشه گل نخود شکل و صورتی آن در اوایل بهار قبل از باز شدن برگها ظاهر می شود.
میوه دهی: میوه بصورت نیام های چند دانه ای که در طول بهار و تابستان می رسد و تا آخر سال روی درخت دیده می شود.
نحوه تکثیر: کشت بذر در اوایل فروردین ماه و خوابانیدن شاخه در مهر ماه ( استراتیفه نمودن بذر برای مدت 3 ماه در 2 تا 4 درجه در جوانه زنی بهتر بذر موثر می باشد).
مواردکاربرد: گونه ای است زینتی که در فضاهای سبز کاربرد دارد و بصورت تک درخت یا ردیفی در حاشیه ها ، باندها ، پارکها و منازل و گاهی بعنوان بادشکن کاشته می شود.
سایر گونه ها : C.canadensis , C.mexicana ارغوان کاناداییC.occidentalis ارغوان باختری

نام فارسی: ارغوان چینی
نام علمی:Ceecis Canadensis
نام انگلیسی:Eastern Redbud,Judas Tree
خانواده:Leguminosae

وضعیت برگ: برگها ساده قلبی شکل و خزان کننده
ارتفاع: 6تا9 متر
قطرتاج: 5/4 تا9 متر
فرم تاج: بشکل گلدانی پهن و با تراکم متوسط
سرعت رشد: درجوانی سریع الرشد است
طول دوره زندگی: کوتاه
محل کاشت: آفتابی تا نیمه سایه
نوع خاک:تمامی خاکها
مقاومت یا حساسیت به شرایط نامساعد محیطی:به خشکی مقاوم است
گلدهی: گل به رنگ ارغوانی روشن و در اوایل بهار قبل از باز شدن برگ می باشد.
میوه دهی: میوه بصورت نیام های چند دانه ای که در طول بهار و تابستان می رسد.
نحوه تکثیر: کت بدر در اوایل فروردین ماه و خوابانیدن شاخه در مهر ماه ( استراتیفه نمودن بذر برای مدت 3 ماه در 2 تا 4 درجه در جوانه زنی بهتر بذر موثر می باشد )
مواردکاربرد: گونه ای زینتی است که در پاکسازی و ایجاد فضای سبز کاربرد دارد.

نام فارسی:به ژاپنی
نام علمی:Chaenomeles japonica
نام انگلیسی:Japanese quince, Maules quince
خانواده:Rosaceae

وضعیت برگ: درختچه ای است خزان کننده با برگهای بیضی شکل و کمی دندانه دار به طول 5 سانتی متر
ارتفاع: 3-1 متر
قطرتاج: تا5 متر
فرم تاج: گرد پهن شده
سرعت رشد: متوسط تا کند رشد
محل کاشت: آفتابی تا نیمه سایه
نوع خاک: هر نوع خاک
گلدهی: گلها به رنگ قرمز و صورتی به قطر 4 سانتی متر در اواخر اسفند ماه و اوایل بهار قبل از باز شدن جوانه های برگ شکوفا می شود.
میوه دهی: میوه آن صاف ، بیضی شکل و ترش مزه می باشد
نحوه تکثیر: خوابانیدن شاخه ، پیوند ، کاشت بذر ، قلمه ساقه و ریشه
مواردکاربرد:این گیاه بطور تک بوته ای یا بصورت توده ای در باندهای خیابانها ، میادین ، پارکها و باغها کاشته می شود ، گاهی این درختچه را با یاس زرد توما ( از لحاظ ترکیب رنگ ) جهت زیبایی می کارند.
سایر گونه ها : Ch. Cathayensis , Ch.speciosa

نام فارسی: شبه سرو
نام علمی:Chamecyparis Lawsoniana
نام انگلیسی:Lawson Falsecypress
خانواده:Cupressaceae

وضعیت برگ: سوزنی برگ و همیشه سبز ، برگها سوزنی پهن و ورقه مانند ، انتهای شاخه کمی آویخته است.
ارتفاع: 12-18 متر
قطرتاج: 3 تا 5/4 متر
فرم تاج: ستونی یا هرمی شکل ، بصورت عمودی ، دارای بافت متراکم و متقارن
سرعت رشد: متوسط
طول دوره زندگی: طولانی
محل کاشت: آفتابی
نوع خاک: تمامی خاکها
مقاومت یا حساسیت به شرایط نامساعد محیطی: برای خاکهای رسی یا آهکی یا شنی و خشک توصیه می شود. همچنین مقاوم به الودگی هواست.
گلدهی: میوه آن مخروطهای کوچکی به اندازه یک سانتی متر است.
میوه دهی:میوه آن مخروطهای کوچکی به اندازه یک سانتی متر است.
نحوه تکثیر:کاشت بذر در اسفند ماه همچنین قلمه با هورمون در شهریور ماه
مواردکاربرد: گونه ای است مناسب ایجاد بادشکن و پرچین و تولید چوب الوار
سایر گونه ها : Lane cypress سرو لاوسون لان یالین : این واریته دارای فرم مخروطی نیم کشیده و کم پشت است شاخه های کوچک آن به رنگ زرد طلایی است . Elwoodi cypress سرو لاوسون الودی : این واریته خیلی پرپشت با شاخه های کمی افتان است که انتهای آن کمی آبی رنگ می باشد و برای تزیین قسمتهای سنگی – بالکن و تراس بکار می رود.
Columnaris cypress سرو لاوسون کولو مناریس: فرم این واریته هرمی با برگهایی به رنگ سبز مایل به آبی پرپشت است.

 

[pocahontas]

نام فارسی: گل یخ
نام علمی:Chimonanthus praecox
نام انگلیسی: Wintersweet
خانواده:Calycanthaceae

وضعیت برگ: برگ بهن و خزان کننده بیا همیشه سبز با برگهای سبز تیره ارتفاع:
ارتفاع : تا 4 متر
قطرتاج: تا 3 متر
فرم تاج: گرد یا گلدانی شکل
محل کاشت: آفتاب
نوع خاک: خاک حاصلخیز و زهکشی شده
گلدهی: معمولا" کلها قبل از باز شدن برگها در زمستان شکوفا می شوند و رنگ آنها لیمویی کم رنگ و معطر است.
نحوه تکثیر: توسط خوابانیدن شاخه و کاشت بذر
مواردکاربرد:بصورت تک درختچه یا توده ای در فضاهای بزرگ کاشته می شود.
سایر گونه ها : C.praecox Luteus, C.praecox parviflorus , C. praecox Grandiflorus, C.praecox Concolor
نام فارسی :درخت پر
نام علمی: Cotinus coggyria
نام انگلیسی: Smoketree, Wig- tree, Smokebush
خانواده:Anacardiaceae

وضعیت برگ: درختچه ای است پهن برگ خزان کننده
ارتفاع :3 تا 5/4 متر
قطرتاج: 3 تا 5/4 متر
فرم تاج: گرد یا بیضوی ، در جوانی مخروطی شکل ، دارای بافت متراکم و متقارن
سرعت رشد: کند رشد
طول دوره زندگی : کوتاه تا متوسط
محل کاشت: بهترین رشد و گلدهی را در آفتاب کامل دارد.
نوع خاک: حاصلخیز با زهکشی خوب و مرطوب
گلدهی:صورتی تا زرد درخشان از بهار تا تابستان
نحوه تکثیر:بذر – خوابانیدن شاخه و قلمه ریشه
مواردکاربرد گونه ای است زینتی مناسب محوطه سازی و پارکسازی
سایر گونه ها : C.coggyria Flamm C.Grace, C.americanus

نام فارسی : شیرخشت
نام علمی:Cotoneaster spp
خانواده:Rosaceae

وضعیت برگ: برگ پهن کوچک و برحسب واریته ممکن است همیشه سبز ، نسبتا" همیشه سبز و یا خزان کننده باشد.
ارتفاع :برحسب گونه از 30 سانتی متر تا 6 متر
قطرتاج: برحسب گونه از 30 سانتی متر تا 6 متر
فرم تاج: خزنده و پوششی
سرعت رشد : متوسط تا سریع الرشد
محل کاشت: آفتابی
نوع خاک: معمولی
مقاومت یا حساسیت به شرایط نامساعد محیطی : مقاوم به کم آبی است.
میوه دهی : میوه های قرمز رنگ آن در زمستان زیبایی خاصی دارد.
نحوه تکثیر: توسط بذر و قلمه ، کاشت بذر در نیمه در دیماه و قلمه گیری در اواخر بهار و در گلخانه انجام می شود.
مواردکاربرد: درختچه ای است زینتی که مناسب کاشت در حاشیه ها و باندها ی اتوبان هااست و همچنین این گیاه به عنوان یک گیاه هرس پذیر جهت شکل سازی ، پرچین و پوششی نیز کاربرد دارد. از انواع کوتاه آن می توان در باغ صخره ای نیز استفاده کرد.
سایر گونه ها : C.acutifolius , C. Dammeri, C. adpressus, C.affinis, C. horizontalis, C. sternianus, C. procumbens, C. conspicus

​

نام فارسی: کریپتومریا
نام علمی: Cyrptomeria japonica
نام انگلیسی:Japanese- cedar
خانواده: Taxodiaceae

وضعیت برگ:درختی است سوزنی برگ و همیشه سبز، برگها در بهار سبز روشن و در پاییز قرمز رنگ می شوند.
ارتفاع 15 تا 5/18 متر
قطرتاج:5/4 تا 6 متر
فرم تاج:هرمی شکل در جوانی و در سنین بالاتر بشکل گرد در می آید همچنین از لحاظ بافت متراکم و متقارن است.
سرعت رشدکند رشد
طول دوره زندگی:طولانی
محل کاشت:آفتابی و نیمه سایه
نوع خاک:عمیق و غنی و لوم مرطوب
مقاومت یا حساسیت به شرایط نامساعد محیطی:برای خاکهای مرطوب یا رسی توصیه می گردد تا حدودی به آلودگی و دود مقاوم است.
میوه دهی: میوه گرد ، خشک قهوه ای و غیر مشخص توضیحات بیشتر
نحوه تکثیر: کاشت بذر در اسفندماه و قلمه بطول 8 سانتی متر در شهریور و مهرماه
مواردکاربرد: گونه ای است زینتی و مناسب ایجاد فضای سبز و پارکسازی و تولید چوب

نام فارسی: سرونقره ای ، سرو سیمین
نام علمی:Cupressus arizonica
نام انگلیسی:Smooth cypress, Arizonica cypress
خانواده:Cupressaceae

وضعیت برگ:سوزنی برگ و همیشه سبز به رنگ سبز آبی
ارتفاع:9 تا 12 متر
قطرتاج:3تا5/4 متر
فرم تاج:ستونی ، بیضوی ، هرمی شکل ، با بافت متراکم و متقارن
سرعت رشد:سریع الرشد
طول دوره زندگی:طولانی آب و هوای خشک دارد ولی در بیشتر فضاهای سبز دارای عمر متوسط است.
تمام خاکها
محل کاشت : آفتابی
مقاومت یا حساسیت به شرایط نامساعد محیطی: به بی آبی و خشکی مقاوم است ولی در صورتی که به آن آب داده شود رشد زیادی خواهد داشت
گلدهی:گلهای نر به رنگ زرد گوگردی ، آمیخته به رنگ سبز چمنی و گلهای ماده به رنگ سبز کبود هستند.
میوه دهی:میوه مخروطی شکل به قطر 3-8/1 سانتی متر با فلسهای محکم بطول 6 میلیمتر تا 5/12 سانتی متر
نحوه تکثیر:بوسیله بذر در اسفند ماه و قلمه در شهریور ماه
مشخصات ویژه : این درخت تقریبا" در تمام نقاط ایران حتی مناطق جنوبی به نتیجه می رسد ولی تحمل سایه را ندارد.
مواردکاربرد: در باغها بصورت تک درخت ، در طرحهای قرینه بصورت متقابل یا ضربدری و همچنین زوایای حاشیه ها یا در گوشه ای از سطوح بزرگ چمن کاشته می شود ، اخیرا" کاشت آن بصورت دیواره سبز نیز مرسوم شده است.

​

نام فارسی : سرو
نام علمی :Cupressus sempervirens
نام انگلیسی: Mediterranean cypress, Italian cypress
خانواده : Cupressaceae

وضعیت برگ: سوزنی برگ و همیشه سبز با برگهای برنگ سبز تیره
ارتفاع:12 تا 18 متر
قطرتاج:1 تا 6 متر
فرم تاج:هرمی باریک یا ستونی ، با بافت متراکم و متقارن
سرعت رشد:متوسط
طول دوره زندگی: متوسط
محل کاشت:بهترین رشد را در آفتاب کامل دارد.
نوع خاک:عمیق و لومی
مقاومت یا حساسیت به شرایط نامساعد محیطی : گونه ای خشکی پسند است اما در برابر رطوبت نیز سازگاری نشان می دهد.
گلدهی:یک پایه
میوه دهی: بصورت مخروطی تخم مرغی شکل به بلندی 4-2 سانتی متر و قطر 3 سانتی متر و دارای 12-8 فلس است که مدت رسیدن آن به دو سال است.

نحوه تکثیر: کشت بذر در اسفند ماه ، قلمه در شهریور ماه
موارد کاربرد: گونه ای است چوبده و جهت مصارف صنعتی کشت می گردد. همچنین بعنوان گونه ای زینتی در حاشیه خیابانها و پارکها می تواند بصورت ردیفی یا حاشیه ای کشت گردد.

سایر گونه های سرو عبارتند از :
سرلامبرتینC. Lambertiana
زربین C.Sempervirens var. horizontalis
سرو ناز C.Sempervirens var. cereiformi
سروشیراز C.Sempervirens var. fastigiata
سرولاوسون C. Lusitanica
C. glabra
C.macrocarpas

​

 

[pocahontas]

نام فارسی:گل طاووسی
نام علمی:Cytisus x praecox “Allgold”
نام انگلیسی:Broom
خانواده:Leguminosae-Papilionaceae

وضعیت برگ:درختچه ای با برگهای خزان کننده و به رنگ سبز تیره و به طول 2 سانتیمتر
ارتفاع:2/1متر
قطرتاج:5/1متر
فرم تاج:بوته ای شکل
سرعت رشد:سریع الرشد
محل کاشت:آفتابی
نوع خاک:خاک معمولی و زهکشی شده
گلدهی:گلها به رنگ زرد به طول 2-1 سانتیمتر و بسیار معطر در اواسط تا اواخر بهار
نحوه تکثیر:کاشت بذر در بهار یا پاییز و همچنین قلمه از شاخه های نیمه رسیده در تابستان
سایر گونه ها : C.albus, C.ardoinoi, C.battandieri, C. x beanii ,C.Hollandia C.multiflorus, C.nigricans, C.purpureus
نام فارسی: یاس زرد
نام علمی:Forsythia spp
نام انگلیسی: Golden bell
خانواده:Oleaceae

وضعیت برگ:پهن برگ و خزان کننده به رنگ سبز روشن
ارتفاع: 5/1 تا 4 متر
قطرتاج:5/1تا4 متر
فرم تاج:گلدانی شکل
محل کاشت: آفتابی تا نیمه سایه
نوع خاک: درخاک با حاصلخیزی متوسط، مرطوب ولی کاملا" زهکشی شده
گلدهی:گلهای زرد به قطر 3 سانتی متر در فروردین ماه ظاهر می شود . در بعضی واریته ها گل پرپر می شود.
قلمه از شاخه های رسیده و همچنین خوابانیدن شاخهنحوه تکثیر:
مشخصات ویژه: لازم است هردو سال یکبار شاخه های مسن را قطع کرده و هرساله پس از گلدهی برخی از شاخه ها را هرس نمود.
مواردکاربرد:گونه ای است زینتی که برای تزئین چمنها ، وسط باغچه ها و یا کنار دیوارها و داربستها و علی الخصوص پرچین مورد استفاده قرار می گیرد.
سایر گونه ها:F. Northern Gold, S. suspense, F. Golden Nugget, F. giraldiana

نام فارسی: زبان گنجشک
نام علمی:Fraximus orms
نام انگلیسی:Flowering Ash
خانواده:Oleaceae

وضعیت برگ: خزان پذیر، دارای برگهای شانه ای و دارای 9 تا 15 برگچه و به رنگ سبز تیره در تابستان و رنگ زرد درخشان در پاییز
ارتفاع:12 تا 15 متر
قطرتاج:5/7 تا 5/10 متر
فرم تاج:گرد با بافت متراکم و متقارن
سرعت رشد: متوسط
طول دوره زندگی: متوسط
محل کاشت: بهترین رشد را در آفتاب کامل دارد
نوع خاک:تمامی خاکها
مقاومت یا حساسیت به شرایط نامساعد محیطی: به کم آبی مقاوم می باشد و هوای دودآلود شهری و صنعتی را بخوبی تحمل می کند و مقاوم به خاکهای آهکی است.
گلدهی:به رنگ سفید دربهار
میوه دهی: میوه آن بالدار و ساده ( سامار ) است
نحوه تکثیر: کاشت بذر در پاییز
مواردکاربرد:استفاده از این درختان بصورت دیواری در کنار خیابانها و اتوبانها زیباست
مشخصات ویژه : دارای سیستم ریشه ای قوی بوده و به سرعت یک منطقه بزرگ را می پوشاند و به علت داشتن ریشه ای سطحی قوی بهتر است از کاشت آن در نزدیک ساختمانها خودداری گردد.
سایر گونه ها: F. nigra, F. Quadrangulata, F. velutina, F. oxyphylla, F. excelsior
نام فارسی: کینگو
نام علمی:Ginkgo biloba
نام انگلیسی:Maidenhair tree
خانواده: Ginkgoaceae

وضعیت برگ: پهن برگ ، خزان کننده ، برگها چرم مانند و بادبزنی شکل به رنگ سبز روشن که در پاییز به رنگ زرد طلایی و بسیار جذاب در می اید.
ارتفاع:15 تا 5/22 متر
قطرتاج:15 تا 5/18 متر
فرم تاج:تاج آن گرد ، مخروطی یا هرمی شکل بوده درجوانی تاج بصورت باز و در سنین بالاتر متراکم می گردد.
سرعت رشد:ابتدا کند رشد می باشد و سپس رشد آن بیشتر می شود ( متعادل می گردد)
طول دوره زندگی:طولانی
محل کاشت:آفتابی تا نیمه سایه
نوع خاک:تمام خاکها ( خاک مرطوب را ترجیح می دهد)
مقاومت یا حساسیت به شرایط نامساعد محیطی: در مقابل دود، گرد و خاک ، باد د یخبندان از خود مقاومت نشان میدهد و شرایط نامساعد شهرها را تحمل می کند.
گلدهی:در اردیبهشت و خرداد ( غیر قابل توجه ) گیاه دو پایه است.
میوه دهی:دانه یا بذر به تنهایی یا دو تایی دم دار و پرمانند بطول 5/2 سانتی متر به رنگ زرد با پوشش گوشتی بوده ، مغز بزرگ آن وراکی است.
نحوه تکثیر:بوسیله قلمه و بذر
مواردکاربرد:بعنوان یک درخت سایه دار در حاشیه خیابانها
مشخصات ویژه : به علت اینکه میوه پس از ریزش روی زمین ، پیاده روها را بد بو و زمین را لیز و لغزان می نماید، لذا باید فقط به کشت درختان نر در کنار خیابان اقدام نمود.

نام فارسی:لیلکی
نام علمی:Gleditsia triacanthos
نام انگلیسی:Honeylocust
خانواده:Leguminosae

وضعیت برگ: پهن برگ ، خزان کننده و برگها ریز شانه ای مرکب می باشد.
ارتفاع:15 تا22 متر
قطرتاج:5/10 تا 15 متر
فرم تاج:تاج بصورت مستقیم رشد کرده و سپس بصورت نامنظم پهن و باز شده است
سرعت رشد:سریع الرشد
طول دوره زندگی: متوسط
محل کاشت: آفتابی تا نیمه سایه
نوع خاک: در هر نوع خاک بازهکش خوب بعمل می اید.
مقاومت یا حساسیت به شرایط نامساعد محیطی:نسبت به گرد و خاک و وزش بادهای سنگین کاملا" مقاوم است . برای خاکهای خشک وشنی توصیه می شود، مقاوم به فضاهای آلوده به دود و دوده است.
میوه دهی:نیام پهن میوه قرمز خرمایی با دانه های درشت می باشد.
نحوه تکثیر: تکثیر بوسیله بذر و در مورد کولیتوارها بوسیله پیوند
مواردکاربرد:ایجاد فضای سبز
مشخصات ویژه : به علت خاردار بودن ساقه ، جهت ایجاد حصار نیز بکار می رود. گلهای این درخت شدیدا" مورد توجه زنبور عسل می باشد.
سایر گونه ها: C. caspica : لالکی خزر، C.Japonica

نام فارسی: ختمی درختی
نام علمی:Hibiscus syriacus
نام انگلیسی : Rose – of - Sharon
خانواده: Malvaceae

وضعیت برگ: پهن برگ خزان کننده
ارتفاع:5/2 تا 5/3 متر
قطرتاج:1تا3 متر
فرم تاج:بصورت گلدانی باز و متقارن
سرعت رشد:کند رشد
طول دوره زندگی:کوتاه
محل کاشت:آفتابی تا نیمه سایه
نوع خاک:غنی و لوم سبک ( تقریبا" در تمام خاکها )
گلدهی:گلها در رنگهای مختلف که در مرداد تا شهریور ظاهر می شوند.
میوه دهی:بیضوی ، خشک ، ابتدا سبز و سپس قهوه ای می شود.
نحوه تکثیر:قلمه ، پیوند و کاشت بذر
مواردکاربرد:بصورت تک درخت در باغچه ها و فضاهای مناسب مانند باندهای خیابانها وسطوح وسیع چمن کاری کاشته می شود.
​

​

نام فارسی:یاسمن سفید
نام علمی:Jasminum officinale
نام انگلیسی: Common Jasmine
خانواده: Oleaceae

وضعیت برگ:خزان کننده
ارتفاع:گیاه بالا رونده تا ارتفاع 12 متر
فرم تاج:بالا رونده
محل کاشت:آفتابی تا نیمه سایه ، در کنار دیوار جنوبی یا جنوب غربی
نوع خاک: معمولی و غنی با زهکشی خوب
گلدهی: گل به قطر 2 سانتیمتر به رنگ سفید و بسیار معطر از خرداد تا مهرماه
نحوه تکثیر: قلمه از شهریور تا آذر در شاسی سرد و خوابانیدن شاخه در طول بهار و تابستان
مواردکاربرد: بصورت حاشیه ای ، تک بوته یا در کنار داربستها و روی آلاچیق ها
سایر گونه ها: J. nudiflorum , J. humile, J. angulare, J. polyanthum, J. sambas

نام فارسی: ارس
نام علمی:Juniperus spp
نام انگلیسی: Juniper
خانواده: Cupressaceae

وضعیت برگ:سوزنی برگ و همیشه سبز ، برگها فلسی و ناوی شکل
ارتفاع:12-15 متر ( در انواع ستونی شکل ) و 5/1 تا 5/2 متر ( برای انواع خزنده )
قطرتاج8/1 تا 9 متر:
فرم تاج:هرمی شکل باریک ( برای انواع ستونی ) و حالت کوتاه و پهن شونده برای انواع خزنده
سرعت رشد:از کند تا سریع
طول دوره زندگی:طولانی
محل کاشت:محل باز و آفتابی
نوع خاک:معمولی و خوب ( تقریبا" تمام خاکها )
مقاومت یا حساسیت به شرایط نامساعد محیطی:به خاک خشک مقاوم است
نحوه تکثیر: تکیر بوسیله بذر در فروردین و بازکاشت در یکسال بعد ، قلمه از ساقه های جوان در خاک شنی در شهریور تا مهرماه
مواردکاربرد:از انواع ستونی می توان برای پرچین هم استفاده کرد ولی کلا" مناسب جهت کاشت در فضای سبز و همچنین باغهای سنگی هستند.
سایرگونه ها:Juniperus commonis var depressa پیرو،Juniperus excelsa اردوج،
Juniperus polycarpos ، ارس ،j. Sabina مای مرزJ. Chinensis pfitzeriana ( ارس خزنده )،
j. chinensis pfitzeriana aurea ( ارس خزنده طلایی).

​

 

[pocahontas]

نام فارسی: توری
نام علمی: Lagerstroemia indica
نام انگلیسی: Crape myrtte
خانواده: Lythraceae

وضعیت برگ: خزان کننده ، برگها سبز متمایل به قهوه ای است و در پاییز به رنگ سرخ در می آید.
ارتفاع:3 تا 9 متر
قطرتاج:5/4تا 5/7 متر
فرم تاج:گلدانی دارای بافت تقریبا" متراکم و متقارن
سرعت رشد:متوسط
طول دوره : متوسط
محل کاشت: مناطق آفتابگیر
نوع خاک: غنی و زهکشی شده
مقاومت یا حساسیت به شرایط نامساعد محیطی:نسبت به سرمای شدید زمستانه مقاومت زیادی ندارد.
نحوه تکثیر: قلمه در ماسه در اوایل بهار و پاییز و کاشت بذر
مواردکاربرد:از نظر تزئیینات برای باندهای وسط خیابانها ، بلوارها ، اتوبانها و همچنین به صورت تک درخت در باغها و پارکها کاربرد دارد
سایرگونه ها: L.fauriei , L. speciosa
میوه دهی : گرد ، خشک و به رنگ قهوه ای
گلدهی : گلها سفید و صورتی تند و ارغوانی است که در تابستان و مدت زیادی از پاییز باغ را تزئین می بخشد.

نام فارسی: برگ نو
نام علمی: Ligustrum ovaliflium
نام انگلیسی: Privet
خانواده:Oleaceae

وضعیت برگ: پهن برگ ، نیمه همیشه سبز که برگهای باقیمانده در زمستان به رنگ مایل به قرمز می شود، برگها بیضوی با نوک باریک است.
ارتفاع:حداکثر تا 5 متر
قطرتاج:بصورت درختچه ای تا 5/7 متر
فرم تاج:بیضوی
سرعت رشد:سریع الرشد
طول دوره زندگی: متوسط
محل کاشت:آفتابی تا نیمه سایه
نوع خاک:معمولی و مرطوب
مقاومت یا حساسیت به شرایط نامساعد محیطی:تاحدودی مقاوم به گرد و خاک و همچنین مقاوم به خشکی و شرایط نامساعد خاک است.
گلدهی: گلها کوچک به رنگ سفید یا مایل به زرد با عطر تند
نحوه تکثیر: بذر و قلمه خشبی ،( در بعضی گونه ها پیوند شکمی نیز امکان پذیر است و این گیاه پایه مناسبی برای یاس خوشه ای است).
مواردکاربرد:گونه ای است زینتی که بعنوان پرچین در فضای سبز کاربرد دارد.
سایرگونه ها: L. latifolium برگ نو برگ درشت ، L. vulgar مندارچه ، Ovalifolium var : aureo- marginatum برگ نو ابلق طلائی ،L. lucidum و L. japonicum
میوه دهی : میوه هایش تقریبا" کروی و به بزرگی 5 تا 8 میلیمتر است.



ماگنولیای سفید
نام فارسی : ماگنولیای سفید
نام علمی :Magnolia grandiflora
نام انگلیسی : Southern Magnolia , Bull - Bay
خانواده : Magnoliaceae

وضعیت برگ :پهن برگ و همیشه سبز با برگهای سبز تیره
ارتفاع :18 تا 24 متر
قطرتاج : 7 تا 12 متر
فرم تاج : بیضوی، هرمی، متراکم و تقریباً متقارن
سرعت رشد : متوسط الرشد
طول دوره : طولانی
محل کاشت : سایه آفتاب، قسمت های سایه دار در باغات و در مقابل ضلع جنوب غربی دیوار
نوع خاک : غنی، عمیق، شنی رسی، تا زمان استقرار مرتباً باید مالچ گیاهی داده شود.
نحوه تکثیر : بذر و خوابانیدن شاخه و پیوند
مواردکاربرد : گونه ای زینتی که در ایجاد فضای سبز و پارک سازی کاربرد دارد.
گل دهی : گل های سفید رنگ و درشت در تیر و مرداد ظاهر می شود.
میوه دهی : بذرها قرمز و مورد توجه پرندگان

ماگنولیای بنفش ( ماگنولیای زمستانه )
نام فارسی : ماگنولیای بنفش ( ماگنولیای زمستانه )
نام علمی : Magnolia soulangiana
نام انگلیسی : Saucer Magnolia , Cucumber Tree
خانواده : Magnoliaceae

وضعیت برگ : پهن برگ و خزان کننده
ارتفاع : 5/7 تا 9 متر
قطرتاج : 6 تا 9 متر
فرم تاج : مدور یا گلدانی شکل در جوانی شاخه ها حالت باز دارند و بعداً به صورت متراکم در می آیند.
سرعت رشد : متوسط الرشد
طول دوره زندگی : متوسط
محل کاشت : آفتابی تا نیمه سایه
نوع خاک : غنی و عمیق شنی و لومی ( تقریباً تمامی خاکها )
نحوه تکثیر : بذر، خوابانیدن شاخه و پیوند
مواردکاربرد : این گونه به لحاظ فصل گل دهی خیلی مناسب جهت پارک سازی می باشد.
گل دهی : گل ها به رنگ ارغوانی که در اسفند و فروردین ماه ظاهر می شود.
میوه دهی: بذر خشک، قرمز و قابل توجه پرندگان است.

​

نام فارسی: سیب زینتی – سیب آرایش
نام علمی: Malus spp
نام انگلیسی: Flowering Crab
خانواده: Rosaceae

وضعیت برگ: خزان کننده و پهن برگ
ارتفاع: 3 تا 5/7 متر
قطرتاج: 3 تا 5/7 متر
فرم تاج: مدور تا گلدانی شکل، بعضی گونه ها بصورت تاج آویزان، تقریباً متراکم و متقارن
سرعت رشد: کند تا متوسط الرشد
طول دوره زندگی: متوسط
محل کاشت: آفتاب کامل
نوع خاک: در هر نوع خاک با زهکش خوب
مقاومت یا حساسیت به شرایط نامساعد محیطی: مناسب کاشت در خاکهای رسی است
نحوه تکثیر: واریته های مختلف با پیوند روی پایه های بذری قابل تکثیر می باشند.
مواردکاربرد: گونه ای است زینتی که در پارک سازی کاربرد دارد.
گلدهی: از فروردین تا خرداد ماه و به رنگ سفید تا صورتی پر رنگ
میوه دهی: میوه به اندازه فندق و یا حداکثر یک گردو می باشد که می توان از آن برای درست کردن مربا استفاده کرد.
سایرگونه ها:
M. Golden Homet , M.Montreal Beauty , Malus john Downie , M.profusion,
M.Eleyii , M.purpurea, M.Lemoinei


نام فارسی: زیتون تلخ
نام علمی: Melia azedarach
نام انگلیسی: Persian lilae, Chinaberry, Indian lilac
خانواده:Meliaceae

وضعیت برگ: پهن برگ و خزان کننده در تابستان برنگ سبز و در پاییز به رنگ زرد
ارتفاع: 9 تا 12 متر
قطرتاج: 6 تا 5/7 متر
فرم تاج: مدور، گلدانی یا چتری و بصورت باز یا متراکم
سرعت رشد: سریع الرشد
طول دوره زندگی: متوسط
محل کاشت: آفتابی تا نیمه سایه
نوع خاک: خاک شنی رسی با زهکشی خوب (تقریباً تمام خاکها)
نحوه تکثیر: کاشت بذر ذر دمای 13 تا 18 درجه در بهار
موارد کاربرد: درختی است زینتی و همچنین سرشاخه های آن دارای ارزش دارویی است.
گلدهی: گلدهی در تابستان
میوه دهی: میوه گرد و ابتدا سبز و سپس زرد رنگ و جاذب پرندگان

ماخذ :منظر
​

 

[pocahontas]

نام فارسی: توت سفید معمولی یا توت کرم ابریشم
نام علمی:Morus alba
نام انگلیسی: White Mulberry
خانواده: Moraceae

وضعیت برگ: خزان پذیر، پهن برگ
ارتفاع: 9 متر
قطرتاج: 5/10 تا 5/13 متر
فرم تاج: مدور با بافت متراکم
سرعت رشد: سریع الرشد
طول دوره زندگی: متوسط
محل کاشت: آفتابی تا نیمه سایه
نوع خاک: به خاک ژرف، پرقوت، خنثی یا آهکی نیاز دارد
مقاومت یا حساسیت به شرایط نامساعد محیطی: به هوای گرم و خشک سازگاری نشان می دهد و در مقابل سرما و کمی آبی نیز مقاوم است.
نحوه تکثیر: بذر، قلمه، خوابانیدن شاخه، پیوند
مواردکاربرد: برگ آن مورد استفاده کرم ابریشم است. همچنین در پارک سازی نیز به کار می رود.
گلدهی: گلدهی در بهار
میوه دهی: میوه سیکارپ و از مجموعه ای از شفت های کوچک تشکیل شده است.

نام فارسی: توت معلق
نام علمی: Morus alba pendula
نام انگلیسی: Mulberry
خانواده: Moraceae

وضعیت برگ: خزان پذیر و برگها به رنگ سبز براق و لوبدار است
ارتفاع: 6 متر
قطرتاج: تا 3 متر
فرم تاج: مجنون یا تاج آویزان
سرعت رشد: سریع الرشد
محل کاشت: آفتابی تا نیمه سایه
نوع خاک: به خاک ژرف، پرقدرت، خنثی یا آهکی نیاز دارد.
مقاومت یا حساسیت به شرایط نامساعد محیطی: در نقاط دارای آب و هوای خیلی سرد می بایست آن را در کنار دیوار و جای ایمن از سرما کاشت.
گلدهی: زمان گلدهی از اردیبهشت تا خرداد
میوه دهی: میوه سنکارپ و از مجموعه ای از شفت های کوچک تشکیل شده است. میوه در اوایل تابستان و به رنگ صورتی است.
نحوه تکثیر: پیوند روی پایه توت سفید یا سیاه
مشخصات ویژه: این درخت کوتاه قد است و شاخه هایش به سوی زمین آویزان می شود.
مواردکاربرد: به عنوان یک درختچه زینتی در پاک سازی به کار می رود.

نام فارسی: توت سیاه
نام علمی: Morus nigra
نام انگلیسی: Black Mulberry
خانواده: Moraceae

وضعیت برگ: خزان پذیر و پهن برگ ، به رنگ سبز تیره
ارتفاع: تا10متر
قطرتاج: تا10متر
فرم تاج: مدور و با بافت متراکم
سرعت رشد: سریع الرشد
محل کاشت: آفتاب گیر یا نیمه سایه
نوع خاک: خاک های عمیق و قوی و آهکی را ترجیه می دهد.
میوه دهی: میوه از خرداد تا شهریور می رسد.
نحوه تکثیر: بذر، قلمه، خوابانیدن شاخه، پیوند
مواردکاربرد: به عنوان پایه برای سایر گونه های توت بکار می رود. همچنین در فضای سبز نیز کاربرد دارد.

نام فارسی: خرزهره
نام علمی: Nerium oleander
نام انگلیسی: Oleander , Rosa bay
خانواده: Apocynaceae

وضعیت برگ: همیشه سبز با برگ های سبز تیره
ارتفاع: 5/4 متر
قطرتاج: 3 تا 6/3 متر
فرم تاج: مدور و از لحاظ بافت با تراکم متوسط و متقارن
سرعت رشد: سریع الرشد
طول دوره زندگی: متوسط تا کوتاه
محل کاشت: آفتابی کامل تا نیمه سایه
نوع خاک: معمولی و زهکشی شده (تمامی خاکها)
گلدهی: گلها زیبا و معطر که در تیر و مرداد ماه ظاهر می شود.
نحوه تکثیر: با قلمه از شاخه های جوان به طول 15 سانتیمتر در بهار و پاییز
مواردکاربرد: گونه ای است زینتی که در ایجاد فضای سبز و پارک سازی بکار می رود.
سایرگونه ها: N. obesum

​

نام فارسی: نرگس درختی
نام علمی: Philadelpus spp
نام انگلیسی:Common mock orange
خانواده: Hydrangeaceae, Philadelphaceae

وضعیت برگ: پهن برگ و خزان کننده، برگ ها سبز شفاف و بیضوی شکل است.
ارتفاع: 5/1 تا 3 متر
قطرتاج: 5/1 تا 3 متر
فرم تاج: گلدانی شکل تا گرد و باز
محل کاشت: آفتابی تا نیمه سایه
نوع خاک: حاصلخیز با زهکشی خوب
گلدهی: گلها معطر و زینتی به رنگ سفید تا کرم که در خرداد ماه ظاهر می شود.
نحوه تکثیر: قلمه از شاخه های جوان از مرداد تا شهریور و در شاسی سرد و همچنین ریشه جوش
مواردکاربرد: درختچه ای است زینتی مناسب کاشت در فضاهای سبز
سایرگونه ها: P. microphyllus , P. coronaries , P. mexicanus, P.lemoinei


نام فارسی: نوئل
نام علمی: Picea abies
نام انگلیسی: Norway spruce
خانواده: Pinaceae

وضعیت برگ: سوزنی برگ و همیشه سبز، برگ ها یا سوزن ها کوتاه (4-2 سانتیمتر)، نوک تیز و به رنگ سبز تیره
ارتفاع: 24 تا 30 متر
قطر تاج: 5/7 تا 12 متر
فرم تاج: مخروطی با تراکم متوسط و متقارن
سرعت رشد: کند رشد
طول دوره زندگی: طولانی
محل کاشت: آفتابی (این درخت به آب و هوای مرطوب نیاز دارد)
نوع خاک: عمیق و غنی و مرطوب (تمامی خاک ها)
مقاومت یا حساسیت به شرایط نامساعد محیطی: به علت سطحی و افقی بودن ریشه ها، این درخت به وسیله باد ریشه کن می شود. این درخت از خشکی زیاد هوا آسیب می بیند. در خاک های رسی توصیه می گردد.
گلدهی: مخروط ها یا میوه ها دراز و استوانه ای شکل به طول 15-10 سانتیمتر و اغلب در موقع رسیدن به رنگ خرمایی براق می باشد. دانه ها معمولاً کوچک و از لحاظ شکل و اندازه شبیه دانه های کاج جنگلی یا سیلوستر و به رنگ قرمز خرمایی مات است.
نحوه تکثیر: به وسیله بذر در خاک لومی شنی در شاسی سرد و در اسفند ماه همچنین ریشه زایی قلمه با هورمون امکان پذیر است.
مشخصات ویژه: پوست تنها به رنگ قرمز خرمایی و فلس دار است. ریشه های اصلی از طوقه جدا شده در جهت تقریباً افقی توسعه می یابند.
موارد کاربرد: گونه ای است زینتی که به منظور تولید چوب الوار در جنگل کاری ها به کار می رود و به لحاظ زیبایی خاص در پارک سازی نیز کاربرد دارد.

نام فارسی: نوئل آبی
نام علمی: Picea pumgens
نام انگلیسی: Blue spruce
خانواده: Pinaceae

وضعیت برگ: همیشه سبز و سوزنی برگ، برگ ها چهار زاویه ای و به طول 8/2 تا 8/1 سانتیمتر و به رنگ سبز آبی تیره می باشند.
ارتفاع: 9 تا 15 متر
قطرتاج: 3 تا 6 متر
فرم تاج: ستونی، مخروطی با بافت متراکم و متقارن
سرعت رشد: کند رشد
طول دوره زندگی: طولانی
محل کاشت: آفتابی تا نیمه سایه
نوع خاک: تمامی خاک ها
مقاومت یا حساسیت به شرایط نامساعد محیطی: کاشت آن در خاک های رسی توصیه می گردد.
میوه دهی: میوه ها با مخروط ها به طول 10-6 سانتیمتر و به رنگ خرمایی روشن با فلس های نازک قابل انحنا می باشند.
نحوه تکثیر: به وسیله بذر، ریشه دار کردن قلمه با استفاده از هورمون و همچنین پیوند روی پایهPicea abies انجام می گردد.
مواردکاربرد: به صورت تک درخت در پارک ها، باغ ها و گاهی همراه با دیگر سوزنی برگان و پهن برگان در حاشیه ها کاشته می شود.

نام فارسی: کاج چتری
نام علمی: Pimus densiflora
نام انگلیسی: Japanes Red pine
خانواده: Pinaceae

وضعیت برگ: همیشه سبز و سوزنی برگ به رنگ سبز روشن
ارتفاع: 9 تا 15 متر
قطرتاج: 9 تا 15 متر
فرم تاج: بیضوی، تاج به صورت باز و نامنظم
سرعت رشد: کند رشد
طول دوره زندگی: طولانی
محل کاشت: در آفتاب کامل بهترین رشد را دارد ولی مقداری سایه را هم تحمل می کند.
نوع خاک: معمولی
گل دهی: یک پایه
میوه دهی: دانه دارای پوشش سخت و بالدار می باشد.
نحوه تکثیر: کاشت بذر در خاک لومی شنی در فروردین ماه
موارد کاربرد: جنگل کاری به عنوان تولید چوب و همچنین در ایجاد فضای سبز کاربرد دارد.

نام فارسی: کاج ایرانی
نام علمی: Pinus elderica
نام انگلیسی: Pine
خانواده: Pinaceae

وضعیت برگ: سوزنی برگ و همیشه سبز؛ برگ ها دو به دو در غلاف مشترکی قرار دارند.
ارتفاع: 10 تا 20 متر
قطرتاج: 10 تا 15 متر
فرم تاج: هرمی تا گرد و پهن شونده، با بافتی متراکم و متقارن
سرعت رشد: سریع الرشد
طول دوره زندگی: طولانی
محل کاشت: آفتابی
نوع خاک: معمولی و زهکشی
مقاومت یا حساسیت به شرایط نامساعد محیطی:به زمینهای ضعیف و نامناسب مقاوم بوده و رشد و نمو خوبی می نماید
گلدهی : تک پایه
میوه دهی: دانه دارای پوشش (تگومان) سخت بوده و بالدار می باشد.
نحوه تکثیر: کاشت بذر
موارد کاربرد: گونه ای است چوبده که جهت خمیر کاغذ به کار می رود، همچنین این گیاه به صورت تک درخت یا توده ای یا ردیفی در برخی باغ ها، پارک ها، جنگل های مصنوعی، در شهرها در حاشیه خیابان ها توام با چنار و همچنین بلوار و اتوبان ها کاشته می شود.

نام فارسی: کاج موگو یا موگوس
نام علمی: Pinus mugo
نام انگلیسی: Mugo pine, Swiss Mountain pine
خانواده: Pinaceae
وضعیت برگ: سوزنی برگ و همیشه سبز، به رنگ سبز تیره
ارتفاع: 5/4 تا 9 متر
قطرتاج:5 /4 تا 5/7 متر
فرم تاج: در جوانی به صورت هرمی شکل و بعداً به صورت بیضوی با بافت متراکم و متقارن
سرعت رشد: کند رشد
طول دوره زندگی: طولانی
محل کاشت: آفتابی تا نیمه سایه
نوع خاک: معمولی و زهکشی شده
مقاومت یا حساسیت به شرایط نامساعد محیطی: نسبت به سرما بسیار مقاوم است. همچنین به رطوبت دائم خاک نیز مقاومت نشان می دهد.
گلدهی: یک پایه است.
میوه دهی : مخروط ها یا میوه ها کوچک و نسبتاً منظم هستند و در قاعده خود تقریباً راست می باشند. برجستگی روی فلس های میوه کوتاه و در دور تا دور میوه شبیه به هم می باشند.
نحوه تکثیر: به وسیله بذر، همچنین ریشه زایی قلمه با کمک هورمون انجام می شود.
موارد کاربرد: برای حاشیه ها یا به صورت تک بوته استفاده می شود.

نام فارسی: کاج سیاه
نام علمی: Pinus nigra
نام انگلیسی: European Black pine, Austrian pine
خانواده: Pinaceae

وضعیت برگ: سوزنی برگ و همیشه سبز، برگ های سوزنی به رنگ سبز تیره دارد.
ارتفاع: 12 تا 18 متر
قطرتاج: 5/7 تا 5/10 متر
فرم تاج: بیضوی، هرمی شکل با تراکم متوسط و تاج متقارن
سرعت رشد: رشد این درخت در اوائل زندگی ( 8-6 سالگی ) کند و سپس سریع می شود.
طول دوره زندگی: طولانی
محل کاشت: بهترین رشد را در آفتاب کامل دارد.
نوع خاک: معمولی و شنی (در اکثر خاک ها رشد می کند)
مقاومت یا حساسیت به شرایط نامساعد محیطی: کاج سیاه نسبت به سرما و خشکی و بافت خاک و باد مقاوم است ولی نسبت به هوای مرطوب حساس است. کاشت آن در خاک های شنی و خشک و یا آهکی و همچنین خاک های آلوده به ضایعات صنعتی توصیه می گردد.
نحوه تکثیر: به وسیله بذر در خاک لومی شنی در فروردین ماه و همچنین قلمه گیری به همراه هورمون.
مواردکاربرد: تولید چوب، صنایع تجاری و همچنین گونه ای است زینتی که کاشت آن به صورت پراکنده یا قطعات کوچک جنگلی در پارک ها، حاشیه پارک و داخل شهر مناسب می باشد.
میوه دهی: میوه ها یا مخروط ها به طول 8-5 سانتی متر به رنگ زرد خاکستری مایل به زرد خرمایی می باشد.
گلدهی : یک پایه است.
مشخصات ویژه : این درخت شاخه و برگ فراوانی روی زمین می ریزد. این درخت دارای عمر طولانی حدود 300-200 سال است.


نام فارسی: کاج بادامی
نام علمی: Pinus pinea
نام انگلیسی: Stone pine
خانواده: Pinaceae

وضعیت برگ:سوزنی برگ و همیشه سبز
ارتفاع:5/10 تا 20 متر
قطرتاج:5/10 تا 14 متر
فرم تاج:گرد پهن شده با تاجی متراکم و متقارن
سرعت رشد:متوسط
طول دوره زندگی: طولانی
محل کاشت:بهترین رشد را در آفتاب دارد
نوع خاک:معمومی و زهکشی شده
مقاومت یا حساسیت به شرایط ناماعد محیطی:به کم آبی مقاوم است
نحوه تکثیر:
گلدهی : یک پایه است
میوه دهی: دانه دارای پوشش سخت وبالدار می باشد . دانه به رنگ قهوه ای است.
مواردکاربرد:از چوب آن برای مصارف صنعتی استفاده می شود ، همچنین برای تثبیت و احیای اراضی شنی، ایجاد بادشکن در باغها و پارکها کاربرد دارد.
نحوه تکثیر: کاشت بذر

نام فارسی: کاج جنگلی
نام علمی: Pinus sylvestris
نام انگلیسی: Scotch or Scotch pine
خانواده: Pinaceae

وضعیت برگ: سوزنی برگ همیشه سبز ، برگهای آن دو به دو در یک غلاف قرار دارند
ارتفاع:12 تا 15متر
قطرتاج:9متر
فرم تاج:هرمی شکل در جوانی و در سنین بالاتر بصورت بیضوی ، تاج بصورت باز و نامنظم
سرعت رشد:متوسط
طول دوره زندگی: متوسط
محل کاشت:بهترین رشد را در آفتاب کامل دارد
نوع خاک:معمولی و زهکشی شده
مقاومت یا حساسیت به شرایط نامساعد محیطی:کاشت آن در خاکهای شنی و خشک توصیه می گردد
گلدهی : یک پایه
میوه دهی: دانه دارای پوشش سخت و بالدار می باشد.
نحوه تکثیر: تکثیر با بذر
مشخصات ویژه : تنه آن قرمز رنگ است
مواردکاربرد:جنگلکاری به منظور تولید چوب و همچنین بطور تک درخت ، توده ای و ردیفی به عنوان بادشکن کشت می گردد.
سایر گونه های جنس کاج عبارتند از :
P.aristate
p.ayacahuite
p.bungeana
p.canariensis
p.coulteri
p.densiflora
p.holfordiana
p.jeffreyi
p.longifolia
p.montezumae
p.muricata
p.parviflora
p.pumila

​

نام فارسی: چنار
نام علمیlatanus orientalis
نام انگلیسی:Oriental plane
خانوادهlatanaceae

وضعیت برگ:پهن برگ و خزان کننده با رنگ سبز و رنگ پاییزی زرد
ارتفاع:21 تا 27 متر
قطرتاج:18 تا 21متر
فرم تاج:هرمی در جوانی و در سنین بالاتر بصورت گرد و متراکم و متقارن
سرعت رشد:سریع الرشد
طول دوره زندگی: متوسط تا طولانی
محل کاشت:بهترین رشد را در آفتاب کامل دارد.
نوع خاک:عمیق و غنی و لوم مرطوب ( تقریبا" در تمامی خاکها)
مقاومت یا حساسیت به شرایط نامساعد محیطی: مقاوم به آلودگی هوا
میوه دهی: گرد، خشک و نرم ، قهوه ای
نحوه تکثیر: توسط بذر و قلمه
مشخصات ویژه: رنگ پاییزی برگ قابل توجه است.
مواردکاربرد:تولید چوب و همچنین کاربرد در پارکسازی و حاشیه خیابانها
سایرگونه ها.occidentalis , P.hispanica

 

[pocahontas]

نام فارسی: سپیدار
نام علمیopulus alba
نام انگلیسی:White poplar
خانواده:Salicaceae

وضعیت برگ: پهن برگ و خزان کننده، برگها سبز و زیر برگ سفید می باشد. در پاییز برگها به رنگ زرد در می آیند.
ارتفاع:18 تا 30 متر
قطرتاج:12 تا 18 متر
فرم تاج:تاج بیضوی و باز و نامنظم
سرعت رشد:سریع الرشد
طول دوره زندگی: کوتاه و متوسط
محل کاشت:بهترین رشد را در آفتاب کامل دارد
نوع خاک:معمولی و مرطوب
مقاومت یا حساسیت به شرایط نامساعد محیطی:شاخه ها به علت زاویه تندی که با تنه دارند معمولا" ترد و شکننده هستند مناسب کاشت برای خاکهای رسی و مرطوب
نحوه تکثیر: با استفاده از قلمه به طول 20 سانتیمتر در خاک معمولی در اسفند ماه
گلدهی : تک پایه
مواردکاربرد:کاربرد در صنایع کاغذ سازی ، جعبه سازی و همچنین کاربرد در فضاهای سبز، حاشیه استخرها، دریاچه ها و رودخانه ها


نام فارسی: گوجه پرپر زینتی
نام علمی: Prums triloba
نام انگلیسی: Flowering almond, Flowering cherries
خانواده:Rosaceae

وضعیت برگ: پهن برگ و خزان کننده با رنگ سبز معمولی و رنگ پاییزی مسی یا زرد
ارتفاع:3 تا 5/4 متر
قطرتاج:3 تا 5/4 متر
فرم تاج:گرد با عادت رشد تاج آویزان و تراکم متوسط و تقریبا"متقارن
سرعت رشد:کند تا متوسط الرشد
طول دوره زندگی: کوتاه
محل کاشت:آفتابی تا نیمه سایه
نوع خاک:معمولی ، عمیق با زهکشی خوب
مقاومت یا حساسیت به شرایط نامساعد محیطی:بهتر است جهت استقرار بهتر درخت از قیم استفاده شود
گلدهی: گلها از سفید تا سرخ که در اوایل بهار شکفته می شوند.
نحوه تکثیر: توسط پیوند روی پایه های بذری قوی
مواردکاربرد:گونه ای است زینتی که در پارکسازی و ایجاد فضای سبز کاربرد دارد.
سایرگونه ها: Prunus amygdalus بادام زینتیP.blireana آلوی زینتیp.Corasifera آلو گیلاس زینتی p.daviviana هلو چینیp.subhirtella گیلاس زینتی.

نام فارسی: پیراکانتا
نام علمیyracantha spp
نام انگلیسی: Firethorn
خانواده:Rosaceae

وضعیت برگ:برگ همیشه سبز و دارای برگهای بیضوی چرم مانند
ارتفاع:1 تا 6 متر
قطرتاج:2 تا 5 متر
فرم تاج:مدور یا گلدانی شکل
سرعت رشد:سریع الرشد
محل کاشت:آفتابی تا نیمه سایه
نوع خاک:خاک حاصلخیز و زهکشی شده
میوه دهی: میوه آن نارنجی رنگ است
گلدهی: در اواخر بهار و اوائل تابستان به رنگ سفید
نحوه تکثیر: توسط قلمه و کاشت بذر
مشخصات ویژه: ساقه ها خاردار می باشد و چسبنده در روی دیوار است
مواردکاربرد:این گیاه بعلت همیشه سبز بودن در پوششی زیبا برای دیواره ها بشمار می آید. همچنین برای پرچین نیز کاربرد دارد
سایرگونه ها: P.shawnee , P.rogersiana, P.Orang Glow, P.Orang Charmer,
P. Ko;dzumii. P.Harlequin, P.Golden Dome , P.Golden chamer, P.coccinea, p.atalantioides, P.angustifolia




نام فارسی: گوجه پرپر زینتی
نام علمی: Prums triloba
نام انگلیسی: Flowering almond, Flowering cherries
خانواده:Rosaceae

وضعیت برگ: پهن برگ و خزان کننده با رنگ سبز معمولی و رنگ پاییزی مسی یا زرد
ارتفاع:3 تا 5/4 متر
قطرتاج:3 تا 5/4 متر
فرم تاج:گرد با عادت رشد تاج آویزان و تراکم متوسط و تقریبا"متقارن
سرعت رشد:کند تا متوسط الرشد
طول دوره زندگی: کوتاه
محل کاشت:آفتابی تا نیمه سایه
نوع خاک:معمولی ، عمیق با زهکشی خوب
مقاومت یا حساسیت به شرایط نامساعد محیطی:بهتر است جهت استقرار بهتر درخت از قیم استفاده شود
گلدهی: گلها از سفید تا سرخ که در اوایل بهار شکفته می شوند.
نحوه تکثیر: توسط پیوند روی پایه های بذری قوی
مواردکاربرد:گونه ای است زینتی که در پارکسازی و ایجاد فضای سبز کاربرد دارد.
سایرگونه ها: Prunus amygdalus بادام زینتیP.blireana آلوی زینتیp.Corasifera آلو گیلاس زینتی p.daviviana هلو چینیp.subhirtella گیلاس زینتی.

نام فارسی: پیراکانتا
نام علمیyracantha spp
نام انگلیسی: Firethorn
خانواده:Rosaceae

وضعیت برگ:برگ همیشه سبز و دارای برگهای بیضوی چرم مانند
ارتفاع:1 تا 6 متر
قطرتاج:2 تا 5 متر
فرم تاج:مدور یا گلدانی شکل
سرعت رشد:سریع الرشد
محل کاشت:آفتابی تا نیمه سایه
نوع خاک:خاک حاصلخیز و زهکشی شده
میوه دهی: میوه آن نارنجی رنگ است
گلدهی: در اواخر بهار و اوائل تابستان به رنگ سفید
نحوه تکثیر: توسط قلمه و کاشت بذر
مشخصات ویژه: ساقه ها خاردار می باشد و چسبنده در روی دیوار است
مواردکاربرد:این گیاه بعلت همیشه سبز بودن در پوششی زیبا برای دیواره ها بشمار می آید. همچنین برای پرچین نیز کاربرد دارد
سایرگونه ها: P.shawnee , P.rogersiana, P.Orang Glow, P.Orang Charmer,
P. Ko;dzumii. P.Harlequin, P.Golden Dome , P.Golden chamer, P.coccinea, p.atalantioides, P.angustifolia





ماخذ : منظر

 

[pocahontas]

نام فارسی: بیدمشک
نام علمی:Salix aegyptiaca
نام انگلیسی:Musk willow
خانوادهSalicaceae

وضعیت برگ: پهن برگ و خزان کننده ، برگها به رنگ سبز تیره و به طول 15 سانتی متر
ارتفاع:تا4متر
قطرتاج: تا5متر
فرم تاج: چتری
محل کاشت: آفتابی تا سایه آفتاب
نوع خاک: معمولی تا حاصلخیر و مرطوب و زهکشی شده
گلدهی: دارای سنبله های گل سفید یا کرم و بسیار معطرند و در اوائل بهار ظاهر می شوند.
نحوه تکثیر: توسط قلمه و پیوند انجام می گیرد.
مواردکاربرد: این گیاه بصورت تک درخت یا ردیفی در حاشیه باغها و پارکها کاربرد دارد و همچنین بمنظور استفاده از گل نیز پرورش می یابد. این گیاه دارای ارزش دارویی می باشد.

نام فارسی: بید سفید یا فک
نام علمی:Salix alba
نام انگلیسی: White willow
خانواده: Salicaceae

وضعیت برگ: خزان پذیر، برگ به شکل نیزه ای با دمبرگ کوتاه یا بدون دمبرگ با دندانه های ریز که درازای آنها بطول 10-4 سانتیمتر است
ارتفاع:15 تا 21 متر
قطرتاج: 15 تا 18 متر
فرم تاج: گرد یا بیضوی با تاج آویزان ، متراکم و تقریبا" متقارن
سرعت رشد: سریع الرشد
طول دوره زندگی: کوتاه و متوسط
محل کاشت: آفتابی تا سایه آفتاب
نوع خاک: معمولی تاسنگین ، مرطوب ولی زهکشی شده
مقاومت یا حساسیت به شرایط نامساعد محیطی: گیاهی است مقاوم ، همچنین شرایط مرطوب خاک را بخوبی تحمل می کند در خاکهای رسی مرطوب نیز توصیه می شود و به فضاهای دود الود مقاوم است
گلدهی: گلها کوچک ، به شکل گل آذینهای شاتون نر و ماده که بر روی پایه های مجزا قرار دارند ( گیاه دو پایه است )
میوه دهی: میوه کپسولی است که توسط دو شکاف باز می شود ، دانه ها دارای موهای زیادی است که توسط آنها از محلی به محل دیگر پراکنده می شود.
نحوه تکثیر:قلمه چوبی
مواردکاربرد: گونه ای است زینتی جهت کاشت در فضاهای سبز و پارکها و باغها

نام فارسی: بید معلق یا مجنون
نام علمی: Salix babylonica
نام انگلیسی: Weeping willow
خانواده:Salicaceae
​

وضعیت برگ: خزان کننده ، پهن برگ ، نیزه ای شکل
ارتفاع: 15-9 متر
قطرتاج: 15-10 متر
فرم تاج: مجنون و زیبا
سرعت رشد: نسبتا" سریع الرشد
طول دوره زندگی: کوتاه و متوسط
محل کاشت: آفتابی
نوع خاک: معمولی تانسبتا" سنگین ، مرطوب و زهکشی شده
مقاومت یا حساسیت به شرایط نامساعد محیطی: گیاهی است مقاوم و شرایط مرطوب خاک را نیز بخوبی تحمل می کند
میوه دهی: میوه بدون کرک است
گلدهی: دوپایه
نحوه تکثیر: پیوند
مواردکاربرد: دراکثر باغها، پارکها و منازل بصورت تک درخت در حاشیه ها یا کنار آلاچیق ها و آب نما ها کاشته می شود.

نام فارسی: بیدفری
نام علمی: Salix matsudana Tortuosa
نام انگلیسی: Corkscrew willow
خانواده: Salicaceae

وضعیت برگ: خزان کننده ، برگها به رنگ خاکستری و زنگ پاییزی زرد
ارتفاع:5/7 تا 5/10 متر
قطرتاج: 5/4 تا6متر
فرم تاج: بیضوی ، مستقیم با تراکم متوسط و متقارن
سرعت رشد: سریع الرشد
طول دوره زندگی: کوتاه و متوسط
محل کاشت: آفتابی تانیمه سایه
نوع خاک: معمولی تا سنگین و مرطوب
مقاومت یا حساسیت به شرایط نامساعد محیطی: درختی است مقاوم به افزایش رطوبت خاک
گلدهی: طول شاتونهای ماده حدود 5/2 سانتیمتر و طول شاتونهای نر حدود 5/1 سانتیمتر است که در فصل بهار شکوفا می شود.
نحوه تکثیر:پیوند روی بید معمولی ، قلمه
مشخصات ویژه: شاخه ها خورده و تاب دار
مواردکاربرد:گونه ای است زینتی که بعنوان تک درخت در فضاهای سبز کاربرد دارد.

​

​

نام فارسی: بید سرخ
نام علمی:Salix purpurea
نام انگلیسی: Purple osier
خانواده:Salicaceae

وضعیت برگ: خزان کننده ، پهن برگ ، با برگهای به رنگ سبز تیره تا سبز آبی به طول 8 سانتیمتر
ارتفاع: تا 5 متر
قطرتاج : تا 5 متر
فرم تاج:بیضوی یا گلدانی شکل
سرعت رشد: سریع الرشد
محل کاشت:آفتابی تا سایه آفتاب
نوع خاک: معمولی و مرطوب
نحوه تکثیر: قلمه گیری
مشخصات ویژه: شاخه ها در پاییز سرخ رنگ می شوند . این رقم نیاز به هرس نسبتا" شدید دارد
مواردکاربرد:گونه ای است زینتی مناسب جهت کاشت کنار نهرها


نام فارسی: اسپیره سفید
نام علمی:Spiraea spp
نام انگلیسی: Spiraea
خانواده: Rosaceae

وضعیت برگ: پهن برگ و خزان کننده ( برگها کوچک ساده که لبه آن مضرسی است )
ارتفاع: از 45 سانتیمتر تا 3 متر
قطرتاج : از 60 سانتی متر تا 3 متر
فرم تاج: گرد ، گلدانی شکل ، بوته ای
محل کاشت: آفتابی تا نیمه سایه
نوع خاک:معمولی و نسبتا" حاصلخیز
گلدهی: گلهای سفید رنگ آن در بهار ظاهر می شود
نحوه تکثیر: توسط تقسیم بوته یا جدا کردن پاجوش و در بعضی از واریته ها توسط قلمه خشبی یا نیمه خشبی و بذر صورت می گیرد.
مواردکاربرد: برای تزئینات به صورت چند بوته ای در فضای چمن کاری بزرگ یا تک بوته در فضای کوچک ، بعنوان حاشیه کاری ، پرچین و دیواره سبز کاربرد دارد
سایرگونه ها: S.japonica, S.cantoniensis, S.canescens Japonica var variegate اسپیره سرخ ابلق ، S.tunbergii اسپپیره رعنا، S.vanhouttei

​

نام فارسی: مروارید درختی
نام علمی: Symphoricarpos albus
نام انگلیسی:Snowberry
خانواده: Caprifoliaceae

وضعیت برگ: خزان کننده ، برگها در پاییز قبل از ریزش برنگ زرد – ارغوانی در می آیند.
ارتفاع: تا2متر
قطرتاج: تا2متر
فرم تاج: بوته گرد با شاخه های کمی آویزان
محل کاشت: آفتابی تا نیمه سایه
نوع خاک: معمولی و زهکشی شده
مقاومت یا حساسیت به شرایط نامساعد محیطی: به سایه مقاوم است و تقریبا" در تمامی خاکها پرورش می یابد.
میوه دهی: میوه ها به رنگ سفید به قطر یک سانتی متر که معمولا" تا اوائل زمستان روی گیاه باقی می مانند.
نحوه تکثیر: تقسیم بوته در پاییز ، قلمه سبز در تابستان و قلمه خشبی در پاییز
مشخصات ویژه: کشت این درختچه منحصرا" بخاطر زینتی بودن میوه هایش است
مواردکاربرد: بعنوان تک درختچه داخل چمن و همچنین بعنوان پرچین نیز مورد استفاده دارد
سایرگونه ها: S.orbiculatus , S.x doorenbosii, S.x chenaultii
نام فارسی: یاس بنفش
نام علمی: Syring vulgaris var violaceae
نام انگلیسی:Common lilac
خانواده:Oleaceae

وضعیت برگ: پهن برگ ، خزان کننده با برگهای قلبی شکل به طول 10 سانتیمتر
ارتفاع: تا 7متر
قطرتاج : تا 7 متر
فرم تاج: گلدانی شکل با شاخه های کمی آویز
سرعت رشد: کند تامتوسط
طول دوره زندگی: متوسط
محل کاشت: آفتابی
نوع خاک: معمولی و نسبتا" حاصلخیز و زهکشی شده
گلدهی: گلها معطر در اواخر فروردین و اردیبهشت شکوفا می کردد. ( پانیکول بصورت فشرده بطول
20-10 سانتیمتر می باشد)
نحوه تکثیر: خوابانیدن شاخه در بهار یا پاییز ،پاجوش ، قلمه در شاسی سرد در مرداد و شهریور و همچنین پیوند روی پایه برگ نو و زبان گنجشک ( به طریق پیوند شکمی ) انجام می گیرد.
مواردکاربرد:بصورت تک درختچه یا توده ای در فضاهای بزرگ ، باندهای خیابانها و بلوارها کاربرد دارد
سایرگونه ها: S.vulgaris var plena یاس پرپر S.vulgaris var alba یاس سفید
نام فارسی: گز
نام علمی: Tamarix sp
نام انگلیسی: Tamarisk
خانواده: Tamaricaceae

وضعیت برگ: خزان کننده
ارتفاع: 3 تا 5متر
قطرتاج: 3 تا 6 متر
فرم تاج: بصورت گلدانی شکل پهن
سرعت رشد: سریع الرشد
محل کاشت:آفتابی
نوع خاک: خشک ، آهکی یا سیلتی و زهکشی شده
مقاومت یا حساسیت به شرایط نامساعد محیطی: به خاک تا اندازه ای شور سازگار است و در اراضی ساحلی قادر به رشد می باشد و همچنین در مقابل وزش بادهای شدید مقاومت نشان می دهد.
گلدهی: گلها به رنگ صورتی دراواخر بهار و اوایل تابستان
نحوه تکثیر: بوسیله قلمه خشبی در زمستان ، قلمه نیمه خشبی در تابستان و همچنین کاشت بذر( به محض رسیده شدن )
مشخصات ویژه: هرس این گیاه در تیرماه انجام می شود . شکوفه و برگ گیاه زینتی است .
مواردکاربرد: در پارکها ، منازل و همچنین بعنوان چپر و یا دیواره سبز کاربرد دارد همچنین در ترکیب با سوزنی برگان بسیار زیبا به نظر می رسد.
سایرگونه ها:T. parviflora , T. pentandra, T. ramosissima , T. tetrandra

​

نام فارسی: سرخدار
نام علمی:Taxus baccata
نام انگلیسی: English Yew, Common Yew
خانواده: Taxaceae

وضعیت برگ: همیشه سبز و سوزنی برگ
ارتفاع: 5/7 تا 9 متر
قطرتاج: 5/4 تا 5 متر
فرم تاج: مخروطی پهن ( هرمی ) در جوانی و در سنین بالاتر به شکل گرد در می آید . متراکم و متقارن
سرعت رشد: کند رشد
طول دوره زندگی: طولانی
محل کاشت: بهترین رشد را در آفتاب کامل دارد
نوع خاک:خوب با لوم عمیق و محل مرطوب و زهکشی شده
مقاومت یا حساسیت به شرایط نامساعد محیطی: گیاهی است با عمر بسیار طولانی 2000-100 سال ) با خاک آهکی سازگاری دارد و به خاک مرطوب مقاوم است
نحوه تکثیر: بوسیله بذر در اسفند ماه ، قلمه در شهریور ، توسط خوابانیدن شاخه نیز تکثیر می یابد.
مشخصات ویژه: این درخت فرم پذیر می باشد ، برگها دارای ماده ای بنام تاگزین می باشد که برای دام سمی است.
مواردکاربرد: برای ایجاد دیواره ها سبز و پرچین به صورت تک درخت و یا توده ای در باغها و پارکها استفاده می شود.

نام فارسی: سرو خمره ای
نام علمی:Thuja oriemalis
نام انگلیسی:Arbor- vitae
خانواده: Cupressaceae

وضعیت برگ:همیشه سبز ، سوزنی برگ با برگهای پولکی شکل
ارتفاع: تا 15 متر
فرم تاج: ستونی تا هرمی ، متراکم و متقارن
سرعت رشد: کند تا متوسط الرشد
طول دوره زندگی:طولانی
محل کاشت: بوته زارهای آفتاب رو ، کنار رودخانه ها ( سازگار با آب و هوای معتدل دریایی است)
نوع خاک: عمیق و لومی ، مرطوب و زهکشی شده
میوه دهی : میوه یا مخروط تخم مرغی شکل ، دراز که از 10-8 فلس انحنا دار یا به شکل بیل کوچک که هریک دارای دو دندانه با پوست غضروفی و یک بال کوچک جانبی است.
نحوه تکثیر: بوسیله بذر در بهار و همچنین قلمه از شاخه های رسیدهدر اواخر تابستان
مواردکاربرد: از نظر تزئینات این درختان را بصورت بک درخت یا بصورت ردیفی جهت سبز، بکار می برند . همچنین از این درخت می توان برای فرمسازی استفاده کرد.
سایرگونه ها: T.plicata, T.occidentalis, T.koraiensis

نام فارسی: نارون
نام علمی:Ulmus sp
نام انگلیسی: Elm
خانواده:Ulmaceae

وضعیت برگ: پهن برگ و خزان کننده ، برگ به شکل بیضی ، دندانه دار و تقریبا" دندانه ها کوتاه و بلند
ارتفاع: 12 تا36 متر
قطرتاج: 9 تا 30 متر
فرم تاج: گلدانی ، گرد و یا تاج آویزان
سرعت رشد: سریع الرشد
طول دوره زندگی: متوسط تا طولانی
محل کاشت: آفتاب تا نیمه سایه
نوع خاک: عمیق و غنی و زهکشی شده
مقاومت یا حساسیت به شرایط نامساعد محیطی: تا حدودی مقاوم به کم آبی است .معمولا" نارونهای اروپایی و آمریکایی به بیماری مرگ نارون ( که در اثر نیش انواعی از سوسکهای چوبخوار منتقل می شود) حساس می باشند که در انتخاب آنها باید دقت نمود.
گلدهی: گل هرمافرودیت است.
میوه دهی: بذر نارون توسط یک بال زرد یا کرم رنگ به شکل گلبرگ پوشیده شده است.
نحوه تکثیر: توسط بذر در اردیبهشت ، خوابانیدن شاخه در شهریور و مهر ماه و همچنین پیوند ( معمولا" از U.glabra بعنوان پایه استفاده می شود ).
مشخصات ویژه: سوسک برگخوار نارون آفت مهم این گیاه می باشد که لازم است برای مبارزه با آن چند نوبت سمپاشی در سال انجام شود.
مواردکاربرد:مناسب ایجاد فضاهای سبز ، تولید چوب و بادشکن
سایرگونه ها: U.pumila, U.glabra, U.angustifolia, U.americana

​

 

[DDDIQ]

عناصر ساخت منظر
عطيه غفوري, سميرا محمدي , گلاره برزگر
نشریه اینترنتی معماری منظر

مقدمه
با رشد شهرها و حومه ها ميل شديدي به يكنواختي منظر پديد آمد، به طوري كه تفاوت اندكي در خوصيات موجود بين نواحي مختلف
شهرها و محله ها ديده مي شد و اين امر طراحان را ترغيب نمود كه در جهت شناخت و سپس تقويت شاخص هاي منحصر بفرد هر ناحيه
در طراحي هاي خود بكوشند.
عناصر ساخت منظر به دو دسته قابل تقسيم هستند:
1. عناصر طبيعي، شامل انسان، حيوانات، گياهان، خاك، آب، باران و باد.
2. عناصر مصنوع، شامل مبلمان، اتومبيل، مسيرها و دسترسي ها، فضاهاي گشايش و مكث و عناصر تاسيساتي، كه در اين نوشتار به
اختصار در مورد هر يك از آنها صحبت خواهيم كرد.

 

[DDDIQ]

نسرین تبیانیان ,کوثر محمود نژاد , فاطمه جباران
نشریه اینترنتی معماری منظر

 

[همراهی]

بررسي نظام كاشت درختان در باغ ايراني
نویسنده :سارا عليمردانلو

چكيده
امروزه با گذشت زمان و به وجود آمدن تغييرات نامطلوب، نظم و اصالت بسياري از باغهاي تاريخي رو به نابودي است. بسياري از گونه‌هاي گياهي بدون توجه به اقليم و شرايط آب و هوايي درجاي نادرست كاشته شده‌اند و يا در بسياري از موارد، نظام هندسي كلي باغ در اثر بي‌توجهي و تغييرات نامناسب صورت گرفته، از ميان رفته است.
به طور كلي در خصوص گونه‌هاي گياهي موجود در باغهاي ايراني اطلاعات كمي موجود است و به اهميت موضوع آنطور كه بايد پرداخته نشده است. شناسايي گونه‌هاي گياهي و نيازهاي محيطي هرگياه، خصوصاً گونه‌هاي نادر قديمي كه بسياري از آنها در معرض خطر نابودي قراردارند، يكي از مهمترين اموري است كه بايد مورد توجه قرارگيرد، تا گونه‌هاي قديمي وبا ارزش از خطر زوال و نابودي حفظ شوند و از ورود گياهان جديد كه هيچ تناسبي با بافت تاريخي ، فرهنگي يك باغ ايراني ندارند، جلوگيري شود.
هدف اين مقاله بازشناسي گونه‌‌هاي درختان باغ ايراني به منظور ارتقاء سطح دانسته‌ها در خصوص درختان موجود در يك باغ تاريخي و اهميت آنها است. همچنين شناسايي خواص درختان باغ ايراني و مكان مناسب كاشت آنها با توجه به کارایی هر درخت در آن مکان و نيز نماد شناسي آن در باغ ايراني مورد توجه قرار مي گيرد.
در اين مطالعه ابتدا به بررسي كلي نظام كاشت در باغ ايراني به لحاظ كابري، زيبايي، نمادين پرداخته و سپس جدولي براي ساماندهي اطلاعات تحقيق در مورد نظام كاشت درختان باغ ايراني ارائه می شود.

منبع:سایت نواندیشان
http://www.4shared.com/office/9PrtwOYX/______.html?

 

[همراهی]

تاریخچه باغ سازی در جهان
باغ و باغ سازی درهر دوره ای از تاریخ منعکس کننده وضع اقتصادی وسیاسی و فرهنگی ان مردم بوده است.
تاریخ هنر باغ سازی را نمیتوان یکباره بررسی کرد وبه فصل بندی ان می پردازیم
توسعه باغ سازی کهن:
قدیمی ترین شواهد از باغسازی از 2200 سال قبل از میلاد مسیح در مصر به دست امده است.در ان زمان کیاهان مثمر و زینتی را باهم به کار میبردند.وتمام انها برای فراعنه وپیشوایان مذهبی .اطاف معابد احداث می شد.


بین النهرین:تقدیس و احترام
در دوران باستان این سرزمین مبین نوع ارتباط انسان با طبیعت پیرامونش بوده و ویژگی های این رابطه را عناصر زیر تشکیل می داده است.
احترام به محیط طبیعی و تقدیس آن ، انسان را موظف می ساخت که- تمامی فعالیتش را با طبیعت هماهنگ سازد.
تقدیس طبیعت ، موجب می شد که انسان خود را نگهبان آن بپندارد و- تمامی عملیاتش را با عناصر آن (خطوط ، نور و رنگهای طبیعت) همگون و هماهنگ سازد.
زمین به عنوان "زمین مادر" منبع و منشا تمامی خوبی ها و زایش ها و- بقای هستی تلقی می شد.
آب نیز عنصری برای تولید و بقا محسوب می شد و برای رویاندن و ایجاد- خنکی به کار می رفت و اهمیتی تمثیلی و معنوی داشت. نگرش و اعتقادات موجود در این زمینه ، در باغهای معلق یا پردیس های بابل تجلی یافته.

مشخصات باغهای معلق بابل:امیختگی معماری با طبیعت و الهام از طبیعت
دارای محوری بودند که با دو رد یف درخت احاطه می شده و از میان آنها- جوی آبی می گذشت.
از قدیمی ترین باغهای کهن جهان می باشد ، قبل از میلاد مسیح و- همزمان با شروع سلسله پادشاهان پارسی احداث شده است ، و یکی از عجایب هفتگانه جهان محسوب می شود.
باغ مذکور به شکل هرم ساخته اند و این هرم را تراس بندی کرده و طبقات- و تراسها را از وسط پلکانهای عظیم به یکدیگر مربوط ساخته بودند.
در هر تراس درختان و درختچه ها و درختان گلدار فراوان کشت نموده بودند- تا باغ به شکل یک کوه پر درخت درآید.
این باغ نه تنها به خاطر زیبایی بلکه به خاطر پیچیدگی ساختمان و نحوه- آبیاری آن حائز اهمیت می باشد.

منابع این نوشتار
جزوه معماری با طبیعت در گذر زمان خانم هما بهبهانی
فروم ژئومپیا
عکس ها از گوگل

 

[همراهی]

مصر ویژگیهای سرزمین مصر(3500سال قبل از میلاد)

مصر ویژگیهای سرزمین مصر(3500سال قبل از میلاد)

مصر ویژگیهای سرزمین مصر(3500سال قبل از میلاد) :
طبیعت پایه الهام معماری بنای معابد مصری به شمار می رفت. به نحوی- که مونومانها (اهرام ، معابد و ...) تقلیدی از کوه و جهت نزدیکی به خورشید است ستونها تقلیدی از نخل و سر ستونها تقلیدی از گلهای نیلوفر(Lotus) و پاپیروس (Papyrus) .
معبد دیرالبحری ، نمونه ی بارزی از مهماری این دوره است که تراسهای- آن با آمفی تئاتر طبیعی آمیخته شده است.
سیستم باغسازی در مصر باستان ، قطعات مسطح مستطیل شکلی- بودند و گیاهان در آن با فرم منظمی گاشته می شدند.
باغ ها با کانالهای آبی که نخلهای کوتاهی کنار آن کاشته شده بود به- قسمتهای متعدد به صورت شطرنجی تقسیم می شدند.
طراحی این باغها تحت تاثیر عوامل اقلیمی و محیطی آنها قرار داشت و- باغها مکانی برای زندگی خصوصی محسوب می شدند.
باغ مصری دوران باستان ، الگوی مشخصی برای باغسازی در غرب بوده- است.

یونان (از قرن پنجم تا چهارم پیش از میلاد)

شیوه معماری و نوع استقرار معابد در بستر طبیعت به گونه ای بوده که به- فضا ، ابعاد و مضامین نمادین (سمبلیک) می بخشیده است.
نظم هندسی معابد ، در کنار نظم طبیعت شکل می گیرد و با آن ادغام- می شود. مانند معبد اکروپلیس در یونان (واقع روی تپه) و معبد Peastum در ایتالیا (واقع در زمین ساف).
با توجه به تفکر راسیونالیستی حاکم در این دوران ، شهرها به عنوان- ملاک زیبایی شناخته می شدند نه طبیعت و باغ ها. بر این مبنا لذت بردن از عناصر طبیعی در یونان باستان ، غیر منطقی و غیر قابل تعریف شناخته شده بود.
باغسازی بعد از اسکندر اهمیت یافت و با تسلط رومیان بر یونانیان توسعه- پیدا کرد اولین باغ عمومی یا پارک در یونان کهن احداث گردید.

معبد اکروپلیس

روم (از اواخر قرن چهارم قبل از میلاد تا قرن پنجم بعد میلاد) ویلا-باغ

1- نوسازی در منظر طبیعی ، با کاشت متقارون درختان و جستجوی فرم های هندسی برای المان های طبیعی همراه بود.
2- باغ های رومی مانند تابلوی طراحی شده ای بودند که با مجسمه قهرمانان ، فواره ، استخر و معابد آراسته می شد.
3- ویلا – باغ در این دوره بعنوان مکانی برای تفریح و اقامت اشراف در خارج از شهر فرم خاص منظر رومیان را آشکار می ساخت.
4- در "ویلا – باغ" ها عناصر معماری مثل آب ، مجسمه و ... با گیاهانی که به یاری تکنیک (Are-Topiaria) شکل می یافتند ، ترکیب می شدند. گیاهان با این تکنیک به صورت متنوعی هرس می شدند و به اشکال مکعب ، استوانه ، کره و ... در می آمدند


ویلا ادریانا

 

[همراهی]

توسعه باغسازی در قرون وسطی:قرن پنجم تا قرن پانزدهم میلادی

توسعه باغسازی در قرون وسطی:قرن پنجم تا قرن پانزدهم میلادی

توسعه باغسازی در قرون وسطی:قرن پنجم تا قرن پانزدهم میلادی-تمایز بین فرهنگ غرب و شرق
با سقوط امپراطوری روم ، به مدت دو قرن باغبانی و باغسازی افول کرد و- فقط در دیرها توسط راهب ها یا راهبه ها انجام می گرفت.
در قرن نهم و دهم میلادی به دیرها نیز توجه ای نمی شد و دوباره هنر- باغبانی فراموش شد
در قرن یازدهم میلادی "نورمن"های انگلیسی به مذهب روی آوردند و- دیرها دوباره رونق گرفت و باغبانی مورد توجه قرار گرفت
در قرن هفدهم میلادی هانری ششم پادشاه انگلستان دیرها را تعطیل- کرد و به باغسازی دیرها نیز خاتمه داد

دوران انسانگرایی (از قرن پانزدهم تا اواخر قرن شانزدهم رنسانس)ویلا-باغ-منظر

احیا دوران باستان و فراگیری روش طراحی معماری و باغسازی- کهن ، در ترکیب معماری و طبیعت این دوره ، صحنه آرایی باغ دوران باستان (استفاده از ترس بندی ها ، پله ها ، آب نماها ، مجسمه ها و بهره گیری از تکنیک Are-Topiaria) مورد تقلید و الهام طراحان واقع می شد.
ابداع تکنولوژی و منسوخ شدن سیستم تعاونی ها ، تقسیم- کار اجتماعی را با دگرگونی های نوینی همراه ساخت و معمار به عنوان طراح پذیرفته شد.
وحدت فضا بوسیله پرسپکتیو با تعیین یکی نقطه گریز مرکزی- شکل گرفت. به این طریق ، جلوه های مختلف فضا دسته بندی گردید و در یک سیستم منطقی و عقلانی نظم داده شد.
حضور منظره در آثار نقاشی به صورت توجه به طبیعت تجلی- می یابد که نمونه ی آن را می توان در تابلوهای رافائل ، لئوناردو داوینچی و بوتیچلی مشاهده کرد.
مفهوم منظر زیبا سبب به وجود آمدن "ویلا – باغ - منظر" شد- که ضرورت استقرار بنا به سوی محیط اطراف را مطرح ساخت. در طراحی این باغ ها سعی گردید در فراسوی باغ و زاویه دید ، قرار داده شوند.

ویلا مادونا

دوره باروک (قرن هفدهم)اشرافیت-ویلا-پارک
در هنر و معماری این دوره ، توجه به پرسپکتیوهای با نظم گریز- در بینهایت جایگزین فضاهای با پرسپکتیو مرکزی و محدود دوره رنسانس (قرن شانزدهم) می شود.
آثار دوره باروک از فضاهای نمایشی با پرسپکتیوهای نامحدود- تشکیل شده و ترکیبی از فضاهای متضاد ایستا و پویا را ارائه می دهند
در نقاشی های منظر این دوره محیط فیزیکی طبیعت با- مونومان های باستانی مثل معابد یا خرابه های روم باستان ترکیب شده.
اکثر هنرمندان این دوره از منظر به عنوان پس زمینه ای برای- بیان موضوع اصلی آثارشان که عمدتا بناهای باستانی ، افسانه ای و اساطیری بود ، استفاده می کردند.
باغ های این دوره با توجه به شکل گیری اشرافیت جدید به- صورت "ویلا پارک" تجلی یافته است

باغ ایتالیا:تسلط بر منظر-پرسپکتیو و دورنمایی
در ایتالیا باغهایی با وسعت بسیار زیاد و تراس بندی به نوعی- متاثر از سبکهای معماری همراه با مجسمه ها ، درختان و درختچه های دائمی و گلکاری های حاشیه ای در فضایی باز مرسوم شده بود.
باغ های ایتالیایی خود راهنمایی در قرن پانزدهم و شانزدهم- برای احداث باغها و پارکها در اروپا شد
در ایتالیا اکثر باغ ها در سراشیبی ساخته میشد تا تسلط بر منظر داشته باشند

باغ در فرانسه
عناصر والمان های باغ سازی از ایتالیا به فرانسه رفت.بر سطوح افقی عظیم با اشکال هندسی بسیار پیچیده گل کاری و چمن کاری میکردند.(پارتر)ایجاد فضای متقارن خطوط مستقیم و نقطه گریز بینهایت که تاثیر بر طراحی شهرری هم به نوعی گذاشت
از معروفترینها باغ ورسای وولوویکونت در فرانسه هستند.

باغ ورسای

 

[همراهی]

عصر روشنفکری(قرن هجدهم)

عصر روشنفکری(قرن هجدهم)

عصر روشنفکری(قرن هجدهم)پیشرفتهای فکری اجتماعی سیاسی علمی/ویلا پارک منظر شاخص این دوره

قرن هجدهم ، دوران دگرگونی عظیم اجتمایی – سیاسی ،- پیشرفت های تکنیکی ، تاریخ گرایی و باستان شناسی ، اعتقاد نامحدود به علم و دانش و ترویج فرهنگ و آموزش عمومی شناخته می شود.
فضاهای نوین شهری مثل میدان ، بلوار و ... در کنار باغهای- عمومی و گردشگاه ها شکل می گیرد. المان گیاهی وارد فضاهای شهری می شود.
-"ویلا – پارک - منظر" شاخص منظره سبزی این دوره شناخته می شود.

ویژگی های منظر در قرن هجدهم:
اصول طراحی لونوتر- (LeNotre) که بر استفاده ماهرانه از محور ، تقارن ، و پرسپکتیو نامحدود ، ترکیب تضادها و کنترل زوایای دید تاکید دارد ، با طراحی فضاهای شهری این دوره هثل میدان ، خیابان ، گردشگاه ها و ... تاثیر چشمگیری نهاد.
احداث میادین شهری-
- رواج المان گیاهی

باغ سازی انگلستان باغ های رسمی و هندسی طبیعی و سبک ازاد
سالهای میانی قرن هفدهم دوران انقلاب بود تجرابه گرایی که- جنبش فلسفی بود توانست علم را منقلب کند و تاثیر عمیق بر طراحی باغ داشته باشد.
از ویژگی های اصلی قرن هجدهم به کارگیری سبکهای- باستانی بود.
-جنبش "هنر و پیشه" از سال 1890 میلادی
دهه 1990 میلادی معماران مطالعه نظم های کلاسیک را- دوباره از سر گرفتند. طراحان باغ نیز الهامات جدیدی از معانی ، و پیکر نگاری و کنایه کسب کردند.


باغ هندسیdezallier

باغ استارهد

باغ سازی خاور دور:
باغ های اولیه در ژاپن بسیار ساده و از مجموعه آبگیرها ،- جزیره ها و نهرها تشکیل شده بود.
در طرحهای هر قسمتی از باغ نمایانگر گوشه ای از طبیعت- است.
توجه به اشکال مختلف سنگها و طرز قرار گرفتن آنها ، آب ،- گیاهان زینتی و ایجاد رابطه خاص بین آنهاست.
در طبیعت باغهای ژاپنی یک سنگ کاملا منظم و صاف بکار- نمی رود بلکه اشکال نامنظم و سطوح مختلف سنگهاست که زیبایی را ایجاد می کند.
شکل قرار گرفتن سنگها خود نشانه حرف ، معنا ، یا سمبلی- است.
سنگهای بزرگ و بلند نشانه کوه ، سنگهای تیره با شکستگی- های مختلف را به معنای آتش ، سنگهای کوچک صاف و یا گرد را به معنای تپه و سنگهای مستطیلی شکل و صیقلی را به مفهم آبهای آرام می دانند.
مواد اصلی در خاور دور شامل سنگ و آب (آبگیر ، آبشار ،- مرداب ، نهرهای کوچک همراه با پل)می باشد. کفپوشهای پیاده روها را از سنگ ، قلوه سنگ و یا سنگهای شکل گرفته شده تزئین می کنند.

 

[همراهی]

دوران ایران باستان (قرن پنجم پیش از میلاد تا قرن هفتم بعد از میلاد)

دوران ایران باستان (قرن پنجم پیش از میلاد تا قرن هفتم بعد از میلاد)

دوران ایران باستان (قرن پنجم پیش از میلاد تا قرن هفتم بعد از میلاد)باغ-بهشت و باغ-شهر

این دوران با حکومت هخامنشیان واشکانیان و ساسانیان همراه است و طی ان مفاهیم باغ-بهشت و باغ-شهر رابطه بین طبیعت راتعیین میکند
این مفاهیم نماد خنکی حاصلخیزی منشائ هستی و افرینش محسوب میشدند.
باغ تصویری از جهان جاودانه بوده
دارای اصل تقارن وبه وسیله دیوار محصور بوده است.
باغ-بهشت ها نمایانگر یگانگی اسمان و زمین بودند وبا ایجاد نظم در زمین نظم خدایی جستجو میشد.

*طبق کتاب معماری با طبیعت در گذر زمان خانم هما بهبهانی این دوره بعد از روم میباشد

باغ پاسارگاد