دوم فروردین ماه، روز جهانی آب گرامی باد
دوم فروردین ماه، روز جهانی آب گرامی باد
دوم فروردین ماه، روز جهانی آب گرامی باد
سازمان ملل متحد، روز جهانی آب در سال 2011 میلادی را " آب برای شهرها: پاسخ به چالش شهرنشینی" نام گذاری کرده است.
به گزارش شبکه خبری آب ایران، شعار روز جهانی آب، دوم فروردین ماه 1390 برابر با 22 مارس سال 2011 میلادی، "آب برای شهرها: پاسخ به چالش شهرنشینی" است و هدف از انتخاب این شعار، متمرکز کردن توجه بین المللی و تشویق دولت ها، سازمان ها، جوامع و افراد برای حضور فعال و مسئولیت پذیری بیشتر در زمینه مدیریت آب شهری است.
روز جهانی آب اولین بار در سال 1992، در بیست و یکمین دستور جلسه کنفرانس (محیط زیست و توسعه سازمان ملل UNCED) در شهر ریودوژانیرو برزیل رسما مطرح شد.
در این کنفرانس از کلیه کشورها خواسته شد تا در راستای اجرای بیانیه 21 سازمان ملل، این روز را به عنوان روز ترویج و آگاه سازی مردم در مورد آب اختصاص داده و از طریق پخش و اشاعه نشریات و برگزاری کنفرانسها، سمینارها و نمایشگاهها در گرامیداشت آن بکوشند.
علاوه بر کشورهای عضو سازمان ملل، بسیاری از سازمانهای غیردولتی NGO ها مسائلی از قبیل چگونگی دستیابی بیش از یک میلیارد نفر به آب شرب سالم و یا نقش زن و مرد در خانواده برای دستیابی به آب سالم را پررنگ تر میکند.
همچنین آژانسی از سوی سازمان ملل برای هماهنگی مسائلی در مورد روز جهانی آب تعیین میشود که بسیاری از مسائل را در مورد منابع آبی منعکس میکند. بخش امور اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل (UNDESA)، دهه 2005 تا 2015 را با عنوان "آب برای زندگی" معرفی کرده است.
این دهه با هدف جهانی "تمرکز بیشتر روی موضوعات مربوط به آب" آغاز شده که تلاش برای استفاده از مشارکت زنان در فعالیتهای توسعه مرتبط با آب و همکاری در همه سطوح برای دستیابی به اهداف مربوط به آب در اعلامیه هزاره و برنامه نشست جهانی توسعه پایدار در ژوهانسبورگ را شامل میشود.
از سال1993هر سال یک شعار جدید درباره مسائل حیاتی و حساس آن زمان برگزیده میشود تا فعالیتهای جامعه بر پایه آن شعار شکل گیرد. از سال 1994 تاکنون عنوانهای ویژه روزهای جهانی آب به ترتیب زیر بوده است:
1994: آب و دغدغههای همگانی؛ 1995: آب و زنان؛ 1996: آب و شهرهای تشنه؛ 1997: آب جهان، آیا کافیست؟؛ 1998: آب زیرزمینی، گنجینه پنهان؛ 1999: همه در پایین دست رودخانهها زندگی میکنند؛ 2000: آب برای قرن 21؛ 2001: آب برای سلامت؛ 2002: آب برای توسعه؛ 2003: آب برای آینده؛ 2004: آب و بلایا؛ 2005: آب برای زندگی؛ 2006: آب و فرهنگ؛ 2007: سازگاری با کم آبی؛ 2008: آب و سلامت؛ 2009: آب های مشترک، فرصتهای مشترک و 2010: آب پاک برای جهان سالم.
آب و آبیاری در ایران پیشینههای فراتری از تاریخ مدرن دارد و بر خلاف بسیاری از مناطق دنیا، وضعیت جغرافیایی و آب و هوایی در ایران به گونهای نبوده است که آب در محل تجمع مردم، مهیا و در دسترس باشد.
به این سبب ایرانیان در طول تاریخ همواره کوشیدهاند تا آب را تامین و در کنار خود قرار دهند. بیشتر ادیان الهی آب را اولین پدیدهای میدانند که خداوند خلق کرده است. در اعتقاد یهودیان آب ماده اولیه خلقت بوده و بدین منظور مراسم خاص آب پاشی در میان آنها مرسوم است. ارامنه نیز علاوه بر پذیرش هر آنچه در تورات آمده، آب را مظهر پاکی میدانند. در بین زرتشتیان نیز آب مورد ستایش بوده به طوری که روز دهم آبان(آبان روز)، جشن آبانگان است. ایرانیان قدیم در این روز در کنار چشمه و آب میرفتند و نیایش و سرودهای دینی را میخواندند و شادی میکردند و برای این نعمت بزرگ که برای آشامیدنی و نظافت، رشد و نمو نباتات و رفع سایر نیازهاست، سپس شکر خدا را به جا میآورند.
در دین اسلام نیز احادیث بسیاری برای پیشگیری از آلوده ساختن آب در اسلام آمده است. قداست آب و حفاظت از آن تا آنجا با فرهنگ و آیین و مذهب ایرانیان آمیخته است که حتی امروز نیز سوگند خوردن به آب در بین روستاییان مرسوم است. هیچ مراسم مذهبی و فرهنگی را نمیتوان سراغ گرفت که در آن نشانی از آب به عنوان تبرک وجود نداشته باشد. مورخان، تمدن ایرانیان باستان را هیدرولیک و آبی و اخلاق آنها را اخلاق آبی ذکر کردهاند. ایرانیان همیشه با دیده احترام به آب نگریستهاند و هنوز هرجا که آبادانی است در پیوند ناگسستنی با آب میباشد.
از تقدس آب نزد ایرانیان همین بس که میهن و زادگاه را آب و خاک مینامند. با وجود توجه خاص ملل مختلف به آب، سالانه حدود 2 میلیارد نفر در جهان به علت آلودگی آب ها دچار بیماریهای مرتبط با آن میشوند که ایران نیز میتواند سهمی از این آمار داشته باشد. با توجه به رشد میزان مصرف فعلی آب و همچنین کاهش منابع آبی و عدم توفیق در ایجاد منابع آب جدید بی شک در دهه آینده، بحرانی با شدت و تهدید جدیتری را در جهان شاهد خواهیم بود، کشور ما نیز از این حیث مستثنی نیست و حتی با توجه به شاخصهایی که ما در کشورمان داریم، وضعیت نامطلوب تر و حتی بحرانی تر از آن چیزی است که در دنیا مطرح میشود.
با توجه به معضلات موجود آب کشور ما فقط با حفظ و صیانت از منابع آب موجود و جلوگیری از آلودگی آن و نیز مدیریت صحیح مصرف آب میتوانیم بحران آب در دهههای آینده را کمی آسان تر پشت سر بگذاریم.