دانستنی‎های معماری

[roya_arch]

دانستنی‎های معماری ـ 1



Architectural Generalities

Architectural Knowables - 1



o آیا می‎دانید منبع این گفته كجاست؟ «اگر بنایی خانه‎ای را ساخته ... و خانه ساخته‎شده توسط او، فروریخته و باعث مرگ صاحب خانه شده است، آن بنا باید اعدام شود.»

þ قانون حمورابی (1800 قبل از میلاد، بابل)



o آیا می‎دانید چه كسی هرم بزرگ (Great Pyramid) را در گیزا (Giza) طراحی كرده است و پس از ساخت این هرم، از این طراح چگونه در میان مصریان یاد می‎شد؟

þ هرم بزرگ در گیزا توسط ایمهوتپ (Imhotep) طراحی شد كه از طرح او در تمام هرم‎های بعدی الگوبرداری شده است. مصریان تا هزاران سال بعد از وی به عنوان خدا یاد می‎كردند و او را می‎ستودند.



o ایكر (acre) كه در فارسی به جریب فرنگی ترجمه شده، یكی از واحدهای اندازه‎گیری مساحت است كه حتماً در توضیح پروژه‎های خارجی با آن مواجه شده‎اید. آیا می‎دانید یك ایكر معادل چند فوت مربع و یك هكتار معادل چند ایكر است؟

þ هر ایكر 43560 فوت مربع و هر هكتار 471/2 ایكر است.



o آیا می‎دانید سبك آرت نوو (Art Nouveau) یا جنبش هنر نو به چه دهه‎هایی مربوط می‎باشد و اسم آن از كجا سرچشمه گرفته است؟

þ سبك آرت نوو به دهه‎های 1880 و 1890 مربوط است. Art Nouveau نام مغازه‎ای در پاریس بود كه بر خلاف مغازه‎های آن زمان، در آن اشیاء مدرن و نوظهور فروخته می‎شد. نام این مغازه به جنبشی تعلق گرفت كه به جای تقلید از گذشته، در پی ابداع احجام و فرم‎های جدید بود. سبك آرت نوو در دهه 1880، از تولید كتاب و طراحی پارچه در انگلستان آغاز گردید.



o آیا می‎دانید سبك معماری مربوط به هریك از معماران زیر چیست؟

الف. جان راسكین (John Ruskin)

ب. توماس جفرسون (Thomas Jefferson)

ج. آنتونی گائودی (Antonio Gaudi)

د. جیمز رنویك (James Renwick)


þ الف. گوتیك (Gothic)

ب. نئوكلاسیك (Neo Classical)

ج. آرت نوو (Art Nouveau)
د. رومانسك (Romanesque)



معمار باشی

 

[roya_arch]

دانستنی‎های معماری

دانستنی‎های معماری

Architectural Generalities

Architectural Knowables - 6



o آیا می‌دانید از افزودن كربن به آهن، كدام ماده ساختمانی بدست می‌آید؟

þ اگر محصول نهایی دارای حداقل 2 درصد كربن باشد، ماده بدست آمده چدن است.



o چدن، یكی از رهاوردهای انقلاب صنعتی، ماده‌ای خوش‌فرم و مقاوم در برابر آتش است كه در قرن نوزدهم خلق سازه‌هایی ظریف، مرتفع و تارمانند را امكان‌پذیر ساخت، از این‌رو، سه دهه از این قرن، دوران اوج كاربرد چدن در ساختمان‌سازی بود. آیا می‌دانید چه عاملی باعث كاهش محبوبیت این ماده ساختمانی شد؟

þ عصر طلایی چدن با قصر بلورین (Crystal Palace) لندن در سال 1851 شروع شد و با ابداع تیرآهن‌های نوردشده در اواخر دهه 1870، كاربرد آن رو به افول نهاد و در نهایت پیشرفت‌های سریع بعدی در زمینه تكنولوژی فولاد، به پایان استفاده گسترده از چدن، به عنوان یك ماده ساختمانی متداول، انجامید.



o در ماه مه سال 1851، مراسم باشكوه افتتاحیه نمایشگاه بزرگ كارهای صنعتی ملل جهان در قصر بلورین در هایدپارك لندن برگزار گردید. آیا می‌دانید معمار قصر بلورین چه كسی بود و دو ماده ساختمانی عمده بكار رفته در آن كدام بودند؟

þ قصر بلورین توسط جوزف پاكستون (Joseph Paxton)، معمار گلخانه‌ساز انگلیسی، با استفاده از شیشه و چدن طراحی شد. بخاطر ماهیت مصالح اصلی بنا، بسیاری از بازدیدكنندگان اولیه انتظار فروپاشی این سازه عظیم، اما بسیار ظریف را داشتند. قصر بلورین كه قطعات آن در بیرون سایت ساخته شده و در هاید پارك روی هم سوار شدند، به ترویج كاربرد چدن اكسپوز و تزیینی كمك فراوانی كرد.



oآیا می‌دانید شاهزاده نقره‌ای، خدای سپید شماره دو و مسیو خلوص القاب كنایه‌آمیز كدامیك از معماران مشهور هستند و از سوی چه كسی به آنها اطلاق شده است؟

þدر سال 1981، روزنامه‌نگار و نویسنده‌ای بنام تام ولف (Tom Wolfe) با انتشار كتاب از خانه ساختمان تا خانه خودمان (From Bauhaus to our House)، با جسارت و صراحت و با بهره‌گیری از نوشتاری فكاهی ـ تراژیك، به تعرض علنی و مستقیم به معماری مدرن و معماران آن ‌پرداخت. وی در این كتاب پیشگامان معماری مدرن یعنی والتر گروپیوس، میس ون‌دررو و لوكوربوزیه را با طنزی تلخ مورد انتقاد قرار ‌داد و هر یك را به طعنه به نامی خواند: والتر گروپیوس را شاهزاده نقره‌ای (خدای سپید شماره یك) خواند كه ظاهراً نامی است كه پل كله (Paul Klee)، نقاش معروف و استاد مدرسه باوهاوس، در اشاره به منش و تفرعن گروپیوس به وی داده بوده است؛ میس را به دلیل اقتدار و رهبری بی‌ چون و چرای او در میان مریدانش، خدای سپید شماره دو ‌نامید و لوكوربوزیه را به سبب توجه و گرایش این معمار به فرم‌های ساده و خالص، مسیو خلوص ‌خواند.



oآیا می‌دانید این سخن از كیست؟ «من نمی‌خواهم خوب باشم، من می‌خواهم جالب توجه باشم.»

þ فیلیپ جانسون

 

[سـعید]

دانستنی‎های معماری

برخی از محققان نظیر پروفسور ویلبر معتقدند كه اجرای هر طرح معماری به سه عنصر اجتماعی بستگی دارد. آیا می‎دانید این سه عنصر كدامند؟
þ 1. جامعه‎ای كه به آن طرح نیازمند است.
2. شخص یا اشخاصی كه از اجرای طرح حمایت می‎كنند و هزینه مالی آن را متعهد می‎شوند.
3. معمار یا استادكارانی كه طرح را اجرا می‎كنند.

o آیا می‎دانید نام كهن‎ترین مسجد ایران چیست و معماری آن از چه عناصر و ویژگی‌هایی برخوردار است؟
þ مسجد جامع فهرج (روستایی در دوازده كیلومتری شرق جاده یزد ـ كرمان) كه قدمت آن به قرن اول هجری می‎رسد، كهن‎ترین مسجد ایران است. شكل عمومی بنای این مسجد ساده می‌باشد و تنها نقوش ساده و زیبایی از هنر گچ‎بری زینت‎بخش دیوار شرقی آن است. عناصر اصلی معماری این مسجد عبارتند از: حیاط، شبستان، راهرو و مناره. میانسرای مسجد از جنوب به سه دهانه شبستان، از شرق و غرب هریك به دو دهانه ایوان و از سمت شمال به چهار صفه محدود می‎شود. پوشش صفه‎ها ساده و به شكل نیم‎گنبد است. مناره مسجد را در قرون بعد، احتمالاً قرن چهارم هجری ساخته‎اند. همچنین ورودی اصلی مسجد در كنار مناره، بعدها به مسجد اضافه شده است. ویژگی‎های خاص معماری این مسجد از قبیل شكل طاق‎ها و قوس‎ها، نوع جزییات تزیینی و نیز مصالح بكاررفته در آن كه خشت‎هایی به ابعاد 5×32×32 سانتی‎متر هستند، ثابت می‎كند كه معماری ساسانی و تزیینات آن، منبع الهام‎ معماران ایرانی قرون اولیه هجری در مسجدسازی بوده است.


o آیا می‎دانید طراحی و معماری بدیع‎ترین و زیباترین بناهای قدیمی نیمه دوم قرن سیزدهم هجری كاشان كه از ظرایف و دقایق چشم‎نوازی برخوردار هستند، بناهایی همچون خانه طباطبایی‎ها، خانه بروجردی‎ها، خانه و كاروانسرای امین‎الدوله، توسط چه كسی انجام گرفته است؟
þ استاد علی مریم كاشانی



o آیا می‎دانید تزیینات چهارگانه معماری دوره اسلامی ایران كدامند؟
þ سنگ‎كاری، آجركاری، گچ‎بری و كاشیكاری



o در معماری دوره اسلامی ایران، قرن پنجم هجری به بعد یادآور روی آوردن هنرمندان كاشیكار به شیوه‎های مختلف تزیینی كاشی در بنا بصورتی بسیار متنوع است. كاشی یكرنگ یكی از این شیوه‎هاست كه در اوایل دوره اسلامی زینت‎بخش بسیاری از بناها بوده است. آیا می‎دانید معماران ایرانی به چه صورت از كاشی یكرنگ در معماری این دوره استفاده كرده‎اند؟

þ معماران ایرانی از اوایل دوره اسلامی در پوشش آجر با لعاب یكرنگ پیشقدم و مبتكر بوده‎اند و در رنگ‎آمیزی، كاشی آبی‎رنگ فیروزه‎ای را بیش از سایر رنگ‎ها مورد توجه قرار داده و همراه با آجر از كاشی فیروزه‌رنگ استفاده كرده‎اند و به نحوی مانند نشانیدن نگین انگشتری، تكه‎های رنگین كاشی را به اشكال هندسی در اندازه‎های مختلف میان آجرهای قالب‌زده و یا در بین آجرهای تزیینی به صورت كتیبه‎های كوفی قرار داده‎اند. از نمونه‎های اولیه كاشی لعابدار یكرنگ می‎توان از دو قطعه كاشی باقیمانده از یك كتیبه یاد كرد كه از یكی از شهرهای معروف دوره اسلامی به نام «جرجان» به دست آمده و تاریخ آن اواخر قرن چهارم هجری است.