سیلااااااااااااااااااااااام

آذربایجان، نامی پرآوازه در تاریخ ایران است. اسناد و منابع بسیار تاریخی و کهن ، از سنگ نبشته های به جا مانده گرفته تا اوستا و تورات و کتاب های مورخان یونان باستان مانند هرودوت و گزنفون و استرابون و دیگر تاریخ نویسان و پژوهندگان، همگی بر این نکته اتفاق نظر دارند که مردم ماد ( آذربایجان) در تبار و هویت ملی و فرهنگی و تاریخی، زبان و دین و عادات و رسوم با دیگر اقوام ایرانی یگانه و مشترکند.
در کتاب بُندهشن ( اوستا)- این کهن ترین سند – آمده است که آذربایجان را در زمان زرتشت « ایرانویچ» می گفتند و زرتشت از زادگاه خود آذربایجان یا ایرانویچ به شیوه پیامبران مهاجرت کرد و جهت ترویج دین خود به خوارزم رفت.
نام دیگر آذربایجان، « آذرگشسب» بود که از نام آتشکده مقدس آذرگشسب در شهر « شیز» یا « تخت سلیمان» گرفته شده است.
از سه نام باستانی آذربایجان یعنی «ایرانویچ» ، « آذرگشسب» و «ماد کوچک» که بگذریم به آخرین نام ماندگار آن یعنی « آتورپاتگان» می رسیم.
ریشه نام آذربایجان یا آتورپاتگان از «آتروپاتن »، «آتروپات» و « آذرپات» به معنی «پاسدار آتش» است. اُتروپاتن لقب هر یک از سه ساتراپ ( استاندار) هخامنشی این ایالت بود، زیرا آذربایجان جایگاه بزرگ ترین و مقدس ترین آتش ایزد افروخته به نام آذرگشسب بود که در دو جای معروف قرار داشت ؛ یکی در باکو و دیگری در شیز مراغه ( تخت سلیمان).