چگونه حمام کنيم؟
مادربزرگ‌ها مي‌گويند «مادر جان، كيسه بكش تا چركت در بياد و سبك بشي» ولي سه سوت دوش گرفتن و پريدن در ماشين و رفتن سر كار اين حرف‌ها را بر نمي‌دارد. ولي وقتي در راه برگشتن از سر كار از جلوي فروشگاه‌هاي خوش آب و رنگي مي‌گذري كه لوازم حمام كردن را مي‌فروشند و انواع صابون‌ها، شامپو‌ها و مواد معطركننده وان به شما چشمك مي‌زنند، وسوسه مي‌شوي يك سري از اين وسايل بخري و پس از يك روز سخت كاري در آب داغ وان دراز بكشي. با دكتر طباطبايي، متخصص پوست و مو در باره روش‌هاي صحيح حمام كردن به گفتگو نشسته‌ايم.
سلامت : آقاي دكتر، بهتر است دوش بگيريم يا در وان بخوابيم؟
تفاوت چنداني با هم ندارند. فقط از نظر بهداشتي متفاوت‌اند. به طور معمول وقتي دوش مي‌گيريد، آب روي سر و بدن‌تان جاري مي‌شود و پوست و موي‌تان را مي‌شويد و مي‌رود. اين آبي است كه جريان دارد و از آب لوله‌كشي شهر بوده و پاكيزه است. ولي وقتي آب را در وان پر مي‌كنيد و در آن دراز مي‌كشيد، اين آب راكد است و امكان آلودگي آن وجود دارد و مقداري از چرك بدن فرد وارد آب وان مي‌شود. از طرف ديگر، وقتي دوش مي‌گيريد آب كمتري استفاده مي‌شود تا بخواهيد براي حمام كردن تمام اعضاي خانواده وان را از آب پر و خالي كنيد. همچنين شستشوي كامل بدن و اعمال بهداشتي زير دوش راحت‌تر است.
سلامت : كدام بهداشتي‌تر است؟
دوش گرفتن. به دو دليل، چون وقتي فرد در وان دراز مي‌كشد مقداري از چرك و آلودگي‌هاي سطح بدنش وارد آب راكد وان مي‌شود كه اين آب وان را آلوده مي‌كند. از سوي ديگر، وقتي حمام فرد تمام مي‌شود و آب وان خالي مي‌شود، مقداري از اين آلودگي‌ها به ديواره‌هاي وان مي‌چسبد. وقتي يكي ديگر از اعضاي خانواده كه مي‌خواهد به عنوان نفر بعدي حمام كند وان را از آب پر كند، اين آلودگي‌ها دوباره وارد آب شده و آب را آلوده مي‌كند.
سلامت : خوب بايد چه كرد؟
بايد اعضاي خانواده‌اي كه از وان براي حمام كردن استفاده مي‌كنند، به رعايت بهداشت وان كه وسيله‌اي عمومي به حساب مي‌آيد توجه كافي داشته باشند. هر نفر پس از استحمام ديواره‌هاي وان را با وسيله‌اي زبر از آلودگي‌ها پاك و ضد عفوني كند تا براي استفاده نفر بعدي آماده باشد.
سلامت : كيسه و سفيدآب چطور؟ واقعا كيسه كشيدن چرك‌ها را از روي پوست پاك مي‌كند؟
ما به هيچ وجه استفاده از كيسه و سفيدآب را توصيه نمي‌كنيم چون باور‌هايي كه درباره آن در فرهنگ ما وجود دارد، غلط است. ما با كيسه كشيدن مي‌خواهيم به زور طبقه سطحي پوست را كه لايه شاخي نام دارد، از سطح پوست برداريم و خيلي‌ها وقتي به اصطلاح با كيسه چرك مي‌كنند تصور مي‌كنند اين چرك‌ها هستند كه از پوست خارج شده‌اند، درحالي كه اين لايه‌اي از پوست است كه شما به زور كنده‌ايد. وجود لايه شاخي پوست كه سطح آن را مي‌پوشاند و لايه‌اي مرده از سلول‌هاي پوستي است، براي حفاظت لايه‌هاي زيرين پوست كه زنده‌اند لازم است.
سلامت : پس پيشنهاد شما چيست؟
استفاده از يك ليف نرم و صابون بهترين است. يك ليف نرم براي برداشتن عرق از سطح پوست كافي است. با استفاده از يك ليف نرم آن بخش از سلول‌هاي سطحي پوست كه آمادگي جدا شدن از سطح پوست را دارند، برداشته شده و مي‌ريزند. بنابراين لازم نيست شما با يك كيسه زبر و سفيدآب زبرتر و با فشار دست به جان طبقه سطحي پوست‌تان بيفتيد چون اين كار سلامت پوست و نقش حفاظتي آن را به خطر مي‌اندازد.
سلامت : بعضي‌ها در يكبار حمام رفتن، سه بار سرشان را شامپو مي‌كنند. اين كار درست است؟
اين شامپو كردن فرمول خاصي دارد. اگر شما پوست طبيعي يا مايل به چرب داريد كه اغلب جوان‌ها چنين پوستي دارند، از اين فرمول مي‌توانيد استفاده كنيد. اگر هر روز به حمام مي‌رويد بايد يك بار شامپو كنيد. اگر يك روز در ميان به حمام مي‌رويد بايد دو بار شامپو كنيد و اگر سه روز يك بار حمام مي‌كنيد بايد سه بار شامپو كنيد يعني به ازاي هر روز بايد يك بار شامپو بزنيد. ولي بهتر است، با فواصل كمتري به حمام برويد تا كمتر شامپو بزنيد. پس اگر هر روز حمام برويد و يك بار شامپو بزنيد، بهتر از سه روز در ميان سه بار شامپو زدن است.
سلامت : درباره كساني كه پوست خشك دارند چطور؟
كساني كه پوست طبيعي مايل به خشك دارند بايد بر حسب خشكي موهايشان يك روز در ميان يا دو روز در ميان به حمام بروند و تعداد دفعات شامپو زدن را كمتر كنند. كساني كه به دليل پيري پوست و موهايشان خشك شده است مي‌توانند هر روز حمام كنند ولي هر روز شامپو نكنند و با آب تنها دوش بگيرند. بهتر است به دليل خشكي پوست و مويشان دو يا سه روز يك بار شامپو بزنند.
سلامت : و توصيه آخر؟
نكته آخر اين است كه پس از استحمام فاصله ميان انگشتان پا به طور كامل خشك شود. به دليل اينكه پس از شستن پا، اغلب رطوبت ميان انگشتان پا باقي مي‌ماند و اين رطوبت مستعد پرورش قارچ‌هايي در اين محيط مي‌شود كه از موارد بيماري‌زا است و همچنين به سفيد شدن و ليچ شدن ميان انگشتان پا منجر مي‌شود، براي پيشگيري از اين مشكل بايد پا را پس از شستن، خوب خشك كرده و سپس از جوراب و كفش استفاده كنيد.تفاوت چنداني با هم ندارند. فقط از نظر بهداشتي متفاوت‌اند. به طور معمول وقتي دوش مي‌گيريد، آب روي سر و بدن‌تان جاري مي‌شود و پوست و موي‌تان را مي‌شويد و مي‌رود. اين آبي است كه جريان دارد و از آب لوله‌كشي شهر بوده و پاكيزه است. ولي وقتي آب را در وان پر مي‌كنيد و در آن دراز مي‌كشيد، اين آب راكد است و امكان آلودگي آن وجود دارد و مقداري از چرك بدن فرد وارد آب وان مي‌شود. از طرف ديگر، وقتي دوش مي‌گيريد آب كمتري استفاده مي‌شود تا بخواهيد براي حمام كردن تمام اعضاي خانواده وان را از آب پر و خالي كنيد. همچنين شستشوي كامل بدن و اعمال بهداشتي زير دوش راحت‌تر است.
سلامت : كدام بهداشتي‌تر است؟
دوش گرفتن. به دو دليل، چون وقتي فرد در وان دراز مي‌كشد مقداري از چرك و آلودگي‌هاي سطح بدنش وارد آب راكد وان مي‌شود كه اين آب وان را آلوده مي‌كند. از سوي ديگر، وقتي حمام فرد تمام مي‌شود و آب وان خالي مي‌شود، مقداري از اين آلودگي‌ها به ديواره‌هاي وان مي‌چسبد. وقتي يكي ديگر از اعضاي خانواده كه مي‌خواهد به عنوان نفر بعدي حمام كند وان را از آب پر كند، اين آلودگي‌ها دوباره وارد آب شده و آب را آلوده مي‌كند.
سلامت : خوب بايد چه كرد؟
بايد اعضاي خانواده‌اي كه از وان براي حمام كردن استفاده مي‌كنند، به رعايت بهداشت وان كه وسيله‌اي عمومي به حساب مي‌آيد توجه كافي داشته باشند. هر نفر پس از استحمام ديواره‌هاي وان را با وسيله‌اي زبر از آلودگي‌ها پاك و ضد عفوني كند تا براي استفاده نفر بعدي آماده باشد.
سلامت : كيسه و سفيدآب چطور؟ واقعا كيسه كشيدن چرك‌ها را از روي پوست پاك مي‌كند؟
ما به هيچ وجه استفاده از كيسه و سفيدآب را توصيه نمي‌كنيم چون باور‌هايي كه درباره آن در فرهنگ ما وجود دارد، غلط است. ما با كيسه كشيدن مي‌خواهيم به زور طبقه سطحي پوست را كه لايه شاخي نام دارد، از سطح پوست برداريم و خيلي‌ها وقتي به اصطلاح با كيسه چرك مي‌كنند تصور مي‌كنند اين چرك‌ها هستند كه از پوست خارج شده‌اند، درحالي كه اين لايه‌اي از پوست است كه شما به زور كنده‌ايد. وجود لايه شاخي پوست كه سطح آن را مي‌پوشاند و لايه‌اي مرده از سلول‌هاي پوستي است، براي حفاظت لايه‌هاي زيرين پوست كه زنده‌اند لازم است.
سلامت : پس پيشنهاد شما چيست؟
استفاده از يك ليف نرم و صابون بهترين است. يك ليف نرم براي برداشتن عرق از سطح پوست كافي است. با استفاده از يك ليف نرم آن بخش از سلول‌هاي سطحي پوست كه آمادگي جدا شدن از سطح پوست را دارند، برداشته شده و مي‌ريزند. بنابراين لازم نيست شما با يك كيسه زبر و سفيدآب زبرتر و با فشار دست به جان طبقه سطحي پوست‌تان بيفتيد چون اين كار سلامت پوست و نقش حفاظتي آن را به خطر مي‌اندازد.
سلامت : بعضي‌ها در يكبار حمام رفتن، سه بار سرشان را شامپو مي‌كنند. اين كار درست است؟
اين شامپو كردن فرمول خاصي دارد. اگر شما پوست طبيعي يا مايل به چرب داريد كه اغلب جوان‌ها چنين پوستي دارند، از اين فرمول مي‌توانيد استفاده كنيد. اگر هر روز به حمام مي‌رويد بايد يك بار شامپو كنيد. اگر يك روز در ميان به حمام مي‌رويد بايد دو بار شامپو كنيد و اگر سه روز يك بار حمام مي‌كنيد بايد سه بار شامپو كنيد يعني به ازاي هر روز بايد يك بار شامپو بزنيد. ولي بهتر است، با فواصل كمتري به حمام برويد تا كمتر شامپو بزنيد. پس اگر هر روز حمام برويد و يك بار شامپو بزنيد، بهتر از سه روز در ميان سه بار شامپو زدن است.
سلامت : درباره كساني كه پوست خشك دارند چطور؟
كساني كه پوست طبيعي مايل به خشك دارند بايد بر حسب خشكي موهايشان يك روز در ميان يا دو روز در ميان به حمام بروند و تعداد دفعات شامپو زدن را كمتر كنند. كساني كه به دليل پيري پوست و موهايشان خشك شده است مي‌توانند هر روز حمام كنند ولي هر روز شامپو نكنند و با آب تنها دوش بگيرند. بهتر است به دليل خشكي پوست و مويشان دو يا سه روز يك بار شامپو بزنند.
سلامت : و توصيه آخر؟
راستي خانوم دکتر موهاي من خشکه بايد چه شامپويي استفاده کنم؟؟
