● رصدخانه هاي مهم جهان
الف) رصدخانه پولکوفو روسيه. يکي از معروفترين و قديمي ترين رصد خانه هاي دنيا است و در گذشته، اغلب آن را «پايتخت ستاره شناسي دنيا» مي ناميدند. هنگامي که در سال ۱۸۳۹ م. رصدخانه پولکوفو گسترش يافت، ابزار آن عبارت بودند از يک تلسکوپ شکستي مجهز به دهانه ۳۸ سانتي متري که فرانهوفر نور شناس نامي، عدسي هاي آن را تراشيد. بعدا يک تلسکوپ ۷۶ سانتي متري با فاصله کانوني ۱۴ متر به رصدخانه افزوده شد. در سال ۱۲۹۴ / ۱۹۱۵م. يک تلسکوپ بازتابي يک متري و يک تلسکوپ شکستي ۸۲ سانتي متري براي رصدخانه سفارش داده شد.
جنگ جهاني دوم کار را در رصدخانه پولکوفو متوقف کرد و به تخريب کامل آن انجاميد.
اين رصدخانه در مدت محاصره لنينگراد در خط مقدم واقع شده بود. عدسي هاي گران بها و بسياري از ابزارها به لنينگراد منتقل شد. هر چند که ابزار زيادي منهدم شد، اما عدسي ۷۶ سانتي متري تلسکوپ شکستي سالم باقي ماند. در ۱۱ مارس ۱۳۲۴ / ۱۹۴۵م. دولت اتحاد شوروي – روسيه – تصميم به بازسازي رصد خانه گرفت. طولي نکشيد که رصدخانه پولکوفو، بار ديگر در زمره يکي از رصدخانه هاي عمده شوروي – روسيه – در آمد و در حال حاضر بزرگترين تلسکوپ دنيا يعني تلسکوپ آيينه اي ۶ متري زلنچوکسکايا در آن وجود دارد و مورد استفاده محققين مي باشد.
ب) رصدخانه پالومار. کوه پالومار به ارتفاع ۱۷۰۶ متر از قبل به عنوان مکاني مناسب براي برپايي چيزي که بعدا به رصدخانه کوه ويلسون در آمريکا معروف شد، در نظر گرفته شد. اما، اين ايده در آن هنگام به سبب موانع راه سازي محل رصدخانه مسکوت مانده بود. اين کوه براي محل نصب تلسکوپ عظيم جديد انتخاب شد، زيرا هم به دليل فاصله اي که تا شهر مرکزي مهم لس آنجلس داشت و هم با يک رشته تپه از آن جا جدا مي شد، حتي امروز نيز آسمان شب هاي آن هنوز نسبتا تاريک است. اين رصدخانه شامل يک تلسکوپ انعکاسي است که قطر آينه آن پنج متر است. ضخامت سطح آينه در قسمت جلو فقط ۱۰ سانتي متر است، حال آن که ضخامت کلي آن در قسمت ميله ها ۶۰ سانتي متر است. لوله اصلي تلسکوپ هيل با ۵/۶ متر قطر و ۱۸ متر طول، به ظاهر سنگين است. اندازه اين ابزار از آن جا آشکار مي شود که مرکز کانون کاسگرين آينه سوراخ بزرگي به قطر يک متر دارد. کل وزن قسمت قابل حرکت ۵۳۰ تن است، اما ياتاقان هاي روغني و سيستم تعليق و توازن آن باعث مي شوند که تنها موتور هاي کم قدرت براي نشانه روي و رديابي تلسکوپ به کار روند. در اين رصدخانه، گنبد ۱۰۰۰ تني نيز که به طور خودکار، همراه تلسکوپ مي چرخد نيز اندازه چشمگيري دارد. از بلند ترين نقطه آن تا کف گنبد ۳۰ متر فاصله دارد و بنابراين، با ارتفاع يک ساختمان دوازده طبقه برابري مي کند.
علاوه بر تلسکوپ بزرگ هيل، ابزار ديگري در کوه پالومار قرار دارد که به «اشميت بزرگ» معروف شده است. اشميت بزرگ، يک دوربين اشميت با دهانه باز ۲/۱ متر و آينه اي به قطر ۸/۱ متر است. با توجه به اين که دستگاه نوري تلسکوپ ۵ متري، عمدتا براي بررسي اجرام منفرد طراحي شده است، «اشميت بزرگ» با ميدان ديدي معادل مساحت ظاهري ۱۵۰ماه کامل امکان مي دهد که عکس هاي «جهان نما» براي مطالعه اجرام کيهاني به تعداد زياد گرفته شود.
الف) رصدخانه پولکوفو روسيه. يکي از معروفترين و قديمي ترين رصد خانه هاي دنيا است و در گذشته، اغلب آن را «پايتخت ستاره شناسي دنيا» مي ناميدند. هنگامي که در سال ۱۸۳۹ م. رصدخانه پولکوفو گسترش يافت، ابزار آن عبارت بودند از يک تلسکوپ شکستي مجهز به دهانه ۳۸ سانتي متري که فرانهوفر نور شناس نامي، عدسي هاي آن را تراشيد. بعدا يک تلسکوپ ۷۶ سانتي متري با فاصله کانوني ۱۴ متر به رصدخانه افزوده شد. در سال ۱۲۹۴ / ۱۹۱۵م. يک تلسکوپ بازتابي يک متري و يک تلسکوپ شکستي ۸۲ سانتي متري براي رصدخانه سفارش داده شد.
جنگ جهاني دوم کار را در رصدخانه پولکوفو متوقف کرد و به تخريب کامل آن انجاميد.
اين رصدخانه در مدت محاصره لنينگراد در خط مقدم واقع شده بود. عدسي هاي گران بها و بسياري از ابزارها به لنينگراد منتقل شد. هر چند که ابزار زيادي منهدم شد، اما عدسي ۷۶ سانتي متري تلسکوپ شکستي سالم باقي ماند. در ۱۱ مارس ۱۳۲۴ / ۱۹۴۵م. دولت اتحاد شوروي – روسيه – تصميم به بازسازي رصد خانه گرفت. طولي نکشيد که رصدخانه پولکوفو، بار ديگر در زمره يکي از رصدخانه هاي عمده شوروي – روسيه – در آمد و در حال حاضر بزرگترين تلسکوپ دنيا يعني تلسکوپ آيينه اي ۶ متري زلنچوکسکايا در آن وجود دارد و مورد استفاده محققين مي باشد.
ب) رصدخانه پالومار. کوه پالومار به ارتفاع ۱۷۰۶ متر از قبل به عنوان مکاني مناسب براي برپايي چيزي که بعدا به رصدخانه کوه ويلسون در آمريکا معروف شد، در نظر گرفته شد. اما، اين ايده در آن هنگام به سبب موانع راه سازي محل رصدخانه مسکوت مانده بود. اين کوه براي محل نصب تلسکوپ عظيم جديد انتخاب شد، زيرا هم به دليل فاصله اي که تا شهر مرکزي مهم لس آنجلس داشت و هم با يک رشته تپه از آن جا جدا مي شد، حتي امروز نيز آسمان شب هاي آن هنوز نسبتا تاريک است. اين رصدخانه شامل يک تلسکوپ انعکاسي است که قطر آينه آن پنج متر است. ضخامت سطح آينه در قسمت جلو فقط ۱۰ سانتي متر است، حال آن که ضخامت کلي آن در قسمت ميله ها ۶۰ سانتي متر است. لوله اصلي تلسکوپ هيل با ۵/۶ متر قطر و ۱۸ متر طول، به ظاهر سنگين است. اندازه اين ابزار از آن جا آشکار مي شود که مرکز کانون کاسگرين آينه سوراخ بزرگي به قطر يک متر دارد. کل وزن قسمت قابل حرکت ۵۳۰ تن است، اما ياتاقان هاي روغني و سيستم تعليق و توازن آن باعث مي شوند که تنها موتور هاي کم قدرت براي نشانه روي و رديابي تلسکوپ به کار روند. در اين رصدخانه، گنبد ۱۰۰۰ تني نيز که به طور خودکار، همراه تلسکوپ مي چرخد نيز اندازه چشمگيري دارد. از بلند ترين نقطه آن تا کف گنبد ۳۰ متر فاصله دارد و بنابراين، با ارتفاع يک ساختمان دوازده طبقه برابري مي کند.
علاوه بر تلسکوپ بزرگ هيل، ابزار ديگري در کوه پالومار قرار دارد که به «اشميت بزرگ» معروف شده است. اشميت بزرگ، يک دوربين اشميت با دهانه باز ۲/۱ متر و آينه اي به قطر ۸/۱ متر است. با توجه به اين که دستگاه نوري تلسکوپ ۵ متري، عمدتا براي بررسي اجرام منفرد طراحي شده است، «اشميت بزرگ» با ميدان ديدي معادل مساحت ظاهري ۱۵۰ماه کامل امکان مي دهد که عکس هاي «جهان نما» براي مطالعه اجرام کيهاني به تعداد زياد گرفته شود.
