گروههاي خوني
گروههاي خوني آنتي ژنهايي هستند که در سطح گويچه هاي قرمزخون و سلولهاي ديگر قرار دارند و از والدين به فرزندان به ارث مي رسند. گلبولهاي قرمز مانند همه سلولهاي هسته دار بدن واجد اختصاصات آنتي ژنتيکي در سطح خود مي باشند. اين آنتي ژنها ، آنتي ژنهاي گروه خوني ناميده مي شوند.
گاهي ديده مي شود که خون شخصي را به شخص ديگري تزريق مي کنند خون شخص دهنده در بدن فرد گيرنده ل_خ_ته مي کند و رسوب مي دهد.
چگونگي اين عمل با انعقاد خون متفاوت است و به وجود گروه هاي خوني مختلف مربوط مي شود. در سطح خارجي گلبول هاي قرمز افراد دو نوع آنتي ژن از جنس پروتئين وجود دارد که به نامهاي A و B معروف هستند.
برخي افراد آنتي ژن نوع A و برخي نوع B ، برخي هر دو آنتي ژن A و B را دارا هستند و برخي هيچ يک از آنتي ژنها را ندارند اين افراد را به ترتيب در گروه هاي خوني AB ، B ، A و O قرار مي دهند.
بيان آنتي ژنهاي گروههاي خوني تحت کنترل ژنهاي خاصي است و توارث آنها از قوانين ساده مندل تبعيت مي کند. براي هر سيستم گروه خوني ، تعداد متغيري از آللهاي مختلف وجود دارد. آللها به نوبه خود تعداد متغيري از آنتي ژنهاي غشايي گلبول قرمز را کنترل مي نمايند.
حيوانات سالم علاوه بر داشتن آنتي ژنهاي گروههاي خوني بر سطح خود ممکن است واجد آنتي باديهاي سرمي بر عليه آنتي ژنهاي گروه خوني که خود فاقد آنها نيز هستند، باشند. مثلا افرادي که گروه خوني آنها فاقد آنتي ژن A است، در سرم خود آنتي بادي بر ضد آنتي ژن A دارند. تصور مي شود اين آنتي باديهاي طبيعي حاصل برخورد با گلبولهاي قرمز گروه A نبوده بلکه متعاقب تماس با آنتي ژنهاي مشابهي هستند که در طبيعت به وفور يافت مي شوند.
● انتقال خون
گلبولهاي قرمز را مي توان به سهولت از حيواني به حيوان ديگر انتقال داد. اگر گلبولهاي قرمز فرد دهنده ، آنتي ژنهاي مشابه با گلبولهاي قرمز گيرنده داشته باشند، پاسخ ايمني در حيوان گيرنده گلبول ايجاد نمي شود. اما اگر گيرنده آنتي باديهايي بر عليه آنتي ژنهاي گلبول قرمز دهنده داشته باشد، در آن صورت گلبولهاي دهنده در معرض خطر تهاجم سريع قرار خواهند گرفت.
زماني که اين آنتي باديها به آنتي ژنهاي موجود در سطح گلبولهاي قرمز بيگانه متصل گردند، ممکن است سبب هموليز و فاگوسيتوز اين سلولها شوند. در صورت فقدان آنتي باديهاي طبيعي ، گلبولهاي قرمز تزريق شده موجب برانگيخته شدن پاسخ ايمني در فرد دريافت کننده خون مي شوند. سپس گلبولهاي تزريق شده مدتي در خون گردش مي کنند.
دومين انتقال خون با اين گلبولها يا گلبولهاي شبيه به گلبولهاي قبلي باعث تخريب سريع اين گلبولها مي گردد که منجر به بروز واکنشهاي پاتولوژيک شديد مي گردد. علايم اين روند تخريبي ناشي از هموليز گسترده داخل عروقي است.
اين علايم عبارتند از : لرزش بدن ، فلج و تشنج و انعقاد داخل عروقي ، تب و پيدايش هموگلوبين در ادرار. درمان واکنشهاي انتقال ناشي از چنين انتقال خوني شامل متوقف کردن انتقال خون و زياد کردن حجم ادرار بوسيله يک ديورتيک مي باشد، چرا که تجمع هموگلوبين در کليه ممکن است موجب تخريب توبولهاي کليه شود. بهبود وضعيت فرد به دنبال حذف همه گلبولهاي قرمز بيگانه حاصل مي گردد.
گروههاي خوني آنتي ژنهايي هستند که در سطح گويچه هاي قرمزخون و سلولهاي ديگر قرار دارند و از والدين به فرزندان به ارث مي رسند. گلبولهاي قرمز مانند همه سلولهاي هسته دار بدن واجد اختصاصات آنتي ژنتيکي در سطح خود مي باشند. اين آنتي ژنها ، آنتي ژنهاي گروه خوني ناميده مي شوند.
گاهي ديده مي شود که خون شخصي را به شخص ديگري تزريق مي کنند خون شخص دهنده در بدن فرد گيرنده ل_خ_ته مي کند و رسوب مي دهد.
چگونگي اين عمل با انعقاد خون متفاوت است و به وجود گروه هاي خوني مختلف مربوط مي شود. در سطح خارجي گلبول هاي قرمز افراد دو نوع آنتي ژن از جنس پروتئين وجود دارد که به نامهاي A و B معروف هستند.
برخي افراد آنتي ژن نوع A و برخي نوع B ، برخي هر دو آنتي ژن A و B را دارا هستند و برخي هيچ يک از آنتي ژنها را ندارند اين افراد را به ترتيب در گروه هاي خوني AB ، B ، A و O قرار مي دهند.
بيان آنتي ژنهاي گروههاي خوني تحت کنترل ژنهاي خاصي است و توارث آنها از قوانين ساده مندل تبعيت مي کند. براي هر سيستم گروه خوني ، تعداد متغيري از آللهاي مختلف وجود دارد. آللها به نوبه خود تعداد متغيري از آنتي ژنهاي غشايي گلبول قرمز را کنترل مي نمايند.
حيوانات سالم علاوه بر داشتن آنتي ژنهاي گروههاي خوني بر سطح خود ممکن است واجد آنتي باديهاي سرمي بر عليه آنتي ژنهاي گروه خوني که خود فاقد آنها نيز هستند، باشند. مثلا افرادي که گروه خوني آنها فاقد آنتي ژن A است، در سرم خود آنتي بادي بر ضد آنتي ژن A دارند. تصور مي شود اين آنتي باديهاي طبيعي حاصل برخورد با گلبولهاي قرمز گروه A نبوده بلکه متعاقب تماس با آنتي ژنهاي مشابهي هستند که در طبيعت به وفور يافت مي شوند.
● انتقال خون
گلبولهاي قرمز را مي توان به سهولت از حيواني به حيوان ديگر انتقال داد. اگر گلبولهاي قرمز فرد دهنده ، آنتي ژنهاي مشابه با گلبولهاي قرمز گيرنده داشته باشند، پاسخ ايمني در حيوان گيرنده گلبول ايجاد نمي شود. اما اگر گيرنده آنتي باديهايي بر عليه آنتي ژنهاي گلبول قرمز دهنده داشته باشد، در آن صورت گلبولهاي دهنده در معرض خطر تهاجم سريع قرار خواهند گرفت.
زماني که اين آنتي باديها به آنتي ژنهاي موجود در سطح گلبولهاي قرمز بيگانه متصل گردند، ممکن است سبب هموليز و فاگوسيتوز اين سلولها شوند. در صورت فقدان آنتي باديهاي طبيعي ، گلبولهاي قرمز تزريق شده موجب برانگيخته شدن پاسخ ايمني در فرد دريافت کننده خون مي شوند. سپس گلبولهاي تزريق شده مدتي در خون گردش مي کنند.
دومين انتقال خون با اين گلبولها يا گلبولهاي شبيه به گلبولهاي قبلي باعث تخريب سريع اين گلبولها مي گردد که منجر به بروز واکنشهاي پاتولوژيک شديد مي گردد. علايم اين روند تخريبي ناشي از هموليز گسترده داخل عروقي است.
اين علايم عبارتند از : لرزش بدن ، فلج و تشنج و انعقاد داخل عروقي ، تب و پيدايش هموگلوبين در ادرار. درمان واکنشهاي انتقال ناشي از چنين انتقال خوني شامل متوقف کردن انتقال خون و زياد کردن حجم ادرار بوسيله يک ديورتيک مي باشد، چرا که تجمع هموگلوبين در کليه ممکن است موجب تخريب توبولهاي کليه شود. بهبود وضعيت فرد به دنبال حذف همه گلبولهاي قرمز بيگانه حاصل مي گردد.