sara-z-a
عضو جدید
وقايع شب قدر
الف- نزول قرآن.
الف- نزول قرآن.
ظاهر آيه شريفه « انا انزلناه فى ليلة القدر» اين است كه همه قرآن در شب قدر نازل شده است و چون تعبير به انزال كرده كه ظهور در يكپارچگى و دفعى بودن دارد نه تنزيل،كه ظاهر در نزول تدريجى است.قرآن كريم به دو گونه نازل شده است:1- نزول يكباره در يك شب معين.2- نزول تدريجى در طول بيست و سه سال نبوت پيامبر اكرم (ص) .آياتى چون «قرانا فرقناه لتقراه على الناس على مكث ونزلناه تنزيلا.»( اسراء / 106 )نزول تدريجى قرآن را بيان مىكند.در نزول دفعى (و يكپارچه)، قرآن كريم كه مركب از سورهها و آيات است يك دفعه نازل نشده است بلكه به صورت اجمال همه قرآن نازل شده است چون آياتى كه درباره وقايع شخصى و حوادث جزيى نازل شده ارتباط كامل با زمان و مكان و اشخاص و احوال خاصهاى دارد كه درباره آن اشخاص و آن احوال و درآن زمان و مكان نازل شده و معلوم است كه چنين آياتى درست در نمىآيد مگر اين كه زمان و مكانش و واقعهاى كه دربارهاش نازل شده رخ دهد به طورى كه اگر از آن زمانها و مكانها و وقايع خاصه صرف نظر شود و فرض شود كه قرآن يك باره نازل شده، قهرا موارد آن آيات حذف مىشود و ديگر بر آنها تطبيق نمىكنند، پس قرآن به همين هيئت كه هست دوبار نازل نشده بلكه بين دو نزول قرآن فرق است و فرق آن در اجمال و تفصيل است. همان اجمال و تفصيلى كه درآيه شريفه «كتاب احكمت اياته ثم فصلت من لدن حكيم خبير.»( هود / 1)به آن اشاره شده است. و در شب قدر قرآن كريم به صورت اجمال و يكپارچه بر پيامبر اكرم (ص) نازل شد و در طول بيست و سه سال به تفصيل و به تدريج و آيه به آيه نازل گرديد.
ب- تقدير امور.خداوند متعال در شب قدر حوادث يك سال آينده را از قبيل مرگ و زندگى، وسعت يا تنگى روزى، سعادت و شقاوت، خير و شر، طاعت و معصيت و... تقدير مىكند.در آيه شريفه «انا انزلناه فى ليلة القدر»( قدر / 1 ) كلمه «قدر» دلالت بر تقدير و اندازهگيرى دارد و آيه شريفه «فيها يفرق كل امر حكيم.» (دخان / 6 )كه در وصف شب قدر نازل شده است بر تقدير دلالت مىكند. چون كلمه «فرق» به معناى جدا سازى و مشخص كردن دو چيز از يكديگر است. و فرق هر امر حكيم جز اين معنا ندارد كه آن امر و آن واقعهاى كه بايد رخ دهد را با تقدير و اندازهگيرى مشخص سازند. امور به حسب قضاى الهى داراى دو مرحلهاند، يكى اجمال و ابهام و ديگرى تفصيل. و شب قدر به طورى كه از آيه «فيها يفرق كل امر حكيم.» برمىآيد شبى است كه امور از مرحله اجمال و ابهام به مرحله فرق و تفصيل بيرون مىآيند.
ج- نزول ملائكة و روح.بر اساس آيه شريفه « تنزل الملئكة والروح فيها باذن ربهم من كل امر.»( قدر / 4)ملائكه و روح در اين شب به اذن پروردگارشان نازل مىشوند. مراد از روح، آن روحى است كه از عالم امر است و خداى متعال دربارهاش فرموده است « قل الروح من امر ربى.»( اسراء / 85 ) دراين كه مراد از امر چيست؟ بحثهاى مفصلى در تفسير شريف الميزان آمده است كه به جهت اختصار مبحث به دو روايت در مورد نزول ملائكه و اين كه روح چيست بسنده مىشود.1- پيامبر اكرم (ص) فرمود: وقتى شب قدر مىشود ملائكهاى كه ساكن در «سدرة المنتهى» هستند و جبرئيل يكى از ايشان است نازل مىشوند در حالى كه جبرئيل به اتفاق سايرين پرچمهايى را به همراه دارند.يك پرچم بالاى قبر من، و يكى بر بالاى بيت المقدس و پرچمى در مسجد الحرام و پرچمى بر طورسينا نصب مىكنند و هيچ مؤمن و مؤمنهاى دراين نقاط نمىماند مگر آن كه جبرئيل به او سلام مىكند، مگر كسى كه دائم الخمر و يا معتاد به خوردن گوشت خوك و يا زعفران ماليدن به بدن خود باشد. [SUP](5)[/SUP]2- از امام صادق عليه السلام در مورد روح سؤال شد. حضرت فرمودند: روح از جبرئيل بزرگتر است و جبرئيل از سنخ ملائكه است و روح ازآن سنخ نيست. مگر نمىبينى خداى تعالى فرموده: «تنزل الملئكة والروح» پس معلوم مىشود روح غير از ملائكه است.[SUP] (6)[/SUP]
د- سلام و امنيت.قرآن كريم در بيان اين ويژگى شب قدر مىفرمايد: «سلام هى حتى مطلع الفجر.»( قدر / 5 ) كلمه سلام و سلامت به معناى عارى بودن از آفات ظاهرى و باطنى است. و جمله «سلام هى» اشاره به اين مطلب دارد كه عنايت الهى تعلق گرفته است به اين كه رحمتش شامل همه آن بندگان بشود كه به سوى او روى مىآورند و نيز به اين كه در خصوص شب قدر باب عذابش بسته باشد. به اين معنا كه عذابى جديد نفرستد. و لازمه اين معنا اين است كه دراين شب كيد شيطانها هم مؤثر واقع نشود چنانكه در بعضى از روايات نيز به اين معنا اشاره شده است.البته بعضى از مفسرين گفتهاند: مراد از كلمه «سلام» اين است كه در شب قدر ملائكهاز هر مؤمن مشغول به عبادت بگذرند، سلام مىدهند.
پىنوشتها:
1- مجمع البيان، ج 10، ص519 .
2- تفسير الدرالمنثور، ج6 .
3- تفسير البرهان، ج4، ص488، ح26
.4- فروع كافى، ج4، ص157، ح4 .
5- مجمع البيان، ج10، ص520 .
6- تفسير برهان، ج4، ص481، ح1.
پىنوشتها:
1- مجمع البيان، ج 10، ص519 .
2- تفسير الدرالمنثور، ج6 .
3- تفسير البرهان، ج4، ص488، ح26
.4- فروع كافى، ج4، ص157، ح4 .
5- مجمع البيان، ج10، ص520 .
6- تفسير برهان، ج4، ص481، ح1.