چسباندن برچسب اطلاعات به نمونه
اطلاعات مربوط به هر نمونه هرباريومي بر روي ورقه اي به اندازه حدود 10.5 در 7 سانتيمترچسبانده مي شود . اين اندازه براي درج اطلاعات مربوط به گياه کافي به نظر مي رسد . برچسبهاي بزرگتر جايي را که براي چسباندن نمونه مورد نياز است اشغال مي کنند. جاي اين برچسب در پائين و سمت راست برگه اي است که نمونه روي آن چسبانده شده است به جرات مي توان گفت برچسب مهمترين قسمت يک نمونه هرباريومي است که شرايط گياه را به ما نشان مي دهد .خوانا ، تميز ، دايمي و مرغوب بودن کاغذ بر چسب ضروري است . بجز در مواردي که اتيکت چاپ و افست مي شود در موارد ديگر بايد آنرا تايپ کرد و در صورت استفاده از کاغذ مرغوب نسخه زيراکس قابل قبول مي باشد .برچسب ها را نبايد هيچ گاه تا کرد .البته برچسبها داراي شکل ها و انواع متنوعي است اما در حالت کلي يک برچسب بايد شامل اطلاعات زير باشد:
1- نشاني : ايالت يا استان ، شهرستان يا شهر ( در صورت نياز کشور) ، نام موسسه ( يا شخص) صاحب نمونه
2- نام علمي : نام جنس ، صفت گونه اي ، مولف يا مولفان . هنگامي که نام علمي کامل ( شامل مولف) شناخته شد , ممکن است مرجع انتشار اصلي در ايندکس کيو ( index kewensis ) پيدا شود.
3- نام محل جمع آوري : که بايد به نام بعضي شهرها ، طول و عرض جغرافيايي يا صفات جغرافيايي دايمي آن اشاره کرد . نقطه جمع آوري با بيان فاصله و جهت بين نزديکترين نقطه مشخص دايمي و نقطه جمع آوري معلوم مي شود . بر روي بعضي برچسبها نقشه اي چاپ مي شود که مي توان با گذاشتن فلش يا نقطه بر روي آن محل گياه را مشخص کرد . ايده آل آن است که نوشتن بر چسب طوري باشد که فردي غير از جمع آوري کننده با خواندن و پيگيري جهات داده شده بر روي آن بتواند به نقطه جمع آوري برسد .
4- ويژگيهاي زيستگاه : نوع مکاني را که گياه در آن رشد مي کند بايد توصيف شود . مثلا نوع رويش ، رطوبت ، سنگ مادر ، خاک ، وضعيت پستي بلندي ،جهت شيب ، ارتفاع ،جهت سلسله جبال ( به دليل رطوبت ناشي از بارندگي و سايه ) جغرافياي طبيعي و غيره
5- نام جمع آوري کننده : بايد نام کامل جمع آوري کننده ذکر شود . در صورتي که افراد بيشتري در جمع آوري نمونه نقش داشتند نام آنها نيز بايد ذکر شود
7 - تشخيص دهنده
8-نام شماره جمع آوري
9- در صورت لزوم مي توان اطلاعات زير را نيز به برچسب نمونه اضافه کرد : گياهان همراه ، رنگ گل ، نوع گرده افشان ، رنگ و نوع پوست تنه درخت ، فراواني ، ارتفاع يا قطر برابر سينه ي تنه (DBH) ، شکل حياتي ، مصارف اقتصادي ، نام و اطلاعات عاميانه و غيره
به اين ترتيب يک نمونه کامل داريم که مي توان از آن استفاده کرد .
ضد عفونی کردن نمونه: پس از خشک شدن کامل گیاهان نمونه ها را از پرس خارج کرده و آنها را بازرسی می نماییم و در صورتی که در نمونه ای آثار کپک زدگی مشاهده شد آنرا در معرض هوای خشک قرار داده و در صورت قابل استفاده بودن آنرا تمییز می کنیم. بعد از بازرسی کامل گیاهان و اطمینان از سالم و قابل استفاده بودن آنها عمل ضد عفونی را انجام می دهیم چون ممکن است در عده ای از نمونه های جمع آوری شده آفات گیاهی یا جانوری وجود داشته باشد پس باید به منظور مقابله با آسیب های احتمالی توسط آفات پیش بینی های لازم را انجام داد.
حشرات زیرجزوآفتهای مخصوص نمونه های هرباریومی است :
1-سوسک توتون
2-سوسک نان
3-سوسک سیاهقالی
مضر ترین آفت سوسک توتون است که می تواند چرخه زندگی خود را طی 45 تا 50 روز کامل کند و در هر سال دارای سه تا شش نسل است. هر یک از این آفات می توانند در نتیجه بایگانی بدون احتیاط خسارات جبران ناپذیری را ایجاد کنند .
برای این منظور گیاهان را با هم مقایسه کرده و نمونه های مشابه را در لای یک کاغذ قرار داده و آنها را در جعبه یا کیسه هایی قرار می دهیم که با محیط بیرون تبادل هوایی نداشته باشد و به کمک سموم حشره کش تدخینی (fumigatin) مانند متیل برومید ( methyl bromide ) ، کربن بی سولفاید ( carbon bisulphide) ، کربن تتراکلراید (carbon tetyacholoride) ، اتیلن دیکلراید (ethylene dichloride) ، گاز هیدروسیانیک (hydroco\yanic gas) ،پارادیکلروبنزن (P.D.B =paradichorobenzene ) گیاهان را به مدت 24 ساعت ضد عفونی می کنیم (قابل توجه که این مواد برای سلامت انسان خطرناک بوده ، قابل اشتعال هستند و به کار بردن آنها نیاز به دقت فراوان دارد. بنابراین باید نوع ماده و روش استفاده از آنها مطابق با دستور العملی باشد که معمولا از طرف مؤسسات تولیدکنندهوسازمانهایبهداشتیاعلاممیشود.برای کنترل آفات هرباریومی ماده ی dowfume-75 به عنوان یک ضد عفونی کننده از طرف سازمان حفاظت محیط زیست آمریکا معرفی شده است. ضد عفونی کردن هرباریوم با این ماده باید تنها توسط افراد متخصص ضد عفونی و با استفاده از ماسک ضد گاز انجام می گیرد.
سابقا برای ضد عفونی کردن کمدهای هرباریومی 3 قسمت اتیلن دی کلرید (1و2 دی کلرواتان) مخلوط با یک قسمت تتراکلرید (ccl4) به کار می رفت. مقدار شش اونس از مخلوط فوق درون یک ظرف در قسمت فوقانی هر کمد قرار داده می شد و کمد ها برای 4 تا 5 شبانه روز در بسته باقی می ماندند. اتیلن بدون ccl4ماده ای منفجر شونده است و استفاده یا تماس مکرر با آن موجب ایجاد ایجاد آسیب در کبد و کلیه انسان می شود .
یکی دیگر از روشهای ضد عفونی کردن دما دادن (heating) یا سترون سازی حرارتی است که در این روش می توان از دمای 60 درجه سانتیگراد برای مدت 6 ساعت استفاده کرد. این دما به نحو موثری باعث از بین رفتن تخم ، لارو،شفیره و افراد بالغ این سوسکها می شود. گرمای زیاد به علت ایجاد اثرات سوء در گیاه توصیه نمی شود
با مسموم کردن نیز می توان گیاه را ضد عفونی کرد و آن را برای همیشه برای حشرات نا مطبوع ساخت. برای این کار نمونه را در محلول الکل کلرور جیوه (mercuric chloride) فرو می برند. اینها مواد دفع کننده ای هستند که به دلیل داشتن بو یا طعم ناخوشایند حشرات را از نمونه های هرباریومی دور نگه می دارند. این کار با این که بسیار موثر بوده اما برای انسان خطرناک است. به همین خاطر هرباریوم هایی که از این مواد استفاده می کنند برچسبهای مخصوی روی نمونه قرار می دهند تا احتیاط لازم هنگام استفاده از آن لحاظ گردد.
از گرد د.د.ت و گرما دادن آن تا حدود 70 درجه سانتیگراد به مدت 5 ساعت نیز برای ضد عفونیاستفادهمیشود.
برای مجموعه های کوچک و شخصی استفاده از پودر یا گلوله های نفتالین و ورقه های ضد عفونی کننده نگزالوت در کنار گیاهان کافی به نظر می رسد. برای کار کنان هرباریوم با 8 ساعت کار در روز و 5 روز در هفته میزان PDB و نفتالین هوا نباید به ترتیب از 75 و 10 pmm تجاوزکند.
باید توجه داشت که استفاده از هر گونه سم مستلزم مراعات نکات دقیقی است و توصیه می شود که این سموم در هرباریومها و تنها توسط اشخاص کار آزموده مصرف شود.
باید از نمونه هايي که با صرف وقت و زحمات فراوان به شيوه اي که توضيح داديم تهيه شده ، کمال مراقبت و حفاظت به عمل آيد .بهتر است که آنها را در قفسه هاي مخصوص فلزي که فاقد روزنه اي براي ورود حشرات است ، در محلي خنک و دور از تابش آفتاب و گرد و خاک قرار دهيم و هر چند مدت نمونه ها را بررسي کنيم تا مبادا دچار حمله آفات و بيماري شده باشند زيرا همان طور که بطور مفصل توضيح داديم بعضي از حشرات مانند لازيودرما (lasioderma) که مي توانند تمام دوره زندگي خود را روي نمونه هاي هرباريوم به سر برند و سوسکهاي انباري در مدت کوتاهي به مجموعه هاي تهيه شده خسارات فراوني وارد مي آورند ، که روش هاي مبارزه با آنها را ذکرکرديم . علاوه بر خطر آفات بايد پيشگيريهاي لازم جهت جلوگيري از آتش سوزي در هرباريوم به عمل آيد و تمام احتياط هاي ضروري مراعات گردد تا نمونه ها به بهترين شکل ممکن حفظ شوند و در موارد مختلف به کمک علم و دانش بيايند .