salam_to_all
عضو جدید
نیروگاه هسته‌ای قسمتی از تأسیسات هسته‌ای است که بر مبنای تکنولوژی هسته‌ای با کنترل فرآیند شکافت هسته‌ای و گرمای تولیدی از آن اقدام به تولید انرژی الکتریکی می‌کند. کنترل انرژی هسته‌ای با حفظ تعادل در فرآیند شکافت هسته‌ای همراه است که با استفاده از گرمای تولیدی و جوش آوردن آب (مانند بیشتر نیروگاه‌های گرمایی) اقدام به چرخاندن توربین‌های بخار می‌کند.
منشا
انرژی هسته‌ای در ابتدا به وسیله یک دانشمند با نام انریکو فرمی (Enrico Fermi) در سال ۱۹۳۴ در یک آزمایشگاه شناخته شد. این اتفاق زمانی رخ داد که تیم او مشغول بمباران کردن هسته اورانیوم با نوترون بودند. در ۱۹۳۸ زمانیکه دو شیمیدان آلمانی و دو فیزیکدان اتریشی در حال آزمایش بر روی اورانیوم بمباران شده بودند متوجه شدند که نوترون شلیک شده می‌تواند یک نتیجه باورنکردنی داشته باشد و هسته اورانیوم را به دو یا چند قسمت تقسیم کند. بعدها دانشمندان زیادی (که لیو زیلارد «Leo Szilard» اولین آنها بود) متوجه شدند که از آنجایی که در یک شکافت هسته‌ای تعدادی نوترون در فضا پخش می‌شوند می‌تواند یک واکنش زنجیره‌ای را از این قابلیت به وجود آورد. این کشف دانشمندان را در برخی کشورها (از جمله ایالات متحده, انگلستان, فرانسه, آلمان و اتحاد جماهیر شوروی) بر آن داشت تا از دولت‌های خود برای ادامه تحقیقات در این زمینه درخواست پشتیبانی مالی کنند.
در ایالات متحده فرمی و زیلارد که هر دو به این کشور مهاجرت کرده بودند, تلاش‌هایی را برای ساخت اولین راکتور هسته‌ای ساخته دست بشر آغاز کردند (که با نام Chicago Pile-۱ شناخته شده‌است) که با فوریت تمام در ۲ دسامبر ۱۹۴۲ به بهره‌برداری رسید. این کار بعدها به بخشی از پروژه منهتن (Manhattan Project - اولین پروژه سری برای دستیابی به بمب هسته‌ای) تبدیل شد. در این پروژه راکتورهای بزرگی را برای دستیابی به پلوتونیم و استفاده از آن در سلاح هسته‌ای در هانفورد واشنگتون راه‌اندازی کردند.
پس از جنگ جهانی دوم ترس از اینکه تحقیقات هسته‌ای می‌تواند باعث اتشار دانش هسته‌ای و در نتیجه سلاح هسته‌ای شود باعث شد تا دولت ایلات متحده کنترل‌های سخت‌گیرانه‌ای در مورد تحقیقات هسته‌ای اعمال کند و بطور کلی بیشتر تحقیقات هسته‌ای بر روی اهداف نظامی متمرکز شوند.
در ۲۰ دسامبر ۱۹۵۱ برای اولین بار در یک پایگاه آزمایشگاهی با نام EBR-I از راکتور هسته‌ای برای تولید انرژی الکتریکی (در حدود ۱۰۰ کیلووات) استفاده شد.
سال‌های آغازین
در ۱۹۵۴ لویس اسراوس (Lewis Strauss) و پس از آن چیرمن رییس کمسیون انرژی اتمی ایالات متحده درباره تولید انرژی الکتریکی به وسیله انرژی هسته‌ای گفتگوهایی را انجام دادند و در رابطه با تولید انرژی الکتریکی ارزان‌تر مطالبی را شرح دادند. اما مسئولین آن زمان ایالات متحده بدلیل بد گمانی درباره انرژی هسته‌ای بیشتر تمایل داشتند تا از همجوشی هسته‌ای برای این کار استفاده کنند و بنابراین فرصت را از دست دادند.
سرانجام در ۲۷ ژوئن ۱۹۵۴ اولین نیروگاه هسته‌ای جهان در اتحاد جماهیر شوروی به بهره‌برداری رسید. این نیروگاه توانی در حدود ۵ مگاوات تولید می‌کرد. در ۱۹۵۶ اولین نیروگاه بزرگ هسته‌ای جهان در انگلستان به بهره‌برداری رسید که توانی در حدود ۵۰ مگاوات تولید می‌کرد.
اولین سازمانی که شروع به توسعه دانش هسته‌ای کرد نیروی دریایی ایالات متحده بود که در نظر داشت از انرژی هسته‌ای به عنوان سوخت زیردریایی‌ها و ناوهای هواپیمابر استفاده کند. عملکرد مناسب این سازمان و پافشاری دریاسالار هیمن ریکاور باعث شد تا سر انجام اولین زیردریایی اتمی جهان با نام ناتیلوس (USS Nautilus) در دسامبر ۱۹۵۴ به آب انداخته شود.
---------------------------
پیشرفت
با راه‌اندازی اولین نیروگاه‌های هسته‌ای استفاده از این نیروگاه‌ها شتاب گرفت به طوری که استفاده از برق هسته‌ای از کمتر از ۱ گیگاوات در دهه ۱۹۶۰ به بیش از ۱۰۰ گیگاوات در دهه ۱۹۷۰ و نزدیک به ۳۰۰ گیگاوات در اواخر دهه ۱۹۸۰ رسید. البته در اواخر دهه ۱۹۸۰ از شتاب رشد استفاده از برق هسته‌ای به شدت کاسته شد و به این ترتیب به حدود ۳۶۶ گیگاوات در سال ۲۰۰۵ رسید که بیشترین گسترش پس از دهه ۱۹۸۰ مربوط به جمهوری خلق چین است. باید به این نکته نیز اشاره کرد که بیش از دو سوم از طرح‌های مربوط به احداث نیروگاه هسته‌ای که شروع اجرای آنها پس از ۱۹۷۰ بود, لغو شدند.
در طول دهه‌های ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ کاهش قیمت سوخت‌های فسیلی و افزایش قیمت ساخت یک نیروگاه هسته‌ای از تمایل دولت‌ها برای ساخت نیروگاه هسته‌ای به شدت کاست. البته بحران سوخت ۱۹۷۳ باعث شد تا کشورهایی مانند فرانسه و ژاپن که از منابع نفت زیادی برخوردار نیستند به فکر ساخت نیروگاه‌های هسته‌ای بیشتری بیفتند به طوری که این دو کشور به ترتیب ۸۰٪ و ۳۰٪ از انرژی الکتریکی حال حاضر خود را از این منابع تامین می‌کنند.
در سی سال انتهایی قرن بیستم ترس از حوادث هسته‌ای مانند فاجعه چرنوبیل در ۱۹۸۶, مشکلات مربوط به دفع زباله‌های هسته‌ای, بیماری‌های ناشی از تششع هسته‌ای و... باعث به وجود آمدن جنبش‌هایی برای مقابله با توسعه نیروگاه‌های هسته‌ای شد و این خود از دلایل کاهش توسعه نیروگاه‌های هسته‌ای در بسیاری از کشورها بود.
---------------------
آیندهتا سال ۲۰۰۷ آخرین راکتور هسته‌ای مورد بهره‌برداری قرار گرفته در ایالات متحده Watts Bar ۱ بود که در ۱۹۹۵ به شبکه متصل شد و این مدرک محکمی بر موفقیت تلاش‌های زد گسترش نیروگاه‌های هسته‌ای است. با این حال تلاش‌ها در برابر گسترش نیروگاه‌های هسته‌ای تنها در برخی کشورهای اروپایی, فیلیپین, نیوزیلند و ایالات متحده موفق بوده‌است و در عین حال در این کشورها نیز این جنبش‌ها نتوانستند تحقیقات هسته‌ای را متوقف کنند و در این کشورها نیز تحقیقات مربوط به انرژی هسته‌ای ادامه دارد. برخی کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که نیاز روز افزون به منابع انرژی, افزایش قیمت سوخت و بحران افزایش دمای زمین در اثر استفاده از سوخت‌های فسیلی باعث شود که بقیه کشورها نیز به سوی استفاده از نیروگاه‌های هسته‌ای روی آورند و همچنین باید یادآوری کرد که با پیشرفت تکنولوژی هسته‌ای, امروزه امکان بروز فجایج هسته‌ای بسیار کمتر شده.
با تمام مخالفت‌ها, بسیاری از کشورها در گسترش نیروگاه‌های هسته‌ای ثابت قدم بوده‌اند از جمله این کشورها میتوان به ژاپن, چین و هند اشاره کرد. در بسیاری از کشورهای دیگر جهان نیز طرح‌های وسیعی برای گسترش استفاده از انرژی هسته‌ای در حال تدوین است.
منشا
انرژی هسته‌ای در ابتدا به وسیله یک دانشمند با نام انریکو فرمی (Enrico Fermi) در سال ۱۹۳۴ در یک آزمایشگاه شناخته شد. این اتفاق زمانی رخ داد که تیم او مشغول بمباران کردن هسته اورانیوم با نوترون بودند. در ۱۹۳۸ زمانیکه دو شیمیدان آلمانی و دو فیزیکدان اتریشی در حال آزمایش بر روی اورانیوم بمباران شده بودند متوجه شدند که نوترون شلیک شده می‌تواند یک نتیجه باورنکردنی داشته باشد و هسته اورانیوم را به دو یا چند قسمت تقسیم کند. بعدها دانشمندان زیادی (که لیو زیلارد «Leo Szilard» اولین آنها بود) متوجه شدند که از آنجایی که در یک شکافت هسته‌ای تعدادی نوترون در فضا پخش می‌شوند می‌تواند یک واکنش زنجیره‌ای را از این قابلیت به وجود آورد. این کشف دانشمندان را در برخی کشورها (از جمله ایالات متحده, انگلستان, فرانسه, آلمان و اتحاد جماهیر شوروی) بر آن داشت تا از دولت‌های خود برای ادامه تحقیقات در این زمینه درخواست پشتیبانی مالی کنند.
در ایالات متحده فرمی و زیلارد که هر دو به این کشور مهاجرت کرده بودند, تلاش‌هایی را برای ساخت اولین راکتور هسته‌ای ساخته دست بشر آغاز کردند (که با نام Chicago Pile-۱ شناخته شده‌است) که با فوریت تمام در ۲ دسامبر ۱۹۴۲ به بهره‌برداری رسید. این کار بعدها به بخشی از پروژه منهتن (Manhattan Project - اولین پروژه سری برای دستیابی به بمب هسته‌ای) تبدیل شد. در این پروژه راکتورهای بزرگی را برای دستیابی به پلوتونیم و استفاده از آن در سلاح هسته‌ای در هانفورد واشنگتون راه‌اندازی کردند.
پس از جنگ جهانی دوم ترس از اینکه تحقیقات هسته‌ای می‌تواند باعث اتشار دانش هسته‌ای و در نتیجه سلاح هسته‌ای شود باعث شد تا دولت ایلات متحده کنترل‌های سخت‌گیرانه‌ای در مورد تحقیقات هسته‌ای اعمال کند و بطور کلی بیشتر تحقیقات هسته‌ای بر روی اهداف نظامی متمرکز شوند.
در ۲۰ دسامبر ۱۹۵۱ برای اولین بار در یک پایگاه آزمایشگاهی با نام EBR-I از راکتور هسته‌ای برای تولید انرژی الکتریکی (در حدود ۱۰۰ کیلووات) استفاده شد.
سال‌های آغازین
در ۱۹۵۴ لویس اسراوس (Lewis Strauss) و پس از آن چیرمن رییس کمسیون انرژی اتمی ایالات متحده درباره تولید انرژی الکتریکی به وسیله انرژی هسته‌ای گفتگوهایی را انجام دادند و در رابطه با تولید انرژی الکتریکی ارزان‌تر مطالبی را شرح دادند. اما مسئولین آن زمان ایالات متحده بدلیل بد گمانی درباره انرژی هسته‌ای بیشتر تمایل داشتند تا از همجوشی هسته‌ای برای این کار استفاده کنند و بنابراین فرصت را از دست دادند.
سرانجام در ۲۷ ژوئن ۱۹۵۴ اولین نیروگاه هسته‌ای جهان در اتحاد جماهیر شوروی به بهره‌برداری رسید. این نیروگاه توانی در حدود ۵ مگاوات تولید می‌کرد. در ۱۹۵۶ اولین نیروگاه بزرگ هسته‌ای جهان در انگلستان به بهره‌برداری رسید که توانی در حدود ۵۰ مگاوات تولید می‌کرد.
اولین سازمانی که شروع به توسعه دانش هسته‌ای کرد نیروی دریایی ایالات متحده بود که در نظر داشت از انرژی هسته‌ای به عنوان سوخت زیردریایی‌ها و ناوهای هواپیمابر استفاده کند. عملکرد مناسب این سازمان و پافشاری دریاسالار هیمن ریکاور باعث شد تا سر انجام اولین زیردریایی اتمی جهان با نام ناتیلوس (USS Nautilus) در دسامبر ۱۹۵۴ به آب انداخته شود.
---------------------------
پیشرفت
با راه‌اندازی اولین نیروگاه‌های هسته‌ای استفاده از این نیروگاه‌ها شتاب گرفت به طوری که استفاده از برق هسته‌ای از کمتر از ۱ گیگاوات در دهه ۱۹۶۰ به بیش از ۱۰۰ گیگاوات در دهه ۱۹۷۰ و نزدیک به ۳۰۰ گیگاوات در اواخر دهه ۱۹۸۰ رسید. البته در اواخر دهه ۱۹۸۰ از شتاب رشد استفاده از برق هسته‌ای به شدت کاسته شد و به این ترتیب به حدود ۳۶۶ گیگاوات در سال ۲۰۰۵ رسید که بیشترین گسترش پس از دهه ۱۹۸۰ مربوط به جمهوری خلق چین است. باید به این نکته نیز اشاره کرد که بیش از دو سوم از طرح‌های مربوط به احداث نیروگاه هسته‌ای که شروع اجرای آنها پس از ۱۹۷۰ بود, لغو شدند.
در طول دهه‌های ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ کاهش قیمت سوخت‌های فسیلی و افزایش قیمت ساخت یک نیروگاه هسته‌ای از تمایل دولت‌ها برای ساخت نیروگاه هسته‌ای به شدت کاست. البته بحران سوخت ۱۹۷۳ باعث شد تا کشورهایی مانند فرانسه و ژاپن که از منابع نفت زیادی برخوردار نیستند به فکر ساخت نیروگاه‌های هسته‌ای بیشتری بیفتند به طوری که این دو کشور به ترتیب ۸۰٪ و ۳۰٪ از انرژی الکتریکی حال حاضر خود را از این منابع تامین می‌کنند.
در سی سال انتهایی قرن بیستم ترس از حوادث هسته‌ای مانند فاجعه چرنوبیل در ۱۹۸۶, مشکلات مربوط به دفع زباله‌های هسته‌ای, بیماری‌های ناشی از تششع هسته‌ای و... باعث به وجود آمدن جنبش‌هایی برای مقابله با توسعه نیروگاه‌های هسته‌ای شد و این خود از دلایل کاهش توسعه نیروگاه‌های هسته‌ای در بسیاری از کشورها بود.
---------------------
آیندهتا سال ۲۰۰۷ آخرین راکتور هسته‌ای مورد بهره‌برداری قرار گرفته در ایالات متحده Watts Bar ۱ بود که در ۱۹۹۵ به شبکه متصل شد و این مدرک محکمی بر موفقیت تلاش‌های زد گسترش نیروگاه‌های هسته‌ای است. با این حال تلاش‌ها در برابر گسترش نیروگاه‌های هسته‌ای تنها در برخی کشورهای اروپایی, فیلیپین, نیوزیلند و ایالات متحده موفق بوده‌است و در عین حال در این کشورها نیز این جنبش‌ها نتوانستند تحقیقات هسته‌ای را متوقف کنند و در این کشورها نیز تحقیقات مربوط به انرژی هسته‌ای ادامه دارد. برخی کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که نیاز روز افزون به منابع انرژی, افزایش قیمت سوخت و بحران افزایش دمای زمین در اثر استفاده از سوخت‌های فسیلی باعث شود که بقیه کشورها نیز به سوی استفاده از نیروگاه‌های هسته‌ای روی آورند و همچنین باید یادآوری کرد که با پیشرفت تکنولوژی هسته‌ای, امروزه امکان بروز فجایج هسته‌ای بسیار کمتر شده.
با تمام مخالفت‌ها, بسیاری از کشورها در گسترش نیروگاه‌های هسته‌ای ثابت قدم بوده‌اند از جمله این کشورها میتوان به ژاپن, چین و هند اشاره کرد. در بسیاری از کشورهای دیگر جهان نیز طرح‌های وسیعی برای گسترش استفاده از انرژی هسته‌ای در حال تدوین است.
مال چه سالیه؟2008 یا 1387؟
