فروشویی زیستی كانیهای سولفیدی مس، با استفاده از باكتریها

mahdi.adelinasab

کاربر بیش فعال
کاربر ممتاز
كانیهای مس دارای مقادیر متنابهی ناخالصی بصورت سولفید هستند كه این ناخالصی قبل از استفاده از كانی مس در صنایع گوناگون، باید حذف شود، چرا كه باعث كاهش عیار مس و ایجاد اختلال در فرآیندهای صنعتی میشود، فروشویی كانیهای معدنی مانند كانیهای مس،اغلب بسیار دشوار بوده و به میزان زیادی مواد گران قیمت، مانند انواع اسیدها نیاز دارد، از این رو استفاده از روشهای فروشویی زیستی كانیها، با استفاده از باكتریهای مفیدو مطلوب به نظر میرسد. به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران، محمد فرشیدی، دانش آموخته رشته مهندسی شیمی دانشگاه تربیت مدرس، با راهنمایی دكتر عباس شجاعالساداتی، در پژوهشی موفق به فروشویی زیستی كانیهای سولفیدی مس، با استفاده از كشت مخلوط باكتریهای میانه دوست (مزوفیل)، شد. در این پژوهش، به منظور حذف سولفید و خالص سازی سنگ معدن مس، از مخلوط باكتریهایی استفاده شد كه در شرایط اسیدی و دمای معمولی، از سولفید استفاده كرده، آن را از مس جدا كرده و در داخل سلول خود انباشته میكنند، سپس با روشهای فروشویی، مخلوط باكتریها از سنگ معدن جدا شده و سنگ معدن مس، بصورت خالص، باقی ماند. یافتههای این پژوهش نشان داد، بیشترین میزان فروشویی مس از سنگ معدن كم عیار، ۲۶ درصد در مدت ۱۷ روز و بیشترین مقدار فروشویی مس از سنگ معدن كالكوپیریت. ۲۶ درصد در مدت ۲۷ روز بود كه در مقایسه با نمونههای بدون باكتری، به ترتیب ۱۲ و ۴۶ درصد افزایش نشان داد. نتایج تحقیق نشان دهنده تاثیر مطلوب مخلوط كشت باكتریهای میانهدوست بر خالص سازی سنگ معدن مس است. گفتنی است؛ یافتههای این مطالعه را گروهی از استادان و اعضای هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس، تایید كردهاند.
 

mahdi.adelinasab

کاربر بیش فعال
کاربر ممتاز
گروه انرژی و محیط زیست

گروه انرژی و محیط زیست

مؤسسه مطالعات بهره‌وری و منابع انسانی(IPHRD) با همكاری سازمان‌ها و مراكز خارج از كشور و دارای تجارب ارزنده در امور آموزش و مشاوره بهره‌وری و مدیریت مصرف انرژی، اقدام به اجرای پروژه‌های آموزشی، مشاوره‌ای و پژوهشی مختلف در این زمینه كرده است. هدف اصلی مؤسسه مطالعات بهره‌وری و منلبع انسانی، هماهنگی با سازمان بهینه سازی مصرف سوخت كشور به منظور همسو كردن تجارب موفق خارج از كشور با اهداف و استراتژی‌های كلان كشوردر مباحث انرژی در بخش صنعت است.
هدف:
انتقال تجارب خدمات آموزشی و مشاوره انرژی خارج ازكشور به صنایع انرژی‌بر ایرانی

فعالیت‌ها:
ارائه خدمات در زمینه‌های ذیل به صنایع:

1. انجام ممیزی انرژی در صنایع بسیار انرژی‌بر كشور با كمك متخصصان و كارشناسان داخلی و خارجی
2. كمك به تولید پاك (Clean Production) در واحدهای صنعتی
3. آماده سازی واحدهای صنعتی برای تطابق با تعهدات ناشی از امضای پروتكل كیوتو
4. ارائه خدمات آموزشی ممیزی و مدیریت انرژی به صنایع و مشاوران انرژی كشور، با استفاده از متخصصان و صاحب نظران داخلی و خارجی
5. ارائه خدمات آموزش ممیزی و مدیریت انرژی در محل به صنایع كشور
6. ارائه خدمات آموزشی درخصوص مكانیسم تولید پاك به صنایع كشور
7. برگزاری سمینارها، همایش‌ها و كارگاه‌های آموزشی درخصوص انرژی و محیط زیست
مدیریت انرژی فعال در صنایع:
مدیریت انرژی شامل دیدگاه‌هایی از مدیریت بار، بهینه‌سازی مصرف، بقای منابع سوختی، بازیافت گرما، و استفاده از فرایندها و تجهیزات كارآمدتر است. برنامه‌های مدیریت انرژی مستلزم نظارت مستمر و هدف‌گذاری مصرف انرژی است. قبل از هرگونه هدف گذاری موارد ذیل باید مشخص شوند:

1. مصارف اصلی انرژی
2. الگوهای اجرایی و عملیات كاری مورد استفاده
3. و ضعیت ساختمانها، تاسیسات و دستگاه‌های سازمان
4. فرصت‌های مدیریت انرژی، كه منجر به كاهش هزینه‌های انرژی گردد
این اطلاعات را می‌توان فقط با اجرای یك ممیزی كامل انرژی از تاسیسات یك سازمان به دست آورد.
ممیزی انرژی:
ممیزی انرژی زمینه‌های صرفه‌جویی انرژی كه نیاز مند عملكرد مستقیم فوری است و همچنین مواردی كه نیاز به بررسی‌های دقیق بیشتری است را شناسایی می‌كند. در فرایند ممیزی، اطلاعات مورد نیاز برای توجیه سرمایه گذاری‌های آتی ایجاد و در درون سازمان آگاهی‌های عمومی نسبت به موضوعات صرفه‌جویی انرژی نهادینه و همچنین فرصت‌های موجود برای مدیریت انرژی شناسایی می‌شود.

ممیزی انرژی در واقع ارزیابی عملكرد و بهبود راندمان و نهایتا كاهش مصرف انرژی در تجهیزاتی همچون زیر می‌باشد:
- تجهیزات مصرف كننده انرژی حرارتی و الكتریسیته
- تجهیزات تولید بخار
- بویلرهای حرارتی
- هیترهای مورد استفاده برای گرمایش یا در فرآیندهای صنعتی
- سیستم‌های سرمایش
- سیستم‌های هوای فشرده
- سیستم‌های خنك كننده آب
- ...

از جمله فرصت‌های صرفه جویی در این تجهیزات عبارت است از:

o بهبود ضریب توان و بهینه كردن دیماند قراردادی
o بكاربردن موتورهای با راندمان بالا، Soft Starters ، VSD ،سیستم‌های روشنایی با راندمان بالا
o مطالعات انرژی الكتریكی مصرفی در قوس‌های الكتریكی، ذوب القایی، كوره‌های گرمایشی الكتریكی
o بررسی عملكرد و بهبود راندمان در بویلرها و كوره ها
o استفاده بهینه از بخار و بازیافت میعانات حاصل از فرایندها
o بررسی عایق‌های حرارتی موجود و بهبود وضعیت آنها
o به دست آوردن حد مطلوب در عملكرد سیستم‌های تولید آب DM
o مطالعات مربوط به Captive Power، بازیافت حرارت‌های اتلافی
o بررسی عملكرد و بهینه‌سازی سیستم‌های Cogeneration
o ارزیابی عملكرد كمپرسورها، سیستم‌های AC وِِDC، برج‌های خنك كن
o عارضه‌یابی كاهش ظرفیت انرژی و ارائه راه‌های بهبود
o ارزیابی مصارف ویژه انرژی صنایع از منظر محصول یا تجهیزات
o استفاده از سیستم‌های پایش انرژی
o ...
پروژه‌های مكانیسم تولید پاك (كاهش تولید Co2) برای صنایع آلاینده مطابق با پیمان كیوتو:
در مکانیسم توسعه پاک یا
Clean Development Mechanism مبنا بر این قرار گرفته است که برآیند و مجموع تولید گازهای گلخانه‌ای در سراسر جهان تا سال 2012 تا حد خاصی که پروتکل كیوتو اعلام می‌کند کاهش یابد. بر این اساس کشورهای صنعتی به دلیل برخوردار بودن از تكنولوژی پیشرفته وكمبود پتانسیل برای كاهش CO2 به جای آن که مستقیما تعهد خود در کاهش گازهای گلخانه‌ای را اجرا کنند، می‌توانند این کار را به واسطه سایر کشورها انجام دهند. به عنوان مثال با تعریف پروژه‌های مرتبط در سایر كشورها كه تعهدی به این امر ندارند (و ایران یكی از آن كشورهاست) از میزان تعهد خود بكاهند.
تعریف پروژه های
CDM تا رسیدن به مراحل اجرایی آن نیاز به تجارب خاص خود را دارد كه موسسه مطالعات بهره‌وری و منابع انسانی با استفاده از تجارب خارج از كشور در این خصوص خدمات آموزشی و مشاوره‌ای به صنایع ارائه می‌دهد.
مخاطبان:
صنایع فرایندی و سازمان‌های خدماتی مختلف همچون:
- صنایع سیمان
- صنایع لبنی
- صنایع تولید كود و كمپوست
- صنایع فرایندی نفت و گاز
- راه آهن
- صنایع نوشابه سازی
- صنایع كاشی و سرامیك
- صنایع نیروگاهی
- صنایع چوب و كاغذ
- صنایع پتروشیمی
- صنعت خودرو
- قند و نیشكر
- ساختمان‌های تجاری و هتل‌ها
- ....
 

mahdi.adelinasab

کاربر بیش فعال
کاربر ممتاز
مثال هایی از آلودگی های پتروشیمی

مثال هایی از آلودگی های پتروشیمی

دکتر نبی بیدهندی در زمینه آلودگیهای صنایع نفت و صنایعی نظیر پتروشیمی و علل آن گفت: "امروزه بحث آلودگیهای نفتی در دنیا اهمیت زیادی پیدا کرده است؛ زیرا آلودگیهایی که از بنادر مختلف حاوی صنایعی نظیر پتروشیمی، درون آبهای آزاد رها میشود، باعث تجمع مواد نفتی و مشتقات آن در آب و موجودات ریز شده و ماهیهایی را که از این مواد تغذیه میکنند آلوده میسازد. این آلودگیها در کبد ماهیها تجمع پیدا کرده, وارد زنجیره غذایی شده و به یک عامل اصلی جهت ابتلا به سرطانهای مختلف تبدیل میشود. نمونهٔ این آلودگیها، آلودگیهای جیوهای ناشی از پسابهای مجتمع پتروشیمی بندر امام است که سالها است آبهای خلیج فارس را به این ماده خطرناک آلوده ساخته است. ما این مشکلات و خطرات ناشی از آن را برای این صنایع روشن ساختیم و به آنها در زمینه مرگ و میر و آلوده شدن آبزیان و خطراتی که در نهایت برای مردم بوجود میآید، هشدار دادیم. در حال حاضر نیز یک سری حرکتهایی صورت گرفته و تصمیماتی اتخاذ شده، اما هنوز به مرحله عمل نرسیده است. مثلاً محصولات پلیمری که در حال حاضر تولید میشود، از مواد اولیه آلی خطرناکی ساخته میشود که بسیار سرطانزا است. بخشی از این مواد خطرناک، در پروسه تبدیل مواد اولیه به محصول، در پلیمر باقی میمانند و ما مجبور به دفع آنها هستیم که این دفع, باعث آلودگیهای بالای زیستمحیطی خواهد شد. دلیل اصلی این مشکلات، عدم بهرهگیری از تکنولوژیهای مناسبی است که درکشورهای پیشرفته مورد استفاده قرار میگیرد. ما در صنایع خود از تکنولوژیهای بروز و کارآمدی که مواد اولیه را بطور کامل مصرف کرده و تماماً به پلیمر تبدیل سازد بیبهرهایم؛ لذا فرآوری کامل را نمیتوانیم انجام دهیم و مجبور به دفع مواد تضییع شده خود به محیط میباشیم. اگر ما واقعاً توانمندی تولید یک فرآوردهای را نداریم، نباید به سمت تولید آن فرآورده برویم. زیرا هزینهها و اثرات سوئی که بدنبال خواهد داشت در درازمدت بسیار بیشتر از سودی است که نصیب ما میسازد".

ارتباط با دانشگاه و سازمان حفاظت محیط زیست
دکتر نبی بیدهندی همچنین در زمینه ارتباط میان صنایع پتروشیمی، سازمان حفاظت محیطزیست و دانشگاه گفت: "در کشورهای دیگر، وقتی تصمیم به انجام کاری گرفته میشود، از ابتدا کار را به دانشگاه واگذار میکنند تا مورد تحقیق و پژوهش علمی قرار گیرد و بعد وارد مرحله اجرایی شود. اما در کشور ما هیچگونه ارتباطی بین دانشگاه و مراکز صنعتی نظیر پتروشیمی و حتی سازمان حفاظت محیطزیست وجود ندارد. در حال حاضر ممکن است در اکثر سازمانها گزارشات متعدد زیستمحیطی وجود داشته باشد اما هیچکدام آنها نمیتواند بعنوان یک سند کاربردی مورد استفاده قرار گیرد. وقتی ارتباط مؤثری میان سازمانها و ارگانها وجود نداشته باشد، زمانیکه بنده به وزارت نفت یا پتروشیمی مراجعه میکنم، آمار لازم و دقیق را به بنده نمیدهند، و از طرف دیگر هنگامیکه مسئولان آن سازمانها نیز به ما مراجعه میکنند، ما آمار دقیق خود را در اختیار آنها نخواهیم گذاشت. در این صورت چنانچه گزارشی تهیه شده و راهحلی نیز پیشنهاد شود، مورد شک و شبهه دوطرف خواهد بود. به همین دلیل اکثر گزارشاتی که تهیه میشود قابل استفاده نیست و بصورت نمایشی میباشد. دفاتر زیستمحیطی که در مجتمعها تاسیس شدهاند، نیز هیچ ارتباط مؤثری نه تنها با دانشگاه، بلکه با سازمان حفاظت محیطزیست نیز ندارند. به نظر بنده این بخشها فقط بدلیل اینکه بتوانند نمایش داده و بگویند ما این کار و آن کار را انجام دادیم، همانند بخشهای R&D بصورت نمایشی بوجود آمدند و عملاً تاثیری در بهبود اوضاع نداشتند. من فکر میکنم احداث و اداره این دفاتر تنها صرف هزینه بسیار هنگفتی است که بر دوش صنایع پتروشیمی و نفت گذاشته میشود. چون نه نیرویی که در این دفاتر استفاده میشود، نیروی متخصصی است و نه افرادی که مسؤلین دفاتر زیستمحیطی را تشکیل میدهند افرادی هستند که در این حوزه کارآمد باشند و اگر متخصص هم باشند بدلیل برخورداری از پستهای متعدد، وقت لازم را جهت پرداختن به این امور ندارند. بنابراین ما نیاز به یک ارتباط منسجم و راحت و برپایه اعتماد متقابل، میان کلیه بخشها، از دفاتر زیستمحیطی مجتمعها گرفته تا خود دفتر محیطزیست شرکت ملی پتروشیمی, دانشگاه و سازمان حفاظت محیطزیست داریم، تا مشکلات موجود را ریشهکن نماییم."

آموزش تکمیلی و بین رشتهای
دکتر نبی بیدهندی در زمینه عدم آموزش صحیح و همهجانبه حفظ محیطزیست نیز بیان داشت: "در حال حاضر کسانیکه در تخصصهایی نظیر تولید پلیمر تحصیل میکنند، آموزش خاصی را در زمینه حفظ محیطزیست نمیبینند. عکس این مساله نیز وجود دارد, یعنی فردیکه در زمینه محیطزیست تحصیل میکند، اطلاع چندانی از مسائل مربوط به فناوری پلیمر، قیمت، مواد اولیه وکاربرد آن ندارد. بنابراین دراین بین یک خلاء وجود دارد که باعث میشود هرکسی کار خود را انجام دهد، بدون اینکه به بخش دیگر توجه داشته باشد. بنابراین ما در هر دو بخش نیازمند تربیت متخصصین میباشیم. از اینرو باید هم مهندسانی تربیت کنیم که با بحث محیطزیست آشنا باشند و هم کارشناسان محیطزیستی که با صنعت و فناوری بیگانه نباشند. مساله دیگری نیزکه در این بین وجود دارد، قرار نداشتن متخصصین در پستهای خود میباشد. امروزه یا اکثر متخصصین درجای واقعی خود قرار ندارند و یا از دو یا سه پست همزمان برخودارند و در نتیجه به هیچکدام آنها نمیرسند. اخیراً پتروشیمی حرکتی را انجام داده که طی آن متخصصین خود را بورس مینماید تا در رشتههای حفاظت محیطزیست تحصیل کرده و وارد صنعت شوند، این مساله به شرطی جواب میدهد که این متخصصین در جای اصلی خود قرار بگیرند."

استفاده از تکنولوژی به روز
رئیس دانشکده محیطزیست دانشگاه تهران پس از طرح مشکلات فوق بیان داشت: "ما در ایران بخشی بنام حقوق و محیطزیست نداشتیم که در حال حاضر آن را ایجاد کردیم و در دو یا سه سال آینده نیز در این زمینه دانشجو میپذیریم. فارغالتحصیلان این رشته، ابتدا اهمیت محیطزیست را درمییابند و در مرحله بعد بعنوان قضات خوب وارد دادگاهها میشوند. اگر ما بتوانیم اصل پنجاهم قانون اساسی را بالفعل و قانونمند کنیم، بعد اقتصادی آن بسیار زیاد خواهد بود. امروزه در کشور ما بدلیل بهرهگیری از تکنولوژیهای منسوخ و قدیمی که چندان بهروز نیستند، به حدی مواد اولیه و انرژی هدر میرود، که بحث تقدم صرفه اقتصادی بر حفظ محیطزیست را بیمعنا ساخته است. اگر هزینهٔ توسعهٔ تکنولوژی برای مصرف بهینهٔ انرژی و آلایندگی کمتر محیط زیست را با هزینههایی که به دلیل به کارگیری تکنولوژی نامناسب در مصرف مواد اولیه، مصرف انرژی و احیای محیط زیست هدر میدهیم، مقایسه کنیم, میبینیم که مورد اول بسیار به صرفهتر بوده و از نظر توسعه تکنولوژی و رشد صنایع نیز مفید خواهد بود. امروزه در مدیریت خود این صنایع به مساله تهیه تکنولوژیهای روز و بازیافت مواد اولیه توجه چندانی نمیشود؛ از اینرو شاید با قانونمند کردن و وضع قوانین خاص بتوان صنایعی نظیر پتروشیمی را به این سمت پیش برد."
 

mahdi.adelinasab

کاربر بیش فعال
کاربر ممتاز
سوخت های سبز

سوخت های سبز

اثرات زیانبار استفاده از سوخت های فسیلی سالهاست که فکر بسیاری از دانشمندان و کارشناسان را به خود مشغول کرده است. حتما می دانید که پدیده هایی مثل اثرات گلخانه ای، گرمایش جهانی، تغییرات آب و هوایی، افزایش آلودگی هوا و... بیشتر به خاطر استفاده از این نوع سوخت هاست. تمامی این موارد باعث شده کارشناسان و محققان با ارائه راه حل ها و پیشنهادهایی به دنبال رفع این مشکلات و برطرف کردن آنها یا حداقل تعدیل کردن آنها باشند که البته آنها نیز برای رسیدن به اهدافشان به مشارکت جدی و همه جانبه دولتها بخصوص عامه مردم نیاز دارند؛ چون عملی کردن چنین پیشنهادهایی به مدیریت و بودجه بندی های سازمان یافته نیاز دارد که تنها دولتها می توانند از عهده این هزینه ها و سازمان بندی ها برآیند. برای آشنایی با فعالیت های سازمان انرژی های نو ابتدا به سراغ طرح زیست توده (بیوماس) رفتیم و با آقای مهندس جواد نصیری، مدیر دفتر زیست توده سازمان انرژی های نو ایران گفتگویی در این خصوص داشتیم:

زیست توده چیست و چگونه تهیه می شود؟
ـ زیست توده ترجمه لغت انگلیسی بیوماس (Bio Mass) است و شامل تمامی موادی در طبیعت میشود که در گذشته نزدیک جاندار بوده یا از موجودات زنده به عمل آمده اند. زیست توده در مقابل منابع فسیلی نظیر نفت، گاز و زعال سنگ مطرح است. منشائ منابع فسیلی نیز مواد جاندار هستند، ولی جاندارانی که باعث به وجود منابع فسیلی شده و در گذشته خیلی دور زنده بوده اند.

در حال حاضر منابع زیست توده شامل چه مواردی می شوند؟
ـ تقسیم بندهای مختلفی در سطح جهان ارائه شده است، ولی آنچه در حال حاضر در ایران مورد قبول است شامل زباله های شهری، فاضلاب های شهری، فضولات دامی، زائدات کشاورزی و جنگلی و فاضلاب ها و پسماندهای صنعتی (صنایع غذایی و چوب و کاغذ) است.

خلاصه ای از تاریخچه بهره برداری از انرژی زیست توده در جهان بفرمایید.
ـ به جرات می توان گفت بهره برداری از این منابع انرژی بویژه چوب به دوران کشف آتش بازمی گردد. استفاده از منابع زیست توده بویژه چوب، از زمان بسیار قدیم آغاز شد و تا زمان کشف و بهره برداری وسیع از منابع فسیلی، نقش غالب را در تامین انرژی جهان عهده دار بوده اند.

انرژی زیست توده چه جایگاهی در تامین انرژی جهان دارد؟
ـ زیست توده پرکاربردترین منبع انرژی های نو(تجدیدپذیر) در جهان است که به تنهایی حدود ۸۰ درصد از کل سهم تجدیدپذیرها را در سبد انرژی جهانی تامین می کند. از این منبع انرژی، هم به صورت سنتی برای گرمایش و پخت و پز استفاده می شود و هم به صورت مدرن برای تولید برق، حرارت، سوخت خودروهای سبک و سنگین و به ۳ شکل مایع، جامد و گاز بهره برداری می شود. در انتهای سال ۲۰۰۵ بیش از ۴۴ هزار مگاوات نیروگاه برق، بیش از ۲۲۰ هزار مگاوات سیستم های مدرن تولید حرارت و میلیون ها هاضم بی هوازی برای تولید گاز، همچنین ده ها میلیارد لیتر سوختهای زیستی (بیواتانول) برای خودروهای بنزینی و بیودیزل برای خودروهای گازوئیلی، تولید و استفاده شده است.

در حال حاضر وضعیت ایران از نظر استفاده از انرژی زیست توده چگونه است؟
ـ از نظر استفاده های سنتی از این منبع، مطابق سرشماری سال ۱۳۷۵، ۱۰ درصد خانوارهای روستایی برای گرمایش منازل خود و ۵ درصد خانوارهای روستایی برای پخت و پز عمدتا از چوب وفضولات دامی استفاده می کرده اند. پس از انتشار نتایج سرشماری سال ۱۳۸۵ می توان درخصوص وضعیت فعلی استفاده های سنتی از زیست توده اعلام نظر کرد. به آمار بالا باید استفاده از ذغال چوب را برای درست کردن کباب و... اضافه کرد که البته آمار صحیحی در این خصوص وجود ندارد. متاسفانه هیچ گونه استفاده معدنی از زیست توده در ایران به ثبت نرسیده و سیستم های موجود نیز در مقیاس آزمایشگاهی و نمونه بوده اند.

آیا ایران پتانسیل و ظرفیت لازم را برای اجرای طرحهای زیست توده دارد؟
ـ با توجه به شرایط خاص اقلیمی و جغرافیایی و وجود جنگلها در بخشهایی از شمال، غرب و مرکز ایران خوشبختانه پتانسیل مناسبی در ایران وجود دارد. بر اساس مطالعه ای که در سالهای ۷۹-۱۳۸۰ در وزارت نیرو صورت گرفته است، پتانسیل ۵ منبع مذکور تعیین و به ترتیب ۷۴ میلیون بشکه معادل نفت خام برای زائدات کشاورزی و جنگلی، ۳۶ میلیون بشکه معادل نفت خام برای فضولات دامی، ۱۵ میلیون بشکه معادل نفت خام برای زباله های شهری، ۵.۵ میلیون بشکه معادل نفت خام برای زائدات صنایع غذایی و ۲ میلیون بشکه معادل نفت خام برای فاضلاب های شهری تخمین زده شده است.

جایگزینی برای منابع آلاینده
یکی از برنامه های همیشه مطرح در مجامع بین المللی، استفاده از سوخت های جایگزین بوده است ؛ سوخت هایی که برخلاف سوخت های فسیلی، پاک هستند و برای سلامت محیط زیست و جانداران آن ضرری نداشته باشند. در این میان طرح کارساز و مفید استفاده از انرژی های نو (تجدیدپذیر) سالهاست که فکر دانشمندان را به خود مشغول کرده ؛ استفاده از منابعی که برخلاف سوخت های فسیلی، نه تنها باعث آلودگی محیط زیست و دیگر مشکلات نمی شوند، بلکه مفید و ارزان تر و قابل دسترس هستند. یکی از طرحهای بسیار جالب و قابل توجه در میان سوخت های جایگزین نیز استفاده از انرژی حاصل از زیست توده (بیوماس) است. به طور کلی انرژی حاصل از تجزیه مواد آلی، زیست توده یا بیوماس نامیده می شود که این انرژی می تواند گاز حاصل از پوسیدگی اجساد گیاهی و جانوری، زباله ها، پسماندها و فاضلاب های خانگی، شهری و صنعتی باشد. در صورتی که از زباله ها و فاضلاب ها به جای سوخت استفاده شود، علاوه بر استفاده مفید از آنها به عنوان سوخت جایگزین، یکی از معضلات محیطزیستی یعنی مساله زباله ها و دفن آنها نیز حل می شود. در این خصوص سازمانی با عنوان سازمان انرژی های نو ایران طرحهای مختلفی در نظر گرفته است که ازجمله آنها استفاده از زیست توده (بیوماس)، بیوگاز، دفنگاه زباله (لندفیل) و... بوده است که هر کدام شامل موارد متعدد و مسائل مربوط به خودش است پتانسیل ۵منبع در سال ۸۰ به میزان ۱۴ درصد کل مصرف انرژی کشور بوده است.

بهره گیری از زیست توده چه مزایایی دارد؟
ـ بهره گیری از زیست توده مزایای فراوانی دارد. اولین و مهمترین مزیت آن تولید انرژی پاک مشابه دیگر منابع انرژی های نو (تجدیدپذیر) است از طرف دیگر رهاسازی منابع زیست توده در طبیعت و عدم بهره برداری از آنها یکی از مهمترین عوامل انتشار گاز متان که یک گاز گلخانه ای با شدت بالاست بوده و نیز تولیدکننده انواع آلانین های آب، هوا و خاک است ؛ بنابراین با بهره برداری از آنها این مشکل نیز حل می شود. گفتنی است که در حال حاضر بحث زباله ها و فاضلاب های شهری یکی از مهمترین و حساس ترین معضلاتی است که جوامع جهانی و ایران با آن دست به گریبان هستند. از مزیتهای دیگر آن می توان به ایجاد اشتغال بالا، افزایش درآمد روستاییان و جلوگیری از مهاجرت آنها به شهرها، پاکسازی محیط شهری، روستایی و طبیعت و همگامی با جامعه جهانی اشاره کرد.

آیا بهره برداری از این منابع اقتصادی است؟
ـ استفاده از انرژی های فسیلی در تولید برق و حرارت و به عنوان سوخت علاوه بر آن که باعث نابودی منابع باارزش می شود، متاسفانه اثرات اجتماعی بویژه در مواردی نظیر بهداشت و سلامت عمومی، آلودگی زیست محیطی، گرمایش جهانی و... دارند. در حال حاضر دولتها این هزینه ها را به صورت مخفی پرداخت می کنند؛ مثلا در شهر تهران، آلودگی شدید هوا، هم باعث بالا رفتن هزینه های دارو و درمان شده و سلامت روانی و اجتماعی افراد را به خطر می اندازد و هم باعث فرسایش و استهلاک سریع تر ساختمان ها و تاسیسات شهری می شود. بیشتر کشورهای جهان و نیز ایران روی رقم خاصی به عنوان اثرات اجتماعی استفاده از سوختهای فسیلی که می تواند به عنوان امتیازی برای منابع تجدیدپذیر انرژی نظیر زیست توده باشد، توافق ندارند و وارد چنین مبحثی نمی شوند. لحاظ نکردن هزینه های اجتماعی یک اثر منفی نیز دارد. چون مزایای اجتماعی منابع تجدیدپذیر نیز در نظر گرفته نمی شود. همچنین از آنجا که فرآورده های نفتی و گاز طبیعی به صورت یارانه ای در ایران عرضه می شود، تفاوت قیمت تمام شده واحد انرژی از منابع فسیلی با منابع تجدیدپذیر قابل توجه است ؛ ولی با تغییراتی که در قانون بودجه ۱۳۸۶ صورت گرفته است به نظر می رسد تولید برق از دفن گاه های زباله و توربین های بادی در مرز اقتصادی شدن حتی بدون لحاظ کردن مزایای زیست محیطی آنهاست.

از برنامه های سازمان انرژی های نو ایران برای توسعه بهره برداری از زیست توده در ایران بگویید؟
ـ سازمان انرژی های نو ایران به عنوان متولی توسعه منابع انرژی های نو در ایران، توسعه استفاده از زیست توده را در اولویت قرار داده و توجه خاصی به آن مبذول می دارد. در حال حاضر طرح مطالعه پتانسیل و تهیه اطلس منابع زیست توده ایران، امکان سنجی برای احداث نیروگاه های تولید برق از زباله های شهری، امکان سنجی برای احداث نیروگاه بیوگازی را در کنار تعداد زیادی طرحهای تحقیقاتی و توسعه ای و در راستای وظایف حاکمیتی خود دنبال می کند. همچنین این سازمان به عنوان نماینده وزارت نیرو در خرید تضمینی برق، ضمن بررسی پیشنهادهای سرمایه گذاران غیردولتی، زمینه های اجرایی کردن سرمایه گذاری آنها را فراهم می آورد تا ضمن جذب سرمایه خارجی و داخلی، به حل معضلات محلی و زیست محیطی کمک کند.
 
بالا