خلاصه اي از كتاب باغباني

[آیورودا]

تغذیه درختان میوه(fruit tree nutrition):

تغذیه درختان میوه بسته به سن درخت (جوان یا پیر) نوع خاک (سبک یا سنگین ) میزان محصول (کم یا زیاد) روش هرس و اندازه درخت /میزان رشددرخت/ مواد غذایی موجود در بافت درخت/شدت نور ...متفاوت است.
از نشانه های عمومی کمبود عناصر غذایی می توان به برگ های ریز وکوچک /رزنی شدن برگ ها /زرد شدن برگ ها/غیر طبیعی شدن شکل برگ ها /سوخته شدن و تاول زدن برگ ها/ دفرمه شدن میوه ها/رشد کم درخت و...اشاره کرد.
از عواملی که موجب کمبود یک عنصر غذایی در درخت می شوند می توان به عدم جذب عنصر از خاک /میزان بیشتر سایر عناصر درخاک و شرایط نامناسب جذب از خاک اشاره کرد.
برای تشخیص میزان عناصر می توان از تجزیه خاک یا تجزیه برگی استفاده کرد.
محل نمونه برداری خاک در باغهای میوه از بین ردیف ها و در قسمت سایه انداز درخت است و بسته به شکل هندسی باغ .محلهای نمونه برداری فرق دارد.
phمناسب خاک برای جذب اکثر مواد غذایی بین 5/5 تا5/7است
جذب برخی از عناصر از جمله آهن ، بر،روی، مسو... در phهای 5/5 بالای 5/7 شدیدا کاهش می یابد.
عناصری مانند کلسیم و پتاسیم در phهای بالا مشکل جذب نداشته و جذب انها فقط در ph ای کمتر از 5/5 با مشکل روبرو می شوند.

 

[آیورودا]

انواع روش های کاربرد کود درختان میوه:

1-مخلوط کردن کود با خاک(چالکود):

در این روش کود را در ناحیه ای زدیک به ریشه گیاهان که ریزوسفر گفته می شود با خاک مخلوط می کنند .
روش بویزه در مورد عناصر کم تحرک ( یا غیر تحرک) مثل فسفر و پتاسیم اهمیت دارد.

این روش در موقعی که قدرت خاک در تثبیت عناصر غذایی بالا باشد موثر است.
از مزایای این روش قابلیت حذب بهتر کود توسط ریشه و نیز تهویه بهتر و نیز نفوذ بهتر اب از طریق چاله های اطراف ریشه است.

از معایب این روش اینست که کود با حجم کمی از ریشه ها در تماس بوده و قسمتی از ریشه ها در مقایسه با بقیه بخش های رشد بیشتری خواهند داشت.
در این روش امکان صدمه زدن و قطع شدن ریشه های درختان وجود دارد
چاله ها را در یک سوم انتهایی سایه انداز درختان حفر می کنند چون اثر ریشه های جوان فعال درخت در انجا قرار دارد.
محل چاله ها بهتراست در مسیر جریان اب باشد.
تعداد پاله ها بسته به نوع درخت /وضعیت خاک/سن درختو...متفاوت است
ولی بطور کلی برای درختان با سن بیش از 10سال تعداد 2تا4چاله مناسب است
عمق انها هم بین 40تا50 سانتیمتر در نظر میگیرند.
این روش برای مناطق خشک و کم اب مناسب می باشد.

 

[آیورودا]

2- کاربرد کودها بصورت محلول پاشی یا تغذیه برگی(foliar application):

این روش برای کاهش مصرفی کود است.
که بویزه درمورد عناصر کم مصرف اهن .بر. روی.مس. منگنز بکار می رود.
این روش درمورادی که درخت نیاز فوری به عنصر خاصی داشته باشد در اوایل بهار که جذب عناصر از خاک بدلیل فعالیت پایین ریشه ها کم است بکار می رود.
و درمورادی که شرایط خاک برای جذب عناصر خاک مناسب نیست بکار میرود.
روشی نسبتا اسان بوده و زود جوابده....
این روش در مورد خاکهای ایران که اهکی بوده و دارای phبالا هستند و احتمال کمبود عناصری مثل اهن. روی. مس در انها بالاست بکار میرود.
درطول زایشی درخت رقابت بین میوه ها و ریشه ها بر سر جذب مواد غذایی بالا می رود و احتمال اینکه ریشه ها دچار کمبود مواد غذایی شده و از رشدشان کاسته می شود افزایش می یابد.

دررابطه با وضعیت تغذیه درخت هرچه درخت تغذیه ضعیف تری داشته باشد جذب عناصر بیشتری و سریعتر خواهد بود.
بیشترین جذب فسفر در ph 5تا6 و جذب کلسیم در 7است.
کاربرد مویان(surfactants)باعث کاهش کشش سطحی اب شده و سطح تماس محلول و سطح برگ ها را افزایش داده و از این طریق به جذب بیشتر محلول کمک می کند.
از معایب این روش سوزش برگها در اثر غلظت محلول می باشد که علت اصلی ان در اثر عدم تعادل موضعی عناصر غذایی در یک بخش درخت است
دلیل دیگر سوزش برگها بالا بودن پتانسیل اسمزی محلول غذایی است
معمولا برگ سوختگیدر phهای پایین کمتر از phهای بالا ایت
از معایب دیگر این روش جذب محلول توسط برگها با کوتیکول ضخیم کم بوده و ممکن است قسمتی از محلول در اثر تابش افتاب و دمای تبخیر یافته و یا در شرایط بارانی توسط باران شسته شود.

 

[آیورودا]

3- کاربرد کودها همراه با اب ابیاری(کود ابیاریFERTIGATION):


کودابیاری برای صرفه جویی درمصرف کود و اب می باشد
کودبصورت محلول همراه با اب ابیاری به درخت داده می شود.
میزان مصرف به فصل رشد/میزان خروج مواد غذایی از درخت متفاوت است.
مثلا درختان دراوایل رشد در فصل بهار که رشد رویشی زیادی دارند و برگها و میوه های زیادی دارند به نیتروزن بالایی احتیاج دارند ولی با متوقف شدن رشدشان در اواسط تابستان نیاز انها کاهش پیدا میکنه و دوباره در اواخر رشد نیازشون بیشتر میشه.
این روش بهترین روش کوددهی بوده ودارای مزایای زیادی است:
1-دردسترس قرار دادن مواد غذایی دراختیار درخت زمانی که حداکثر نیاز به مواد غذایی وجود دارد
2- کاهش میزان مصرف اب و مواد غذایی
3- کاهش میزان اب شویی عناصر خاک
4- کاهش افات/بیماریهای علف هرز
5- کاهش میزان مصرف انرزی و زمان
6- امکان کاربرد سموم همراه با کود
7- کاهش الودگی محیط زیست
8- افزایش کمیت و کیفیت محصول و....

 

[آیورودا]

4- تزریق مستقیم کود در تنه درخت:

در این روش مواد شیمیایی( مواد غذایی/حشره کشها/قارچ کش ها/ هورمون ها/ انتی بیوتیک.و....) را بطور مستقیم در اوندچوبی یا ابکش تزریق می کنند.

از مزایای این روش می توان به موراد زیر اشاره کرد:
1- صرفه جویی در مصرف کود
2- الودگی کمتر در محیط زیست
3- در شرایطی که جذب عناصر غذایی از خاک بدلیل اهکی بودن خاک و یا عوامل دیگر به خوبی صورت نمی گیرد این روش می تواند کارا باشد.
4- در این روش علاوه بر تامین مواد غذایی مورد نیاز گیاه می توان از سموم نیز بر علیه افات و بیماریها استفاده کرد.
5- تاثیر سریعی داشته و می توان از این روش در کارهای تحقیقاتی استفاده کرد.
این روش در درختانی که به سختی ترمیم می یابند درخت به ویا در شرایطی که ترمیم به سختی صورت میگیرد توصیه میشود.

 

[آیورودا]

عناصر غذایی و نقش انها در تغذیه درختان:
ادامه بماند..... اعلام میشود.....

 

[آیورودا]

عناصر غذایی ونقش انها در تغذیه درختان:

عناصر غذایی نیاز گیاهان به سه دسته مفید/مضر/ ضرورری (پرمصرف و کم مصرف) تقسیم میشود.
مفیدبودن یک عنصر بسته به نوع گیاه فرق میکند.
عنصر سیلیس برای برنج یک عنصر مفید به شمار میره....
مولیبدن برای گیاهان تیره بقولات یک عنصر مفیده...

 

[آیورودا]

نیتروزن(N):

نیتروزن در تشکیل اسیدهای آمینه، آمیدها، پروتین ها ، اسیدهای نوکلئیک ، آنزیم ها ... نقش دارد.
از علایم کمبود نیتروزن می توان به رنگ پریدگی برگها (سبز ششدن متمایل به زرد) اشاره کرد.
در اواخر دوره رشد تبدیل به رنگهای قرمر و بنفش مایل به قرمز می شود که دراثر تشکیل رنگیزه آنتوسیانین است.
باریک و چوبی شدن شاخه ها] کاهش تمایز یابی جوانه های گل و کاهش تشکیل میوه ، کوچک ماندن میوه ها و رسیدن زود هنگام میوه ها از دیگر نشانه های کمیبود نیرتروزن است.
از علایم نیتروزن بیش از حد می توان به رشد بیش از حد شاخه های ، تیره رنگ شدن برگها ، کاهش تولید گل و میوه ، حساس شدن درخت به آفات و بیماریها و به تاخیر افتادن رسیدگی میوه ها اشاره کرد.
نیتروزن بالا موجب تحریک رشد رویشی درخت شده و از میزان رشد زایشی و تولید میوه می کاهدو میوه های تولیدی دارای عطر و طعم کمی بوده از انبار دارای ضعیفی برخوردار هستند و به خوبی رنگ نمی گیرند.

 

[آیورودا]

فسفر(p):

درساختمان قندهای فسفاته ، اسیدهای نوکلئیک ، انزیمها، فسفو لیپیدها و اسید فیتیک نقش دارند.
و در واکنش هایی که با ATPسرو کار دارد.
از علایم کمبود این عنصر:
کاهش رشد درختان
سبز تیره شدن برگها
بدشکلی و ایجاد نقاط نکروزه در برگها
تولید رنگیزه انتوسیانین
ارغوانی شدن برگها.
ازدیگر نشانه های کمبود فسفر:
باریک شدن ساقه ها
مرگ برگهای پیر
به تاخیر افتادن بلوغ گیاه
علایم بیش از حد فسفر:
کمبود عناصر کم مصرف ازجمله آهن، روی، مس

 

[آیورودا]

پتاسیم(K):

به عنوان کوفاکتور برای عمل آنزیمها لازم است.
فراوانترین عناصر کاتیون سیتوپلاسم بوده که نقش مهمی در تنظیم phو غلظت شیره سیتوپلاسم و نیز باز و بسته شدن روزنها دارد.
علایم کمبود :
کلروز نقطه ای و کلروز حاشیه برگها که بتدریج بافتهای نکلروز ه تبدیل می شود.
ساقههای باریک و ضعیف با میانگره های کوتاه و غیر طبیعی
میوه های درختانی که کمبود پتاسیم هستند کوچکتر /کم رنگ تر/بی مزه تراز میوه های طبیعی می شوند.
علایم کمبود پتاسیم ابتدا در برکهای پیر ظاهر میشود.
زیادی پتاسیم باعث :
پوست میوه ها کلفت و ضخیم شده و بافت میوه خشن و کم اب می شود.. که در این شرایط کمبود منیزیم رخ میدهد.

 

[آیورودا]

کلسیم(ca):

کلسیم(ca):

در دیواره های سلولی به عنوان یک کوفاکتور برای فعالیت انزیم های فعال در هیدرولیزATPساختمان فسفولیپیدها و به عنوان یک چیامبر ثانویه در واکنش های تنظیم کننده متابولیسم نقش دارد.

کمپلکس کالمودولینکلسیم در تقسیم سلولی نقش داردو برای فعالیت طبیعی غشاهای سلولی لازم است.
در اثر کمبود این عنصر:
نوک و حاشیه برگهای جوان حالت نکروزه پیدا کرده و در شرایط کمبودشدید نوک شاخه های جوان نیز حالت دخالت دارد.
قهوه ای شدن چوب پنبه ای شدن میوه و پوسیدگی میوه بر اثر افزایش کلسیم می باشد.
پوسیدگی در گلگاه درمیوه های مثل هندوانه و گوجه فرنگی در اثر کنبود کلسیم می باشد.

 

[آیورودا]

منیزیم:

یکی از اجزای کلروفیل بوده و در فعالیت تعداد زیادی انزیم های که در انتقال گروه فسفات دخالت دارد مورد نیاز است.
در فعال سازی انزیم هایی دخیل ودر تنفس ، فتوسنتز ، ساخت DNA,RNAنقش مهمی دارد.
علایم کمبود:
در برگهای مسن بصورت کلروز بین رکگبرگی نمایان میشود.
برگها کاملا زرد یا سفید می شود جون کلروفیل سنتز نمی شود.
ظهور لکه های قرمز تا ارغوانی در برگ و ریزش برگها قبل از بلوغ نیز از علایم کمبود این عنصر است.

 

[آیورودا]

گوگرد:
در ترکیب اسیدهای امینه ، سیستین ، متیونین، گلوتامین ، بیوتین وجود دارد و در تشکیل لیپو ئیک اسید، کو آنزیم A، پروتین ها و انزیمهای زیادی دخالت دارند.
کمبود این عنصر:
بصورت کلروز برگی ظهرو پیدا میکند برگهای جوان نمایان میشود و سپس در برگهای پیر انتقال می یابد.

 

[آیورودا]

آهن:
در تشکیل ستوکرو ها و اغلب مولوکولهای موجود در چرخه انتقال الکترون (فتوسنتزو تنفس) نقش مهمی دارند و در چرخه ازت.
یک عنصر کم تحرک و نقش مهمی در کلروفیل دارد
مهمترین نشانه کمبود اهن:
کلروز بین رگبرگی است که در ابتدای برگ جوان دیده میشود.
متوقف شدن شاخساره ها و ایجاد حالت نکروزه و پوسیدگی در برگها و تولید میوه های کوچک و کم رنگ نیز از علایم کمبود اهن می باشد.
علایم مسمومیت شبیه علایم کمبود منگنز است.

 

[آیورودا]

بور:
در شنتز اسیدهای نوکلئیک و سنتز هورمون سایتوکینین ، عکس العملهای هورمونی، تقسیم سلولی، انتقال قندها، لقاح، و رشد میوه و تشکیل دیواره سلولی و اعمال غشایی نقش دارد
نکروز شدن برگهای جوان و جوانه های انتهایی از مهمترین نشانه های کمبود بور میباشد...
ریزش غنچه ها و گل ها و تولید میوه های کوچک وو بد شکل شدن از نشانه های کمبود بور میباشد.
بور باعث افزایش درصد خندانی و نیز افزایش تولید میوه پسته می شود.
کمبود بور در سیب و گلابی موجب ترک خوردگی میوه های شده
کمبود این عنصر در آلو باعث ایجاد فرورفتگی در گوشت میوه ها می شود.
در هلو موجب قهوه ای شدن و چوب پنبه ای شدن گوشت و شکافته شدن هست میشود.

 

[آیورودا]

روی:
در سنتز انزیمهای الکل دهیدروزناز ، گلوتامیک دهیدروزناز و نیز سنتز کلروفیلف و هورمون اکسین میشود.
روی سنتز کلروفیل نقش دارد.
لذا کمبود ان باعث سبز شدن کم رنگ شدن برگها می شودو چون سنتز اکسین نیز دخیل است.
کمبود ان موجب ممانعت از رشد طولی شاخساره ها می شود.
تاخیر افتادن در بازشدن جوانه ها/ر مرکبات برگها ی کشیده و ابلق/و در شرایط کمبود خشک شدن شاخها ....

 

[آیورودا]

مس:
در تشکیل انزیم های ایکوربیک /اسید اکسیداز/تیروزیناز/سیتوکروم اکسیداز و اوره کاز و رنگدانه ای پلاستوسیانین و پلاستو کینون و در ساختمان ایزو انزیم سوپر اکسید دیسموتاز میشود.
کمبود ان همانند مس میباشد.

 

[آیورودا]

مولیبدن:
درساختمان نیترات ردوکتاز نقش مهمی دارد....
همانند کمبود نیتروزن میباشد.
در خاکهای اسیدی با پ هاش پایین دیده می شودو
کمبود ان با ظاهر شدن کلروز و نکروزه شدن برگهای پیر می باشد.
و کاهش تشکیل گل و ریزش گلهای قبل از بلوغ .

 

[آیورودا]

منگنز:
برای فعالیت دهیدروزنازها ، دی کربوکسیلازها، کینازها، اکسیدازها، پراکسیدازها مورد نیاز است.
در واکنش اکسید شدن اب در فتوسنتز IIو تولید اکسیزن نقش مهمی دارد.

 

[آیورودا]

کلر:
در واکنش های فتوسنتز نقش داشته و در واکنش هیل0 تجزیه اب و تولید اکسیزن و فتوسیستم دو)
این عنصر در تقسیم سلولی ، رشد ریشه و برگها ، تعادل بار الکتریکی سلول، تنظیم غلظت اسمزی سلول و باز و بسته شدن سلولهای نگهبان روزنه نقش مهمی دارد.
پزمردگی نوک برگها و کلروزه و نکروزه ها شدن برگها از علایم کمبود کلر می باشدو
کلر عنصر متحرکی بوده و از خاک بصورت محلول وجود داردو به راحتی جذب ریشه میشود.

 

[آیورودا]

هرس (pruning)دردرختان میوه:

اکثر گیاهان باغبانی بخصوص چندسالههای چوبی اگر تحت شرایط محیطی مناسب بدون دخالت انسان رشد کنند پس از چندسال تبدیل به درختان یا درختچه هایی با شاخ وبرگ متراکم خواهند شد که چه از نظر میزان و کیفیت باروری و چه از نظر شکل ظاهری مطلوب نخواهند بود..
هرس:قطع کامل یا جزیی شاخه /پوست/برگ . وگل و میوه به منظور تحت تاثیر قراردادن و هدایت نحوه رشد و باروری گیاه را هرس کردن می گویند
تقسیم بندی درختان براساس نیاز به هرس:
درختان میوه را براساس هرس کردن به سه دسته تقسیم می کنند.
دسته اول: درختانی مثل مرکبات که در طول دوران زندگی خودنیازی به هرس ردن ندارند.دسته دوم: درختانی مثل گلابی/سیب/گیلاس/گردو/بادام/به/الو/پسته/زیتون که در چندسال اول انهارا هرس فرم دهی کرده ووقتی به حد کافی رشد کرد هرسال هرس خفیفی روی انها انجام میگیرد.
دسته سوم: درختانی مثل انگور/انجیر/کیوی/هلو.. که میوه هایشان بروروی شاخه های یک ساله تشکیل میشود بایستی هرسال نسبتا شدید هرس شوند تا با تولید شاخه های جدید میزان محصول انها بالا رود.

 

[آیورودا]

اصطلاحات هرس:

اصطلاحات هرس:

اصطلاحات هرس:

- جوانه انتهایی(terminal bud):بالاترین جوانه موجود برروی ساقه را گویند.
- جوانه جانبی(lateral bud):جوانه ای که در جانب شاخه و در زوایه برگی قرار گرفته است.
- جوانه چوب (wood bud): جوانه ی که در اثر رشد ان شاخساره تولید میشود.
جوانه گل(flower bud): جوانه ای که مولد گل یا خوشه گل است.
- شاخه پیشاهنگ ( leander shoot): شاخه ای که رشد فعال داشته و به صورت انتهایی قرار دارد و هرساله بر رشد ان افزوده میشود.
- شاخه جانبی(lateral shoot): شاخه ای که از رشد جوانه جانبی موجود درزاویه برگی ساقه ایجاد میشود.
- شاخه عقیم(blind shoot): شاخه ای است که به طور کامل رشد نکرده و جوانه انتهایی ان سقط شده است.
- شاخه سال جاری( current year s growth):شاخه ای است که در فصل رشد جاری ایجاد میشود.
- جوانه گیری(disbudding): حذف جوانه های اضافی را جوانه گیری می نامند.
- سیخک(spur): شاخه کوتاهی که رشد کندی دارد و جوانه گل روی ان تشکیل می شود.
- پاجوش(sucker): شاخه های نابارور که معمولا از ریشه گیاه و یا در سطح زمین تشکیل میشود.
- ترک(gourmand):شاخه ای است نابارور و نامطلوب که به شکل عمودی برروی شاخه های مسن یا روی تنه ایجاد میشود.

 

[آیورودا]

تقسیم بندی هرس از لحاظ شدت هرس:
هرس اصطلاحی : هرس شاخه ای شکسته بیمار و روی هم قرار گرفته.
هرس شاخه زنی: هرس متوسط همراه با تنک کردن شاخه
هرس موسوم : هرس شاخه زنی بعلاوه کوتاه کردن شدید نصف شاخه های باقی مونده
هرس شدید : حذف 50تا 75درصد شاخه های جدید و کوتاه کردن شدید شاخه های باقی مانده.

 

[آیورودا]

تقسیم بندی هرس براساس زمان هرس:

تقسیم بندی هرس براساس زمان هرس:

تقسیم بندی هرس براساس زمان هرس:
بقیه مباحث به اطلاع میرسد...
لطفا مطلبی ننویسید..