تاپیک جامع آموزش زبان عربی
- شروع کننده موضوع Persia1
- تاریخ شروع
«کان» به معنای «صار» در قران: <اسْتَكْبَرَ وَ كانَ مِنَ الْكافِرين>
<بُسَّتِ الْجِبَالُ بَسًّا فَكاَنَتْ هَبَاءً مُّنبَثًّا>
<فَكانَ مِنَ الْمُغْرَقين>
<كُنْتُمْ خَيْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ>
<كَيْفَ نُكَلِّمُ مَنْ كانَ فِي الْمَهْدِ صَبِيًّا>
<إِلاَّ امْرَأَتَهُ كانَتْ مِنَ الْغابِرينَ>
<فَأَتْبَعَهُ الشَّيْطانُ فَكانَ مِنَ الْغاوين>
<فَكانُوا كَهَشيمِ الْمُحْتَظِر>
موارد «کان» زائده
«کان» زائده همواره بین دو امر متلازم قرار می‌گیرد و اغلب با صیغه‌ی ماضی است.
منظور از دو امر متلازم هر ترکیبی است که از دو قسمت تشکیل میشود که نمیتوان یک طرف آن را گرفت و دیگری را رها کرد، در ادامه به برخی از این موارد اشاره میشود:
بین «ما»ی تعجّب و فعلش
ما کانَ أعدلَ زیداً. (زید چه عادل است)
بیشترین جایی که «کان» زائد داخل میشود.
بین مبتدا و خبر
القطارُ کانَ قادمٌ. (قطار آمد)
بین فعل و فاعل
لم یتکلَّم کانَ غیرُکَ. (غیر تو سخن نگفت)
بین موصوف و صفت
قَصَدتُ لزیارة صدیقٍ کانَ مریضٍ.
(قصد دیدار دوست بیمار کردم)
بین موصول و صله
أقبَلَ الّذی کانَ عَرَفتُهُ.
(کسی که می‌شناختم آمد)
«کان» زائده همواره بین دو امر متلازم قرار می‌گیرد و اغلب با صیغه‌ی ماضی است.
منظور از دو امر متلازم هر ترکیبی است که از دو قسمت تشکیل میشود که نمیتوان یک طرف آن را گرفت و دیگری را رها کرد، در ادامه به برخی از این موارد اشاره میشود:
بین «ما»ی تعجّب و فعلش ما کانَ أعدلَ زیداً. (زید چه عادل است)
بیشترین جایی که «کان» زائد داخل میشود.
بین مبتدا و خبر القطارُ کانَ قادمٌ. (قطار آمد)
بین فعل و فاعل لم یتکلَّم کانَ غیرُکَ. (غیر تو سخن نگفت)
بین موصوف و صفت قَصَدتُ لزیارة صدیقٍ کانَ مریضٍ.
(قصد دیدار دوست بیمار کردم)
بین موصول و صله أقبَلَ الّذی کانَ عَرَفتُهُ.
(کسی که می‌شناختم آمد)
ضمیر شأنسوال:
با توجه به بحث ضمیر شأن کدام جمله صحیح است:
«هو أنا الحاضرُ»
«أنا هو الحاضرُ»
جواب:
در ضمیر شأن دنبال اسمی نباشید که ضمیر به آن برگردد بلکه ضمیر شأن به جمله بر می‌گردد،
<إنَّهُ لا یُفلِحُ الکافرونَ>
در این آیه «ه» به جمله‌ی «لا یفلح...» بر می‌گردد.
یا در «هو زیدٌ الحاضرُ» هو به کل «زید الحاضر» بر می‌گردد و درصدد نشان دادن اهمیّت مطلبی است که بیان میکند.
به همین علّت «هو أنا الحاضر» صحیح است، چرا که «هو» به کل «أنا الحاضر» بر می‌گردد، نه «أنا».
امّا «أنا هو الحاضرُ» صحیح نیست، چرا که اگر «أنا» به اسم ما بعدش برگردد، با کلام متناقضی مواجه هستیم، چرا که لازمه‌اش این میشود که شخص غایب، حاضرِ متکلم شود.
صحیح جمله‌ی دوّم چنین است:
«أنا أنا الحاضرُ»
به نمونه‌ی قرآنی توجّه کنید:
<إِنِّي أَنَا اللَّهُ رَبُّ الْعالَمين>
<إِنَّهُ أَنَا اللَّهُ الْعَزيزُ الْحَكيمُ>
سوال: چرا افعال ناقصه همچون کان و کاد نمی‌توانند مفعول مطلق بگیرند؟
چرا نمیتوان گفت: کان زید عالما کونا
جواب:
مفعول مطلق قید حدث است که برای بیان نوع، عدد و تاکید میاد.
خب کان و کاد اصلا حدثی ندارند که مفعول مطلق برای تاکیدش بیاد....
در کتاب نحو کاربردی با این مطالب آشنا خواهید شد.
تعدد حالحال همچون خبر میتواند متعدد باشد:
«جاءَ زیدٌ راکباً ضاحکاً»
«زید راکب ضاحک»
تفاوتی ندارد حال مفرد یا جمله باشد، گاه در یک جمله چندین حال قرار میگرد. در ادامه آیاتی را بررسی میکنیم، که چندین حال مفرد درون خود دارند
در کتاب نحو کاربردی با این نوع مطالب آشنا خواهید شد.
متعلق جارومجرور و ظرف بحث تعلق جارومجرور از مهمترین مباحث علم نحو است، به صورتی که میتوان گفت اگر کسی بر آن تسلط یابد در خیلی از مباحث معنی شناسی پیش است، از جمله کلماتی که میتواند متعلق جارومجرور قرار گیرد، کلماتی هستند که معنی یا بوی فعل را داشته باشند، در ادامه این موارد را بررسی میکنیم
در کتاب نحو کاربردی با این نوع مطالب آشنا خواهید شد.
تفاوت «سلامٌ علیک» و «سلاماً علیکَ» و «أسلَمُ علیکَ»عدول از جمله‌ی فعلیه به اسمیه هنگامی صورت می‌پذیرد که اراده‌ی ثبوت شده باشد. دراین صورت مبتدا جانشین فعل است. منظور از جانشینی فعل این نیست که در عمل جانشین فعل شده و رفع به فاعل و نصب به مفعول میدهد، خیر منظور از جانشینی، جانشینی در معناست. با این تفاوت که فعل بر حدوث و اسم دلالت بر ثبوت دارد.
به مثال‌های زیر توجّه کنید:
«أحمَدُ اللهَ» = «الحمدُ لله»، «غفرَ اللهُ لکَ» = «مغفرةٌ لکَ»، «رضی اللهُ عنک» = «رضوانٌ اللهِ علیکَ»
گاهی هم مصدر جانشین فعل میشود که در بحث مفعول مطلق بیان شده است: «أحمدُ اللهَ» = «حَمداً للهِ»، «سقاکَ اللهُ» = «سقیاً لکَ»، «أشکرُ لکَ» = «شکراً لک»
تمام این مصدرهای منصوب، جملات فعلیه‌ای هستند که فعل آنها حذف شده است و در صورت رفع تبدیل به جمله‌ی اسمیه می‌شوند. ادامه در متن...
در کتابهای «نحو کاربردی» نحو را مزه مزه کنید.
موارد دخول «من» زائده یکی از موارد ورود «من» زائده، در ابتدای فاعل، مفعول و مبتدا است، مانند:
فاعل: «ما جائنی من أحدٍ» تقدیر: ما جاء احد
مبتدا: «ما من أحدٍ فی المدرسة» تقدیر: ما احد فی المدرسة
مفعول به: «ما ضربتُ من أحدٍ» تقدیر: ما ضربت احدادر ادامه آیات قرآنی را بررسی میکنیم
.
تعدد شبه جمله خبری گاهی در یک جمله خبری دو عبارت وجود دارد، در چنین مواردی کدام را باید خبر بگیریم، در چنین مواردی آنچه تعیین تکلیف میکند، مراد متکلم است، یعنی باید از قرائن و فضای جمله به ذست آوریم متکلم در صدد بیان چه چیزی است، به آیه تصویر توجه کنید:
در جمله زیر چند ترکیب جایز است؟ «زیدٌ ما قائمٌ ابوهُ»
در مثال مزبور چند ترکیب جائز است:«قائم» خبر مقدّم و «أبو» مبتدای مؤخّر باشد و کل «ما قائم أبوه» خبر «زید است.
یا اینکه «قائم» را مبتدای وصفی دانسته و «أبو» فاعلش باشد، دراین صورت مبتدای وصفی، خبر زید است.
سؤال: مگر یک کلمه میتواند دو نقش بگیرد؟ مگر «قائم» میشود در آن واحد مبتدای وصفی و خبر باشد؟ همانطور که گفتیم تفاوت مبتدای وصفی و اسمی در این است که مبتدای وصفی مسند است بر خلاف مبتدای اسمی که مسندالیه است. مسند همان خبر است.
اقسام مخصوصدر نحو دو نوع مخصوص داریم:
الف) مخصوص باب اخصاص که همیشه منصوب است و نقش مفعول به دارد.نحنُ الطلابَ مشغولٌ بالمطالعةِ. (ما طلبه ها مشغول مطالعه هستیم)
ب) مخصوص افعال مدح و ذمّ که همیشه مرفوع هستند.نعمَ الرجلُ زیدٌ. (چه خوب مردی است زید)
در مثال بالا زید مخصوص و مبتدای موخر است
Similar threads
| Thread starter | عنوان | تالار | پاسخ ها | تاریخ |
|---|---|---|---|---|
|
تاپیک جامع آموزش زبان روسی | سایر زبان ها | 304 | |
|
تاپیک جامع آموزش قواعد زبان عربی کنکور | سایر زبان ها | 62 | |
|
تاپیک جامع آموزش زبان ترکی استانبولی | سایر زبان ها | 257 | |
|
|
معرفي جامع رشته ي دانشگاهي زبان اسپانیایی | سایر زبان ها | 1 | |
|
|
معرفي جامع رشته ي دانشگاهي زبان ایتالیایی | سایر زبان ها | 0 |