تاپیک جامع آموزش زبان عربی

[Persia1]

شرایط مبتدای وصفی


مبتدا دو‌ قسم است: اسمی و وصفی
با هم شرایط مبتدای وصفی را بررسی می کنیم.
یکی از این شرایط وقوع وصف صرفی پس از نفی یا استفهام است:


نفی و استفهام ممکن است فعلی، حرفی یا اسمی باشد.

حرفی: ا قائم زید
اسمی: غیر قائم زید
فعلی لیس قائم زید

 

[Persia1]

ناقصه و تامه بودن افعال مقاربه


در بین افعال مقاربت تنها سه فعل هستند که قابلیت دارند تامه یا ناقصه شوند. هر یک شرائطی دارند که در ادامه بررسی میشود.

 

[Persia1]

نقش کیف

«کیف» دو قسم است: استفهامیه و شرطیه

1. «کیف» استفهامیه بر اساس موقعیتش در جمله نقش می‌پذیرد لذا می‌تواند حال، خبر، مفعول به و مفعول مطلق واقع شود.

2. «کیف» حالیه: در صورتی‌که پس از فعل تام قرار گرفته و بر چگونگی دلالت کند، مانند: «کیف دخلتَ الصفَ؟».

3. «کیف» خبریه: در صورتی‌که پس از آن، اسم یا فعل ناقص بیاید.
مانند: «کیف حالُکَ؟»، «کیفَ کنتَ؟».

4. «کیف» مفعولی: هنگامی‌که پس از آن فعل متعدّی بیاید، مانند: «کیف ظننتَ الإمتحان؟» و «کیف أعلمت زیداً الخبر؟».

5. «کیف» مفعول مطلق: هنگامی‌که صحیح باشد به جایش «أیّ» مضاف به مصدر فعل قرار داد، مانند: «أَ لَمْ تَرَ كَيْفَ فَعَلَ رَبُّكَ بِأَصْحابِ الْفِيلِ؟» که تقدیرش چنین است: «أ لم تر أيّ فعل فعل».

 

[Persia1]

تفاوت «ان» مخفف و «ان» مثقله


چه تفاوتی بین این دو حرف وجود دارد؟


تخفیف حروف مشبة بالفعل دو دلیل دارد:

الف. حروف مزبور تا پیش از تخفیف نمی‌توانند بر جملات فعلیه داخل شوند، اما با تخفیف می‌توانند بر جملات فعلیه هم داخل شوند.


به آیه زیر دقت کنید:

«وَإِنْ يَكَادُ الَّذِينَ كَفَرُوا لَيُزْلِقُونَكَ بِأَبْصَارِهِمْ لَمَّا سَمِعُوا الذِّكْرَ وَيَقُولُونَ إِنَّهُ لَمَجْنُونٌ»

«ان» حرف مخففه است که بر فعل وارد شده است. و «ان» دوم بر اسم وارد شده است

 

[Persia1]

تفاوت «أطعمهم من جوع» و «أطعمهم عن جوع»

 

[Persia1]

موارد لزوم حذف متعلق



حذف متعلق جارو مجرور و ظرف گاهی لازم است.
یکی از موارد در صورتی است که جارومجرور، خبر واقع شود، در ادامه آن را بررسی میکنیم:

 

[Persia1]

شبه جمله خبریه


خبر حروف مشبهة بالفعل نیز همچون خبر مبتداست در ادامه نکته ظریفی بیان شده است.

 

[Persia1]

☘ تفاوت فعل ناقص و تام


چه تفاوتی بین «کان زید قائما» و «قام زید» است؟

در تصویر بررسی شده است

 

[Persia1]

اسم «لا»ی نفی جنس در قرآن


همانطور که میدانید اسم برای نفی جنس سه قسم است
۱. مفرد: لا رجل فی الدار
۲. مضاف: لا غلام رجل فی الدار
۳. شبه مضاف: لا راکبا فرسا فی الدار


در قرآن اسم «لا» همیشه مفرد است لذا هیچ گاه مضاف یا شبه مضاف نیست. مگر در یک آیه که در آن دو احتمال وجود دارد.
مفرد: <ظَنُّوا أَنْ لا مَلْجَأَ مِنَ اللَّه‏> <لا كاشِفَ لَهُ إِلاَّ هُو> <لا ظُلْمَ الْيَوْمَ>


تنها آیه‌ای که در اسم «لا» دو احتمال است: مفرد یا شبه مضاف بودن:
<يَوْمَ يَرَوْنَ الْمَلَائكَةَ لَا بُشْرَى‏ يَوْمَئذٍ لِّلْمُجْرِمِين>
در این آیه چنانچه «بشری» را مفرد در نظر بگیریم، مبنی شده و «یومئذ» خبرش میشود و «للمجرمین» صفت خبر ـ «مستقرّ» محذوف ـ است. و چنانچه «بشری» را شبه مضافی در نظر بگیریم که معرب است، «یومئذ» متعلّق به «بشری» یا تأکید «یوم» میشود و «للمجرمین» خبرش می‌شود. علت دو احتمال مقصور بودن «بشری» است که باعث می‌شود متوجّه نشویم مبنی است یا معرب.

 

[Persia1]

نایب فاعل


یکی از کلماتی که نایب فاعل واقع میشود، جارومجرور، مصدر و ظرف است.

با هم تفاوت نایب فاعلی که مجرور به حرف جر زاید و نایب فاعل مجرور به حرف جر اصلی را بررسی میکنیم.

در ادامه نکات جالبی را بررسی میکنیم که برخیتون برای اولین بار میشنوید

 

[Persia1]

نکته


گاهی به مبتدا «لام» ابتداء متّصل می‌شود. فائده‌ی «لام» تأکید جمله است و هیچ تأثیر لفظی در مبتدا ندارد. «لام» ابتداء با حرف جرّ اشتباه گرفته نشود.

<لَعَبْدٌ مُؤْمِنٌ خَيْرٌ مِنْ مُشْرِكٍ>

عبد: مبتدا و مرفوع
خیر: خبر و مرفوع

 

[Persia1]

«کان» به معنای «صار» و «کان» تامه در قرآن


به معنای «صار» مانند

فتحت السماء فکانت ابوابا. (آسمان گشوده شد و تبدیل به درها شد)

 

[Persia1]

نائب فاعل


همه شنیده ایم در مواجهه با نیابت مفعول، جارومجرور، ظرف، مصدر، مفعول به بر سه تای دیگر مقدم است.

و اما بهتر است بگوییم باید دید در نظر متکلم کدام یک مهمتر است، یعنی متکلم در صدد القاء چه مطلبی است.

 

[Persia1]

علت عدم ساخت صیغه‌ی تعجب از فعل غیر ثلاثی


این است که با ساخت آن، معنایی که از تعجب در نظر داریم به دست آوریم، از بین می‌رود، چرا که ساختن فعل تعجب از رباعی تنها با حذف یکی از حروف اصلی‌اش امکان دارد،

مثلاً اگر «دحرج» را در قالب «أفعلَ» ببریم ناچاریم یک حرفش را حذف کنیم و مثلا چنین بگوییم: «ما أدحرهُ»، در این صورت مخاطب متوجه منظور متکلم نشده و مقصود از بین می‌رود.


در ثلاثی مزید نیز چنین است، «استغفر» اگر در قالب تعجب رود، چنین می‌شود: «ما أغفره». معنای طلب که در باب استفعال خوابیده است، از «ما أغفره» برداشت نمی‌شود و شنونده از آن چنین برداشت می‌کند:
«چه آمرزش گر است او»،

در حالیکه متکلم در صدد بیان این است: «چه طلب مغفرت کننده‌ای است او».

 

[Persia1]

✍مصدر دو‌قسم است:

1- صریح: اعجبنی ضربک. (زدنت مرا به تعجب انداخت)

2- موول: اعجبنی ان تضرب. (زدنت مرا به تعجب انداخت)


مصدر صریح و مؤول همچون سایر کلمات نقش میپذیرند، مثلا ضرب و آن یضرب در مثال بالا فاعل هستند.
در ادامه نقش مصادر موول در قرآن را بررسی میکنیم.

 

[Persia1]

«کان» مخفف

«کان» یکی از حروف مشبهة بالفعل است که گاهی تخفیف میشود، در صورت تخفیف عملش همچنان باقیست، ولی همواره اسمش ضمیر شأن مقدر و خبرش جمله اسمیه و فعلیه بعدش است.
در ادامه در قالب مثال بررسی میکنیم

 

[Persia1]

فائده «إنّ»


اگر از شما بپرسند غرض استفاده از «إن» در کلام چیست، میگویید تأکید کلام ،یعنی چنانچه بر سر «زیدٌ قائمٌ» «إن» اضافه کنیم نسبت جمله مأکد شده و معنی چنین میشود: زید حتما ایستاده است. در اینجا اضافه میکنیم یکی از معانی «إن» تعلیل است گاهی غرض از «إنّ» افاده‌ی تعلیل است به این آیات توجّه کنید:

<لا تَتَّبِعُوا خُطُواتِ الشَّيْطانِ إِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُبينٌ> (از گامهاى شيطان، پيروى نكنيد! چرا که او، دشمن آشكار شماست‏) <لا تَعْتَدُوا إِنَّ اللَّهَ لا يُحِبُّ الْمُعْتَدينَ> (از حدّ تجاوز نكنيد، كه خدا تعدّى‏كنندگان را دوست نمى‏دارد!)

<وَ اسْتَغْفِرُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحيمٌ> (از خدا آمرزش بطلبيد كه خداوند آمرزنده و مهربان است!) و بسیاری آیات دیگر.

 

[آیدا..]

من عاشق زبان هستم
همه ی زبان هارو دوست دارم
همیشه سعی میکنم یه زبون جدید یاد بگیرم دوست دارم این کارو

زمان ما معلم های بدی که داشتیم باعث میشد از درس زده بشیم

یاد معلمام افتادم

 

[Persia1]

یاد معلمام افتادم

تو کل دبیرستانم فقط دو تا معلم خوب داشتم که با عشق سر کلاسشون مینشستم
بقیه چشم دیدن منو نداشتن
ی کاری میکردن آدم از درس متنفر بشه

 

[آیدا..]

تو کل دبیرستانم فقط دو تا معلم خوب داشتم که با عشق سر کلاسشون مینشستم
بقیه چشم دیدن منو نداشتن
ی کاری میکردن آدم از درس متنفر بشه

همه ما خاطرات مشترک داریم متاسفانه انگار برده بودیم .

 

[Persia1]

همه ما خاطرات مشترک داریم متاسفانه انگار برده بودیم .

عوضش تجربه های زیادی کسب کردیم تا نزاریم برای بچه هامونم همون اتفاقات بیفته

 

[آیدا..]

عوضش تجربه های زیادی کسب کردیم تا نزاریم برای بچه هامونم همون اتفاقات بیفته

دقیقا

 

[Persia1]

ترجمه ساختار فعل در زبان عربی

1- ماضی ساده يا مطلق
الف: مثبت: فعل ماضی ساده در زبان عربی مانند :ذَهَبَ(رفت) ،کَتَبَ (نوشت)

ب) منفی : ما + فعل ماضی/ لم +فعل مضارع (کاربرد بيشتری دارد)مانند:ما ذهب عليٌ/لم يذهب عليٌ (علی نرفت)

2-ماضی نقلی
الف) مثبت: قد+فعل ماضی ، /قلّما/طالما/کَثُرَما+فعل ماضی.
قد ذهبَ ( رفته است ) قلّما دخلَ في الغَيْبوبةِ (کمتر بيهوش بوده است) کَثُرما عُدتُ إلی نفسي (فراوان به خودم آمده ام)

ب)منفی:ماضی منفی +بَعْدُ/ لماّ+فعل مضارع/ لم +فعل مضارع +بَعدُ
قد ذهبَ.(رفته است) ما ذَهبَ بعدُ /لّما يذهَبْ/لم يذهَبْ بعدُ ( هنوز نرفته است)

3-ماضی استمراری
الف مثبت: کان + فعل مضارع / عاد + فعل مضارع / کان + اسم و خبرش که اسم فاعل باشد. مانند: کان يذهبُ/ عاد يذهبُ /کان ذاهباً ( می رفت )

ب) منفی: کان منفی + فعل مضارع / کان + فعل مضارع منفی / کان منفی + اسم و خبرش که اسم فاعل باشد. مانند: ما کانَ يذهبُ/ کانَ لا يذهبُ /ما کان ذاهباً ( نمی رفت )


4-ماضی بعيد

الف مثبت: کان [+ قد] + فعل ماضی مانند: کنتُ قد ذهبتُ ( رفته بودم)

ب) منفی : کان منفی + فعل ماضی / کان + فعل ماضی منفی. لم يکن ذهبَ / کان لم يذهبْ ( نرفته بود)

5-ماضی التزامی

: الف مثبت:يكون +قد + فعل ماضى مانند : ربّما يكون قد ذهبَ ( شايد رفته باشد)

ب) منفى) لا يكون + قد + فعل ماضى مانند: ليته لا يكون قد ذهبَ ( اى كاش نرفته باشد)

 

[Persia1]

شبه جمله خبری


به ظرف و جارومجرور، مسامحة خبر میگویند
خبر اصلی، متعلق شبه جمله است که اگر فعل در نظر بگیریم، جمله خبریه و اگر شبه فعل در نظر بگیریم، خبر مفرد است.

 

[Persia1]

عامل رفع نایب فاعل


عامل رفع نایب فاعل همچون فاعل، میتواند فعل و شبه فعل باشد.

1⃣فعل: زید یضرب اخوه

2⃣شبه فعل: زید مضروب اخوه

به تصویر نگاه کنید

 

[Persia1]

اعراب حال


اعراب حال همچون فاعل و مفعول، لفظی، تقدیری و نیابی است.

۱. لفظی: جاء زید راکبا

۲. نیابی: جاء الزیدان راکبین

۳. تقدیری: جاء الزیدون فرادی

 

[Persia1]

اقسام مسند


همانطور که میدانید مسند و مسند الیه از ارکان کلام محسوب میشوند
مسند میتواند اسم، فعل، جمله باشد که در ادامه بررسی می کنیم.

 

[Persia1]

عمل مشتقات افعال ناقصه



مشتقات افعال ناقصه همچون فعل ناقصه عمل میکند.

در تصویر توضیح داده شد.

 

[Persia1]

اشتغال چیست؟


این دو جمله را با هم مقایسه کنید:
«زیدا نصرت» و «زیدا نصرته»

 

[Persia1]

چند نکته مهم درباره «من» زائد


در تصویر بالا ملاحظه کنید.

منبع
کانال نحو کاربردی