شورای ملی تحقیقات (national research council) کشور کانادا فرآیندی برای استخراج انواع ترکیبات شیرین کنندۀ استیویا را بطریقه عصاره گیری ستونی (column extraction) به ثبت رسانیده است که در دمای file:///C:/DOCUME~1/DELTA/LOCALS~1/Temp/msohtmlclip 1/01/clip_image002.gif-0 و با استفاده از نانو*****ها (nanofiltration) کار می کند. همچنین در سال 1931 میلادی دو شیمیدان فرانسوی موفق به استخراج مواد گلیکوزیدی (glycosides) از استیویا شدند و خواص شیرین کنندگی استیویا را به آنها منتسب کردند. این مواد بنام های "stevioside" و "rebaudioside" خوانده شدند که 300-250 برابر شیرین تر از ساکارز ، تعدیل کننده دما و PHبدن (heat & PH stable) و غیر قابل تخمیر شدن (non-fermentable) می باشند(11). استیویای خام حاوی نزدیک به یکصد نوع عناصر غذایی نباتی (phytonutrients) شناخته شده ، روغن های فرار (volatile oils) ، عناصر میکروالمنت و "B-sitosterol" می باشد هرچند بسیاری از آنها ناچیز و قابل اغماض هستند. در برگهای استیویا گلیکوزیدهایی وجود دارند که تقریباً 10 درصد آنها را "steviosides" تشکیل می دهند. این مواد بنحو باور نکردنی شیرین هستند لذا استیویا را که حدود 300 گونه دارند، از سایر گیاهان متمایز می سازند(9). - "stevioside" مهمترین گلیکوزید درگیر در اثرات شیرین کنندگی استیویا است(4). عصاره تصفیه شدۀ استیویا بنام "stevioside" بصورت پودر سفید رنگ و با 95-85 درصد استیویوساید حدوداً 300-200 برابر شیرین تر از شکر معمولی است(9،2). این ماده را از برگهای گیاه استیویا با نام علمی "stevia rebaudiana bertoni" استخراج (Isolated) و خالص سازی (purified) می کنند. بطور معمول غلظت این ماده در برگهای استیویا حدود 13 درصد است. این ماده اجازه فروش بعنوان ماده غذایی و یا ترکیبات آنرا در UK و EU ندارد(2). - اصولاً مواد شیرین کنندۀ استیویا را از طریق عصاره گیری برگهای خیسانده شدۀ (aqueous) استیویا تهیه می کنند و به ماده خالص "steviosides" تبدیل می نمایند. "steviol" ترکیب اصلی ساختمان گلیکوزیدهای شیرین استیویا است ولیکن اگر اتم هیدروژن پائینی مولکول استیویول توسط گلوکز جایگزین شود و یا اتم هیدروژن فوقانی آن توسط گروه 3-2 تایی گلوکز لینک گردد آنگاه بترتیب به "stivioside" و "rebaudioside" تبدیل می گردد(11). - مقدار "stevioside" و "rebaudioside" و آلودگی های قارچی و باکتریایی برگهای استیویا در شرایط گوناگون تغییر می یابند. ترکیب دو گانه (compound duo) حاصل از استیویا موسوم به "stevioside/rebaudioside" بخش اعظم خواص شیرین کنندگی استیویا را برعهده دارند(4). در برخی موارد در مناطق جنوبی کشور هند مشاهده می شود که مقدار "stevioside" کمتر از 5/3 درصد است که آن کمتر از حداقل مطلوب برای بازارپسندی یعنی 9 درصد می باشد گواینکه نوع ارقام انتخاب شده نیز در میزان ماده مؤثره استیویا در هر منطقه تأثیر گذار است(3). - ماده "Rebaudioside "A را نیز از برگهای استیویا استخراج و بفرم مایع عرضه می نمایند. این ماده قوی ترین شیرین کننده طبیعی است که از 400 سال پیش بصورت سنتی مصرف می گردد. این ماده از دورۀ ماندگاری (shelf life) حدوداً 4 سال در صورت انبار شدن در شرایط خنک و خشک برخوردار است که در موارد نگهداری در رطوبت و دمای بالا بفرم کیک (caking) در می آید امّا همچنان قابل مصرف خواهد بود. این ماده که بر طبق اکثر مذاهب بویژه ارتدوکس حلال (kosher) اعلام شده است غالباً بصورت بسته های 25 گرمی به بازار عرضه می شود(10). - برای تهیه "Rebaudioside "A ابتدا گیاه استیویا را خشک و سپس وارد پروسه عصاره گیری به کمک آب (water extraction process) می کنند. عصاره خام (crude extract) حاصله دارای 50 درصد "Rebaudioside "A است که به کمک موادی چون اتانول و متانول پالایش و سپس متبلور می شود آنگاه انواع مختلف گلیکوزیدهای خالص عصاره را با استفاده از تکنولوژی های پیشرفته جداسازی می کنند. "Rebaudioside "A حائز کمترین مزه تلخی (bitterness) در بین ترکیبات شیرین گیاه استیویا است(11). در پایان هر روز مشابه گیاه نیشکر ، مقدار مواد "stevioside" و "Rebaudioside" موجود در برگهای استیویا تعیین کننده ارزش و بازارپسندی محصول می باشند(3). - اولین ماده شیرین کنندۀ صنعتی حاصل از استیویا در سال 1971 میلادی در ژاپن تهیه شد(11). ماده "stevioside" را از طریق عصاره گیری برگهای خشک به کمک آب بدست می آورند سپس آنرا تصفیه (clarification) و متبلور (crystallization) می کنند. فرآیندهای تجاری متعاقب شامل آبگیری (water extraction) ، رنگبری (decoloration) و خلوص (purification) به کمک رزین های تبادل یونی (ion-exchange resins) ، تکنیک های الکترولیتیک (electrolytic techniques) یا عوامل رسوب دهنده (precipitate agents) انجام می شوند(9). - عصاره گیری را می توان از برگهای تازه و یا پودر سبز رنگ حاصل از برگهای خشک استیویا انجام داد. در یک روش پودر سبز رنگ را با الکل مخلوط کرده و به مدت 24 ساعت باقی می گذارند سپس آنها را ***** می کنند تا مواد جامد جداسازی شوند و محلول را با آب خالص رقیق سازی می نمایند. مقدار الکل بکار رفته بر اثر تبخیر تدریجی در محلول کاهش می یابد امّا هنوز مقدار گلیکوزیدهای شیرین کننده در حد کفایت نیستند لذا با پختن محلول می توان آنرا غلیظ نموده و بصورت شربت درآورد(9). - "Stevioside" ، "Rebaudioside" و "Dulcoside" از اصلی ترین ترکیبات گلیکوزیدی موجود در استیویا می باشند(4).
موارد استفاده و کاربردهای استیویا :
- از مواد حاصل از گیاه استیویا سالهاست که بجای شیرین کننده های شیمیایی و مصنوعی (artificial & chemical sweetener) نظیر آسپارتام (Aspartame = a.k.a.nutra sweet©) بهره می گیرند(12). استیویا طی قرنها در برزیل و پاراگوئه توسط بومیان برای شیرین کنندگی محرک های جنسی (Yerba mate) و نوشیدنی های غیر الکلی محرک (stimulant beverage) استفاده می گردید(5). امروزه شیرین کننده های استیویا نقش بارزی در سیستم BED (body ecology diet) برعهده دارند(7). چنانکه مصرف استیویا در سال 1987 میلادی به میزان 170 تن بالغ گردید(4). - استیویا به نحو رضایت بخشی به میل بدن به مصرف کربوئیدراتها پاسخ می دهد بدون اینکه دخالتی در میزان قند خون و افزایش وزن داشته باشد(4). از استیویا بعنوان شیرین کننده (sweetener) و طعم دهنده (flavor enhancer) در بسیاری از کشورها بهره می گیرند(7). از استیویا همچنین بعنوان شیرین کننده تولیداتی چون : انواع نوشیدنی ها ، شکلات ها و آدامس ها در سراسر جهان بویژه ژاپن بهره می برند. در ایالات متحده آمریکا از استیویا در ترکیب مواد غذایی رژیمی ، نوشابه های پروتئینی (protein drinks) ، مواد مسدود کنندۀ میل به انرژی (energy bars) و برخی از عصاره های گیاهی (teas) استفاده می کنند(6). - از این شیرین کننده می توان در قهوه (coffee) و چای (tea) نیز استفاده نمود و همچنین در نوشابه های پروتئینی ، مکیدنی های انرژی زا ، حمام بخار-درمانی عطرآگین (aromatherapy steam shower) و انواع عصاره های گیاهی (range of teas) بهره گرفت(6). - برگهای استیویا بصورت تازه (fresh) ، افزودن به چای ، عصاره ها و غذاها مصرف می گردند(11). برگهای تازه استیویا را می توان جوید امّا عملاً نمی توان از آنها بعنوان شیرین کننده استفاده کرد(4). برگهای پودر شدۀ استیویا به رنگ سبز و 15-10 برابر شیرین تر از شکر است(9). عصاره تصفیه شدۀ حاصل از برگهای پودر شدۀ استیویا بنحو باور نکردنی شیرین هستند لذا نیازمند رقیق سازی قبل از مصرف می باشند(9). پودر برگهای تنوری (kiln dried powder) که پودر حاصل از خشک کردن مستقیم برگهای استیویا است بعنوان شیرین کننده طبیعی با قدرت 400-300 برابر شکر کاربرد دارد(10). در مواردی که از فرم پودری استیویا بهره می گیرند ابتدا آنرا با آب داغ مخلوط می کنند و بصورت کنسانتره غلیظ در می آورند تا شیرین کنندگی سریعتری ایجاد شود. اینگونه کنسانتره ها را باید در یخچال نگهداری نمود و به کمک قطره چکانهایی (eye dropper) مصرف نمود (4). - استیویا را معمولاً بفرم های پودر و عصاره خام مصرف می کنند. پودر استیویا به شکل خام سبز رنگ و یا تصفیه شدۀ سفید رنگ وجود دارد و بصورت پاکتی و یا فله ای (bulk) عرضه می شود که پودر سفید استیویا عمومیت و شیرینی بیشتری دارد(4). از 4-3 قاشق چایخوری ملاس چغندر بعلاوه مقدار کمی از پودر برگ خالص (pure leaf) استیویا می توان بعنوان جایگزین هر فنجان شکر بهره گرفت(10). در بسیاری موارد از برگهای خشک استیویا برای شیرین کردن چای و آمیزه های گیاهی (tea blends) بهره می گیرند. همچنین آرد شدۀ برگهای استیویا را بر روی نان ها (cereals) ، سالادها و غذاهای آمادۀ مصرف می پاشند. عصاره های مایع استیویا به رنگ قهوه ای هستند که غالباً ترکیباتی را برای خنثی سازی مزۀ تلخ به آنها می افزایند. اغلب 1- file:///C:/DOCUME~1/DELTA/LOCALS~1/Temp/msohtmlclip 1/01/clip_image004.gif قاشق چایخوری از فرم مایع استیویا به اندازه یک فنجان شکر سفید ایجاد شیرینی می کند. عصاره های الکلی استیویا نیز در برخی سوپر مارکت های کشورهای مصرف کننده عرضه می شوند. از قرص های استیویا نیز برای گیاه درمانی (herb therapeutic) بعنوان عامل شیرین کننده استفاده می شود بعلاوه با افزودن مایعات به پودر استیویا می توان ماسک و اکسیری معجزه آسا را بدست آورد که لطافت و رفع زبری پوست را باعث می شود(4). - از استیویا همچنین برای التیام بریدگی های کوچک ، زخم ها ، تاول ها (dermatitis) و اِگزما (eczema) نیز بهره می گیرند. عصاره استیویا را گاهاً به خمیر دندانها و دهان شویه ها (mouth washes) می افزایند تا اثرات آنها را افزایش دهند. استیویا را در محصولات لبنی ، افشره میوه جات ، دسرهای تازه و نوشابه های غیر الکلی نیز بکار می برند. برزیلی ها از استیویا برای ترقی و تسهیل هضم غذاها و بعنوان معجون تقویت کنندۀ روده و معده (gastrointestinal) بهره می گیرند(4). مصرف اندکی (small tip) از شیرین کننده حاصل از استیویا در هر فنجان قهوه ، چای و "cappuccino" می تواند آنها را به اندازه مصرف چندین قاشق شکر ، شیرین سازد(10). گاهاً پاکت های حاوی استیویا (tea bags) را بر روی پلک های چشم قرار می دهند تا باعث رفع خستگی (fatigue) و بر طرف شدن سیاهی اطراف (tone) آنها گردند. از استیویا بعنوان یک معجون خوراکی می توان جهت جلوگیری از فساد دندانها و التهاب لثه ها (gingivitis) استفاده نمود. از برگهای استیویا و محصولات فرعی آن برای نرمی و لطافت پوست و رفع چین و شکن های (wrinkles & lines) آن بهره می گیرند(4). - تولیدات محافظ پوست حاصل از استیویا بصورت "clay bases" ، ماسک ها و کرم های مبتنی بر آب شکل می گیرند. تمامی این عصاره ها را می توان بصورت مستقیم بر روی پوست بدن استفاده نمود(4). استیویا را همچنین در برخی کشورها بعنوان شیرین کننده انواع غذاها ، نوشابه های گازدار غیر الکلی (soft drinks) نظیر کوکاکولا و سایر مصارف آشپزی بکار می برند. افزودن عصاره استیویا به میزان دو بار در هفته به جیره غذایی خوک های پرواری منجر به بالا رفتن مقدار کلسیم در گوشت آنها شده ولیکن تداوم چنین ادعایی به اثبات نرسیده است. در مورد خاصیت استخوان سازی استیویا ادعا شده است که اگر به مقدار جزئی از پودر برگهای آنرا به جیره غذایی ماکیان بیفزایند از درصد تخم هایی با پوستۀ شُل (eggshell breakage) تا 75 درصد کاسته می شود(11). - استیویا برطبق برخی پژوهش ها سبب پائین آمدن میزان قند خون می شود امّا این نتایج هنوز تأئید نشده اند و نتیجه نهایی آنها زود هنگام می نماید(9). استیویا دارای اثرات ناچیز بر قند خون است و حتی به تحمل بدن در برابر گلوکز مازاد می افزاید بنابراین بعنوان یک شیرین کننده طبیعی برای مواردی چون دیابت (افزایش قند خون) و رژیم های غذایی کنترل کننده کربوئیدرات های بدن توصیه می شود(11). برخی مصرف استیویا را در مدیریت بیماری دیابت بسیار مفید دانسته اند(12). استیویا برای تمامی افراد مبتلا به دیابت ، هیپوگلیسیمیا ، فشار خون بالا ، چاقی و بیماریهای عفونی مُزمن (chronic yeast infection) مفید عنوان می شود(4). بسیاری از محققان نویدهایی در مورد درمان بیماریهای چاقی (obesity) و فشار خون بالا (hypertension) بیان می کنند زیرا مصرف آن دارای اثرات بسیار ناچیز بر قند خون است(11). - پاشیدن قطره ای از شیرین کننده های استیویا بر روی غذاهای حاصل از غلات (cereal) ، میوه جاتی چون توت فرنگی و قره قات (blueberry) به شیرین تر شدن آنها می انجامد(10). از استیویا در لیموناد گازدار رژیمی (diet soda) بجای شکر و بدون افزودن رنگ ها و طعم های مصنوعی بهره می گیرند که چنین نوشابه هایی حاوی کمتر از 5 کالری انرژی و 20 میلیگرم سدیم هستند(12). توصیه شده است که افزودن مواد شیرین کننده استیویا به غذاهای میان وعده (snack) ، آب میوه ها و بُرَش های هویج (carrot sticks) پخته شده به سلامتی اطفال کمک می کند(1). تهیه معجونی از استیویا با میوه ها ، سرشیر (skim milk) و ماست بسیار گوارا و بدلیل کالری اندک برای سلامتی انسان مفید است(10). - استیویا را همچنین می توان جایگزین شکر در سُس های شیرین کننده (sweetened sauces) و نوشابه های غیر الکلی (beverage) نمود. در مواردی نظیر تهیه کیک (baked) که برای بهبود حجم و بافت غذا نیاز به وجود شکر می باشد، می توان 50 درصد از شکر را با شیرین کننده حاصل از استیویا جایگزین کرد. این ماده می تواند بعنوان تثبیت کننده دما (heat stable) در آشپزی و کیک پزی استفاده شود. از مواد حاصل از استیویا در بستنی ، نان و نوشابه های گازدار غیر الکلی در بخش هایی از آسیا و آمریکای جنوبی بهره می گیرند(10).
منبع: http://allahsoso.blogfa.com
نویسنده: اسماعيل پوركاظم
موارد استفاده و کاربردهای استیویا :
- از مواد حاصل از گیاه استیویا سالهاست که بجای شیرین کننده های شیمیایی و مصنوعی (artificial & chemical sweetener) نظیر آسپارتام (Aspartame = a.k.a.nutra sweet©) بهره می گیرند(12). استیویا طی قرنها در برزیل و پاراگوئه توسط بومیان برای شیرین کنندگی محرک های جنسی (Yerba mate) و نوشیدنی های غیر الکلی محرک (stimulant beverage) استفاده می گردید(5). امروزه شیرین کننده های استیویا نقش بارزی در سیستم BED (body ecology diet) برعهده دارند(7). چنانکه مصرف استیویا در سال 1987 میلادی به میزان 170 تن بالغ گردید(4). - استیویا به نحو رضایت بخشی به میل بدن به مصرف کربوئیدراتها پاسخ می دهد بدون اینکه دخالتی در میزان قند خون و افزایش وزن داشته باشد(4). از استیویا بعنوان شیرین کننده (sweetener) و طعم دهنده (flavor enhancer) در بسیاری از کشورها بهره می گیرند(7). از استیویا همچنین بعنوان شیرین کننده تولیداتی چون : انواع نوشیدنی ها ، شکلات ها و آدامس ها در سراسر جهان بویژه ژاپن بهره می برند. در ایالات متحده آمریکا از استیویا در ترکیب مواد غذایی رژیمی ، نوشابه های پروتئینی (protein drinks) ، مواد مسدود کنندۀ میل به انرژی (energy bars) و برخی از عصاره های گیاهی (teas) استفاده می کنند(6). - از این شیرین کننده می توان در قهوه (coffee) و چای (tea) نیز استفاده نمود و همچنین در نوشابه های پروتئینی ، مکیدنی های انرژی زا ، حمام بخار-درمانی عطرآگین (aromatherapy steam shower) و انواع عصاره های گیاهی (range of teas) بهره گرفت(6). - برگهای استیویا بصورت تازه (fresh) ، افزودن به چای ، عصاره ها و غذاها مصرف می گردند(11). برگهای تازه استیویا را می توان جوید امّا عملاً نمی توان از آنها بعنوان شیرین کننده استفاده کرد(4). برگهای پودر شدۀ استیویا به رنگ سبز و 15-10 برابر شیرین تر از شکر است(9). عصاره تصفیه شدۀ حاصل از برگهای پودر شدۀ استیویا بنحو باور نکردنی شیرین هستند لذا نیازمند رقیق سازی قبل از مصرف می باشند(9). پودر برگهای تنوری (kiln dried powder) که پودر حاصل از خشک کردن مستقیم برگهای استیویا است بعنوان شیرین کننده طبیعی با قدرت 400-300 برابر شکر کاربرد دارد(10). در مواردی که از فرم پودری استیویا بهره می گیرند ابتدا آنرا با آب داغ مخلوط می کنند و بصورت کنسانتره غلیظ در می آورند تا شیرین کنندگی سریعتری ایجاد شود. اینگونه کنسانتره ها را باید در یخچال نگهداری نمود و به کمک قطره چکانهایی (eye dropper) مصرف نمود (4). - استیویا را معمولاً بفرم های پودر و عصاره خام مصرف می کنند. پودر استیویا به شکل خام سبز رنگ و یا تصفیه شدۀ سفید رنگ وجود دارد و بصورت پاکتی و یا فله ای (bulk) عرضه می شود که پودر سفید استیویا عمومیت و شیرینی بیشتری دارد(4). از 4-3 قاشق چایخوری ملاس چغندر بعلاوه مقدار کمی از پودر برگ خالص (pure leaf) استیویا می توان بعنوان جایگزین هر فنجان شکر بهره گرفت(10). در بسیاری موارد از برگهای خشک استیویا برای شیرین کردن چای و آمیزه های گیاهی (tea blends) بهره می گیرند. همچنین آرد شدۀ برگهای استیویا را بر روی نان ها (cereals) ، سالادها و غذاهای آمادۀ مصرف می پاشند. عصاره های مایع استیویا به رنگ قهوه ای هستند که غالباً ترکیباتی را برای خنثی سازی مزۀ تلخ به آنها می افزایند. اغلب 1- file:///C:/DOCUME~1/DELTA/LOCALS~1/Temp/msohtmlclip 1/01/clip_image004.gif قاشق چایخوری از فرم مایع استیویا به اندازه یک فنجان شکر سفید ایجاد شیرینی می کند. عصاره های الکلی استیویا نیز در برخی سوپر مارکت های کشورهای مصرف کننده عرضه می شوند. از قرص های استیویا نیز برای گیاه درمانی (herb therapeutic) بعنوان عامل شیرین کننده استفاده می شود بعلاوه با افزودن مایعات به پودر استیویا می توان ماسک و اکسیری معجزه آسا را بدست آورد که لطافت و رفع زبری پوست را باعث می شود(4). - از استیویا همچنین برای التیام بریدگی های کوچک ، زخم ها ، تاول ها (dermatitis) و اِگزما (eczema) نیز بهره می گیرند. عصاره استیویا را گاهاً به خمیر دندانها و دهان شویه ها (mouth washes) می افزایند تا اثرات آنها را افزایش دهند. استیویا را در محصولات لبنی ، افشره میوه جات ، دسرهای تازه و نوشابه های غیر الکلی نیز بکار می برند. برزیلی ها از استیویا برای ترقی و تسهیل هضم غذاها و بعنوان معجون تقویت کنندۀ روده و معده (gastrointestinal) بهره می گیرند(4). مصرف اندکی (small tip) از شیرین کننده حاصل از استیویا در هر فنجان قهوه ، چای و "cappuccino" می تواند آنها را به اندازه مصرف چندین قاشق شکر ، شیرین سازد(10). گاهاً پاکت های حاوی استیویا (tea bags) را بر روی پلک های چشم قرار می دهند تا باعث رفع خستگی (fatigue) و بر طرف شدن سیاهی اطراف (tone) آنها گردند. از استیویا بعنوان یک معجون خوراکی می توان جهت جلوگیری از فساد دندانها و التهاب لثه ها (gingivitis) استفاده نمود. از برگهای استیویا و محصولات فرعی آن برای نرمی و لطافت پوست و رفع چین و شکن های (wrinkles & lines) آن بهره می گیرند(4). - تولیدات محافظ پوست حاصل از استیویا بصورت "clay bases" ، ماسک ها و کرم های مبتنی بر آب شکل می گیرند. تمامی این عصاره ها را می توان بصورت مستقیم بر روی پوست بدن استفاده نمود(4). استیویا را همچنین در برخی کشورها بعنوان شیرین کننده انواع غذاها ، نوشابه های گازدار غیر الکلی (soft drinks) نظیر کوکاکولا و سایر مصارف آشپزی بکار می برند. افزودن عصاره استیویا به میزان دو بار در هفته به جیره غذایی خوک های پرواری منجر به بالا رفتن مقدار کلسیم در گوشت آنها شده ولیکن تداوم چنین ادعایی به اثبات نرسیده است. در مورد خاصیت استخوان سازی استیویا ادعا شده است که اگر به مقدار جزئی از پودر برگهای آنرا به جیره غذایی ماکیان بیفزایند از درصد تخم هایی با پوستۀ شُل (eggshell breakage) تا 75 درصد کاسته می شود(11). - استیویا برطبق برخی پژوهش ها سبب پائین آمدن میزان قند خون می شود امّا این نتایج هنوز تأئید نشده اند و نتیجه نهایی آنها زود هنگام می نماید(9). استیویا دارای اثرات ناچیز بر قند خون است و حتی به تحمل بدن در برابر گلوکز مازاد می افزاید بنابراین بعنوان یک شیرین کننده طبیعی برای مواردی چون دیابت (افزایش قند خون) و رژیم های غذایی کنترل کننده کربوئیدرات های بدن توصیه می شود(11). برخی مصرف استیویا را در مدیریت بیماری دیابت بسیار مفید دانسته اند(12). استیویا برای تمامی افراد مبتلا به دیابت ، هیپوگلیسیمیا ، فشار خون بالا ، چاقی و بیماریهای عفونی مُزمن (chronic yeast infection) مفید عنوان می شود(4). بسیاری از محققان نویدهایی در مورد درمان بیماریهای چاقی (obesity) و فشار خون بالا (hypertension) بیان می کنند زیرا مصرف آن دارای اثرات بسیار ناچیز بر قند خون است(11). - پاشیدن قطره ای از شیرین کننده های استیویا بر روی غذاهای حاصل از غلات (cereal) ، میوه جاتی چون توت فرنگی و قره قات (blueberry) به شیرین تر شدن آنها می انجامد(10). از استیویا در لیموناد گازدار رژیمی (diet soda) بجای شکر و بدون افزودن رنگ ها و طعم های مصنوعی بهره می گیرند که چنین نوشابه هایی حاوی کمتر از 5 کالری انرژی و 20 میلیگرم سدیم هستند(12). توصیه شده است که افزودن مواد شیرین کننده استیویا به غذاهای میان وعده (snack) ، آب میوه ها و بُرَش های هویج (carrot sticks) پخته شده به سلامتی اطفال کمک می کند(1). تهیه معجونی از استیویا با میوه ها ، سرشیر (skim milk) و ماست بسیار گوارا و بدلیل کالری اندک برای سلامتی انسان مفید است(10). - استیویا را همچنین می توان جایگزین شکر در سُس های شیرین کننده (sweetened sauces) و نوشابه های غیر الکلی (beverage) نمود. در مواردی نظیر تهیه کیک (baked) که برای بهبود حجم و بافت غذا نیاز به وجود شکر می باشد، می توان 50 درصد از شکر را با شیرین کننده حاصل از استیویا جایگزین کرد. این ماده می تواند بعنوان تثبیت کننده دما (heat stable) در آشپزی و کیک پزی استفاده شود. از مواد حاصل از استیویا در بستنی ، نان و نوشابه های گازدار غیر الکلی در بخش هایی از آسیا و آمریکای جنوبی بهره می گیرند(10).
منبع: http://allahsoso.blogfa.com
نویسنده: اسماعيل پوركاظم
آخرین ویرایش توسط مدیر: