[h=1]رفتن جسمي به داخل گوش، بيني و ....[/h]
کودکان، اغلب اشيايي را داخل
دهان،
چشم،
بيني يا گوش خود مي‌کنند. اين اشيا شامل
حبوبات، ذرات پلاستيک يا اسباب بازي‌هاي ريز و کوچک است. گاهي اوقات هم به طور اتفاقي حشره يا جسمي منتشره در هوا؛ وارد اين منافذ مي‌شود.
در چنين مواردي توصيه مي‌شود با دقت و خونسردي وارد عمل شويد و با استفاده از راهنمايي هاي زير به آن ها کمک کنيد.
[h=2]جسم خارجي در گوش[/h]يکي از شايع‌ترين مناطق بدن که مي‌تواند محل ورود اجسام خارجي باشد، گوش است. کودکان علاقه فراواني دارند که با اجسام ريز و کوچک بازي کنند و آن ها را به داخل گوش خود فرو کنند. دانستن برخي نکات مي‌تواند به ما در مواجهه با چنين مواردي کمک کند:
* سعي نکنيد با فرو کردن گوش پاک‌کن، چوب کبريت يا هر چيز ديگري در گوش، جسم خارجي را بيرون آوريد. اين کار خطر هل دادن شي ء به عمق گوش و صدمه زدن به ساختارهاي آسيب‌پذير گوش مياني را افزايش مي‌دهد.
* اگر جسم مورد نظر به خوبي ديده مي‌شود و قابل انعطاف است، مي‌توانيد به راحتي آن را با موچين بگيريد و خيلي آرام بيرون آوريد.
* اگر آن چه در گوش فرو رفته، حشره نيست، سعي کنيد از نيروي جاذبه براي خارج کردن آن استفاده کنيد. براي اين کار سر را به سمت گوشي که جسم در آن فرو رفته، خم کنيد.
* اگر حشره‌اي داخل گوش رفته، سر فرد را به گونه‌اي بچرخانيد که گوش آسيب ديده به سمت بالا قرار گيرد، سپس مقدار کمي روغن معدني يا
روغن زيتون داخل گوش بريزيد.
هنگام ريختن روغن، مي‌توان مسير حرکت روغن را با مستقيم کردن مجراي گوش هموارتر ساخت. براي اين کار لاله گوش را به سمت بالا و عقب بکشيد. حشره خفه مي شود و در روغن شناور مي‌ماند.
* از روغن به جز براي خارج کردن حشرات، استفاده نکنيد. در صورتي که هر گونه نشانه‌اي دال بر
پارگي گوش مانند
درد يا خون‌ريزي يا خروج ترشحاتي از گوش وجود داشت، از اين روش استفاده نکنيد.
* اگر با استفاده از اين روش ها نتوانستيد جسم خارجي را خارج کنيد و کودک همچنان از درد گوش و کاهش شنوايي يا احساس گير کردن چيزي در گوش شکايت داشت، او را به سرعت به پزشک برسانيد.
[h=2]جسم خارجي در بيني[/h]بيني يکي از موارد شايعي است که احتمال گير افتادن اجسام خارجي در آن وجود دارد. همچنين کودکان علاقه دارند که اجسام و اسباب‌بازي‌هاي کوچک خود، تيله، حبه قند و... را در بيني خود فرو کنند. اما اگر با چنين مواردي روبرو شديد، چه اقداماتي بايد انجام دهيد:
* به فردي که جسم خارجي داخل بيني‌اش رفته، بگوييد تا بيرون آمدن جسم از بيني‌اش، از طريق دهان نفس بکشد. اين کار از ورود جسم خارجي به ريه‌ها جلوگيري مي‌کند.
* سعي نکنيد جسم خارجي را با گوش پاک کن، چوب کبريت يا هر ابزار ديگري خارج کنيد، زيرا اين کارها موجب مي‌شود جسم خارجي بيشتر به عمق بيني فرو رود.
* اگر جسم خارجي به طور کامل قابل رويت و انعطاف‌پذير است، مي‌توانيد آن را به راحتي با موچين بگيريد و خيلي آرام اقدام به درآوردن آن کنيد.
* براي بيرون راندن جسم خارجي از بيني، به کودک بگوييد آرام فين کند. به او تاکيد کنيد که خيلي محکم يا پي در پي، فين نکند. در بچه‌هاي کوچک که قادر به چنين کاري نيستند، شما مي‌توانيد اين کار را خودتان انجام دهيدو به اين صورت که با يک دست سوراخ باز بيني او را فشار داده و همزمان به آرامي در دهان او يک بار فوت کنيد.
* اگر با اين روش ها جسم از بيني فرد خارج نشد، توصيه مي‌شود به نخستين مرکز درماني مراجعه کنيد.
[h=2]جسم خارجي در چشم[/h]چشم اغلب خودش آلودگي‌هاي ريزي مانند ذرات غبار را با ترشح
اشک و پلک زدن پاک مي‌کند، اما اگر ذره‌اي داخل چشم کودکتان رفته که با اشک ريزش و پلک زدن بيرون نمي‌آيد، بايد به سرعت به چشم پزشک مراجعه کنيد تا خطر آسيب رسيدن به چشم در اثر خاراندن، عفونت يا احيانا مواجهه با مواد شيميايي تا حدود زيادي از بين برود.
اگر آشغالي وارد
چشم شما يا کودکتان شده و کسي هم دم دست نيست که کمک‌تان کند، با کمک روش زير سعي کنيد آشغال را با آب تميز از چشم خارج کنيد. فنجان يا ليوان را با آب تميز پر کنيد. لبه اين فنجان يا ليوان را روي استخوان زير حدقه چشم قرار دهيد و بدون اين که چشم را ببنديد، آب را داخل چشم بريزيد(مي توانيد داخل آب پلک بزنيد).
اگر هنوز چشم‌تان درد مي‌کند و قرمز است، با اينکه فکر مي‌کنيد آلودگي از آن خارج شده، چند بار ديگر چشم را بشوييد. اگر جسم خارجي با وجود شستشوي چشم خارج نشد، به پزشک مراجعه کنيد.
[h=2]تميز کردن چشم ديگران[/h]* براي تميز کردن چشم ديگران و پيش از معاينه چشم، دستان خود را بشوييد و شخص را زير يک چراغ پر نور بنشانيد.
* محل آشغال را در چشم فرد مشخص کنيد. براي معاينه چشم، خيلي آرام پلک تحتاني را پايين بکشيد و به فرد بگوييد تا بالا را نگاه کند. سپس همين کار را با پلک بالا انجام دهيد و اين بار به او بگوييد پايين را نگاه کند.
* اگر به نظر مي‌رسد جسم خارجي در کره چشم فرو رفته، چشم را با يک نرم‌پوش استريل(در صورت امکان با پارچه‌اي تميز) بپوشانيد و سعي نکنيد جسم خارجي را درآوريد، بلکه به نزديک‌ترين مرکز درماني برويد.
* چنانچه جسم خارجي بزرگ است و بستن چشم را با مشکل روبرو مي‌سازد، چشم را با يک فنجان کاغذي پوشانده و با چسب به صورت و پيشاني بچسبانيد و به چشم‌پزشک مراجعه کنيد.
* اگر جسم خارجي روي لايه اشک يا سطح چشم شناور است، سعي کنيد با شستشو يا با دست آن را برداريد. براي اين کار پلک بالا يا پايين را باز نگه داريد و با کمک يک گوش پاک کن تميز و مرطوب يا گوشه يک دستمال تميز، جسم خارجي را درآوريد.
اما اگر قادر نيستيد به راحتي آن را درآوريد، هر دو چشم را با يک پارچه نرم بپوشانيد و به نزديک ترين مرکز درماني مراجعه کنيد.
* اگر موفق شديد جسم خارجي را درآوريد، چشم را با محلول شستشوي چشم و با آب تميز شستشو دهيد.
* در صورت تداوم درد، قرمزي يا مشکل بينايي از اورژانس تقاضاي کمک کنيد.
[h=2]جسم خارجي در راه هوايي[/h]گاهي جسمي که به طور تصادفي استنشاق مي‌شود، در ناي يا ريه‌ها گير مي‌افتد. اگر اين جسم موجب قطع تنفس شد، براي بيرون راندن آن از روشي به نام "مانور هايمليش"(Heimlich Maneuver) استفاده کنيد و اگر اين روش موثر نبود، از اورژانس تقاضاي کمک کنيد.
مانور هايمليش براي درآوردن جسم از گلوي فردِ در حال خفه شدن است، به اين ترتيب که فرد را از پشت بغل مي کنيم و با مشت کردن دست ها، سريعا به قسمت بالايي شکم او فشار مي آوريم(مانند تصوير بالا).
در برخي از موارد، جسمي که در ناي يا ريه گير افتاده، مانع از تنفس نمي‌شود، اما سلامت فرد را در معرض خطر قرار مي‌دهد، بنابراين اين موضوع را به پزشک اطلاع دهيد.
[h=2]جسم خارجي در لوله گوارش[/h]گاهي بچه‌ها اشيايي مانند سکه، گيره، دکمه، هسته ميوه و اسباب بازي‌هاي کوچک را مي‌بلعند. اين اشيا بدون هيچ مشکلي از لوله گوارش عبور مي‌کنند، اما گاهي ممکن است گير بيفتند. در صورت بروز علايم و نشانه‌هاي زير از اورژانس تقاضاي کمک کنيد:
• اشکال در بلع
• بيرون دادن و جاري شدن بزاق
• شکم درد يا
استفراغ
دکتر سيد حميد حسيني
