اکثر مردم فرق بین کاج و سرو رو نمی دونن , تقریبا اگه دقت کنید همه رو می گن کاج. بگذریم از اینکه کاج و سرو هر کدوم یه تیره یا خانواده هستند که چندین جنس و هرکدوم چندین گونه دارند. برای یه مهندس کشاورز یا گیاهشناس یا منابع طبیعی یا هر کسی که با گل و گیاه سرو کار دار واقعا خوب نیست تفاوت این گیاهان رو ندونه طور کلی تفاوت کاج ها از سرو ها شامل موارد زیر هست :
1- کاج ها دارای برگ سوزنی هستند ولی سروها برگ ها فلسی است.
2-میوه کاج مخروطی شکل ولی سرو ها میوه گرد دارند.
3-کاج ها در نونهالی در شاخ وبرگ و یا شاخساره متراکم ولی در دوران بلوغ و بزرگسالی دارای تاج و شاخساره ی باز هستند ولی سرو ها اکثرا از ابتدا تا انتها شاخساره و تاج متراکم و مخروطی شکل مثل سرو شیراز دارند.
کاج ها چندین جنس مهم دارند از جمله :
کاج ها معمو لا به صورت درخت و به ندرت درختچه هستند - اغلب تک پایه
1-جنس کاج Pinus
Pinus nigra:یا کاج سیاه که در تهران فراوان هست و درختی مقاوم به شرایط شهری هستش . کاج های که تو پارک چیتگر می بینید این نوع کاج هستند.
-Pinus eldarica (کاج ایرانی - تهرانی- گرجستانی -الدار):اولین بار ارامنه ابن کاج رو از دشت الدار گرجستان به ایران آوردند.این گاج به همراه کاج سیاه در تهران فروان هستش . تشخیص این دو تا کاج از یک دیگه سخته چون خیلی شبیه یکدیگر هستن ولی کاج سیاه دارای تنه ی سیاه تر هست و کاج ایرانی معمولا کج رشد میکنه و لی به طور کلی گیاهشناسان هم تو تشخیص اونا گیر میکنن روش دقیق تر از روی مخروط ماده است. البته فعلا شما تفاوت کاج و سرو متوجه بشید فعلا کافیه.این کاج هم به شرایط نامساعد مقاوم هست . توجه کنید به طور کلی کاج ها در خاک سبک شنی خوب رشد می کنند و خاک های سنگین رسی مناسب نیست.ارتفاع این کاج تا 20 متر میرسه-تاج تخم مرغی نوک و پهن کروی
-Pinus longifolia : کاج کاشفی - کاجی با برگ های بلند
Pinus mugo (کاج مشهد -افغانی - کپه ای ) : کاج هایی با ارتفاع کم و حالت کپه ای
Pinus pinea (کاج بادامی - سنگی - چتری ) : تنها کاجی که دانه هایش خوراکی هستش
Pinus pinaster : کاج دریایی: این کاج مناسب مناطق شمالی ایران و نیاز به خاک های سبک دارد و خاک آهکی و مناطق خشک رو نمی تونه تحمل کنه.
Pinus pondorsa یا کاج زرد بومی ایران نیست .
Pinus exslca: کاج اکسلسا
- Pinus sylvestris : کاج جنگلی یا وحشی
-کاج جفری
- کاج گریفتنی
- کاج سیاه ژاپنی
2- جنس نوئل Picea :
از جنس های مهم تیره کاج که چندین گونه داره. نوئل ها و نراد ها که جنس دیگه از کاج ها هستن خیلی به یکدیگه شبیه هستن و راه تشخیص آن نحوه قرار گرفتن مخروط اون ها هستش . در نوئل مخروط به سمت پائین و در نراد به سمت بالا است . نوئل ها بومی عرض های شمالی و مناطق سردسیر هستند.
Picea abies : نوئلی با ارتفاع 20 تا 50 متر -سریع الرشد - کم عمر
Picea glauca : بومی آمریکای شمالی - شاخه های بالا رونده با نوک برگشته و آویزان-کند رشد
picea pungens glausa :
نوعی ار نوئل به رنگ سبز مایل به آبی - بومی آمریکای شمالی ایالت کلرادو است. شاخه های سمت پایین سطح زمین رو می پوشند - فرم اصلی درخت مخروطی است.میوه به صورت مخروط و آویزان و نیاز به خاک حاصلخیز و کمی اسیدی داره- در ارتفا عات رشد بهتری می کند-نیاز به محل آفتابی تا نیمه سایه داره- درختی کند رشد و زمستان دوست هستش - نسبت به خشکی حساس هستش و همیشه خاک باید مرطوب باشه .
در باغبانی به طور کلی به غیر از نوئل آبی به سایر نوئل ها, نوئل سبز می گویند.نوئل آبی تو پارک نیاوران و ملت وجود داره -قیمت پایه های بزرگ اون گران و تقریبا فکر کنم 750000 تومان هست.
3-جنس نراد Abies:
جنسی از کاج که دارای درختانی زیبا می باشد - مشابه نوئل ولی با مخروط سر بالا-از این درخت برای تزیین تو کریسمس استفاده می شه - دارای شاخ وبرگ معطر- برگها از سوزن های نسبتا پهن و در زیر اون نوار سفید باریک می باشه-مخصوص مناطق مرتفع سرد است.این درخت به چوب روسی هم معروف است.
4-جنس سدر Cedrus
پرچم لبنان رو که دیدید وسطش تصویر یه درخت . اون درخت سدر هستش . سدر لبنان در منطقه سیدر لبنان از گونه های معروف سدر است.
Cedrus libania : سدر لبنان- بومی مناطق بین سوریه و لبنان - درختان بزرگ و گسترده-انواع زینتی اون در فضای سبز تهران کاشت می شود.
Cedrus atlantica:سدر اطلس - مخصوص کوههای اطلس تو آفریفای شمالی است- درختی بزرگ
Cedrus deodera : نوع دیگه سدر که تو باغ گیاه شناسی نوشهر بودش - نسب به دو گونه قبل به سرما مقاومت بیشتری داره
تکثیر سدر ها با بذر صورت می گیرد و براحتی سبز می شه فقط قبلش چند ساعت داخل آب باید خیس شه.
5-جنس لاریکس یا ملز
جنسی دیگر از تیره کاج ها که بومی ایران نیست و بر خلاف سایر سوزنی برگان , خزان می کنه. تو نهالستان ها اگه می خواهید بخریدش بگید سرو تالاب می خوام درحالی که اصلا سرو نیست و از تیره کاج و برگ های سوزنی داره. نیاز به خاک های مرطوب و سبک و کمی اسیدی داره. لاریکس برخلاف اکثر تیره کاج ها که درخت هستن , یک درختچه است . گل ها غیر قابل تشخیص هستند.
6-جنس شبه لاریکس :
جنسی دیگه از کاج ها که مشابه لاریکس ها خزان می کنه. بسیار مناسب کاشت در چمن هستش.به سرما مقاوم است و در خاک های آهکی نمیشه اون رو کاشت و باید دور از نقاط آفتابی و دور از باد کاشته شود.
7-جنس همولوک ها :
جنسی از کاج که بومی آمریکای شمالی هستش و عنوان چوب صنعتی از تنه ی اون اسنفاده می شه . من خودم این جنس رو تا حالا تو ایران ندیدیم.
8- حنس داگلاس :
مشابه جنس قبلی و معروف به کاج داگلاس و پر رشد مخصوص نقاط مرتفع و کوهستانی است.دارای سوزن های نوک تیز و به بی آبی و خشکی و باد های گرم
خبلی حساس هستش.
روش تکثیر کاج ها:
کاج ها رو میشه به را حتی از طریق بذر تکثیر کرد . فقط قبلش نیاز به یه دوره ی سرمایی دارن . باید 2 الی 4 ماه تو دمای 2 تا 6 درجه یا به طور متوسط 4 درجه سانتی گراد قرار بگیرن .برای این که 2 تا کار می تونید بکنید:
1-یه نایلون رو که چند سوراخ ریز رو ی اون گذاشتید را یه کم ماسه می ریزید و بعد چند بذر رو روی اون قرار می دهید سپس روی اون رو ماسه میریزد و دوباره چند بذر رو روی اون قرار می دید و ماسه میریزید واگه باز هم بذر داشتید به این ترتیب عمل کنید. بعد ماسه رو مرطوب کنید و نایلون حاوی ماسه و بذر ها رو تو یخچال بزارید هر چنذ روز یک بار اون رو مرطوب کنید و نزارید رطوبتش از بین بره بعد از 3 ماه بذر ها آماده ی کاشتن هستن.
نکته : اگه ماسه رو ازکنار دریا تهیه می کند حتما چند بار بشورید تا املاح و شوری اون بره
2- روش بعدی اینکه بذر ها رو اول پائیز در محیط بیرون در بستر کشت بزارید و بذر ها به طور طبیعی نیاز سرمایی خودشون رو تو رمستون برطرف می کنند و تو بهار جوانه میزنند
بذر نوئل آبی نیازی به دوره ی سرمایی نداره و فقط 24 ساعت قبلش با آب خیس کنید.
تکثیر غیر جنسی با قلمه ی کاجها چه جنس کاج های معمولی چه نوئل ها چه نراد چه لاریکس چه داگلاس ها معمولا سخت است و جواب نمیده و بسیار سخت ریشه زا هستند .
برگ عبایی اصلا فرم برگ دهیش کاملا فرق میکنه از نظر ظاهری با اختر...شاید به اسپاتیفیلوم بیشتر شباهت داشته باشه!
. مرسی که نظر تا گذاشتی .. البته بگم که تو حرفه ای هستی و با یه نظر تفکیک می کنی .... ما تازه کار ها این طور نیستیم 
باشه...........
