sorood parnian
کاربر بیش فعال
مقدمه :
موضوع ژئوتوريسم براي اولين بار توسط نبوي (1378) در ايران مطرح گرديد و توسط امري كاظمي (1381، 1383 ،2006، 1385 و 1388) مجري طرح ژئوتوريسم کشور ادامه پيدا کرد.
موضوع ژئوتوريسم براي اولين بار توسط نبوي (1378) در ايران مطرح گرديد و توسط امري كاظمي (1381، 1383 ،2006، 1385 و 1388) مجري طرح ژئوتوريسم کشور ادامه پيدا کرد.
ژئوتوريسم گنبد نمكي رمقان
منطقه کوهمره سرخی- جنوب غرب شیراز
منطقه کوهمره سرخی- جنوب غرب شیراز
◊◊◊◊◊◊◊
موقعيت جغرافيايي و راه دسترسي
گنبد نمکی رمقان در قسمت غربی روستای رمقان در منطقه کوهمره سرخی رخنمون يافته است. این جاذبه زمین شناسی در فاصله 60 كيلومتري جنوب غرب شهر شیراز در كنار جاده آسفالته شيراز – روستای بیگدانه واقع شده است. موقعيت اين گنبد نمكي و راه دسترسی به آن در (شكل1) آورده شده است.
شكل-1:نقشه راه دسترسی گنبد نمکی رمقان
(اقتباس از بانک اطلاعاتی Iran Road Map )
سابقه تاریخی گنبد نمکی رمقان
گنبد نمکی رمقان (رونغون، رونقون يا رومقون) در بین اهالی منطقه کوهمره سرخی به تل نمکدان معروف می باشد. در سال های نه چندان دور مردم روستاهای همجوار با راه اندازی قافله های به اين تل می رفتند و بلورهای ریز و درشت نمک را برای مصرف سالانه خود حمل می کردند. بلور نمک این نمکدان در بین مردم از قداستی ویژه برخوردار بود، به طوری که هرکس با دیدن تکه ای بلور نمک که در جایی افتاده بود، آن را می بوسد و در جایی امن می گذاشت. معمولا گهواره تمامی کودکان منطقه برای جلوگیری از چشم زخم آراسته به بلور های نمک بود. اگر مزرعه ای خوب محصول می داد، بوستانی پر ثمر می شد و کشتزاری سر سبز می شد، مالکش دور تا دور آن نمک می گذاشت. اگر گاو یا گوسفندی دو قلو می زائید، صاحبش بر گردن آن بلورهای نمک می آویخت. امروزه باورهاي مردم رنگ باخته، با ورود نمك صنعتي قافله هاي نمكي بي رونق شده و تل نمكدان ميزبان سود جوياني شده است، كه بلورهاي مكعبي شكل زيباي نمك را به بهاي ناچيز مي فروشند.
زمين شناسي گنبد نمکی رمقان
در تقسیم بندی زمین شناسی ساختمانی، کوهمره سرخی در کمربند چین-گسل خورده زاگرس، زیر واحد زاگرس چین خورده ساده واقع گردیده است. مهمترین قضیه ساختاری در ارتباط با اين منطقه وجود گسل امتداد لغز باراستای شمالی- جنوبی به نام گسل کره بس در میان منطقه می باشد. این گسل باعث ایجاد دره ای عریض با راستای شمالی- جنوبی در میانه منطقه گردیده که اغلب روستاهای کوهمره سرخی در آن ساخته شده اند. گسل کره بس امتداد لغز و راستگرد است و سبب جابجایی تاقدیس های منطقه شده است. این گسل از نظر لرزه ای فعال و مولد زلزله است (از جمله زلزله کره بس در 17 اردیبهشت سال 1378). چندین دیاپیر نمکی هرمز نیز از محصولات این گسل عمیق می باشد كه يكي از آنها گنبد نمكي رمقان مي باشد.از دیدگاه سنگ شناسی اين گنبد در بر دارنده مجموعه ی درهمی از مارن اليژيست دار صورتی، نمک و سنگ آهک های سیاه رنگ با لایه بندی ظریف و دولومیت های سياه تکتونیزه می باشد.موقعيت اين گنبد بر روی نقشه زمین شناسی (شكل2) و بر روي تصاویر ماهواره ای (شكل3) آورده شده است.
◊◊◊◊◊◊◊
http://www.nisoc.ir/_DouranPortal/images/rahmani-11 (1).JPG
شكل-2:موقعیت گنبد نمکی رمقان بر روی نقشه زمین شناسی
(اقتباس از نقشه 1000000 :GOLOGICAL MAP OF IRAN, SHEET NO.5, SOUTH-CENTRAL IRAN,1 )
(اقتباس از نقشه 1000000 :GOLOGICAL MAP OF IRAN, SHEET NO.5, SOUTH-CENTRAL IRAN,1 )
http://www.nisoc.ir/_DouranPortal/images/rahmani-11 (2).JPG
شكل-3:نمایی از گنبد نمکی رمقان.
(اقتباس از تصاویر ماهواره ای،Google Earth, 2010 )
شكل-3:نمایی از گنبد نمکی رمقان.
(اقتباس از تصاویر ماهواره ای،Google Earth, 2010 )
ژئوتوريسم گنبد نمكي رمقان
گنبد نمكي رمقان در منطقه با چشم انداز مارن هاي سرخ رنگ ديده مي شود. اين گنبد در بخش هاي توسط رسوبات و پوشش جنگلي پوشيده شده و در برخي قسمت ها به هم ريخته و تنوع رنگي و سنگي زيادي از خود نشان مي دهد. در محل عبور رودخانه جره، مارن هاي قرمز رنگ به خوبي رخنمون دارند و مناظر زيبايي را خلق كرده اند. شكل گنبدي اين توده نمكي از روستاهاي سبوك، فتح آباد و شكفت كه در دامنه كوه قرار گرفته اند، قابل مشاهده مي باشد. در سه محل كه به تل نمكدان معروف مي باشد توده هاي نمكي از دل زمين بيرون زده اند. اين نمكدان ها دنيايي از عجايب و شگفتي هاي انحلال و رسوبگذاري دارند كه براي ژئوتوريست ها و حتي گردشگران عادي نيز جالب و ديدني مي باشند.
ارزش هاي گردشگري گنبد نمكي رمقان
گنبد نمكي رمقان در منطقه كوهمره سرخي واقع شده است كه منطقه اي كوهستاني- جنگلي بكر و دست نخورده با آب و هوايي مطبوع و دل انگيز مي باشد.جاي جاي اين ناحيه از زاگرس پر از جاذبه هاي طبيعي و زمين شناسي ديدني است كه يك بهشت زمين شناسي را بوجود آورده است.گنبد نمکی رمقان به دليل واقع شدن در اين بهشت زمين شناسي و دارا بودن امتيازات زیر نقش ويژه اي در صنعت گردشگري زمين شناسي برخوردار مي باشد.
1- در نزديكي شهر شیراز و در کنار روستای رمقان قرار گرفته است.
2- جاده آسفالته شیراز – کوهمره سرخی از كنار آن مي گذرد.
3- چشمه شاه ابو الخیر و آبشار بسیار زیبای رمقان در بالا دست آن می باشد.
4- رودخانه جره از دل این گنبد نمکی می گذرد.
5- وجود گسل كره بس در اين منطقه عوارض و اشكال منحصر بفردي ايجاد كرده است.
6- همراهي گسل كره بس، رودخانه جره و گنبد نمكي در اين ناحيه مناظر زيبايي را بوجود آورده است.
7- روستای پای کوهی رخسنه با بافت قدیمی در نزدیکی آن واقع شده است.
8- پل قدیمی و پل جدید روستای سبوک در مجاورت این گنبد می باشد.
9- بقعه امامزاده شاه ابوالخیر همسایه آن می باشد.
10- شالی زار ها، بوستان های انار، مزارع سرسبز و جنگل هاي تنومند بلوط، گنبد را دربر گرفته اند.
11- در منطقه کوهمره سرخی آثار طبیعی فراوان دیگری مانند کوه بیل (معروف به دیوار آهنی)، رود خانه قره آقاج (واژه ترکی به معنی چوب سیاه )، رود خانه ماصرم، چشمه خانه حاجی، قله دلو، کوه مروک (مرکز سطحی زمین لرزه سال 1378کوهمره سرخی)، تنگ دم اسب، آبشار اسلام آباد، آبشار دره دریا (دریاهک)، چين و شكن هاي فراوان، زمين لغزش هاي ديدني، خندق هاي عريض و طويل و روستاهاي با بافت قديمي وجود دارد که برای جهانگردان علاقمند به طبیعت و زمین شناسی بسیار دیدنی می باشد (رحمانی، 1379 و 1382).
http://www.nisoc.ir/_DouranPortal/images/rahmani-11 (3).JPG
شكل- 4 : تصاویری از گنبد نمکی رمقان(الف) مرز مارن های گنبد نمکی و سوبات عهد حاضر در یکی از پرتگاه ها(ب) ستونک های حاصل از فرسایش در رسوبات گنبد نمکی(ج) عبور رودخانه جره از دره گسلی کره بس و پدیدار شدن مارن های رنگین(د) ریزش بخش های از گنبد نمکی به درون رودخانه(ه) یکی از دهانه های نمكدان(و) دولومیت های سیاه تکتونیزه شده
http://www.nisoc.ir/_DouranPortal/images/rahmani-11 (4).JPG
شكل- 5: تصاویری از گنبد نمکی رمقان(الف) توده نمکی راه یافته به سطح زمین(ب) بلور های گل کلمی نمک(ج) رسوبات نمکی تخم مرغی شکل
(د) حرکت دانه تسبحی نمک در دیواره نمکدان(ه) قندیل های نمکی آویزان از سقف از نمکدان(و) فرسایش حاصل از اثر باران بر توده نمکی
شكل- 5: تصاویری از گنبد نمکی رمقان(الف) توده نمکی راه یافته به سطح زمین(ب) بلور های گل کلمی نمک(ج) رسوبات نمکی تخم مرغی شکل
(د) حرکت دانه تسبحی نمک در دیواره نمکدان(ه) قندیل های نمکی آویزان از سقف از نمکدان(و) فرسایش حاصل از اثر باران بر توده نمکی
منبع : nisoc.ir