نخست‌وزیران ایران پس از مشروطه در یک نگاه !

[Alborz Rad]

فهرست زیر نام کسانی است که پس از صدور فرمان مشروطیت در ایران به نخست‌وزیری رسیده‌اند و بنابراین شامل نخست‌وزیران دوره‌های فترت نیز هست.



دوره مظفرالدین‌شاه قاجار

* نصرالله خان مشیرالدوله
* علی اصغر خان امین السلطان
* علی خان امین الدوله

دوره محمدعلی‌شاه قاجار

* میرزا سلطان‌علی‌خان (وزیرافخم)
* میرزا علی اصغر خان امین‌السلطان
* میرزا احمدخان مشیرالسلطنه
* میرزا ابوالقاسم‌خان ناصرالملک همدانی
* میرزا حسینقلی خان نظام السلطنه مافی
* میرزا احمد خان مشیرالسلطنه
* میرزا ابوالقاسم‌خان ناصرالملک همدانی

 

[Alborz Rad]

دوره احمدشاه قاجار

* محمد ولی ‌خان تنکابنی(سپهداراعظم)
* میرزا حسن‌ خان مستوفی‌الممالک
* محمد ولی‌ خان تنکابنی (سپهداراعظم)
* صمصام السلطنه
* میرزا محمدعلی‌ خان علاءالسلطنه
* میرزاحسن‌ خان مستوفی‌الممالک(حسن مستوفی)
* میرزا حسن‌ خان مشیرالدوله
* عبدالمجید میرزا عین‌الدوله
* میرزاحسن‌ خان مستوفی‌الممالک(حسن مستوفی)
* عبدالحسین میرزا فرمانفرما
* محمد ولی‌ خان تنکابنی (سپهسالاراعظم)
* میرزا حسن خان وثوق الدوله(حسن وثوق )
* میرزا محمدعلی ‌خان علاءالسلطنه
* عبدالمجید میرزا (عین‌الدوله)
* میرزاحسن‌ خان مستوفی‌الممالک(حسن مستوفی)
* صمصام السلطنه
* میرزا حسن خان وثوق الدوله(حسن وثوق)
* میرزا حسن ‌خان مشیرالدوله
* فتح‌الله‌ خان اکبر (سپهداراعظم)
* سید ضیاءالدین طباطبایی (۵ حوت ۱۲۹۹ تا ۴ جوزای ۱۳۰۰ هجری شمسی)
* میرزا احمد خان قوام‌السلطنه (۱۴ جوزای ۱۳۰۰ تا ۲۹ جدی ۱۳۰۰ هجری شمسی)
* میرزا حسن ‌خان مشیرالدوله (۲ دلو ۱۳۰۰ تا ۲ جوزای ۱۳۰۱ هجری شمسی)
* میزا احمد خان قوام‌السلطنه (۲۱ جوزای ۱۳۰۱ تا ۵ دلو ۱۳۰۱ هجری شمسی)
* میرزاحسن‌ خان مستوفی‌الممالک (۱۰ دلو ۱۳۰۱ تا ۲۱ جوزای ۱۳۰۲ هجری شمسی)
* میرزا حسن‌ خان مشیرالدوله (۲۴ جوزای ۱۳۰۲ تا ۳۰ میزان ۱۳۰۲ هجری شمسی)
* رضا خان سردار سپه (۳ عقرب ۱۳۰۲ تا ۲۱ آذر ۱۳۰۴ هجری شمسی)

 

[Alborz Rad]

دوره رضاشاه پهلوی

* محمدعلی فروغی (ذکاء الملک فروغی) (28 آذر 1304 تا 15 خرداد 1305)
* حسن مستوفی (مستوفی الممالک) (16 خرداد 1305 تا 1306))
* مهدیقلی هدایت (مخبر السلطنه) (16 خرداد 1306 تا 22 شهریور 1312)
* محمدعلی فروغی (ذکاء الملک فروغی) (26 شهریور 1312 تا 12 آذر 1314))
* محمود جم (مدیرالملک) – (13 آذر 1314 تا آبان 1318)
* احمد متین دفتری – (3 آبان 1318 تا 5 تیر 1319)
* علی منصور (منصور الملک) – (5 تیر 1319 تا شهریور 1320)

 

[Alborz Rad]

دوره محمدرضاشاه پهلوی

* ذکاء الملک فروغی - (5 شهریور 1320 تا 18 اسفند 1320)
* علی سهیلی – (18 اسفند 1320 تا 15 مرداد 1321)
* احمد قوام (قوام السلطنه) - (18 مرداد 1321 تا بهمن 1321)
* علی سهیلی – (28 بهمن 1321 تا 1323)
* محمد ساعد - (8 فروردین 1323 تا آبان 1323)
* مرتضی قلی بیات – (4 آذر 1323 تا 12 اردیبهشت 1324)
* ابراهیم حکیمی - (22 اردیبهشت 1324 تا 1324)
* صدرالاشراف - (22 خرداد 1324 تا 22 مهر 1324)
* حکیم الملک - (7 آبان 1324 تا 1324)
* احمد قوام – (3 بهمن 1324 تا 5 دی 1326)
* ابراهیم حکیمی – (6 دی 1326 تا 1327)
* عبد الحسین هژیر - (27 خرداد 1327 تا 25 آبان 1327)
* محمد ساعد – (17 آذر 1327 تا 2 فروردین 1329)
* منصورالملک - (14 فروردین 1329 تا 6 تیر 1329)
* سرلشکر حاجعلی رزم آرا - (6 تیر 1329 تا 1329)
* حسین علاء (اسفند 1329 تا 12 اردیبهشت 1330)
* دکتر محمد مصدق – (13 اردیبهشت 1330 تا 1331)
* احمد قوام - (تیر 1331 تا 31 تیر 1331)
* دکتر محمد مصدق – (31 تیر 1331 تا 28 مرداد 1332)
* سرلشکر فضل‌الله زاهدی – (28 مرداد 1332 تا 1333)
* حسین علا – (1 فروردین 1334 تا 14 فروردین 1336)
* دکتر منوچهر اقبال – (14 فروردین 1336 تا 6 شهریور 1339)
* جعفر شریف امامی – (9 شهریور 1339 تا 1340)
* علی امینی – (16 اردیبهشت 1340 تا 29 تیر 1341)
* اسدالله علم – (30 تیر 1341 تا 18 اسفند 1342)
* حسنعلی منصور – (17 اسفند 1342 تا 7 بهمن 1343)
* امیر عباس هویدا – (11 بهمن 1343 - 25 مرداد 1356)
* جمشید آموزگار- (27 شهریور 1356 تا 1357)
* جعفر شریف امامی - (5 شهریور 1357 تا 1357)
* ارتشبد غلامرضا ازهاری - (15 آبان 1357 تا 1357)
* شاپور بختیار – (17 دی 1357 تا 22 بهمن 1357)

 

[Alborz Rad]

این مقام را در گذشته در ایران وزیر، صدر اعظم و رئیس‌الوزرا می‌گفتند. مقام نخست‌وزیری به معنای امروزی آن پس از مشروطه در ایران به‌وجود آمد. در جمهوری اسلامی پنج نفر به نخست‌وزیری رسیدند ولی با تغییر قانون اساسی این مقام حذف شد و پس از آن رئیس جمهور بالاترین مقام اجرائی و رئیس هیئت وزیران است.واپسین نخست وزیر تاریخ ایران میرحسین موسوی بود.

جمهوری اسلامی

* مهندس مهدی بازرگان
* محمدعلی رجایی
* حجه الاسلام محمدجواد باهنر
* آیت الله محمدرضا مهدوی کنی
* مهندس میرحسین موسوی




منابع

* سفری، محمدعلی، مشروطه‌سازان، نشر علم چمران
* کتاب «از سيد ضياء تا بختيار »، نوشته: مسعود بهنود، چاپ: تهران، نشر جاويدان، 1369.