بابا این هم مهندس هوافضا هیشکی این قول دریای خزر نمیشناسه !!
KM Ekranoplan
Ekranoplan ، يكي از غير متعارفترين ، بزرگترين و يكي از شاهكارهاي صنايع هوائي اتحاد جماهير شوروي بود. اين قايق پرنده عظيم الچثه ،مانند يك هواپيما عمل ميكند ولي فرق اساسي آن در اين است كه اساس حركت آن بر اساس اثر متقابل زمين است. اين نوع وسائل پرنده در ارتفاع كمي از سطح آب قادر به پرواز هستند و بر اثر دميده شدن هوا به زير بالها ، بالشتكي از هوا بين بالها و سطح (زمين- دريا) ايجاد شده كه باعث حركتي بدون مشكل ميشود. بر اساس اندازه اين نوع وسايل پرنده (Ground effect vehicles يا GEV) ارتفاع آنها بر فراز زمينهاي مسطح، يخها و آبها فرق ميكند. اكرانوپلان توسط طراح مشهور شوروي روستيسلاو الكسيف طراحي شد.
در خلال جنگ سرد، اكرانوپلان بارها در درياي خزر ديده شد. يك غول بزرگ و سريع. نام هيولاي درياي خزر توسط سرويسهاي جاسوسي آمريكا روي آن گذاشته شد. در ميانه دهه 1960، در اوج جنگ سرد، عكسهاي شناسائي (جاسوسي) آمريكا وجود هواپيمائي با ابعاد غول آسا (100 متر)را در آبهاي درياي خزر شناسائي كردند. اين هيولاي عظيم داراي 540 تن حداكثر وزن برخاست، قادر به حركت با سرعت 400 كيلومتر بر ساعت،با بالهايي چهار گوش و به طرز باورنكردني كوتاه بود. از ديگر قابليتهاي آن ميتوان به پرواز در نزديكي سطح (بين 1 تا 4 متر)،ذخيره كردن انرژي و پرواز در زير ديد رادار ها اشاره كرد. نامي كه روسها براي اين مدل از اكرانوپلان گذاشتند KM كه مخفف korabl-maket بود.
Orlyonok A-90
نيروي رانش اكرانوپلان KM از هشت موتور بزرگ Dobryin VD-7 توربوجت مستقر در جلوي بدنه و پشت كابين خلبان تامين ميشود كه با دميدن هوا به زير بالها باعث ايجاد بالشتكي از هوا گرديده و در نتيجه هواپيما را از روي سطح آب بلند ميكند. يكبار كه اكرانوپلان به اندازه كافي سرعت گرفت تا از سطح آب بلند شود ديگر با سطح آب تماسي نخواهد داشت. وظيفه اكرانوپلان حمل و نقل نظامي اساسا در درياي خزر و سياه با سرعت بالا و زير ديد رادارها بود. در خلال توسعه طرح KM، الكسيف شروع با آغاز پروژه اي با نام A-90 "Orlyonok" كه قابليت حمل و نقل نظامي با ابعادي كوچكتر (58 متر طول، 140 تن وزن ) بود را كرد. A-90 داراي دو موتور توربوجت در جلوي بدنه و يك موتور توربوپراپ در انتهاي دم است كه قادر ميسازد تا با سرعتي معادل 400 كيلومتر بر ساعت در 1500 كيلومتر و در ارتفاعي بين 5 تا 10 متر به ماموريت بپردازد. اولين پرواز A-90 در سال 1972 بود.
حدود 120 فروند A-90 در ابتدا براي ورود به خدمت برنامه ريزي شده بود اما بعدها به 30 فروند براي ناوگان درياي سياه و بالتيك كاهش پيدا كرد. توسعه اكرانوپلانها توسط وزير دفاع شوروي ، ديميتري يوستينوف حمايت ميشد ، اما پس از مرگ مارشال يوستينوف در سال 1985، جانشين او، مارشال سوكولوف حمايت مالي از طرح را متوقف نمود. فقط 3 فروند اكرانوپلان از نوع A-90 ساخته شد. اكرانوپلان KM در سال 1980 بر اثر اشتباه خلبان سقوط كرد. كوششها براي به سطح آب آوردن آن به علت وزن و ابعاد بسيار بزرگ آن ناكام ماند. پس از سقوط اتحاد جماهير شوروي، اكرانوپلانها در كارخانه كشتي سازي ولگا ساخته شدند (مدلهاي مختلف و تجاري).
اكرانوپلان داراي مدلهاي مختلفي است از جمله آن، مدل اكرانوپلان كلاس Lun ميباشد كه مدليست كاملا نظامي و يكي از جالبترين و موفقيت اميزترين طرحهاي اكرانوپلان به حساب ميامد. Lun در سال 1987 پروازهاي آزمايشي خود را در درياي خزر (برخي گزارشها در درياي سياه)شروع كرد. Lun مشابه طرح KM بود اما داراي ابعادي كوچكتر (73 متر) و با قابليت حمله با سرعت زياد بوسيله 6 فروند موشك كروز ضد كشتي SS-N-22 Sunburn بر عليه شناورهاي آمريكائي بود. هرچند كه شرايط دشوار اقتصادي براي روسها مانع از آن شد كه نمونه دومي از Lun ساخته شود. 8 موتور توربوجت Motorostroitel NK-37 ، قادر به نيروي كششي معادل kn 127.4 (هركدام) براي Lun بودند. در تاريخ 12-07-2007, دو فروند اكرانوپلان توسط Google Earth در كاسپيسك مشاهده شد.
حتي در حال حاضر نيز كشورهائي چون امريكا،چين، انگليس، آلمان،استراليا در حال تحقيقات بر روي چنين هواپيماهائي هستند.
مشخصات كلاس Lun
خدمه: بين 6 تا 9 نفر
طول: 73.8 متر
فاصله دو نوك بال: 44 متر
ارتفاع: 19.2 متر
وزن خالي: 286 تن
وزن بارگيري شده: 350 تن
حداكثر سرعت: 450 كيلومتر بر ساعت
تسليحات:
شش فروند موشك ضد كشتي SS-N-22 Sunburn
يك قبضه توپ PI-23 . بيست و سه ميليمتري
آويونيك:
رادار جستجو گر
پايداري
5 روز
نيروي الكتريكي:
دو توربين گازي 200kw
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
اون یک کشتی است؟ اون یک پرنده است؟ در حقیقت هردوی آنهاست! اکرانوپلان یکی از اسرار آمیزترین و مبهمترین تولیدات اتحاد جماهیر شوروی برای غرب در زمان جنگ سرد بود. در سپتامبر 1966 یک ماهواره جاسوسی آمریکائی در حال پرواز بر فراز یک پایگاه دریائی شوروی در دریای خزر چند سری عکس از این پایگاه میگیرد. این زمان اوج جنگ سرد بود و ظهور عکسها باعث شد تا جنب و جوش زیادی در دستگاه جاسوسی آمریکا بوجود آید زیرا طول این شیء اسرار آمیز بالغ بر 100 متر برآورد میشد و به نحو غیر قابل توضیحی فرم و شکل آن عجیب بود. بالها مستطیل شکل بودند و در نهایت مشابه هیچ چیزی تا قبل از کشف شدن آن نبود!
اولین گمانه زنیها حکایت از آن داشت که این یک هواپیمای عادی است مشابه یک هواپیمای دریائی اما یک هواپیمای تکمیل نشده و بسیار بزرگتر از هر هواپیمائی که آمریکائی. اما وقتی تصاویر جاسوسی به دقت مورد بازبینی قرار گرفتند جاسوسان آمریکائی با محاسبات خود بر این باور شدند که حتی اگر این هواپیما تکمیل نیز گردد باید به سختی پرواز کند و این در نتیجه قرار گیری موتورها در جلوی بالهاست که حقیقتا آن را به طور کامل متفاوت نشان میداد. آمریکائیها به یکی از مهمترین و اسرارآمیزترین پروژه های نظامی اتحاد جماهیر شوروی برخورد کرده بودند. پروژه به سرعت به نام
هيولاي درياي خزر نامیده شد.
چیزی که سرویس جاسوسی آمریکا به آن با شگفتی مینگریست در حقیقت یک "اکرانوپلان" بود. اصول طراحی اکرانوپلان بر پایه "زمین-اثر" بنا شده و قادر است تا با سرعت زیاد و فقط با چند متر ارتفاع از روی آب پرواز کند. طرحی تقریبا مشابه یک هاور کرافت. اما جائی که یک هاور کرافت بر روی بالشی از هوا حرکت میکند یک اکرانوپلان میتواند به راحتی بروی آن سطح فرود آید و به خوبی ایفای نقش کند. اگر کمی در باره آئرودینامیک بدانیم به آن "زمین-اثر" گفته میشود. به عبارت ساده تر بالها تولید کننده بالشتی از هوای داینامیک هستند و این باعث میشود تا اکرانوپلان به طور موثری بر روی آن به پرواز درآید. این دقیقا مشابه آن چیزیست که پلیکانها در هنگام پرواز در ارتفاع پائین در سطح دریا عمل میکنند و در حقیقت باعث افزایش 40 درصدی نیروی "برا" میشوند !
تمام مباحث فوق نشان دهنده آن است که اکرانوپلان کاملا با هواپیماهای متعارف دیگر متفاوت بود. حتی در شرایط سخت اکرانوپلان قادر است تا فقط چند فوت بالای سطح آب به پرواز درآید که این یک مزیت بزرگ نظامی است. اکرانوپلان سریع- موثر و استیلت بود. اکرانوپلان قادر بود تا تفنگداران دریائی و تجهیزات زرهی را با سرعت و بدون دیده شدن توسط رادار دشمن جابجا نماید. اما تمام این موارد در دهه 1960 برای غرب همچنان یک راز باقی ماند. در سال 1991 اولین تصاویر هیولای دریا منتشر و وجود آنها سرانجام تائید گردید.
اکرانوپلان در رودخانه ولگا نزدیک Nizhny Novgorod (نام سابق Gorky) توسعه یافت. ورود خارجیان به این شهر در دوران اتحاد جماهیری شوروی ممنوع بود. پروژه اکرانوپلان مرهون توسعه hydrofoil هاست. قایقهای تندروئی که بر روی آب در نتیجه سرعت بالای خود بلند میشوند. امروزه hydrofoil ها در سراسر دنیا در خطوط حمل مسافر رودخانه ها به کار گرفته میشوند اما این طراح و مخترع روسی Rostilav Alekseev بود که پدر hydrofoil های مدرن شناخته میشود. اکرانوپلان اصلی (هیولای دریای خزر) که بوسیله ماهواره جاسوسی آمریکا کشف شد دارای طولی بالغ بر 100 متر و وزنی برابر 540 تن بود ! اکرانوپلان بزرگتر از یک جمبوجت و دو بار سنگینتر از هواپیماهای معاصر خود بود اما در عین حال بسیار موثر تر و دارای سرعتی بالغ بر 400 کیلومتر بر ساعت بود.
اما به طور کاملا واضحی مشخص بود که این پروژه بسیار عظیم و بزرگ میباشد و پس از سالها تحقیقات ارتش روسیه از جاه طلبی خود کوتاه آمد و نمونه کوچکتری از اکرانوپلان به وزن 125 تن را تولید کرد که هم به خدمت نیروی دریائی روسیه درآمد و هم در خطوط حمل و نقل به کار گماشته شد. حتی در این صورت هم اکرانوپلان ماشینی با پتانسیل بسیار بالا بود. اکرانوپلان قادر بود تا 300 سرباز را در بخشهای مختلف داخلی خود جای دهد. بعد از پایان جنگ سرد پروژه اکرانوپلان رها گردید و باقی اکرانوپلانها در همان پایگاه دریائی که برای اولین بار کشف شدند باقی ماندند. تکنولوژی به کار گرفته شده در اکرانوپلان به طور فراگیری در غرب پیگیری میشود.