چکيده:
كمبود آب از جمله عوامل محدود كننده رشد مي باشد و تنش اكسيداتيو به عنوان يك تنش ثانويه در نتيجه تنش خشكي بوجود مي آيد. اين پژوهش به منظور بررسي پاسخ هاي مورفو فيزيولوژيك گياه آمارانتوس زينتي(Amaranthus tricolor L.) تحت رژيم هاي مختلف آبياري و كاربرد برون زا پراكسيد هيدروژن، به صورت آزمايش فاكتوريل در قالب طرح كامل تصادفي در شرايط گلخانه اي اجرا شد. تيمار هاي مورد آزمايش شامل سه رژيم آبياري، (هر 48 ساعت (دو روز در ميان، شاهد)، هر 120 ساعت (پنج روز در ميان) و هر 192 ساعت (هشت روز در ميان) و سه سطح پراكسيد هيدروژن در سه غلظت صفر (شاهد)، 5/2 و 5 ميلي مولار بودند كه در سه تكرار انجام شد. نتايج نشان داد كه اختلاف صفات اندازه گيري شده در رژيم هاي مختلف آبياري معني دار بود. به طوري كه با افزايش فواصل آبياري، شاخص كلروفيل، وزن خشك ريشه و اندام هوايي، محتواي رطوبت نسبي، هدايت روزنه اي، ارتفاع ساقه و حجم ريشه كاهش و درصد نشت الكتروليت، ميزان پرولين و طول ريشه افزايش يافت. از طرفي برهمكنش دو تيمار خشكي و پراكسيد هيدروژن نيز نشان داد كه حجم و وزن خشك ريشه در سطح احتمال 5 درصد و شاخص كلروفيل، وزن خشك اندام هوايي، هدايت روزنه اي، ارتفاع ساقه، درصد نشت الكتروليت، ميزان پرولين و طول ريشه در سطح احتمال 1 درصد معني دار شد. نتايج كلي حاكي از آن است كه استفاده از پراكسيد هيدروژن در سطح 5/0 ميلي مولار، از طريق افزايش ميزان پرولين و در سطح 5/2 ميلي مولار با افزايش شاخص كلروفيل و وزن خشك اندام هوايي باعث كاهش شدت تنش خشكي در آمارانتوس زينتي مي شود.
چکيده:
هدف از اين تحقيق، بررسي ويژگي هاي جذب عناصر سرب و كادميم در افق هاي سطحي و زير سطحي ده نمونه از خاك هاي حاوي پاليگورسكايت در شرق استان اصفهان بود. ويژگي هاي فيزيكي، شيميايي و كاني شناسي خاك هاي مورد مطالعه تعيين گرديد و ويژگي هاي جذب سرب و كادميم از هم دماهاي جذب با استفاده از معادلات لانگموير، فروندليچ وخطي برآورد شد. نتايج كاني شناسي نشان داد، در همه خاك هاي مورد مطالعه، كاني هاي گروه اسمكتايت، ميكا، پاليگورسكايت، كلرايت، كائولينايت و كوارتز وجود دارد. هم دماهاي جذب فروندليچ و خطي، قادر به توصيف جذب سرب و هم دماهاي جذب فروندليچ، لانگمويرو خطي قادر به توصيف جذب كادميم در خاك هاي مورد مطالعه بودند، هم دماي فروندليچ براي هر دو عنصر داراي بيشترين ضريب همبستگي بود. ثابت تواني فروندليچ براي سرب و كادميم به ترتيب در دامنه 52/1-22/0 و 61/4-95/1 بود. ضريب توزيع فروندليچ (KF) براي سرب و كادميم به ترتيب در دامنه 114815-2679 و 1369-353 ليتر بر كيلوگرم قرار داشت. حداكثر جذب كادميم (b) در دامنه 2000-1250 ميلي گرم بر كيلوگرم بود. ثابت متناسب با انرژي پيوند (k) براي كادميم در دامنه 50/2-30/0 ليتر بر ميلي گرم به دست آمد. در مدل خطي، ضريب توزيع (Kd) براي سرب و كادميم به ترتيب در دامنه 64605-4188 و 678-33 ليتر بر كيلوگرم بود. به طور كلي، در خاك هاي منطقه، مقدار جذب سرب به مراتب بالاتر از كادميم بود. همبستگي پارامترهاي هم دماهاي جذب با ويژگي هاي فيزيكي و شيميايي خاك هاي مورد مطالعه نشان داد كه در جذب سرب و كادميم، ويژگي هاي خاك شامل كربنات كلسيم معادل، ماده آلي، گنجايش تبادل كاتيوني و درصد رس، مهم ترين پارامترها هستند.
چکيده:
مدل AquaCrop يك ابزار قدرتمند و با ارزش براي بهبود مديريت آب در مزرعه و محاسبه بهره وري آب مي باشد. سادگي، نياز به حداقل داده ورودي و دقت قابل قبول مدل از مزاياي استفاده از آن مي باشد. در اين تحقيق به منظور ارزيابي و آناليز حساسيت مدل AquaCrop از داده هاي مزرعه اي تحت كشت گياه سويا در منطقه كرج استفاده شد. اين آزمايش در قالب بلوك هاي كامل تصادفي در سه تكرار و چهار تيمار آبياري شياري شامل آبياري كامل (در حد 100 درصد جبران نقصان رطوبتي خاك)، كم آبياري سنتي در حد 75 و 50 درصد جبران نقصان رطوبتي خاك و آبياري بخشي منطقه ريشه در حد50 درصد جبران نقصان رطوبتي خاك در سال 1387 انجام شد. نتايج نشان داد كه مدلAquaCrop در شبيه سازي عملكرد محصول، تبخير و تعرق گياهي و كارايي مصرف آب سويا عملكرد قابل قبولي دارد. نتايج اين تحقيق بر اساس مقادير ضريب آناليز حساسيت (Sc) نشان مي دهد ورودي هاي مدل به زمان سبز شدن بذرها، رطوبت اوليه خاك و عمق آب آبياري در تيمار آبياري كامل هيچ حساسيتي ندارند.
چکيده:
هدف اين پژوهش بررسي اثر بالقوه تغييرات فيزيكي و بيولوژيكي شبيه سازي شده بر ويژگي هاي هيدروليكي خاك در ستون هاي خاك آماده شده مي باشد. از دو خاك لوم رسي و لوم شني براي ستون هاي خاك دست خورده و بازساخته شده استفاده گرديد. براي اين منظور خاك نمونه برداري شده از الك 8 ميلي متري عبور داده شد و در داخل ستون هاي بزرگ پر شد. در كل 24 عدد ستون خاك آماده گرديد كه 8 عدد از آنها به عنوان خاك دست خورده و بقيه (16 عدد) در شرايط مزرعه تحت تاثير دوره هاي تر شدن/خشك شدن و انجماد/ذوب شدن (تغييرات فيزيكي) قرار گرفتند. سپس 8 عدد از ستون هاي مذكور تحت تاثير فعاليت كرم هاي خاكي (تغييرات بيولوژيكي) قرار گرفتند. آزمايش ها در 4 تكرار انجام شد. اعمال تيمارهاي آزمايشي (ميانگين تغييرات فيزيكي، بيولوژيكي و بافت خاك) در خاك هاي دست خورده، سبب كاهش چگالي ظاهري (5/6 درصد) و افزايش منافذ درشت (8/39 درصد)، منافذ متوسط (8/32 درصد)، منافذ ريز (0/20 درصد)، گنجايش زراعي (4/28 درصد)، نقطه پژمردگي (5/7 درصد)، مقدار آب فراهم (3/43 درصد) و همچنين رطوبت حجمي نظير مكش ماتريك 5 سانتي متر (1/28 درصد) در ستون هاي خاك گرديد. همچنين افزايش بيشتر مقادير در خاك لوم رسي نسبت به خاك لوم شني ديده شد كه تاثير مثبت رس در فرايند تشكيل منافذ و ساختمان خاك را تصديق مي كند. اين تغييرات به معني تاثير دوره هاي تر و خشك شدن و انجماد و ذوب شدن در بازسازي ساختمان خاك مي باشد
چکيده:
يكي از روش هاي تعيين وضعيت پتاسيم در خاك و مديريت مصرف كود، استفاده از منحني هاي كميت-شدت (Q/I) و پارامترهاي آن است. اين مطالعه به منظور تعيين و مقايسه پارامترهاي Q/I پتاسيم در خاك هاي دشت مباركه و دشت شهركرد به ترتيب، در استان هاي اصفهان و چهارمحال وبختياري انجام شد. منحني هاي Q/I به دست آمده، شكل معمول گزارش شده در منابع را نشان دادند، اما از نظر پارامترهاي Q/I تفاوت هايي بين خاك ها وجود داشت كه نشان دهنده وضعيت متفاوت خاك ها از نظر حاصلخيزي پتاسيم است. نتايج پارامترهاي Q/I نشان داد كه در افق هاي سطحي (افق A) خاك هاي دشت مباركه و دشت شهركرد نسبت فعاليت پتاسيم در حال تعادل (AR0) به ترتيب در دامنه 014/0 تا 064/0 و 017/0 تا 081/0 (mmol.l-1)0.5، پتاسيم به آساني قابل تبادل (∆K0) به ترتيب در دامنه 26/0 تا 87/0 و 56/0 تا 05/4 mmol.kg-1، پتاسيم به سختي قابل تبادل (KX) به ترتيب در دامنه 57/1 تا 73/1 و 69/3 تا 25/5 mmol.kg-1 و ظرفيت بافري بالقوه پتاسيم (PBCK) به ترتيب در دامنه 6/13 تا 15/26 و 97/30 تا 96/49 [mmol.kg-1/(mmol.L-1)0.5] بود. مطالعه همبستگي بين پارامترهاي Q/I و ويژگي هاي خاك، حاكي از همبستگي معني دار بين PBCK و CEC در خاك هاي مباركه (86/0r = ) و عدم همبستگي در خاك هاي شهركرد مي باشد. همبستگي معني دار بين AR0 با پتاسيم تبادلي در خاك مباركه (64/0-r = ) و در خاك شهركرد (68/0-r = ) و نيز بين ∆K0 و مقدار پتاسيم تبادلي (86/0r= در خاك مباركه و 83/0r= در خاك شهركرد) مشاهده شد.
چکيده:
تغيير اقليم در عصر حاضر به عنوان مهمترين تهديد براي توسعه پايدار، كشاورزي و امنيت غذايي مطرح است. اين پديده در مناطق خشك مانند ايران كه با كمبود آب روبرو هستند، اهميت بيشتري مي يابد. هدف اصلي اين مطالعه بررسي تاثير تغيير اقليم بر دما، بارش و ميزان عملكرد گياه ذرت و در نهايت بررسي تغييرات بهرهوري آب در دوره 2039-2010، در سطوح مختلف ريسك، در منطقه پاكدشت تهران مي باشد. به اين منظور، تركيبي از 9 مدل AOGCM تحت سناريو انتشار A2 براي اعمال عدم قطعيت ناشي از مدلهاي AOGCM و مدل گياهي AquaCrop براي شبيه سازي عملكرد ذرت استفاده شد. با استفاده از رويكرد بيز-مونتكارلو توابع توزيع تجمعي دما و بارش منطقه براي دوره آتي توليد و از اين توابع مقادير سطوح ريسك 25، 50 و 75 درصد استخراج شد. در ادامه، سطوح ريسك استخراج شده با روش عامل تغيير ريزمقياس و به مدل AquaCrop معرفي و عملكرد گياه ذرت براي دوره 2039-2010 تحت سه سطح ريسك، شبيهسازي شد. نتايج سطح ريسك 50 درصد، نشان از Cº68/1-71/0 افزايش دما براي دوره 2039-2010 دارد و ميانگين ماهانه بارش در دوره مذكور 19/1-7/0 برابر دوره پايه شبيه سازي شده است. شبيه سازي زيست توده براي سطوح ريسك 25، 50 و 75 درصد و براي تيمار آبياري كامل به ترتيب 8/7، 8/6 و 2/6 درصد و براي تيمار كمآبياري 8/20، 9/18 و 8/17 درصد كاهش بهرهوري آب را نشان مي دهد كه علت آن افزايش دما و تغييرپذيري باران بوده است
چکيده:
يكي از راه هاي كاهش مصرف آب در بخش كشاورزي، كاهش تبخير و تعرق مي باشد. روش كشت بدون خاك ورزي زير خاكپوش گياهي مي-تواند تبخير و تعرق را كاهش دهد. براي ايجاد خاكپوش گياهي، يك گياه بين برداشت و كاشت محصول اصلي كشت مي شود. در اين حالت براي حفظ خاكپوش توليد شده، عمليات خاك ورزي حذف و يا كاهش مي يابد. براي مطالعه اثرات مختلف سيستم كشت بدون خاك ورزي زير خاكپوش گياهي در مقايسه با كشت سنتي با كاربرد شخم، مطالعه اي در جنوب شرقي فرانسه واقع در اقليمي مديترانه اي از سال 2000 تا 2007 انجام شد. در اين مقاله اثرات اين نوع كشت بر روي تبخير و تعرق مورد مطالعه قرار گرفته است. براي تعيين تبخير و تعرق گياهي از روش لايه جريان صفر3 در مزرعه استفاده شد. نتايج نشان داد كه وجود خاكپوش سبب كاهش تبخير و تعرق هر سه محصول مورد مطالعه شامل ذرت، سورگوم و گندم دوروم به ميزان 29 تا 118 ميلي متر در مقايسه با كشت سنتي شد. اين كاهش سبب حذف نياز آبي به طور متوسط به مقدار يك آبياري (حدود سي ميلي متر) شده است كه در اين منطقه با توجه به مشكلات كمبود آب قابل توجه مي باشد.
چکيده:
امروزه تقريباً در اكثر حوضه هاي آبريز، مقوله تخصيص آب از دغدغه ي اساسي تصميم گيرندگان و ذينفعان آن مي باشد. از مهمترين اطلاعات مورد نياز براي شبيه سازي و مدل سازي تخصيص سيستم هاي منابع آب، ميزان آورد رودخانه مي باشد كه طي سال هاي اخير با توسعه اراضي كشاورزي و برداشت هاي بيشتر، با روند كاهشي روبرو است. در اين تحقيق تخصيص سيستم منابع آب حوضه صوفي چاي، براي سري هاي زماني دبي رونددار و روندزدايي شده 1 (به منظور مديريت بالادست) و2 (به منظور مديريت پايين دست) با مدل MIKE BASIN انجام شده است. همچنين به منظور بررسي روند جريان رودخانه، از روش هاي ناپارامتري من-كندال، تايل-سن و اسپيرمن استفاده گرديد. نتايج نشان داد كه جريان رودخانه صوفي چاي روند كاهشي معني داري در سطح اطمينان 95 درصد داشته در حاليكه رودخانه چكان چاي فاقد روند در اين سطح اطمينان مي-باشد. همچنين نتايج حاصل از شبيه سازي مدل، حاكي از آن است كه در حالت وجود روند، ميزان درصد كمبود گره هاي مصرف نسبت به حالت روندزدايي شده 1 و 2 بترتيب با كاهش و افزايش مواجه مي باشد. اين ميزان كمبود، براي گره هاي كشاورزي 1 و 2 بترتيب 18 و 9/1 درصد كاهش نسبت به حالت روندزدايي شده 1 و به ميزان 42 و 25 درصد افزايش نسبت به حالت روندزدايي شده 2، يافته است.
چکيده:
يكي از راههاي آزمون جنبه هاي مختلف مديريت گياهان زراعي، مدلسازي رشد آنها با هدف پيشبيني عملكرد گياه تحت شرايط متفاوت ميباشد. پيشبيني صحيح عملكرد گياه زراعي جهت مديريت مناسب سيستمهاي زراعي در مناطق خشك و نيمهخشك با در نظر گرفتن كمبود آب ضرورت دارد. هدف از اين مطالعه ارائه مدلي ساده براي پيشبيني عملكرد كلزا بر اساس شاخص سطح برگ شبيه سازي شده در شرايط تنش آب بود. در اين مدل شاخص سطح برگ بر اساس درجه روز تجمعي و شاخص تنش آب شبيهسازي شد. موازنه آب خاك توسط مقدار تخليه رطوبت از منطقه توسعه ريشهها، تبخير و تعرق واقعي گياه، رواناب و نفوذ عمقي شبيهسازي شد. دادههاي ورودي مورد نياز مدل شامل دادههاي آب و هوا (ميزان تشعشع خورشيدي، درجه حرارت حداقل و حداكثر و بارندگي)، اطلاعات مربوط به خاك و گياه ميباشد. مدل براي رقم زرفام تحت شرايط تنش و عدم تنش در سال زراعي 84-1383 براي شرايط مشهد ساخته شد و در سال 85-1384 براي تيمارهاي مربوطه ارزيابي شد. مدل در كليه تيمارها و طي هر دو سال پيشبيني قابل قبولي از شبيهسازي شاخص سطح برگ و عملكرد كلزا نشان داد.
چکيده:
آبياري قطره اي به دليل كارآيي بالا در اراضي شيب دار، سيستم آبياري مناسب در اكثر نقاط جهان و كشور ايران است. در طراحي سيستم آبياري قطره اي شناخت الگوي خيس شده نسبت به يك منبع نقطه اي كه اصطلاحاً به آن پياز رطوبتي مي گويند، از اهميت ويژه اي برخوردار است. الگوي خيس شده به بافت و ساختمان خاك، حجم آب خروجي، دبي قطره چكان و شيب زمين بستگي دارد. هدف از اين تحقيق بررسي اثر شيب و مدت زمان آبياري بر روي پياز رطوبتي با دبي ثابت 4 ليتر در ساعت بود. آزمايشات در شيب هاي صفر، 5، 15 و 25 درصد در خاك با بافت لومي سيلتي در سه زمان آبياري 2، 4 و 6 ساعت در 3 تكرار انجام شد. با توجه به نتايج آزمايشات و اندازه گيري هاي انجـام يافته جداول 6 و 7 به منظور طراحـي آبياري قطره اي در خاك هاي لومي سيلتي در اين مقاله در زمين هاي شيب دار ارائه گرديدند. با توجه به نتـايج جـدول 6 در زمين هاي شيب دار در خاك هاي لـومي سيلتي، كاربرد زمان آبياري 6 ساعت و قـرار دادن قطره چكان ها در فـواصل 56 تا 65 سانتي متر از نظر هم پوشاني سطوح خيس شده و كاهش هزينه هاي اوليه داراي نتيجه مناسبي بود. مشاهده درصد خيس شدگي براي انواع آرايش قطره چكان ها در جدول 7 نشان داد در اراضي شيب دار استفاده از آرايش دو رديفه لاترال ها به جاي ساير آرايش قطره چكان ها به دليل درصد خيس شدگي بالاتر داراي نتيجه بهتري بود. در صورت استفاده از سيستم آبياري قطره اي براي آبياري گياهان زراعي در اراضي شيب دار در شيب هاي بين 5 تا 25 درصد، بايستي محل كاشت بـوته در فاصله 10 تا 25 سانتي متري پايين تر از محل استقرار قـطره چكان باشد.
چکيده:
استفاده از شاخص هاي مختلف خشكسالي منجر به نتايج متفاوتي مي گردد. بنابراين، يكي از مهم ترين مسائل مطرح در پايش خشكسالي، انتخاب شاخصي متناسب با شرايط منطقه، به منظور دستيابي به نتايج قابل اعتماد است. در اين تحقيق، 8 شاخص مختلف پايش خشكسالي هواشناسي شامل: معيار بارندگي سالانه (SIAP)، دهك ها DI))، درصد نرمال (PN)، ناهنجاري بارش (RAI)، بارش استاندارد شده تصحيح شده (*SPI)، Z چيني (CZI)، Z-Score (ZSI) و *RDI (Select) در 5 ايستگاه سينوپتيك مشهد، تهران، تبريز، كرمانشاه و شيراز طي يك دوره ي آماري 50 ساله محاسبه و بر اساس يك روش جديد چندمعرفه، شاخص يا شاخص هاي مناسب در مقياس سالانه براي هر ايستگاه تعيين گرديد. در روش چندمعرفه ي پيشنهاد شده كه مبتني بر سطوح آستانه ي چانگ و مدل اسكالوگرام مي باشد ابتدا، به كمك 50 متغير هواشناسي مرتبط با بارش، تبخير و تعرق و روزهاي باراني، رخدادهاي خشكسالي و ترسالي با طبقه ي شديد و بسيار شديد براي ايستگاه هاي مورد بررسي تعيين گرديد. سپس با معيار قرار دادن سال هاي مذكور به عنوان خشكسالي ها و ترسالي هاي مهم به انتخاب شاخص مناسب با استفاده از معيار آماري پيشنهاد شده با عنوان صحت كلي Total Accuracy (TA) اقدام گرديد. نتايج نشان داد كه در سه ايستگاه مشهد، تهران و شيراز شاخص *RDI (Select) به ترتيب با مقدار TA برابر با 46/0، 51/0 و 51/0 به عنوان شاخص مناسب، در ايستگاه تبريز سه شاخص *SPI، CZI و ZSI با مقدار TA برابر با 88/0 و در ايستگاه كرمانشاه شاخص CZI با مقدار TA برابر با 64/0 به عنوان شاخص هاي مناسب برگزيده شدند.
چکيده:
اين مطالعه به منظور بررسي اثر پستي و بلندي و آب زيرزميني بر تشكيل و تكامل خاك يك كاتنا در منطقه ي ياسوج صورت گرفت. خاك ها در دامنه اي از زهكشي خوب در بالاي شيب تا زهكشي بسيار ضعيف همراه با سطح ايستابي بالا در پايين شيب قرار داشتند. شش خاكرخ در واحدهاي مختلف فيزيوگرافي حفر، تشريح و نمونه برداري گرديدند. نمونه هاي دست نخورده به منظور تهيه مقاطع نازك و مشاهدات ميكروسكوپ الكتروني تهيه گرديدند. نتايج نشان دادند كه انحلال و انتقال كربنات ها و تشكيل كربنات كلسيم ثانويه؛ خروج اكسيدهاي آهن و منگنز از كاني ها و توزيع آنها؛ آبشويي و انتقال رس در خاكرخ، مهمترين فرايندهاي ژنتيكي صورت گرفته در اين كاتنا بوده است. بيشترين ميزان تخليه كربنات از سطح خاك در فيزيوگرافي هاي اراضي پست و دشت مرتفع صورت گرفت. كربنات هاي ثانويه در انواع ميكريت و اسپاريت، كريستال هاي سوزني شكل، نودول و اشكال سيتومورفيك مشاهده شدند. انبساط و انقباض خاك در نتيجه ي دوره هاي تر و خشك ممكن است دليل تخريب پوشش هاي رسي در برخي از افق هاي آرجيليك باشد. پديده هاي متفاوتي مرتبط با اكسايش و كاهش آهن و منگنز در طول كاتنا در نتيجه ي اختلاف در پستي و بلندي و سطح بالاي آب زيرزميني مشاهده گرديد.
چکيده:
كاهش آهن در كاني هاي آهن دار فرايندي مهم در رفتار آلاينده ها مي باشد و درك عوامل موثر بر اين فرايند در بهبود اصلاح زيستي آلاينده ها حائز اهميت خواهد بود. يكي از عوامل موثر بر كاهش آهن مواد آلي مي باشند كه با سازوكارهاي انتقال الكترون وكمپلكس كردن، كاهش زيستي آهن فريك را در حضور باكتريهاي كاهنده آهن افزايش مي دهند. از اين رو به منظور بررسي اين سازوكارها در فرايند كاهش زيستي هماتيت از AQS به عنوان ناقل الكترون و از فروزين به عنوان كمپلكس كننده استفاده شد. آزمايشي با 12 تيمار شامل دو شاهد (بدون باكتري و همراه با باكتري) و پنج سطح فروزين (5/0، 1، 5/1، 2و5/2 ميلي مولار) و پنج سطح AQS (10،20،30،40و50 ميكرومولار) درحضور باكتري Shewanella sp و سه تكرار در قالب طرح كاملاً تصادفي در محيط كاملاً بي هوازي انجام شد. نتايج حاصل از انجام آزمايش نشان داد كه بيشترين كاهش زيستي آهن فريك در تيمارهاي حاوي فروزين در سطح 2 ميلي مولار و در تيمارهاي داراي AQSدر سطح 50 ميكرومولار مشاهده شد. فروزين پس از 5 روز و AQS پس از يك روز بيشترين تاثيرگذاري را بر كاهش زيستي آهن فريك در كاني هماتيت نشان دادند. لذا كمپلكس كردن و انتقال الكترون بر كاهش زيستي آهن فريك در هماتيت اثر افزايشي داشتند.
چکيده:
براي بررسي اثرات شوري آب آبياري بر صفات كمي و كيفي عملكرد گوجه فرنگي (Lycopersicon esculentum Mill. cv. Halil) در سيستم كشت هيدروپونيك، آزمايشي در قالب طرح پايه كاملاً تصادفي با چهار سطح هدايت الكتريكي آب آبياري (EC) 1/0، 3/1 ، 2/3 و 5 دسي زيمنس بر متر و چهار تكرار صورت گرفت. شاخص هاي رشدي از جمله عملكرد كل، درصد وزن خشك و ميانگين وزن ميوه، شاخص سطح برگ (LAI)، درصد وزن خشك برگ، ارتفاع و وزن خشك بوته، EC و pH ميوه، كل مواد جامد محلول ميوه (TSS)، و ميزان ويتامين ث عصاره ميوه در طي 9 ماه كشت و داده برداري از شهريور 1389 تا ارديبهشت 1390، ثبت و مورد ارزيابي قرار گرفت. نتايج نشان داد كه با افزايش سطح شوري محلول غذايي، عملكرد كل، ميانگين وزن ميوه، شاخص سطح برگ، وزن خشك بوته و برگ، ارتفاع بوته و pH عصاره ميوه به طور معني داري كاهش يافتند. در حاليكه درصد ماده خشك ميوه، EC و ويتامين ث عصاره ميوه و نيز كل مواد جامد محلول ميوه به طور معني داري روند افزايشي طي كردند. طبق نتايج به دست آمده، تيمار ds/m1/0EC= با ميانگين عملكرد كل 78/6 كيلوگرم بر بوته بيشترين عملكرد را به خود اختصاص داد. تيمارهاي با سطح شوري 3/1 و 2/3 دسي زيمنس بر متر در سطح احتمال 5% اختلاف معني دار نشان ندادند. نتايج نشان داد در مناطقي مانند منطقه تحت مطالعه چنانچه به هر دليلي اعم از توجيه ناپذيري اقتصادي قيمت محصول، بالا بودن قيمت حامل هاي انرژي و يا كمبود منابع آب، امكان استفاده از سيستم هاي آب شيرين كن مقدور نباشد؛ تا شوري هاي حدود 5/3 دسي زيمنس بر متر مي توان اقدام به كشت هيدروپونيك گوجه فرنگي زيتوني نمود. تيمار آب شور (ds/m 5EC=) كمترين عملكرد كل (برابر 62/3 كيلوگرم بر بوته) را داشته و با تمام تيمارها اختلاف معني دار داشت.
چکيده:
مواد مادري به عنوان يكي از عوامل اصلي خاك سازي، تاثير زيادي بر ويژگي هاي خاك ها دارند. پهنه بينالود در اطراف مشهد از نظر زمين شناسي متنوع مي باشد و براي مطالعه خاك هاي درجا مناسب است. هدف از اين مطالعه بررسي ويژگي هاي مورفولوژيكي، فيزيكي و شيميايي خاك هاي حاصل از مواد مادري گوناگون پهنه بينالود و بررسي مفهوم خاك هاي درجا براساس چگونگي تكوين و تكامل اين خاك ها است. بدين منظور، دو خاكرخ در موقعيت قله شيب هر يك از سنگ هاي گرانيتي، آذرين فوق بازي و دگرگوني حفر و پس از تشريح، از افق هاي ژنتيكي آنها نمونه برداري شد. ويژگي هاي فيزيكي و شيميايي شامل بافت، كربنات كلسيم معادل، گچ، مواد آلي، pH، CEC و EC هر يك از افق ها اندازه گيري شد. بافت درشت و عمق كم خاك ها، نشان دهنده شدت كم فرآيندهاي هواديدگي در اين منطقه بود و حداكثر تكامل در اين خاك ها با تشكيل افق هاي كمبيك، كلسيك و ژيپسيك قابل تشخيص است. خاك هاي گرانيتي و فوق بازي به ترتيب، داراي بيشترين مقدار شن و رس بودند و خاك هاي دگرگوني حالت حدواسط داشتند. CEC از 8/7 در خاك دگرگوني تا 9/35 سانتي مول (+) بر كيلوگرم در خاكرخ آذرين فوق بازي متغير بود. نبودن همبستگي بين CEC با درصد رس نشان داد كه نوع رس بيشتر از مقدار رس بر CEC موثر است. از نكات جالب توجه، حضور گچ و كربنات كلسيم در اين خاك ها بود كه با توجه به تركيب نوع سنگ ها، نمي توانند از هواديدگي آنها تشكيل شده باشند. با توجه به فعاليت باد در مناطق خشك، گچ و كربنات كلسيم بايستي در اثر فعاليت باد به خاكرخ هاي مورد مطالعه اضافه شده باشند. با توجه به ويژگي هاي گفته شده، خاك هاي مورد مطالعه را نمي توان به عنوان خاك كاملا درجا در نظر گرفت.
چکيده:
براي مديريت موثر كشاورزي و برنامه ريزي جهت استفاده بهينه از منابع آب و خاك، داشتن اطلاعات كافي از چگونگي وقوع دوره هاي خشك ضروري مي نمايد. بدين منظور، در تحقيق حاضر تداوم و تواتر روزهاي خشك استان خراسان بر اساس آمار روزانه بارش 12 ايستگاه سينوپتيك در دوره آماري ابتداي تاسيس هر ايستگاه تا سال 2007 مورد بررسي قرار گرفته است. ابتدا فراواني وقوع نسبي دوره هاي خشكي بر اساس آمار موجود در هر ايستگاه به دو صورت سالانه و فصلي مشخص شده و سپس احتمال وقوع اين دوره ها با استفاده از زنجيره ماركوف مرتبه اول نيز محاسبه شده است. نتايج حاصله از بررسي مقادير به دست آمده از دو روش فوق در دوره فصلي نشان دهنده آن است كه كارايي زنجيره ماركوف در برآورد دوره هاي خشك در فصل زمستان و پائيز بيشتر از دو فصل بهار و تابستان و همچنين دوره سالانه است. همچنين كارايي اين روش در بررسي دوره هاي خشك بلند 30-20 روزه، بيشتر از دوره هاي خشك متوسط و كوتاه (كمتر از 20 روز) است. علاوه بر اين جهت بررسي تغييرات مكاني دوره-هاي خشك و تر، مقدار اختلاف ميانگين فراواني هاي نسبي و ماركوف بر روي كل استان در دوره هاي فصلي و سالانه پهنه بندي شده است. نتايج حاصله نشان دهنده آن است كه روش ماركوف، روشي توانمند در بررسي دوره هاي خشك بوده و نتايج بسيار نزديكي به واقعيت ارائه نموده است. به طور كلي نتايج نقشه هاي پهنه بندي نشان دهنده اختلاف كمتر نتايج حاصله از مدل ماركوف با مشاهداتي در قسمتهاي شمالي استان بوده كه به تدريج به سمت جنوب به اين اختلافات افزوده مي شود.
چکيده:
پوكسينليا ديستنس گياهي چندساله و مرتعي از تيره گندميان مي باشد كه قادر است در زمين هاي غرقاب با شوري نسبتاً بالا رشد نمايد. در اين پژوهش، رشد اين گياه به صورت غرقآب با آب درياي خزر، تالاب اينچه، تالاب آجي گل و روان آب سطحي در استان گلستان مورد بررسي قرار گرفته است، تا امكان كشت اين گياه با آب هاي شور فوق الذكر سنجيده شود. بالاترين هدايت الكتريكي و كل مواد جامد محلول در تالاب آجي گل مشاهده شد، در حالي كه نمونه آب تالاب اينچه و روان آب سطحي از اين لحاظ حدواسط بود و آب درياي خزر كمترين مقادير را داشت. گياهان در محيط كشت شني در محلول غذايي هوگلند درست شده از آب هاي فوق به صورت كامل، دو بار رقيق شده و چهار بار رقيق شده غرقآب شدند. به عنوان شاهد از محلول غذايي هوگلند درست شده از آب شرب گرگان استفاده شد. گياهان بعد از دو ماه رشد و قبل از رسيدن به مرحله زايشي برداشت شدند. نتايج آزمايش نشان داد كه گياه پوكسينليا ديستنس قادر به رشد در آب تالاب هاي اينچه و آجي گل حتي به صورت چهار بار رقيق شده نيست، ولي در آب درياي خزر و روان آب سطحي قادر به رشد مي باشد. بالاترين ميزان رشد گياهان در روان آب سطحي چهار بار رقيق شده مشاهده شد كه حتي از آب شرب گرگان نيز رشد بالاتري داشت. اين امر احتمالاً به دليل مقادير بالاي تركيبات نيتروژنه به ويژه نيترات در اين آب است. اين نتايج نشان مي دهد كه پوكسينليا ديستنس گياهي مقاوم به شوري است و مي تواند در سواحل و محل جمع شدن روان آب سطحي كشت شود.
چکيده:
به منظور برآورد تبخير- تعرق واقعي چمن، آزمايشي در سال 1389 در ايستگاه هواشناسي دانشكده كشاورزي دانشگاه فردوسي مشهد انجام شد. در اين آزمايش، تبخير- تعرق واقعي چمن در سطوح مختلف كم آبياري (100، 81، 63، 57 و 41 درصد) با سيستم آبياري باراني تك شاخه اي، در دوره هاي دو روزه به روش بيلان آبي اندازه گيري گرديد. همچنين تبخير-تعرق گياه مرجع به روش هاي پنمن- مونتيث فائو، هارگريوز-ساماني و تشت تبخير نيز برآورد گرديد. با محاسبه ضرايب گياهي در هر سطح آبياري و بررسي مدل هاي مختلف فازي و تركيب هاي مختلف داده هاي روزانه هواشناسي، 5 مدل فازي براي برآورد تبخير و تعرق واقعي روزانه ارائه شد. در اين مدل ها تبخير- تعرق محاسبه شده از معادله پنمن- مونتيث فائو به عنوان خروجي مدل در نظر گرفته شده و كارايي مدل هاي مورد مقايسه با استفاده از آماره هاي ريشه ميانگين مربع خطا، خطاي انحراف ميانگين، ضريب تعيين و معيار جاكوويدز (t) و معيار صباغ و همكاران (R2/t) مورد ارزيابي قرار گرفت. نتايج نشان داد كه مقادير تبخير- تعرق محاسبه شده در شرايط استاندارد با روش هاي پنمن- مونتيث فائو و هارگريوز- ساماني، در مقايسه با روش بيلان آبي به ترتيب، 17 و 14 درصد بيش برآورد داشته اند. با آناليز مقادير تبخير- تعرق در شرايط غير استاندارد مشخص شد كه كم آبياري چمن موجب كاهش تبخير- تعرق واقعي آن مي شود، در صورتي كه اختلاف مقادير تبخير- تعرق در شرايط اعمال 20 درصد كم آبياري تاثير معني داري بر ميزان تبخير- تعرق نداشت. نتايج خروجي مدل هاي فازي هم نشان دادند كه مدل هاي فازي توسعه يافته با روش مدل تركيبي (PMF56) تطابق نسبتاً بالايي داشته و بنابراين توانايي لازم براي برآورد تبخير- تعرق واقعي در مقياس روزانه را دارا مي باشند.
چکيده:
به منظور بررسي تاثير سطوح مختلف تنش شوري و سيلسيوم بر توليد زيست توده و مقدار سديم و پتاسيم اندام هوايي گياه دارويي شنبليله، آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي در 4 سطح شوري (0،60،120،180 ميلي مولار كلريد سديم) و 2 سطح سيلسيوم (صفر و 5/1 ميلي مولار سيليكات سديم) با ده تكرار در گلخانه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه فردوسي مشهد در سال 1388 انجام شد. اثر سطوح مختلف شوري بر بيشتر صفات اندازه گيري شده معني دار (P)
چکيده:
به منظور بررسي اثر سه روش آبياري ميكرو بر عملكرد محصول خيار يك طرح تحقيقاتي طي دو سال در مركز تحقيقات كشاورزي ورامين به مرحله اجرا در آمد. سه روش آبياري ميكرو به عنوان عامل اصلي و سه سطح تامين آب به عنوان عامل فرعي در قالب طرح اسپليت پلات بر پايه بلوك هاي كامل تصادفي مورد ارزيابي قرارگرفتند. نتايج نشان داد روش آبياري قطره اي با سطح تامين100 درصد نياز آبي، روش آبياري تيپ درعمق سي سانتي متري خاك با سطح تامين 100 درصد نياز آبي و روش آبياري تيپ درسطح خاك باسطح تامين 75 درصد نياز آبي به ترتيب بيشترين عملكرد محصول را داشتند، اما بين ميانگين عملكرد اين تيمارها تفاوت معني داري مشاهده نشد. مقايسه ميانگين كارايي مصرف آب در تيمارهاي مختلف نشان داد، تيمارهاي روش آبياري تيپ درعمق و در سطح خاك با سطح تامين 50 درصد نياز آبي و روش آبياري تيپ در عمق سي سانتي متري و در سطح خاك با سطح آبياري 75 درصد نياز آبي بيشترين ميانگين كارايي مصرف آب را داشته اند. اما بين ميانگين كارايي مصرف آب اين تيمارها تفاوت معني داري مشاهده نشد. به عبارتي تيمار روش آبياري تيپ در سطح خاك با سطح تامين 75 درصد نياز آبي بيشترين ميانگين عملكرد و كارايي مصرف آب را داشته و با ساير تيمارها تفاوت معني داري نداشته است. با توجه به نتايج حاصله مي توان براي حصول حداكثر كارايي مصرف آب و عملكرد بالاي محصول تيمار روش آبياري تيپ در سطح خاك با سطح تامين 75 درصد نياز آبي را به كشاورزان در شرايط كمبود آب توصيه نمود.
چکيده:
از جمله مسائلي كه اخيراً مورد توجه محققين قرار گرفته است، بررسي اثرات آلودگي هوا بر گياهان و محصولات كشاورزي مي باشد. علت اين امر آن است كه عملكرد گياهاني كه در معرض آلودگي هوا قرار مي گيرند به طرز چشم گيري كاهش يافته و از اين طريق خسارت هاي اقتصادي زيادي به بخش كشاورزي وارد مي شود. در اين تحقيق، ضمن مدل سازي پراكنش آلودگي از يك يا چند منبع آلاينده نقطه اي، سعي شده است تا با استفاده از توابع غلظت آلودگي-عملكرد موجود، ميزان خسارت وارده به محصولات كشاورزي محاسبه گردد. با توجه به پيچيدگي هاي رياضي پديده پراكندگي آلودگي ناشي از منابع مذكور و تاثيرپذيري آن از شرايط هواشناسي، شرايط منبع آلاينده و شرايط دريافت كننده ها كه در اين جا گياهان هستند، لزوم مدل سازي رياضي اين پديده به خوبي احساس مي گردد. در اين راستا برنامه اي كامپيوتري در محيط MATLAB تهيه شد. اساس مدل تهيه شده بر پايه مدل پلوم گوسي مي باشد. مدل مذكور قادر است با استفاده از پارامترهاي دخيل در پراكنش آلودگي از منابع آلاينده ثابت نقطه اي، ميزان و نحوه پراكنش آلودگي را از منابع مذكور محاسبه كرده و سپس با توجه به اراضي كشاورزي موجود در منطقه و نوع محصول كشت شده، ميزان خسارت وارده بر گياهان را ارزيابي كند. در انتها به منظور اطمينان از صحت عملكرد مدل تهيه شده، نتايج پيش بيني ميزان پراكنش آلودگي با داده هاي واقعي مورد صحت سنجي قرار گرفت. نتايج نهايي مدل حاكي از عملكرد مطلوب آن با توجه به شرايط مختلف هواشناسي مي-باشد.
چکيده:
در سالهاي اخير، مطالعه مسايل آلودگي خاك در اطراف معادن و كارخانجات ذوب، توجه جدي متخصصان محيط زيست را به خود معطوف كرده است. در كشور ايران، با توجه به توسعه معادن، بررسي مسائل زيست محيطي امري ضروري به نظر ميرسد. هدف اصلي اين پژوهش، انجام مطالعات آماري و زمين آماري جهت ارزيابي و تهيه نقشه پراكنش عناصر آرسنيك و سلنيوم در خاك هاي اطراف معدن مس سرچشمه ميباشد. جهت بررسي ميزان تمركز عناصر فلزي سنگين، مسير نمونهبرداري در سه جهت متفاوت انتخاب شد. از منطقهاي به مركزيت دودكشهاي كارخانه ذوب مجتمع مس سرچشمه به شعاع 6 كيلومتر، تعداد 120 نمونه خاك از خاك هاي سطحي حداكثر تا عمق 30 سانتيمتري از مناطق بكر جمع آوري شد و بعد از آناليز به روش پلاسماي القايي- اسپكتروسكوپي جرمي (ICP- MS) مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. در ابتدا، با توجه به توزيع دادهها، آناليزهاي آماري صورت گرفت. سپس از ابزار واريوگرام براي توجيه تغييرپذيري همه جهته استفاده شد و توسط روش تعيين اعتبار كريجينگ جك-نايف، پارامترهاي مدل واريوگرام برازش داده شده، تعيين اعتبار شدند. با استفاده از تخمينگر كريجينگ معمولي مناطق آلوده به عنصر آرسنيك و سلنيوم مورد شناسايي قرار گرفت. با توجه به نقشههاي ارائه شده، اين نتيجه حاصل شد كه احتمال تجمع عنصر آرسنيك در اطراف دودكشها بيش از ساير نقاط ميباشد و جهت وزش باد غالب در اين مجتمع به سمت رفسنجان ميباشد. همچنين در مورد سلنيوم، نتايج نشان داد كه بر عكس آرسنيك، جهت وزش باد تاثيري بر پراكنش آن نداشته و مقدار نشان داده شده به خصوصيت زمين شناسي منطقه مورد مطالعه مربوط مي شود.
چکيده:
فعاليت هاي آنزيمي خاك مي توانند به عنوان شاخص هاي كيفيت به منظور ارزيابي پايداري بوم نظام هاي زراعي مورد استفاده قرار گيرند. هدف از اين مطالعه ارزيابي تاثير مديريت مقدار پسماند گياه جو، سوزاندن آن، كود نيتروژن و خاك ورزي بر فعاليت آنزيم هاي فسفاتاز قليايي و اوره آز در شرايط مزرعه اي و طي دوره اي 90 روزه بوده است. آزمايش به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي انجام گرديد. تيمارهاي آزمايش شامل دو سطح كاه و كلش جو (3 و6 تن درهكتار)، دو سطح سوزاندن (نسوزاندن و سوزاندن)، دو سطح كود اوره (صفر و 125كيلوگرم در هكتار) و دو نظام خاك ورزي (بدون خاك ورزي و با خاك ورزي) بودند. نتايج آزمايش نشان داد افزودن مقدار 6 تن در هكتار پسماند جو فعاليت هاي آنزيمي را نسبت به مقدار 3 تن در هكتار در 5- 0 سانتي متري خاك به طور معني دار (05/0> p) افزايش داد. در حالي كه سوزاندن كاه و كلش و عمليات خاك ورزي منجر به كاهش فعاليت آنزيم هاي اوره آز و فسفاتاز قليايي شد. كود اوره بر فعاليت آنزيم فسفاتاز قليايي بي تاثير بود، در حالي كه فعاليت آنزيم اوره آز را افزايش داد. آنزيم اوره آز نسبت به آنزيم فسفاتاز قليايي حساسيت بيشتري نسبت به عمليات مختلف در خاك نشان داد. نتايج اين مطالعه نشان داد كه روش بدون خاك ورزي همراه با حفظ پسماند گياهي در سطح 6 تن در هكتار و روش بدون سوزاندن موثرترين نوع مديريت در حفظ و افزايش فعاليت آنزيم هاي مورد مطالعه در كوتاه مدت بودند.
چکيده:
لجن فاضلاب با دارا بودن مواد آلي به عنوان منبعي كلان از عناصر ميكرو و ماكرو به شمار مي رود. به منظور بررسي اثرات مقادير و دوره هاي مختلف كاربرد لجن فاضلاب بر ميزان ماده آلي، تنفس و فعاليت آنزيم فسفاتاز اسيدي و قليايي، تحقيقي با طرح فاكتوريل، در 3 تكرار اجراء گرديد. لجن فاضلاب در پنج سطح، 20 و 40 تن لجن فاضلاب، 20 و 40 تن لجن فاضلاب + 50 درصد كود شيميايي در هكتار و بدون مصرف لجن فاضلاب بود و دوره هاي كوددهي در سه سطح (دو، سه و چهار سال) در نظر گرفته شد. نتايج نشان داد كه كاربرد لجن فاضلاب در كليه سطوح، باعث افزايش ميزان كربن آلي خاك و تنفس ميكروبي و فعاليت آنزيمي خاك نسبت به شاهد گرديد (05/0(P
چکيده:
افزايش جمعيت، محدوديت منابع آب و همچنين حجم عظيم فاضلاب هاي شهري و لزوم دفع مناسب آن ها، ضرورت بهره گيري مجدد از فاضلاب را افزايش داده است. دفع فاضلاب در خاك يكي از باصرفه ترين روش هاي تخليه است. خصوصيات مختلف خاك، نوع فاضلاب و روش كاربرد آن از جمله مواردي هستند كه بر كارائي خاك در تصفيه فاضلاب تاثير مي گذارند. به اين منظور آزمايشي در 12 ستون پلي اتيلني در 7 دوره 15 روزه در قالب فاكتوريل در دانشگاه فردوسي مشهد انجام شد. فاضلاب خام و تصفيه شده تصفيه خانه پركند آباد مشهد به ستون هاي پر شده از خاك لوم سيلتي در دو شرايط غرقاب پيوسته و متناوب بكار برده شدند. در پايان آزمايش نيز ستون هاي خاك برش داده شدند و نمونه هاي خاك از اعماق 25-0، 50-25 و 100-50 سانتي متري هر ستون جمع آوري گرديدند. ويژگي هايي مانند اسيديته، شوري، غلظت نيترات، فسفات، كربن آلي كل، نيكل و كادميم در نمونه هاي بخش محلول خاك و همچنين زه آب هاي جمع آوري شده در هر دوره آزمايش اندازه گيري شدند. نتايج به دست آمده بيانگر آن است كه ميانگين مقدار تمام پارامترهاي فوق (به جز اسيديته و شوري) در زه آب هاي خروجي، همواره كمتر از ميانگين مقدار آن در فاضلاب هاي ورودي به خاك است اما با استمرار كاربرد فاضلاب ها در طول زمان بر مقدار آن ها (به جز شوري و نيكل) افزوده شده است. مقدار كادميم در نمونه هاي زه آب در هيچ دوره قابل تشخيص نبود. در بررسي تاثير كاربرد فاضلاب ها بر خصوصيات شيميايي خاك نيز مشخص گرديد كه مقدار تمامي ويژگي هاي مورد اندازه گيري (به جز شوري) در مقايسه با مقدار اوليه آن ها در محلول خاك افزايش يافته اند. بنابراين با توجه نتايج به دست آمده، تخليه فاضلاب هاي مورد استفاده به ويژه فاضلاب خام بايد با مديريت صحيحي صورت گيرد تا بتوان ضمن بهره گيري مطلوب از آن ها، خطرات زيست محيطي ناشي از تخليه آن ها در محيط پيرامون را نيز به حداقل ممكن كاهش داد.
چکيده:
برداشت بي رويه از منابع آب كشاورزي در استان كرمان، باعث شده تا سالانه بطور متوسط حدود 1 متر افت سطح آب زيرزميني را در اين مناطق داشته باشيم. راندمان آبياري سطحي در باغ هاي پسته، به دليل خصوصيات ذاتي اين روش آبياري و نيز به كارگيري غير صحيح آن، پائين مي باشد. در شرايط بحراني كنوني توسعه اصولي سيستم هاي آبياري تحت فشار تاثيرات بسزايي در بالا بردن راندمان كاربرد آب در باغ هاي پسته اين منطقه دارد. لذا در اين تحقيق دو سيستم آبياري قطره اي سطحي و زيرسطحي (با دو عمق نصب 30 و 50 سانتيمتر) با سه تيمار آبياري به ميزان 40، 60 و 80 درصد نياز آبي درختان پسته در روش آبياري سطحي، به مدت 4 سال مورد مطالعه قرار گرفت. صفات رويشي و زايشي درختان، صفات كمي و كيفي محصول، كارايي مصرف آب و چگونگي توزيع رطوبت و همچنين شوري در محدوده ريشه درختان، از مهمترين فاكتورهاي مورد اندازه گيري بودند. بر اساس نتايج حاصل از اين تحقيق، عمق نصب 30 سانتيمتر، بهترين وضعيت را داشت. بين سيستمهاي آبياري، مقادير 60 و 80 درصد نياز آبي، اختلاف معني داري نداشتند اين در حالي است كه مقدار آب بكاررفته به ميزان 40 درصد نياز آبي، بر روي اغلب فاكتورهاي مورد ارزيابي اثرات منفي معني داري، نشان داد. بنابراين آبياري قطره اي زيرسطحي با عمق نصب 30 سانتيمتر و ميزان آب 60 درصد نياز آبي در روش آبياري سطحي، با كارايي مصرف آب 290/0 كيلوگرم محصول خشك در هر متر مكعب آب مصرفي و 25 درصد صرفه جويي در مصرف آب نسبت به روش آبياري قطره اي سطحي، بهترين تيمار شناخته شد و قابل توصيه است.
چکيده:
تركيبات آهن (به شكل صفرظرفيتي و يا اكسيد) به علت داشتن توانايي حذف يا كاهش آلاينده هاي متعدد آلي و معدني از موادي هستند كه به عنوان اصلاح كننده آلودگي محيط زيست به ويژه در محيط هاي آبي به كار مي روند. مطالعات كمي در مورد استفاده از آهن صفرظرفيتي به ويژه نانوذرات آهن در اصلاح خاك هاي آلوده به فلزات سنگين صورت گرفته است؛ بنابراين با هدف بررسي تاثير پودرهاي آهن بر فراهمي فلزات نيكل، روي، كادميوم و سرب در يك خاك آهكي آزمايشي در قالب طرح كاملا تصادفي با 4 تيمار پودرهاي آهن صفرظرفيتي و اكسيد آهن در اندازه نانو و ميكرومتر در سه دوره زماني 1، 2و 4 هفته و 2 تكرار به انجام رسيد. نتايج نشان دادند به طور كلي غلظت فلزات سنگين قابل استخراج با DTPA در خاك تحت تيمار منابع آهن دار صفرظرفيتي نسبت به خاك شاهد كاهش معنيدار داشت. غلظت نيكل، كادميوم، روي و سرب به ترتيب 28، 32، 37 و 28 درصد كاهش در تيمار آهن صفرظرفيتي ميكرومتر و 12، 0، 25 و 21 درصد كاهش در تيمار نانوذرات آهن صفرظرفيتي داشت. در صورتي كه حضور اكسيدهاي آهن باعث افزايش معني دار فلزات سنگين قابل استخراج با DTPA خاك شد. هم چنين در بازه زماني يك تا چهار هفته به استثناء فلز نيكل اختلاف معني داري در غلظت ساير فلزات سنگين قابل استخراج با DTPA مشاهده نشد. به طور كلي در اين مطالعه كارايي آهن صفرظرفيتي ميكرومتر در كاهش فراهمي فلزات سنگين بيشتر بود و تاثير نانوذرات آهن صفرظرفيتي در محيط خاك چشم گير نبود.
چکيده:
در اين مقاله تاثير توام آبپايه و طوق به عنوان محافظ و بازدارنده در جهت كاهش آب شستگي موضعي و تحت شرايط آب زلال (9/0V/Vc=) بررسي شده است. در مرحله اول از آزمايشات، آبپايه در فواصل مختلف از پايه و در قسمت پايين دست پايه قرار داده شد. نتايج آزمايشات نشان داد كه كمترين فاصله آبپايه از پايه در پايين دست بيشترين تاثير را در كاهش عمق آب شستگي در قسمت بالادست و جلوي پايه دارد. ميزان عمق آب-شستگي در اين حالت حدود 30 درصد كاهش يافت. در ادامه آزمايشات از طوق نيز هم زمان با آبپايه استفاده شد. هنگام استفاده توام از طوق (2W/D=) و آبپايه (L=0)، عمق آب شستگي به ميزان 42 درصد و در حالت استفاده توام از طوق (3W/D=) و آبپايه (L=0)، عمق آب شستگي جلوي پايه ها بيش از 98درصد كاهش يافت. نتايج نشان مي دهند كه استفاده توام از آبپايه و طوق بيشترين تاثير را بر كاهش آب شستگي موضعي اطراف پايه هاي پل خواهد داشت.
چکيده:
استخراج گياهي يكي از روش هاي آلودگي زدايي سرب از خاك محسوب مي شود. استفاده از عوامل كي ليت كننده در خاك مي تواند كارآيي اين روش را افزايش دهد. در اين پژوهش، اثر كاربرد كي ليت هاي طبيعي و سنتزي بر كارآيي استخراج سرب از خاك توسط هويج مورد بررسي قرار گرفت. فاكتورهاي آزمايشي شامل: 1) 6 سطح سرب: صفر، 100، 200، 300، 500 و 800 ميلي گرم در كيلوگرم خاك از منبع نيترات سرب، 2) كي-ليت : EDTA4، NTA5 و اسيد اگزاليك و 3) غلظت كي ليت: صفر، 5/2، 5 و 10 ميلي مول در كيلوگرم خاك بود. نتايج نشان داد EDTA به طور موثري باعث افزايش غلظت سرب در محلول خاك شد، به گونه اي كه در غلظت 10 ميلي مولار آن، سرب قابل استخراج از خاك 463 برابر نسبت به شاهد افزايش يافت. با افزايش غلظت كي ليت ها، غلظت سرب در شاخساره و ريشه نيز افزايش يافت. بيشترين مقدار سرب در شاخساره و ريشه در غلظت 10 ميلي مول بر كيلوگرم EDTA و سطح 800 ميلي گرم بر كيلوگرم سرب خاك به ترتيب 342 و 301 ميلي گرم در كيلوگرم بدست آمد. با افزايش غلظت سرب و كي ليت، پتانسيل استخراج گياهي سرب از خاك افزايش يافت، به طوري كه بيشترين مقدار سرب استخراج شده از خاك در طول دوره رشد هويج، در بالاترين سطح آلودگي خاك و غلظت EDTA، برابر 1367 گرم در هكتار بدست آمد. نتايج اين پژوهش نشان داد كه هويج توانايي زيادي در جذب و تجمع سرب در اندام هاي خود دارد و بنابراين مي تواند به عنوان گياهي سرب اندوز در فناوري پالايش گياهي مورد استفاده قرار گيرد.
چکيده:
در يك آزمايش گلخانه اي، تاثير غرقاب، لجن فاضلاب و كود دامي بر جذب و غلظت P، K، Ca، Mg و Na در ريشه و بخش هوايي آفتابگردان ((Helianthus annuus L. بررسي گرديد. آزمايش به صورت فاكتوريل و در قالب طرح پايه كاملاً تصادفي با سه تكرار شامل مدت غرقاب در پنج سطح (صفر، 2، 4، 8، 22 روز)، منبع كود آلي در دو سطح (كود دامي و لجن فاضلاب) و هر كود آلي در سه سطح (صفر، 15، 30 گرم بر كيلوگرم خاك) انجام شد. نتايج نشان داد كه با افزايش مدت غرقاب شدن خاك، جذب و غلظت P و K در ريشه و بخش هوايي، غلظت Ca و Na در ريشه، غلظت Mg بخش هوايي، جذب Ca و Mg در ريشه و جذب و غلظت Na در بخش هوايي آفتابگردان افزايش يافت ولي جذب و غلظت P در ريشه و جذب K در ريشه و بخش هوايي مجدداً كاهش يافت. با افزايش مدت غرقاب شدن خاك، جذب و غلظت Ca در بخش هوايي كاهش يافت ولي غلظت Ca در بخش هوايي دوباره افزايش يافت. اثر غرقاب شدن خاك بر جذب Mg در بخش هوايي معني دار نبود. با كاربرد كود دامي و لجن فاضلاب و افزايش سطح مصرفي آنها جذب و غلظت P در ريشه و بخش هوايي، جذب Ca در ريشه و بخش هوايي و جذب و غلظت Na در بخش هوايي افزايش يافت. جذب و غلظت K در بخش هوايي با كاربرد كود دامي و افزايش سطح مصرفي آن افزايش يافت ولي با مصرف لجن فاضلاب كاهش يافت. تاثير غرقاب شدن خاك بر جذب و غلظت عناصر پرمصرف و سديم در ريشه و بخش هوايي به منبع و مقدار كود آلي مصرفي بستگي داشت و برعكس. نتايج نشان داد كه حتي دوره هاي كوتاه غرقاب شدن خاك (2 روز) بر غلظت هاي عناصر در گياه اثرات طولاني مدت داشت. به طور كلي، گياه آفتابگردان P،Mg و Naرا در ريشه و Ca را در بخش هوايي انباشته كرد در حالي كه غلظت K در ريشه تفاوت معني داري با بخش هوايي نداشت.
براي سرب و كادميم به ترتيب در دامنه 52/1-22/0 و 61/4-95/1 بود. ضريب توزيع فروندليچ (KF) براي سرب و كادميم به ترتيب در دامنه 114815-2679 و 1369-353 ليتر بر كيلوگرم قرار داشت. حداكثر جذب كادميم (b) در دامنه 2000-1250 ميلي گرم بر كيلوگرم بود. ثابت متناسب با انرژي پيوند (k) براي كادميم در دامنه 50/2-30/0 ليتر بر ميلي گرم به دست آمد. در مدل خطي، ضريب توزيع (Kd) براي سرب و كادميم به ترتيب در دامنه 64605-4188 و 678-33 ليتر بر كيلوگرم بود. به طور كلي، در خاك هاي منطقه، مقدار جذب سرب به مراتب بالاتر از كادميم بود. همبستگي پارامترهاي هم دماهاي جذب با ويژگي هاي فيزيكي و شيميايي خاك هاي مورد مطالعه نشان داد كه در جذب سرب و كادميم، ويژگي هاي خاك شامل كربنات كلسيم معادل، ماده آلي، گنجايش تبادل كاتيوني و درصد رس، مهم ترين پارامترها هستند.
