ahmad_2006
عضو جدید
نانو کامپوزيت ها
نانو کامپوزيت ها، تحولی بزرگ درمقياس کوچک
مواد و توسعة آنها از پايههايتمدن به شمار ميروند. به طوري که دورههاي تاريخي را با مواد نامگذاري کردهاند:
عصر سنگ، عصر برنز، عصر آهن، عصر فولاد، عصر سيليکون و عصر کربن. ما اکنون در عصرکربن به سرميبريم. عصر جديد با شناخت يک مادة جديد به وجود نميآيد، بلکه بابهينه کردن و ترکيب چند ماده ميتوان پا در عصر نوين گذاشت. دنياي نانومواد، فرصتياستثنايي براي انقلاب در مواد کامپوزيتي است. کامپوزيت ترکيبي استاز چند مادة متمايز، به طوري که اجزاي آن بهآساني قابل تشخيص از يکديگر باشند. يکياز کامپوزيتهاي آشنا بتُن است که از دو جزء سيمان و ماسه ساخته ميشود. برايتغيير دادن و بهينه کردن خواص فيزيکي و شيميايي مواد، آنها را کامپوز يا ترکيبميکنيم. به طور مثال، پُلي اتيلن{1} که در ساخت چمنهاي مصنوعي از آن استفادهميشود، رنگپذير نيست و بنابراين، رنگ اين چمنها اغلب مات به نظر ميرسد. برايرفع اين عيب، به اين پليمر وينيل استات ميافزايند تا خواص پلاستيکي، انعطافي ورنگپذيري آن اصلاح شوند. در واقع، هدف از ايجاد کامپوزيت، به دست آوردن مادهايترکيبي با خواص دلخواه است. نانوکامپوزيت، همان کامپوزيت در مقياس نانومتر (9-10) است. نانوکامپوزيتها در دو فاز تشکيل ميشوند. در فاز اول ساختاري بلوري درابعاد نانو ساخته ميشود که زمينه يا ماتريس کامپوزيت به شمار ميرود. اين زمينهممکن است از جنس پليمر، فلز يا سراميک باشد. در فاز دوم ذراتي در مقياس نانو بهعنوان تقويتکننده{2} براي استحکام، مقاومت، هدايت الکتريکي و... به فاز اول ياماتريس افزوده ميشود. بسته به اينکه زمينة نانوکامپوزيت از چه مادهاي تشکيلشده باشد، آن را به سه دستة پُليمري، فلزي و سراميکي تقسيم ميکنند. کامپوزيتهايپليمري به علت خواصي مانند استحکام، سفتي و پايداري حرارتي و ابعادي، چندين سال است که در ساخت هواپيماها به کار ميروند. با رشد نانوتکنولوژي، کامپوزيتهاي پليمريبيش از پيش به کار گرفته خواهند شد.
تقويت پليمرها با استفاده از مواد آلي يامعدني بسيار مرسوم است. از نظر ساختاري، ذرات و الياف معمولاً باعث ايجاد استحکامذاتي ميشوند و ماتريس پليمري ميتواند با چسبيدن به مواد معدني، نيروهاي اعمالشدهبه کامپوزيت را به نحو يکنواختي به پُرکن يا تقويتکننده منتقل کند. در اين حالت،خصوصياتي چون سختي، شفافيت و تخلخلِ مادة درون کامپوزيت تغيير ميکند. ماتريسپليمري همچنين ميتواند سطحِ پُرکن را از آسيب دور نمايد و ذرات را طوري جدا از همنگه دارد که رشد تَرَک به تأخير افتد. گذشته از تمام اين خصوصيات فيزيکي، اجزايمواد نانوکامپوزيتي
ميتوانند بر اثر تعامل بين سطح ماتريس و ذرات پُرکن، ترکيبي ازخواصّ هر دو جزء را داشته باشند و بهتر عمل کنند.
کامپوزيتهايي که بستر فلزيدارند، کموزن و سبکاند و به علت استحکام و سختيِ بالا، کاربردهاي وسيعي در صنايعخودرو و هوا ـ فضا پيدا کردهاند. اما اين کاربردها به لحاظ ضعف در قابليت کشيدهشدن در چنين کامپوزيتهايي، محدود شدهاند. تبديل کامپوزيت به نانوکامپوزيت سببافزايش بازده استحکامي و رفع ضعفِ بالا ميشود.
نانوکامپوزيت هاي نانوذرهاي
در اين کامپوزيتها از نانوذراتي همچون (خاک رس، فلزات، و...) بهعنوان تقويتکننده استفاده ميشود. براي مثال، در نانوکامپوزيتهاي پليمري، ازمقادير کمّيِ (کمتر از 10درصدِ وزني) ذرات نانومتري استفاده ميشود. اين ذرات علاوهبر افزايش استحکام پليمرها، وزن آنها را نيز کاهش ميدهند. مهمترين کامپوزيتهاينانوذرهاي، سبکترين آنها هستند.
نانوکامپوزيتهاي نانولولهاي
نانولولههاي کربني در دو گروه طبقهبندي ميشوند: نانولولههاي تکديواره ونانولولههاي چندديواره. در اين نوع از کامپوزيتها، اين دو گروه از نانولولهها دربستري کامپوزيتي توزيع ميشوند. در صورتي که قيمت نانولهها پايين بيايد و موانعاختلاط آنها رفع شود، کامپوزيتهاي نانولولهاي موجب رسانايي و استحکامفوقالعادهاي در پليمرها ميشوند و کاربردهاي حيرتانگيزي همچون آسانسور فضاييبراي آن قابل تصور است.
تحقيقات در زمينة توزيع نانولولههاي کربني در پليمرهابسيار جديد هستند. علاقه به نانولولههاي تکديواره و تلاش براي جايگزين کردن آنهادر صنعت، به علت خصوصيات عاليِ مکانيکي و رسانايي الکتريکي آنها است. (رسانندگيالکتريکي اين نانولوله ها در حد فلزات است.(
اما در دسترس بودن و تجاري بودننانولولههاي چندديواره، باعث شده است که پيشرفت بيشتري در اين زمينه صورت بگيرد. تا حدي که اکنون ميتوان از محصولاتي نام برد که در آستانة تجاري شدنِ توليد هستند. براي نمونه، نانولولههاي کربنيِ چندديواره در پودرهاي رنگ به کاررفتهاند.
استفاده از اين نانولولهها باعث ميشود که رسانايي الکتريکي در مقدارکمي از فاز تقويتکننده به دست آيد. از نظر نظامي نيز فراهم کردن هدايت الکتريکيفرصتهاي انقلابي به وجود خواهد آورد. به عنوان مثال، از پوستههاي الکتريکي ـ مغناطيسي گرفته تا کامپوزيتهاي رساناي گرما و لباسهاي سربازان آينده!