[مبانی معماری پایدار] طراحي خورشيدي گامي به سوي معماري پايدار

mortezaasti

عضو جدید

امروزه يکي از مسائل مهم در مجامع علمي جهان، مبحث توسعه پايدار و به دنبال آن معماري پايدار است. بي ترديد مصرف بي رويه منابع طبيعي تجديد ناپذير نظير سوخت هاي فسيلي، در آينده نه چندان دور، محيط زيست را به مخاطره خواهد انداخت. در اين ميان بخش ساختمان بيش از يک سوم انرژي مصرفي را به خود اختصاص داده است و با اين روند اميدي به حفظ اين منابع براي آيندگان نيست و همين امر لزوم توجه بيشتر به اين مساله و تلاش براي رسيدن به معماري پايدار، را تاييد مي کند. يکی از الگوهای پايداری در معماری - با هدف حفظ منابع خدادادي و احترام به آن ها- تنظيم شرايط محيطي با استفاده از انرژي هاي طبيعي و مصرف حداقل انرژي فسيلي و هم زيستي با شرايط طبيعي و اقليمي ؛طراحی به روش خورشيدی غير فعال (solar design passive ) می باشد که گامی است در جهت رسيدن به معماري پايدار .
امروزه استقبال از اين روش به حدی است که در کشورهای پيشرفته از 7 200 JUNE همه خانه ها و برخی ساختمانها ی ديگر, ملزم به ارائه گواهی برچسب انرژی به هنگام فروش و اجاره ساختمان شده اند.
در خانه خورشيدي غير فعال تنظيم شرايط محيطي (گرمايش - سرمايش) صرفاً به وسيله انرژي خورشيد صورت مي گيرد. در اين گونه بناها تمهيداتي براي جذب انرژي خورشيد , ذخيره و توزيع آن در زمان و مکان دلخواه به شکل بهينه صورت مي گيرد. اين ساختمانها با محوريت شرقی_غربی بيشترين مواجهه را با جبهه جنوبی دارند و دارای جداره های شفاف رو به جنوب می باشند.نور خورشيد به اين جداره ها می تابد و بوسيله سطوح داخلی ساختمان شامل کف,سقف,جدارهها و برخی عناصر ديگر که دارای 2 خاصيت مهم زير هستند,جذب می شود؛ الف- ظرفيت حرارتي بالا: براي جذب بيشتر گرما توسط واحد جرم ب- زمان تأخير بالا ؛ براي اين که بتواند انرژي که جذب کرده به آرامي در طول زمان بيشتري پس بدهد. به طور کلي اين مصالح داراي خاصيت انباشت گرما و هدايت تدريجي آن هستند.
تکنيک هاي خورشيدي غير فعال شامل1- جذب مستقيم 2- جذب غير مستقيم می باشد, بر اساس استراتژی دريافت و جذب انرژی؛ ايده هاي خورشيدي غير فعال عبارتند از: گلخانه ها، فضاهاي آفتابگير، ديوار ترومبی, بالکن هاي شيشه اي، اتاقک هاي شيشه اي چسبيده به بنا، ديوار سنگين، ، آتريم ها و ...
فضاهای آفتابگير يکي از روش هاي عمومي جذب مستقيم گرما است , اين فضا در صورت طراحي و جانمايي مناسب مي تواند بيش از 50% نياز گرمايي خانه را تأمين کند و می تواند به صورت گلخانه و يا به عنوان فضای نشيمن استفاده شود. يکي از روش هاي جذب غير مستقيم, ديوار ترومبي است, اين ديوار از مصالحي با چگالي بالا ساخته مي شود و گرماي خورشيد را جذب مي کند بدون اين که نور ماوراء بنفش خورشيد به وسايل و مبلمان آسيب بزند. مشکلي که در روش جذب مستقيم عموميت دارد.
در طراحي ساختمانهای خورشيدي بايستی به عوامل بيرونی ساختماني ( جهت گيري بنا, حجم کلی و فرم ساختمان, استقرار و مکان يابي ساختمان,پوشش گياهي محيط اطراف, آب و..) و عوامل درونی ساختماني(جداره ها, سازماندهي فضايي, توجه به ابعاد و تناسب فضاها, کنترل کننده ها, مصالح و ... ) توجه کرد و در انطباق اين عوامل با مسائل اقليمی منطقه کوشيد.
درانتهای اين مسير راهکارهايی جهت طراحي خورشيدي غيرفعال بيان خواهد شد که حاصل مطالعه در زمينه طراحی خورشيدی , بررسی تجربه هاي عملي ناشي از ساختمان هاي خورشيدي اوليه, و همچنين تحليل پروژه های برتر خورشيدی مي باشند. اين راهکارها مي توانند يک راهنما براي طراحی به روش خورشيدی غير فعالباشند.
( نويسنده: زهرا احمدی)
 
بالا