1-1-5. برآورد ضريب فضاهاي سبز مختلف شهر KL
فضاهاي سبز شهر در عرصه هائي بنامهاي كاربردي پارك – آيلند – ميدان و غيره طبقه بندي شده است كه هم موقعيت مكاني و هم تركيب گونه هاي گياهي آنها تفاوتهائي دارد ولي در بعضي از اجزاء ضريب
K[SUB]L[/SUB] ممكن است با هم يكسان يا نزديك به هم باشند.بطور مثال ميدانها و آيلند وسط بلوارها از نظر ميكروكليما برابر و بيشترين مقدار ضريب شامل آنها ميشود. از نظر دانسيته K
[SUB]d[/SUB] مشابه و نزديك بهم و از نظر ضريب گونه ها K
[SUB]s[/SUB] با يكديگر متفاوتند. پاركهاي شهري و جنگلي از نظر ميكروكليما K
[SUB]mc[/SUB] برابر و داراي حداقل اين ضريب هستند ولي از نظر K
[SUB]s[/SUB] و K
[SUB]d[/SUB] با هم متفاوتند.
بنابراين براي تخمين ضرايب جزء ضريب گياهي فضاهاي سبز(K[SUB]mc[/SUB] و K[SUB]d[/SUB] و K[SUB]s[/SUB] ) و تعيين ضريب كلي فضاهاي سبز يا K[SUB]L[/SUB] لازم است جدولي از ضرائب جزء فضاهاي سبز ترتيب داده شود.
file:///C:/DOCUME~1/Amir/LOCALS~1/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image002.gif1-1-1. تعيين ضريب گياهي فضاهاي سبز شهري L K
براي محصولات زراعي ضرايب گياهي[SUB]c[/SUB] K برآورد و در نشريه 24 فائو پيشنهاد شده است. براي گياهان فضاي سبز اين ضرايب تاكنون از سوي ارگانهاي ذيصلاح پيشنهاد نگرديده است.
در زراعت تأمين نياز آبي به منظور برداشت محصول بيشتر است ولي در كشت گياهان فضاي سبز شهري نه تنها برداشت محصول مورد توجه نيست بلكه سلامت، جذابيت ظاهر و رنگ و توليد گل ورشد درختان براي ايجاد سايه و رشد درختچه ها براي ايجاد گل و رنگهاي زيبا و استثنائاً در بعضي درختان ميوه زينتي، توليد ميوه نيز براي ايجاد زيبائي نه الزاماً برداشت محصول مورد علاقه مي باشد و آبياري فضاي سبز بطور كلي به هيچ وجه براي برداشت محصول نيست و فقط با هدف زنده نگهداشتن سيستم دفاعي گياه و رسيدن به حد ميانه اي از حدمطلوب رنگ و جذابيت و چشم نوازي و زيبائي هاي ديگري كه گياه مزبور بدان منظور كشت شده است، ميباشد.
ضمناً در مزارع مبادرت به كشت هر محصول در قطعات جداگانه ميشود و مراقبت و نگهداري و اصطلاحاً داشت هر محصول حسب نياز آن جداگانه صورت ميگيرد ولي در فضاي سبز براي ايجاد تركيبهاي زيبا و برهم زدن يكنواختي و ايجاد تنوع، همانند ايجاد يك بناي بزرگ نياز به مطالعات آرشيتكتي و رعايت موازين جلوه گري و چشم اندازي و جلوه هاي خاص مي باشد و لاجرم در يك فضاي سبز مخلوطي از گياهان با نيازهاي متفاوت نيز ممكن است كشت شود كه نياز آبي آنها بصورت مخلوط بايد در نظر گرفته شود و براي اين منظور بجاي ضريب گياهي تك تك گياهان، ضريب گياهي مخلوط فضاي سبز بايد برآورد شود.
طبق پيشنهاد دانشگاه كاليفرنيا ضريب فضاي سبز K[SUB]L[/SUB] از سه جزء، ضريب تنوع گياهي گونه ها Ks ، ضريب تراكم Kd و ضريب ميكروكليما Kmc ، تشكيل شده است و حاصل ضرب اين ضرايب ميزان ضريب فضاي سبز يا K[SUB]L[/SUB] را تشكيل ميدهند.
K[SUB]L=[/SUB] K[SUB]s[/SUB]×K[SUB]d [/SUB]×K[SUB]mc[/SUB]
1-1-2. ضريب گونه ها Ks
ضريب گونه ها مربوط به تنوع گونه هاي گياهي با نياز آبي متفاوت در يك فضاي سبز است. مقدار اين ضريب از 1/0 تا 9/0 متغير است و اگر اختلاف نياز آبي بين گونه هاي گياهي فضاي سبز متفاوت و زياد باشد، اين ضريب به مقدار حداكثر بوده و بين 9/0 و 7/0 حسب مورد خواهد بود.اگر اختلاف نياز آبي بين گونه هاي گياهي فضاي سبز اندك باشد، مقدار اين ضريب حداقل مي باشد و در حدود 1/0 در نظر گرفته ميشود.
در صورت وجود اختلاف نياز آبي بين گونه هاي گياهي فضاي سبز در حد ميانه اين ضريب بين 4/0 تا 6/0 مي باشد. البته اين وضعيت شامل بخشهاي يك فضاي سبز كه از يك گونه تشكيل شده و جداگانه آبياري و مراقبت ميشود نخواهد شد.
1-1-3. ضريب تراكم Kd
در هر فضاي سبز علاوه بر تنوع گونه ها، درصد پوشش يا تراكم گياهان و مقدار سبزينگي و انبوهي برگها يكي از ملاكهاي تعيين نياز آبي است كه آنرا ضريب تراكم يا دانسيته ناميده و مقدار آن از حداقل 5/0 تا حداكثر 3/1 متغير مي باشد.
در صورتيكه در يك فضاي سبز گياهان بطور كامل سطح زمين را پوشش دهند و داراي يكنوع و يك ميزان سبزينگي و برگ يكنواخت باشند، اين به معني تراكم ميانه و ضريب1=Kd خواهد بود.
اگر در فضاي سبز گياهان تازه كاشت و نباتات نورس و نهال و با فاصله كشت شده باشد، به معني پوشش كمتر از ميانه و داراي دانسيته كمتر است همانند يك فضاي سبز نهالكاري شده كه پوشش زمين تا 50 درصد است، بهرحال بسته به ميزان درصد پوشش، بين 50 تا كمتر از 100 درصد، ضريب دانسيته بين 5/0 تا 9/0 متغير است.
در صورت پوشش فضاي سبز بصورت 100 درصد و دارا بودن درخت و درختچه علاوه بر پوششهاي گياهان سطحي اين ضريب بين 1/1 تا 3/1 متغير خواهد بود.
1-1-4. ضريب ميكروكليما Kmc
ميكروكليما در هر فضاي سبز شهري وجود داشته و بايستي در تخمين نياز آبي تأثير آن برآورد شود. ساختمانها و سنگفرش پياده روها، آسفالت خيابانها، رفت و آمد ماشينها و گرماي اگزوز و نور چراغ آنها همگي مؤثر در افزايش درجه حرارت، سرعت باد، شدت روشنائي و كاهش رطوبت فضاي سبز شهري مي باشند.
اين عوامل متغير در فضاهاي سبز، سبب ايجاد ميكروكليما بر روي فضاي سبز شده و براي
اندازه گيري آن ضريب ميكروكليما K[SUB]mc[/SUB] تعريف شده است.
اين ضريب بين 5/0 تا 4/1 متغير است و به 3 گروه تقسيم ميشود:
ميكروكليماي كم 5/0 - 9/0 = K[SUB]mc[/SUB]
ميكروكليماي ميانه1= K[SUB]mc[/SUB]
ميكروكليماي زياد 4/1 -1/1 = K[SUB]mc[/SUB]
فضاي سبز پاركهاي بزرگ داراي پوشش كامل گياهي كه در معرض باد و گرماي غيرمعمول قرار نداشته باشد و تحت تأثير ساختمانها و سازه ها و پياده روها وآسفالت خيابانها و سطحهاي بازتاب دهنده انرژي خورشيدي قرار نگيرد، داراي ميكروكليماي ميانه است(1= K[SUB]mc[/SUB])
فضاهاي سبز احاطه شده با سطوح انعكاس دهنده گرما يا در معرض بادهاي غيرمعمول همانند فضاي سبز آيلندهاي بلوارها يا فضاهاي سبز مجاور محلهاي پاركينگ اتوموبيلها يا نزديك به ساختمانهاي شمالي ياواقع در مناطقي كه اصطلاحاً در معبر باد گفته ميشود، داراي ضريب ميكروكليماي زياد است.
(4/1-1/1 = K[SUB]mc[/SUB])
فضاهاي سبزي كه در ساعاتي از روز داراي سايه است يا بوسيله اي از باد محافظت شده و يا در حياط مؤسسات و منازل يا در زير سايه پيش آمدگي ساختمانها يا در بخش جنوبي سراشيبي يا تپه ها ايجاد شده باشد داراي ضريب ميكروكليماي اندكي است. (5/0 -9/0 = K[SUB]mc[/SUB]).
1-1-5. برآورد ضريب فضاهاي سبز مختلف شهر KL
فضاهاي سبز شهر در عرصه هائي بنامهاي كاربردي پارك – آيلند – ميدان و غيره طبقه بندي شده است كه هم موقعيت مكاني و هم تركيب گونه هاي گياهي آنها تفاوتهائي دارد ولي در بعضي از اجزاء ضريب
K[SUB]L[/SUB] ممكن است با هم يكسان يا نزديك به هم باشند.بطور مثال ميدانها و آيلند وسط بلوارها از نظر ميكروكليما برابر و بيشترين مقدار ضريب شامل آنها ميشود. از نظر دانسيته K
[SUB]d[/SUB] مشابه و نزديك بهم و از نظر ضريب گونه ها K
[SUB]s[/SUB] با يكديگر متفاوتند. پاركهاي شهري و جنگلي از نظر ميكروكليما K
[SUB]mc[/SUB] برابر و داراي حداقل اين ضريب هستند ولي از نظر K
[SUB]s[/SUB] و K
[SUB]d[/SUB] با هم متفاوتند.
بنابراين براي تخمين ضرايب جزء ضريب گياهي فضاهاي سبز(K[SUB]mc[/SUB] و K[SUB]d[/SUB] و K[SUB]s[/SUB] ) و تعيين ضريب كلي فضاهاي سبز يا K[SUB]L[/SUB] لازم است جدولي از ضرائب جزء فضاهاي سبز ترتيب داده شود.http://www.www.www.iran-eng.ir/image/png;base64,iVBORw0KGgoAAAANSUhEUgAAAIYAAAAdCAIAAADguoNGAAABPUlEQVRoge2XSxKDMAxDuf+l0w3lY2In2LHqzkiLDm0TvTgCA1ujimn79QIoKUZSToyknBhJOfUj2b4SX49f1q8jmYipaAlFHSpc8sKAETEVxSnjSFIvDiQRU1GcojYucZAtH/E5WJseqQhDOU0Ma1geEeJ1ijE9WBGGspto1qGcFQ2nuHFttBHxZoWhtG4kf3SJCIc8fyjFABe/kYjpw37i9kdSmh2J4W73oreNa7JTu+fO3wkiDpEqbj6G7/wKIpon+ua+8u/+tZxiS77XiDNaO8cX5jFDdN82X1Xk38QJynF8/eyiFzwUApSNe25TEqUblRzmdg+trhLR2J0MkHatnMPc1ppjkrIjweehoT1vy91enKdsFqYiEYk4uI3MWwTlEyMpJ0ZSToyknBhJOTGScmIk5cRIyomRlNMHez6RvV4qOtIAAAAASUVORK5CYII=