برای حفاظت زیربدنه خودرو در برابر رطوبت، سایش، ضربه و سایر عوامل محیطی، از پوشش‌هایی كه در واقع نقش عایق را در مقابل این عوامل مخرب ایفا می‌كنند، استفاده میشود. برای این منظور در گذشته‌های نه چندان دور از قیر استفاده می‌شد، اما كاربرد آن به تدریج منسوخ و استفاده از پوشش‌های خمیری پلیمری پی.وی.سی. جایگزین آن شد. مواد اصلی تشكیل‌دهنده این خمیرهای پی.وی.سی. شامل نرم‌كننده، پركننده، پایداركننده و مواد تكمیلی دیگر است.
استفاده از خمیرهای پی.وی.سی. به عنوان درزگیر و پوشش زیر لایه بدنه خودرو در كارخانه‌های خودروسازی دنیا متداول است. كاربرد اصلی سیلر، جلوگیری از نفوذ آب، گرد و غبار و گاز و همچنین ایجاد مقاومت در برابر خوردگی و نفوذ صدا به داخل اتاق است. همچنین پوشش‌های پلیمری باید چسبندگی مطلوب و مقاومت خوبی در برابر اكسیژن هوا، نور فرابنفش خورشید، سایش و درجات حرارت نسبتاً بالا داشته باشند.
سیلرهای به كار رفته در خودرو باید در برابر اثرات قلیایی و اسیدی بعد از مونتاژ بدنه و نیز دمای كوره در سالن رنگ مقاوم باشند و در زمان حركت خودرو هم در مقابل لرزش و اصطكاك از خود مقاومت نشان دهند.
● انواع سیلر خودرو و كاربرد آن
۱) سیلر مورد استفاده در سالن بدنه
اسپات سیلر / رزین مركب / در اتصال پانل‌ها قبل از جوش اسپات اعمال میشوند.
سیلر همینگ / رزین اپوكسی اصلاح شده / در قطعاتی كه روی هم قرار می‌گیرند.
۲) سیلر مورد استفاده در سالن رنگ
سیلر نواحی خارجی / رزین پی.وی.سی./ نواحی بیرونی اتاق و در بعضی نقاط رنگ شده دارای ایراد
سیلر نواحی داخلی / رزین پی.وی.سی. / نواحی داخلی اتاق و نواحی اعمال شده غیرقابل دید
سیلر روغنی / رزین پی.وی.سی. / قطعات منحنی و پیچیده كه كاركردن با گان سیلر مشكل است.
۳) سیلر مورد استفاده در سالن مونتاژ
سیلر پنجره / اورتان، پرپلیمر
▪ نواحی اعمال
۱) محفظه موتور
ضدزنگ / سیلر نواحی بیرونی
۲) پانل Dash
ضدآب ـ ضدزنگ / سیلر نواحی بیرونی
۳) داخل در صندوق
ضد آب / سیلر نواحی داخلی
خمیر پی.وی.سی. پس از پاشش به زیر بدنه اتومبیل، بر اثر حرارت ۷۰ تا ۹۰ درجه سانتیگراد به صورت ژل درمی‌آید كه پس از سرد شدن سخت میشود و لایه پوششی مقاومی در برابر خوردگی به ضخامت ۲/۰-۵/۰ میلیمتر تشكیل میدهد.
خصوصیات رئولوژیك یك خمیر پی.وی.سی. به فرمول تركیب، درصد وزنی مواد، وزن مولكولی و ساختار شیمیایی ماده نرم‌كننده بستگی دارد.
استفاده از خمیرهای پی.وی.سی. برای پوشش زیربدنه خودرو مشكلاتی را ایجاد می‌كند، مانند:
۱) چسبندگی نامناسب و غیریكنواختی لایه پوششی،
۲) ناپایداری ویسكوزیته،
۳) بقایای مونومر وینیل كلراید در پی.وی.سی. خطری جدی برای سلامت افراد شاغل در كارگاه‌های فرآوری این مواد محسوب میشود. معمولاً بقایای مونومر وینیل كلراید در پی.وی.سی. كم و حدود چند قسمت در میلیارد (ppb) است.
۴) وقتی خودرویی اسقاط میشود و قطعات غیرقابل استفاده آن بدون كنترل سوزانده میشوند، Hcl آزاد شده از زنجیرهای پلیمری به كلر و دی‌اكسین‌ها تبدیل میشود كه این مواد باعث نازك شدن لایه اوزن اتمسفر و مشكلات ناشی از آن میشود.
خواص رئولوژیكی پی.وی.سی. مورد استفاده در زیر بدنه خودرو تحت تاثیر چند عامل قرار دارد، از جمله: درصد وزنی نرم‌كننده در خمیر و تاثیر شاخه‌های جانبی بر خصوصیات نرم‌كننده. بهبود هركدام از این عوامل تاثیر بسزایی در بهبود ویسكوزیته، قابلیت انعطاف، كاهش فراریت، افزایش طول عمر، مدت سرویس‌دهی، كاهش قیمت خمیر و كاهش آلودگی زیست‌محیطی دارد.
استفاده از خمیرهای پی.وی.سی. به عنوان درزگیر و پوشش زیر لایه بدنه خودرو در كارخانه‌های خودروسازی دنیا متداول است. كاربرد اصلی سیلر، جلوگیری از نفوذ آب، گرد و غبار و گاز و همچنین ایجاد مقاومت در برابر خوردگی و نفوذ صدا به داخل اتاق است. همچنین پوشش‌های پلیمری باید چسبندگی مطلوب و مقاومت خوبی در برابر اكسیژن هوا، نور فرابنفش خورشید، سایش و درجات حرارت نسبتاً بالا داشته باشند.
سیلرهای به كار رفته در خودرو باید در برابر اثرات قلیایی و اسیدی بعد از مونتاژ بدنه و نیز دمای كوره در سالن رنگ مقاوم باشند و در زمان حركت خودرو هم در مقابل لرزش و اصطكاك از خود مقاومت نشان دهند.
● انواع سیلر خودرو و كاربرد آن
۱) سیلر مورد استفاده در سالن بدنه
اسپات سیلر / رزین مركب / در اتصال پانل‌ها قبل از جوش اسپات اعمال میشوند.
سیلر همینگ / رزین اپوكسی اصلاح شده / در قطعاتی كه روی هم قرار می‌گیرند.
۲) سیلر مورد استفاده در سالن رنگ
سیلر نواحی خارجی / رزین پی.وی.سی./ نواحی بیرونی اتاق و در بعضی نقاط رنگ شده دارای ایراد
سیلر نواحی داخلی / رزین پی.وی.سی. / نواحی داخلی اتاق و نواحی اعمال شده غیرقابل دید
سیلر روغنی / رزین پی.وی.سی. / قطعات منحنی و پیچیده كه كاركردن با گان سیلر مشكل است.
۳) سیلر مورد استفاده در سالن مونتاژ
سیلر پنجره / اورتان، پرپلیمر
▪ نواحی اعمال
۱) محفظه موتور
ضدزنگ / سیلر نواحی بیرونی
۲) پانل Dash
ضدآب ـ ضدزنگ / سیلر نواحی بیرونی
۳) داخل در صندوق
ضد آب / سیلر نواحی داخلی
خمیر پی.وی.سی. پس از پاشش به زیر بدنه اتومبیل، بر اثر حرارت ۷۰ تا ۹۰ درجه سانتیگراد به صورت ژل درمی‌آید كه پس از سرد شدن سخت میشود و لایه پوششی مقاومی در برابر خوردگی به ضخامت ۲/۰-۵/۰ میلیمتر تشكیل میدهد.
خصوصیات رئولوژیك یك خمیر پی.وی.سی. به فرمول تركیب، درصد وزنی مواد، وزن مولكولی و ساختار شیمیایی ماده نرم‌كننده بستگی دارد.
استفاده از خمیرهای پی.وی.سی. برای پوشش زیربدنه خودرو مشكلاتی را ایجاد می‌كند، مانند:
۱) چسبندگی نامناسب و غیریكنواختی لایه پوششی،
۲) ناپایداری ویسكوزیته،
۳) بقایای مونومر وینیل كلراید در پی.وی.سی. خطری جدی برای سلامت افراد شاغل در كارگاه‌های فرآوری این مواد محسوب میشود. معمولاً بقایای مونومر وینیل كلراید در پی.وی.سی. كم و حدود چند قسمت در میلیارد (ppb) است.
۴) وقتی خودرویی اسقاط میشود و قطعات غیرقابل استفاده آن بدون كنترل سوزانده میشوند، Hcl آزاد شده از زنجیرهای پلیمری به كلر و دی‌اكسین‌ها تبدیل میشود كه این مواد باعث نازك شدن لایه اوزن اتمسفر و مشكلات ناشی از آن میشود.
خواص رئولوژیكی پی.وی.سی. مورد استفاده در زیر بدنه خودرو تحت تاثیر چند عامل قرار دارد، از جمله: درصد وزنی نرم‌كننده در خمیر و تاثیر شاخه‌های جانبی بر خصوصیات نرم‌كننده. بهبود هركدام از این عوامل تاثیر بسزایی در بهبود ویسكوزیته، قابلیت انعطاف، كاهش فراریت، افزایش طول عمر، مدت سرویس‌دهی، كاهش قیمت خمیر و كاهش آلودگی زیست‌محیطی دارد.
