زاهدان کهن:
محوطه زاهدان کهنه در 27 کيلومتري جنوب شرقي زابل ودرشمال حوزه زهک سيستان واقع شده است . بقاياي اين شهر از پنج بخش مجزا به نامهاي قلعه، ارگ اول، ارگ دوم،شارستان وربض تشکيل شده است ، غير از ربض شهر که فاقد حصار است ،
هريک از ديگر بخش هاي اين محوطه عظيم با حصاري قطور وبرج هاي مستحکم خشتي محصور شده اند. زاهدان کهنه يکي از بزرگترين شهرهاي ايران در سده هاي ميانه اسلامي است که فقط وسعت مجموعه قلعه، ارگ وشارستان محصور ان به حدود 272/248/3 مترمربع (معادل 325 هکتار) مي رسد.
نام اصلي اين محوطه باستاني،شهر سيستان بوده است وزاهدان نامي است که بعد از حمله امير تيمور گورکاني به خرابه هاي اين شهر تاريخي داده شده است. هنگامي که امير تيمور شهر سيستان را که دارالحکومه بوده است تصرف کرد، مطابق عادت خويش هنرمندان ، دانشمندان، صنعتگران، عرفا وزهاد رااز ديگر مردم جدا کرده وانهارا به جان امان داد، مشروط برانکه انها نيز به زادگاه اوردر سمرقند رفته، باقي عمر خويش را صرف خدمت به اباداني ان ناحيه بکنند. دراين بين چهل وچهارتن از عرفا وزهاد بزرگوار سيستان، ازاين بخشش مشروطتيمور استقبال نکردند ومردن درزادگاه خويش را به رفتن درسرزمين دشمن ترجيح دادند.
تيمور که اين جسارت وسرسختي راديد براشفت ودستورداد همه ان چهل وچهارتن را ازدم تيغ گذرانده ودريک گوردسته جمعي دفن کنند.ازان پس تاکنونف مردم سيستان به پاس احترامي که براي ان چهل وچهار پير قايل بودند نام اين شهررا که مدفن ان بزرگواران بود، زاهدان گذاشته اند.
زاهدان کهنه يا شهر سيستان دراوايل قرن پنجم هجري قمري وپس از ان که شهر زرنگ اعتبار سياسي ونقش مرکزي خودرا ازدست داد بنياد نهاده شد وتا سده نهم هجري قمري نيز هم چنان وبدون وقفه دارالحکومه سيستان بوده است
اين شهر با حمله تيمور گورگاني درسال 785 هجري قمري به شدت تخريب شد وسپس با حمله شاهرخ تيموري درسال 811 هجري قمري که با خرابي سدهاي سيستان همراه بود، به تباهي کشيده شد وازان پس نيز براي هميشه دربستر تاريخ خفته ماند.
محوطه زاهدان کهنه در 27 کيلومتري جنوب شرقي زابل ودرشمال حوزه زهک سيستان واقع شده است . بقاياي اين شهر از پنج بخش مجزا به نامهاي قلعه، ارگ اول، ارگ دوم،شارستان وربض تشکيل شده است ، غير از ربض شهر که فاقد حصار است ،
هريک از ديگر بخش هاي اين محوطه عظيم با حصاري قطور وبرج هاي مستحکم خشتي محصور شده اند. زاهدان کهنه يکي از بزرگترين شهرهاي ايران در سده هاي ميانه اسلامي است که فقط وسعت مجموعه قلعه، ارگ وشارستان محصور ان به حدود 272/248/3 مترمربع (معادل 325 هکتار) مي رسد.
نام اصلي اين محوطه باستاني،شهر سيستان بوده است وزاهدان نامي است که بعد از حمله امير تيمور گورکاني به خرابه هاي اين شهر تاريخي داده شده است. هنگامي که امير تيمور شهر سيستان را که دارالحکومه بوده است تصرف کرد، مطابق عادت خويش هنرمندان ، دانشمندان، صنعتگران، عرفا وزهاد رااز ديگر مردم جدا کرده وانهارا به جان امان داد، مشروط برانکه انها نيز به زادگاه اوردر سمرقند رفته، باقي عمر خويش را صرف خدمت به اباداني ان ناحيه بکنند. دراين بين چهل وچهارتن از عرفا وزهاد بزرگوار سيستان، ازاين بخشش مشروطتيمور استقبال نکردند ومردن درزادگاه خويش را به رفتن درسرزمين دشمن ترجيح دادند.
تيمور که اين جسارت وسرسختي راديد براشفت ودستورداد همه ان چهل وچهارتن را ازدم تيغ گذرانده ودريک گوردسته جمعي دفن کنند.ازان پس تاکنونف مردم سيستان به پاس احترامي که براي ان چهل وچهار پير قايل بودند نام اين شهررا که مدفن ان بزرگواران بود، زاهدان گذاشته اند.
زاهدان کهنه يا شهر سيستان دراوايل قرن پنجم هجري قمري وپس از ان که شهر زرنگ اعتبار سياسي ونقش مرکزي خودرا ازدست داد بنياد نهاده شد وتا سده نهم هجري قمري نيز هم چنان وبدون وقفه دارالحکومه سيستان بوده است
اين شهر با حمله تيمور گورگاني درسال 785 هجري قمري به شدت تخريب شد وسپس با حمله شاهرخ تيموري درسال 811 هجري قمري که با خرابي سدهاي سيستان همراه بود، به تباهي کشيده شد وازان پس نيز براي هميشه دربستر تاريخ خفته ماند.