از سرنوشت سفارت آمریكا در ایران و كاركنان آن بسیار گفته و شنیده شده است؛ اما آن‌چه تاكنون چندان به آن پرداخته نشده، ماجرای سفارت ایران در آمریكا و سرنوشت آن است كه تا آن زمان فعال بوده و چند ماه پس از تسخیر لانه جاسوسی آمریكا در ایران، در واكنش به این اقدام انقلابی دانشجویان ایرانی، توسط دولت‌مردان آمریكایی تعطیل شده است.
آخرین سفارت ایران در واشنگتن، ساختمانی در خیابان «ماساچوست» است كه از زمان قطع روابط سیاسی دو كشور در سال 1980 میلادی، كنترل آن به دست وزارت امور خارجه آمریكا افتاده است.خیابانی كه سفارت ایران در آن واقع شده، در واشنگتن به منطقه سفارت‌خانه‌ها معروف شده است؛ چرا كه 58 سفارت‌خانه در آن قرار دارد. سفارت ارمنستان، استرالیا، عراق، برزیل و بولیوی از آن جمله هستند.به رغم فشارهای وارده از جانب افراطیون، دولت آمریكا به لحاظ مالكیت قانونی، هنوز ساختمان سفارت ایران را تصاحب نكرده، هر چند عملاً این ساختمان در كنترل كامل دولت این كشور است. به گونه‌ای كه دولت‌مردان این كشور ادعا می‌كنند برای تأمین هزینه‌های نگهداری این ساختمان، دیگر اموال ضبط شده از ایرانیان را اجاره می‌دهند.
اردشیر زاهدی در سالن آینه کاری شده سفارت ایران در واشنگتن
نمای بیرونی سفارت در قبل از انقلاب
نمای درونی سفارت
برخی روایات دیگر حتی از اجاره خود ساختمان نیز توسط دولت آمریكا حكایت دارد. در همین زمینه، 32 سال پس از قطع روابط ایران و ایالات متحده آمریكا، روزنامه «نیویورك تایمز» چندی پیش با رجعتی مغرضانه به گذشته، در گزارشی به نقل از یكی از مقام‌های پیشین وزارت خزانه‌داری ایالات متحده، خواستار تملك همه‌گونه دارایی‌های دولت ایران از جمله محل سفارت در خیابان ماساچوستِ واشنگتن توسط دولت آمریكا شد.
این روزنامه البته در گزارش خود مشخص نكرده بود كه وضعیت فعلی ساختمان سفارت ـ كه در اختیار كامل دولت آمریكاست ـ ، چه تفاوتی با تملك قانونی دارد؟!
نیویورك‌تایمز با یادآوری ماجرای تسخیر سفارت آمریكا در نوامبر سال 1979 میلادی (13 آبان 1358 هجری شمسی) در تهران نوشته بود: دولت آمریكا هنوز حكومت ایران را مالك تعدادی از ساختمان‌ها و بناها در واشنگتن می‌شناسد. وزارت خارجه هنوز این ساختمان‌ها را تحت كنترل داشته و مسئولیت حفظ و نگهداری آنها را به عهده دارد كه این كار از طریق اجاره دادن این ساختمان‌ها و صرف مبالغ اجاره برای نگهداری و بازسازی آنها انجام می‌شود. این روزنامه در ادامه گزارش خود آورده بود: این در حالی است كه ایران پس از ماجرای تسخیر سفارت آمریكا در تهران، این ساختمان را تصاحب كرده است.
آخرين سفراي ايران در آمريكا
جعفر فقيه فردي بود كه در زمان پيروزي انقلاب اسلامي، به عنوان كاردار موقت در واشنگتن انجام وظيفه مي‌كرد. او بهمن 1357 براي سمت مزبور انتخاب شد و تا ارديبهشت 1358 در اين سمت باقي ماند.
در اين مقطع زماني خاص، طبعاً روابط و مناسبات سياسي ايران و آمريكا، نه تنها مانند سابق گرم نبود، بلكه روز به‌روز به تيرگي مي‌گراييد.
سرانجام پس از جعفر فقيه، علي‌اصغر آگاه كاردار ايران در واشنگتن شد و بدترين شرايط زماني از لحاظ روابط بين ايران و آمريكا را تجربه كرد.آگاه، ارديبهشت 1358 سمت مزبور را در اختيار گرفت و بهمن 1359 آن را تحويل داد اگر چه روابط و مناسبات ديپلماتيك ايران با ايالات متحده، نوزدهم فروردين سال 1359 به كلي قطع شد، اما علي‌اصغر آگاه تا بهمن همان سال در اين پست به عنوان حافظ منافع ايران در آمريكا انجام وظيفه كرد.
از اين تاريخ به بعد سيد ابراهيم سجادي، محمدتقي صادقي و علي سبزعليان به عنوان مسوولان موقت از سوي وزارت امور خارجه انتخاب شدند. به هر تقدير علي‌اصغر آگاه آخرين نماينده سياسي ايران در واشنگتن بوده است.
منبع: روزنه
