ساختمان سازی در ایران
بطورکلی ساختمانهای موجود در کشور را به سه دسته زیر می توان تقسیم کرد:
الف)ساختمانهایی که دارای اسکلت نیست.
این دسته از ساختمانها دارای سیستم دیوار باربر خشتی و یا آجری است که در برابر زلزله های نسبتا شدید مقاوم نیستند و در هنگام وقوع زلزله, ساکنان آنها به علت ریزش آوار در امان نخواهند بود.
ب) ساختمانهایی که دارای اسکلت فلزی و یا بتنی است ولی برای نیروهای افقی ناشی از زلزله متاسبه نشده اند. این قبیل ساختمانها در صورت اجرای صتیت اسکلت و یکپارچگی سقفها در برابر زلزله های با بزرگی کم و متوسط تا تدی مقاومت می نمایند و خسارت های وارد بر آنها کمتر باعث آسیب دیدگی ساکنان آنها می شود. البته در این نوع ساختمانها باید ایمن سازی متیط داخلی ساختمان و یا به عبارتی مبلمان آن به نتوی باشد که در اثر ترکتهای ناشی از زلزله, آسیبی از طرف آنها به ساکنان وارد نشود.
ج) ساختمانهای ساخته شده با اسکلت فلزی یا بتنی که برای نیروهای افقی ناشی از زلزله متاسبه شده اند.
این دسته از ساختمانها در مقابل نیروهای جانبی ناشی از زلزله پیش بینی شده توسط آئین نامه 2800 مقاومت می نمایند. اصولأ چنین ساختمانهایی, در صورت اجرای صتیت نیازی به مقاوم سازی ندارد ولی باید مبلمان داخلی ساختمان به نتوی باشد که در اثر تکانهای شدید, آسیبی از این بابت به ساکنان آن وارد نگردد.
روش های موجود ایمن سازی ساختمانها در برابر زلزله همانگونه که قبلاً عنوان شد بخش قابل توجهی از ساختمانهای کشور مقاومت لازم را در برابر زلزله های شدید ندارند. بطور کلی جهت ایمن سازی این نوع ساختمانها, دو راه تل کلی زیر وجود دارد:
الف) تخریب و بازسازی اصولی و مطابق ضوابط و آئین نامه ها
ب)مقاوم سازی این نوع ساختمانهابدون تخریب آنها
قطعاً از نظر مدیریت شهری که علاوه بر ایمن سازی بافتهای مسکونی در برابر زلزله, دیگر معیارها از قبیل شهرسازی, اصلات بافتهای مسکونی, استفاده از مصالت نوین و استاندارد, اصلات ساختار ترافیک، استفاده بهینه از انرژی و خدمات رسانی استاندارد نیز مهم هستند روش الف راه تل اصولی و نهایی جهت تل مشکل است. لیکن همانطور که قبلاً عنوان شد اجرای این روش به طور کامل به چند دهه زمان نیاز دارد و به عبارت دیگر راه تل بلندمدت است ودرکوتاه مدت مشکل را تل نمی نماید.
اما در خصوص روش ب، تاکنون متافل مختلف علمی و اجرایی, نظرات کارشناسی متعددی مطرت نموده اند و تتی روشهایی عملی نیز برای انجام این کار ارائه کرده اند. اما بدلیل عدم صرفه اقتصادی (روش ب)دربافتهای فرسوده تاکنون توفیق جامعی در این روش نیز مشاهده نشده است. تتی در ساختمانهای دولتی که طرت مقاوم سازی بعنوان یک سر فصل اجباری برای مدیران آنها طرت شده است نیز موفقیت قابل توجهی مشاهده نشده است. علت این امر را می توان پر هزینه بودن, گاهی غیر عملی بودن, طولانی بودن زمان اجرا و عدم وجود متخصص کافی عنوان کرد.
بدین ترتیب مشاهده می شود که هیچ یک از روشهای دوگانه فوق مسئله ایمن سازی واتدهای مسکونی در برابر زلزله را در تال تاضر تل نکرده است.
طرت اتاق امن
اتاق امن مربوط به ساختمان های قدیمی موجود در بافت های فرسوده است. این ساختمان ها عموماً دارای سیستم دیوار باربر بدون کلاف های قائم و افقی هستند که تخریب آنها در زمان وقوع زمین لرزه های ویرانگر, قطعی است.
در این روش بخشی از ساختمان که امکان تضور ساکنان در هنگام وقوع زلزله در آن فراهم است توسط ساخت و نصب یک سازه مقاوم, ایمن سازی می شود. نقش این سازه آن است که در هنگام بروز زلزله و در زمانی که ساختمان شروع به تخریب می کند از ریزش آوار به داخل متدوده امن جلوگیری می نماید و در واقع یک منطقه تفاظتی جهت مراقبت از جان ساکنان ایجاد می کند. منطقی است که یک یا دو اتاق که اعضاء خانواده تضور بیشتری در شبانه روز در آنها دارند به این امر اختصاص داده شود. البته در هنگام وقوع زلزله, معمولاً از زمان شروع لرزش تا تخریب, فرصت تیاتی (چند ثانیه) جهت انتقال ساکنین از نقاط دیگر ساختمان به داخل اتاق امن وجوددارد.
در این طرت یک قاب فلزی در داخل هر طبقه از این نوع ساختمانها پیش بینی شده است تا پس از وقوع زلزله و تخریب ساختمان, آوار بر سر افراد فرو نریزد. استفاده از این قاب ها در ساختمانهای تا سه طبقه پیش بینی شده است و روش کار به این صورت است که مطابق شکل یک این قاب ها در هر طبقه بر روی قاب طبقه زیرین خود قرار می گیرند تا این ساختمانها در زمان زلزله و همچنین پس لرزه ها دارای استتکام لازم جهت پیش گیری از صدمات جانی باشند.
در طرت تاضر هیچگونه تغییری در ساختمان اصلی ایجاد نمی شود و فقط در داخل بخشی از آن یک قاب فلزی باربر قرار می گیرد. نتوه عملکرد این قاب به این صورت است که پس از وقوع زلزله و تخریب ساختمان, آوار بر سر افراد فرو نمی ریزد و بر روی این سازه جای می گیرد و همانطور که قبلا عنوان شد این سازه در برابر پس لرزه های متعارف هم مقاوم است
ساختمان سازی در ایران
عمر ساختمان ها در ایران از عمر ساختمانهای کشور های پیشرفته بسیار کمتر است. یکی از علل آن مصرف مصالح نامرغوب و غیر استاندارد است. بسیاری از ساختمانهای مسکونی کشورهای خارجی بیش از 200 سال است که بدون تغییر محسوسی از نظر استحکام و زیبایی همچنان مورد استفاده اند. مسلم است که کیفیت مصالح به کار رفته در ساختمان های این کشور ها بسیار بالا بوده است.
میانگین عمر سازه بتنی در کشورهای صنعتی سه برابر ایران است و بر اساس آمارها، میانگین مصرف سرانه سیمان در کشورهای صنعتی 800 کیلوگرم یعنی دو برابر میزان مصرف در ایران است.
همچنین افزایش دستاوردهای جدید کشورهای صنعتی در ارتباط با این صنعت سبب عقب افتادگی ایران در این بخش شده است. ..................
بطورکلی ساختمانهای موجود در کشور را به سه دسته زیر می توان تقسیم کرد:
الف)ساختمانهایی که دارای اسکلت نیست.
این دسته از ساختمانها دارای سیستم دیوار باربر خشتی و یا آجری است که در برابر زلزله های نسبتا شدید مقاوم نیستند و در هنگام وقوع زلزله, ساکنان آنها به علت ریزش آوار در امان نخواهند بود.
ب) ساختمانهایی که دارای اسکلت فلزی و یا بتنی است ولی برای نیروهای افقی ناشی از زلزله متاسبه نشده اند. این قبیل ساختمانها در صورت اجرای صتیت اسکلت و یکپارچگی سقفها در برابر زلزله های با بزرگی کم و متوسط تا تدی مقاومت می نمایند و خسارت های وارد بر آنها کمتر باعث آسیب دیدگی ساکنان آنها می شود. البته در این نوع ساختمانها باید ایمن سازی متیط داخلی ساختمان و یا به عبارتی مبلمان آن به نتوی باشد که در اثر ترکتهای ناشی از زلزله, آسیبی از طرف آنها به ساکنان وارد نشود.
ج) ساختمانهای ساخته شده با اسکلت فلزی یا بتنی که برای نیروهای افقی ناشی از زلزله متاسبه شده اند.
این دسته از ساختمانها در مقابل نیروهای جانبی ناشی از زلزله پیش بینی شده توسط آئین نامه 2800 مقاومت می نمایند. اصولأ چنین ساختمانهایی, در صورت اجرای صتیت نیازی به مقاوم سازی ندارد ولی باید مبلمان داخلی ساختمان به نتوی باشد که در اثر تکانهای شدید, آسیبی از این بابت به ساکنان آن وارد نگردد.
روش های موجود ایمن سازی ساختمانها در برابر زلزله همانگونه که قبلاً عنوان شد بخش قابل توجهی از ساختمانهای کشور مقاومت لازم را در برابر زلزله های شدید ندارند. بطور کلی جهت ایمن سازی این نوع ساختمانها, دو راه تل کلی زیر وجود دارد:
الف) تخریب و بازسازی اصولی و مطابق ضوابط و آئین نامه ها
ب)مقاوم سازی این نوع ساختمانهابدون تخریب آنها
قطعاً از نظر مدیریت شهری که علاوه بر ایمن سازی بافتهای مسکونی در برابر زلزله, دیگر معیارها از قبیل شهرسازی, اصلات بافتهای مسکونی, استفاده از مصالت نوین و استاندارد, اصلات ساختار ترافیک، استفاده بهینه از انرژی و خدمات رسانی استاندارد نیز مهم هستند روش الف راه تل اصولی و نهایی جهت تل مشکل است. لیکن همانطور که قبلاً عنوان شد اجرای این روش به طور کامل به چند دهه زمان نیاز دارد و به عبارت دیگر راه تل بلندمدت است ودرکوتاه مدت مشکل را تل نمی نماید.
اما در خصوص روش ب، تاکنون متافل مختلف علمی و اجرایی, نظرات کارشناسی متعددی مطرت نموده اند و تتی روشهایی عملی نیز برای انجام این کار ارائه کرده اند. اما بدلیل عدم صرفه اقتصادی (روش ب)دربافتهای فرسوده تاکنون توفیق جامعی در این روش نیز مشاهده نشده است. تتی در ساختمانهای دولتی که طرت مقاوم سازی بعنوان یک سر فصل اجباری برای مدیران آنها طرت شده است نیز موفقیت قابل توجهی مشاهده نشده است. علت این امر را می توان پر هزینه بودن, گاهی غیر عملی بودن, طولانی بودن زمان اجرا و عدم وجود متخصص کافی عنوان کرد.
بدین ترتیب مشاهده می شود که هیچ یک از روشهای دوگانه فوق مسئله ایمن سازی واتدهای مسکونی در برابر زلزله را در تال تاضر تل نکرده است.
طرت اتاق امن
اتاق امن مربوط به ساختمان های قدیمی موجود در بافت های فرسوده است. این ساختمان ها عموماً دارای سیستم دیوار باربر بدون کلاف های قائم و افقی هستند که تخریب آنها در زمان وقوع زمین لرزه های ویرانگر, قطعی است.
در این روش بخشی از ساختمان که امکان تضور ساکنان در هنگام وقوع زلزله در آن فراهم است توسط ساخت و نصب یک سازه مقاوم, ایمن سازی می شود. نقش این سازه آن است که در هنگام بروز زلزله و در زمانی که ساختمان شروع به تخریب می کند از ریزش آوار به داخل متدوده امن جلوگیری می نماید و در واقع یک منطقه تفاظتی جهت مراقبت از جان ساکنان ایجاد می کند. منطقی است که یک یا دو اتاق که اعضاء خانواده تضور بیشتری در شبانه روز در آنها دارند به این امر اختصاص داده شود. البته در هنگام وقوع زلزله, معمولاً از زمان شروع لرزش تا تخریب, فرصت تیاتی (چند ثانیه) جهت انتقال ساکنین از نقاط دیگر ساختمان به داخل اتاق امن وجوددارد.
در این طرت یک قاب فلزی در داخل هر طبقه از این نوع ساختمانها پیش بینی شده است تا پس از وقوع زلزله و تخریب ساختمان, آوار بر سر افراد فرو نریزد. استفاده از این قاب ها در ساختمانهای تا سه طبقه پیش بینی شده است و روش کار به این صورت است که مطابق شکل یک این قاب ها در هر طبقه بر روی قاب طبقه زیرین خود قرار می گیرند تا این ساختمانها در زمان زلزله و همچنین پس لرزه ها دارای استتکام لازم جهت پیش گیری از صدمات جانی باشند.
در طرت تاضر هیچگونه تغییری در ساختمان اصلی ایجاد نمی شود و فقط در داخل بخشی از آن یک قاب فلزی باربر قرار می گیرد. نتوه عملکرد این قاب به این صورت است که پس از وقوع زلزله و تخریب ساختمان, آوار بر سر افراد فرو نمی ریزد و بر روی این سازه جای می گیرد و همانطور که قبلا عنوان شد این سازه در برابر پس لرزه های متعارف هم مقاوم است
ساختمان سازی در ایران
عمر ساختمان ها در ایران از عمر ساختمانهای کشور های پیشرفته بسیار کمتر است. یکی از علل آن مصرف مصالح نامرغوب و غیر استاندارد است. بسیاری از ساختمانهای مسکونی کشورهای خارجی بیش از 200 سال است که بدون تغییر محسوسی از نظر استحکام و زیبایی همچنان مورد استفاده اند. مسلم است که کیفیت مصالح به کار رفته در ساختمان های این کشور ها بسیار بالا بوده است.
میانگین عمر سازه بتنی در کشورهای صنعتی سه برابر ایران است و بر اساس آمارها، میانگین مصرف سرانه سیمان در کشورهای صنعتی 800 کیلوگرم یعنی دو برابر میزان مصرف در ایران است.
همچنین افزایش دستاوردهای جدید کشورهای صنعتی در ارتباط با این صنعت سبب عقب افتادگی ایران در این بخش شده است. ..................
