نرگس كه 27 سال دارد 4 سال است ازدواج كرده است. او و شوهرش زياد با هم بحث مي‌كنند. هردو تحصيلكرده‌اند و در مورد زندگي و شيوه‌هاي مديريت آن اختلاف نظرهايي دارند. اما هيچ يك در مقابل ديگري كوتاه نمي‌آيد. نرگس هر وقت از جر و بحث با همسرش خسته مي‌شود، به اتاق خواب مي‌رود و در را قفل مي‌كند.
حميد همسر32 ساله‌اش هميشه سعي دارد حرف خود را به كرسي بنشاند و حتي وقتي نرگس از بحث فرار مي‌كند، پشت در اتاق خواب مي‌ايستد و حرف‌هايش را مصرانه تكرار مي‌كند.
ادامه يك بحث طولاني و بي‌فايده بهتر است يا درك متقابل و آموختن مكالمه و تفاهم؟ فكر مي‌كنم جوابش مشخص باشد. اگر شما هم با همسرتان درچنين مواردي نمي‌دانيد بايد بحث را به كجا بكشيد مي‌توانيد از توصيه‌هاي كارشناسان بهره بگيريد.
اما اگر به قول قديمي‌ها، يك سر خانه را شما مي‌گيريد و يك سر ديگر را همسرتان و مدام بحث و جدل‌هاي خسته‌كننده داريد، بايد به فكر چاره باشيد.
نازنين محمدي، يكي از اين كارشناسان است. اين محقق و روان‌شناس معتقد است خيلي از بحث‌ها برسر مسائل پيش پا افتاده صورت مي‌گيرد.
شما هم بايد بررسي كنيد كه بحث هايتان در چه مورد و چگونه شروع مي‌شود.
اگر مي‌خواهيد درگيري را در خانواده خود كاهش دهيد و به بحثي منطقي برسيد، نخست بايد در مورد نوع حرف زدن خود تجديد نظر كنيد.
به اعتقاد نازنين محمدي وقتي شما در مورد رفتار و نحوه برخورد خود تجديدنظر مي‌كنيد، همسرتان نيز به تناسب رفتار جديدتان به شما پاسخ مي‌دهد.
مچ‌گيري در بحث، متهم كردن و آغاز كردن حرف با تو هميشه و تو نبايد و... را كنار بگذاريد. فكر كنيد بحث فقط در مورد احساس شما و چيزهايي است كه شما واقعا مي‌توانيد در مورد آن قضاوت كنيد. مثلا: من از اين‌كه مي‌بينم كولر خراب شده است و اجازه ندارم براي تعمير آن به تعمير كار زنگ بزنم احساس محدوديت و محروميت مي‌كنم. محدوديت از قدرت عمل در اين مورد و محروميت از امكانات رفاهي. بهتر است در اين مورد كاري كنيم.
اما اگر بگوييم تو بس كه بي‌مسووليتي كولر را تعمير نمي‌كني و اجازه نمي‌دهي من در اين مورد اقدامي كنم... احتمالا با قضاوتي كه كرده‌ايم يك بحث بد را دامن زده‌ايم.
وقتي خسته، عصباني و تحريك‌پذير هستيد، زمان مناسبي براي بحث كردن نيست. همچنين وقتي زياد گرمتان است يا گرسنه‌ايد يا تمام ذهنتان را چيز ديگري به خود مشغول كرده است.
سيما مي‌گويد: من 5 سال با همسرم زندگي كرده‌ام و هرگز نشده است كه فكر كنم يك بار حرفم را با جديت و تا انتها دنبال كرده است. او وسط صحبت‌هاي من خميازه مي‌كشد، مي‌رود براي خودش چاي مي‌ريزد، پيام‌هاي تلفن همراهش را چك مي‌كند يا تلويزيون را روشن مي‌كند و هراز گاهي به من نگاه مي‌كند و مي‌گويد: گوشم با توست. اين كارش عصباني‌ام مي‌كند و بحث‌هايمان ديگر به جايي نمي‌رسد. اخيرا من به جاي صحبت كردن با او، به غر زدن و ابراز خشم اكتفا مي‌كنم و اصلا به او نمي‌گويم چه اتفاقي افتاده است و اين كار را بدتر كرده.
چشم و گوش مهم‌ترين چيزهايي است كه براي برقراري ارتباط با همسرتان داريد. زبان شما در مرحله بعد اهميت قرار مي‌گيرد. پس به حرف‌هاي همسر خود خوب گوش كنيد.شما شنونده هستيد نه بازپرس و نه قاضي. صبور باشيد و اجازه دهيد نوبت حرف زدن به شما برسد. هرجا برايتان مبهم است، توضيح بخواهيد و اگر فكر كرديد حق با اوست و توانستيد موقعيتش را درك كنيد، اين را به او بگوييد و همدرد و همزبان خوبي برايش باشيد.
بحث به دعوا كشيده نشد و در همين‌جا خاتمه يافت. بحث‌هاي زناشويي نيز مي‌تواند به همين نحو باشد. شايد هردوي شما ديدگاهي داشته باشيد كه در نهايت از آن كوتاه نياييد. قرار نيست هميشه بحث به سمت يك نفر سوق پيدا كند. گاه فقط كافي است از ديدگاه هم مطلع باشيد.
در بحث‌هايتان دنبال بازنده و برنده نباشيد. در اين صورت خانواده هميشه بازنده است. سعي كنيد كارها به نفع همه تمام شود.
اگر مشكل شما اين است كه نمي‌دانيد چطور بحث كنيد براي گفت‌وگوهاي خود قانوني تدوين كنيد:
مثلا هر شب 20 دقيقه و هر نفر 5 دقيقه نوبت صحبت كردن داشته باشد.
هيچ‌كس حرف ديگري را قطع نكند .
ناسزاگويي ممنوع .
آرامش حفظ شود.
در ديگري احساس گناه ايجاد نكنيد.
بحث را رها نكنيد .
سعي در آزاردادن ديگري نداشته باشيد.
به كينه‌هاي قديمي گريز نزنيد .
از متهم كردن و كلي گويي بپرهيزيد.
نيش و كنايه ممنوع.
پيشداوري ممنوع.
حرف‌هاي روانكاوانه ممنوع.
مي‌توانيد به چنين آيين نامه‌اي موارد ديگري را كه موجب آزردن يكي از طرفين مي‌شود ،اضافه كنيد: مثل سيگار كشيدن حين بحث.
اگر سعي كنيد شيوه‌اي منصفانه پيش بگيريد بحث‌هايي نتيجه بخش و آرام خواهيد داشت. «بحث» نمك زندگي است.مراقب باشيد زندگيتان را شور نكنيد.
جام جم
حميد همسر32 ساله‌اش هميشه سعي دارد حرف خود را به كرسي بنشاند و حتي وقتي نرگس از بحث فرار مي‌كند، پشت در اتاق خواب مي‌ايستد و حرف‌هايش را مصرانه تكرار مي‌كند.
ادامه يك بحث طولاني و بي‌فايده بهتر است يا درك متقابل و آموختن مكالمه و تفاهم؟ فكر مي‌كنم جوابش مشخص باشد. اگر شما هم با همسرتان درچنين مواردي نمي‌دانيد بايد بحث را به كجا بكشيد مي‌توانيد از توصيه‌هاي كارشناسان بهره بگيريد.
دعوا زن و شوهري
دعوا همان بحث و جدلي است كه ما به آن اشاره كرديم. منظورمان خداي ناكرده زد و خورد نيست. همه مي‌دانيم كه در زندگي زناشويي اختلاف و بحث براي همه پيش مي‌آيد، چون هيچ‌كس نسخه تكرار شده ديگري نيست.اما اگر به قول قديمي‌ها، يك سر خانه را شما مي‌گيريد و يك سر ديگر را همسرتان و مدام بحث و جدل‌هاي خسته‌كننده داريد، بايد به فكر چاره باشيد.
سررشته را به دست آوريد
براي اولين قدم كارشناسان مسائل خانواده دقت در نوع چالش‌هاي گفتاري را توصيه مي‌كنند.نازنين محمدي، يكي از اين كارشناسان است. اين محقق و روان‌شناس معتقد است خيلي از بحث‌ها برسر مسائل پيش پا افتاده صورت مي‌گيرد.
شما هم بايد بررسي كنيد كه بحث هايتان در چه مورد و چگونه شروع مي‌شود.
شيوه‌هاي خود را تغيير دهيد
محمود و زهره وقتي وارد بحث مي‌شوند كه يكي از آنها، و اغلب محمود، يك حرف آزار دهنده و ناروا به زهره مي‌زند و او را به مسوول بودن در مقابل يك مشكل متهم مي‌كند.اگر مي‌خواهيد درگيري را در خانواده خود كاهش دهيد و به بحثي منطقي برسيد، نخست بايد در مورد نوع حرف زدن خود تجديد نظر كنيد.
به اعتقاد نازنين محمدي وقتي شما در مورد رفتار و نحوه برخورد خود تجديدنظر مي‌كنيد، همسرتان نيز به تناسب رفتار جديدتان به شما پاسخ مي‌دهد.
كميسر نباشيد
خود را در مقام يك كميسر نبينيد كه به دنبال متهم مي‌گردد. در اين بازي هيچ‌كس برنده نيست. پس به جاي پيدا كردن مقصر، سعي در رفع مشكل داشته باشيد و صحبت‌ها را به اين سمت سوق دهيد .مچ‌گيري در بحث، متهم كردن و آغاز كردن حرف با تو هميشه و تو نبايد و... را كنار بگذاريد. فكر كنيد بحث فقط در مورد احساس شما و چيزهايي است كه شما واقعا مي‌توانيد در مورد آن قضاوت كنيد. مثلا: من از اين‌كه مي‌بينم كولر خراب شده است و اجازه ندارم براي تعمير آن به تعمير كار زنگ بزنم احساس محدوديت و محروميت مي‌كنم. محدوديت از قدرت عمل در اين مورد و محروميت از امكانات رفاهي. بهتر است در اين مورد كاري كنيم.
اما اگر بگوييم تو بس كه بي‌مسووليتي كولر را تعمير نمي‌كني و اجازه نمي‌دهي من در اين مورد اقدامي كنم... احتمالا با قضاوتي كه كرده‌ايم يك بحث بد را دامن زده‌ايم.
هر چيز به جاي خويش نيكوست
شايد شنيده باشيد كه هر سخن جايي و هر نكته مكاني دارد. بله ! روان‌شناسان هم همين را مي‌گويند. آنها به شما توصيه نمي‌كنند هرگز بحث نكنيد. بلكه مي‌خواهند بموقع و در صورت نياز بحث كنيد. بحث زماني ضروري است كه براي حل و توافق در مورد يك مشكل باشد نه براي گريز از مسووليت يكي از طرفين.وقتي خسته، عصباني و تحريك‌پذير هستيد، زمان مناسبي براي بحث كردن نيست. همچنين وقتي زياد گرمتان است يا گرسنه‌ايد يا تمام ذهنتان را چيز ديگري به خود مشغول كرده است.
گوش‌هايم براي تو !
اگر مي‌خواهيد يك بحث احترام آميز را دنبال كنيد، شنونده خوبي باشيد.سيما مي‌گويد: من 5 سال با همسرم زندگي كرده‌ام و هرگز نشده است كه فكر كنم يك بار حرفم را با جديت و تا انتها دنبال كرده است. او وسط صحبت‌هاي من خميازه مي‌كشد، مي‌رود براي خودش چاي مي‌ريزد، پيام‌هاي تلفن همراهش را چك مي‌كند يا تلويزيون را روشن مي‌كند و هراز گاهي به من نگاه مي‌كند و مي‌گويد: گوشم با توست. اين كارش عصباني‌ام مي‌كند و بحث‌هايمان ديگر به جايي نمي‌رسد. اخيرا من به جاي صحبت كردن با او، به غر زدن و ابراز خشم اكتفا مي‌كنم و اصلا به او نمي‌گويم چه اتفاقي افتاده است و اين كار را بدتر كرده.
چشم و گوش مهم‌ترين چيزهايي است كه براي برقراري ارتباط با همسرتان داريد. زبان شما در مرحله بعد اهميت قرار مي‌گيرد. پس به حرف‌هاي همسر خود خوب گوش كنيد.شما شنونده هستيد نه بازپرس و نه قاضي. صبور باشيد و اجازه دهيد نوبت حرف زدن به شما برسد. هرجا برايتان مبهم است، توضيح بخواهيد و اگر فكر كرديد حق با اوست و توانستيد موقعيتش را درك كنيد، اين را به او بگوييد و همدرد و همزبان خوبي برايش باشيد.
بازنده- بازنده
بدترين چيزي كه ممكن است موقع بحث پيش بيايد، توهين و تحقير است. هميشه فكر كنيد شخصي محترم از آن افرادي كه با آنها رودربايستي داريد، مثل مدير يا معلم شما در مقابلتان قرار دارد و با همسرتان با همان ادب و احترام صحبت كنيد.وقتي با بي احترامي سبب خشم يكديگر مي‌شويد، زماني است كه بايد بحث را متوقف كنيد زيرا ديگر نتيجه منطقي نخواهيد گرفت و بهتر است توافق كنيد كه در چنين مواقعي زمان بهتري را براي نتيجه گيري از بحث اختصاص دهيد.برنده ـ برنده
با شخصي در مورد موضوعي بحث مي‌كردم. او از ديدگاه خودش موضوع را به نحوي تحليل كرده بود كه جانبدارانه و غيرمنصفانه به نظر مي‌رسيد. ديدگاهم را در مورد آن موضوع به او گفتم اما او اصرار مي‌كرد كه آنچه مي‌گويد درست است. من نيز بر موضع خود باقي‌ماندم و دليل آوردم. در نهايت آن شخص پرسيد آيا اصرار داري مرا قانع كني كه نظر تورا بپذيرم؟ گفتم نه! هيچ اصراري ندارم. فقط مي‌خواستم از آن مطلع باشي.بحث به دعوا كشيده نشد و در همين‌جا خاتمه يافت. بحث‌هاي زناشويي نيز مي‌تواند به همين نحو باشد. شايد هردوي شما ديدگاهي داشته باشيد كه در نهايت از آن كوتاه نياييد. قرار نيست هميشه بحث به سمت يك نفر سوق پيدا كند. گاه فقط كافي است از ديدگاه هم مطلع باشيد.
در بحث‌هايتان دنبال بازنده و برنده نباشيد. در اين صورت خانواده هميشه بازنده است. سعي كنيد كارها به نفع همه تمام شود.
آيين‌نامه بحث
مريم هميشه ميان حرف‌هاي همسرش مي‌پرد و حسين هم در ميانه كار، حرف را نيمه كاره مي‌گذارد و مي‌گويد: اصلا ولش كن ارزش صحبت كردن را ندارد.... در حالي كه گاهي واقعا ارزشش را دارد!اگر مشكل شما اين است كه نمي‌دانيد چطور بحث كنيد براي گفت‌وگوهاي خود قانوني تدوين كنيد:
مثلا هر شب 20 دقيقه و هر نفر 5 دقيقه نوبت صحبت كردن داشته باشد.
هيچ‌كس حرف ديگري را قطع نكند .
ناسزاگويي ممنوع .
آرامش حفظ شود.
در ديگري احساس گناه ايجاد نكنيد.
بحث را رها نكنيد .
سعي در آزاردادن ديگري نداشته باشيد.
به كينه‌هاي قديمي گريز نزنيد .
از متهم كردن و كلي گويي بپرهيزيد.
نيش و كنايه ممنوع.
پيشداوري ممنوع.
حرف‌هاي روانكاوانه ممنوع.
مي‌توانيد به چنين آيين نامه‌اي موارد ديگري را كه موجب آزردن يكي از طرفين مي‌شود ،اضافه كنيد: مثل سيگار كشيدن حين بحث.
اگر سعي كنيد شيوه‌اي منصفانه پيش بگيريد بحث‌هايي نتيجه بخش و آرام خواهيد داشت. «بحث» نمك زندگي است.مراقب باشيد زندگيتان را شور نكنيد.
جام جم