بذار از یه کم قبل تر شروع کنیم؛
ترکیبات نفت خام عبارتند از: هیدروکربنها (C1 – C50) ، ترکیبات گوگردی، ترکیبات نیتروژن دار و اکسیژن دار و مقادیر جزئی ترکیبات فلزی.
ترکیبات فلزی حاوی فلزاتی چون نیکل، وانادیوم، کبالت، آهن، روی، منگنز، کرم و... می باشد.
هنگام تقطیر نفت خام، بعضی از ترکیبات فلزی که فرارترند در فرآورده های دیرجوش ظاهر می شوند ولی قسمت عمده فلزات در باقیمانده تقطیر متمرکز میشوند.
در سنگین ترین قسمت نفت خام، مولکولهایی وجود دارند که روشهای جدید آنالیز هنوز قادر به مجزا و مشخص نمودن آنها نشده اند. بارزترین این مولکولها "آسفالتین" میباشد. آسفالتین ها دارای غلظت بالای عناصر گوگرد، نیتروژن، نیکل و وانادیم هستند که باعث اشکالات متعددی در صنعت نفت میشوند.
با توجه به اشکالاتی که آسفالتین ها ایجاد میکنند (آلودگی زیست محیطی، مسمومیت کاتالیست ها و خوردگی) صنعت نفت در جستجوی راههای حذف و یا تبدیل آنها به مواد سبکتر میباشد
. امروزه معمولترین روش، رسوبگیری توسط یک حلال مناسب نظیر نرمال هپتان است.
اگه مطالب بیشتری درمورد آسفالتینها خواستی به تاپیک زیر مراجعه کن؛
http://www.www.www.iran-eng.ir/showthread.php/324443-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D9%81%D8%A7%D9%84%D8%AA%DB%8C%D9%86
در مورد حذف فلزات از نفت خام؛
عمده فلزاتی كه در نفت شناسايی شده اند نيكل و واناديوم بوده و ديگر فلزات نيز به مقدار كمتر ديده شده اند. اما بيشترين آنها فلزاتی سنگين چون نيكل و واناديوم است و منظور از فلزات در نفت نيز همين دوفلز ميباشد و باز بيشترين مقدار مربوط به فلز «واناديوم» است كه حدود "دو سوم" كل فلزات را شامل ميشود.
روشهای معمول فلززدايی در نفت خام عبارتند از:
- فلززدايی با روشهای فیزیکی مانند تقطیر، استخراج با حلال و *****اسیون
- فلززدايی با فرآيند هيدروژنی
- حذف فلزات تا ٩٠ % وزنی با استفاده از دی اكسيدكربن زيربحرانی و فوق بحرانی بطوريكه حذف فلزات با CO2 فوق بحراني نتيجه بهتری را نشان داده است.
- حذف فلزات بر پايه تركيب واكنش نورشيميايی (Photochemical)
- بكارگيری استخراج مايع مايع با استفاده از يك سيستم دوفازی آب / نفت
- استفاده از تجزيه اوزون برای حذف فلزات در نفت
- حذف فلزات در دماهای پايين با انجام واكنش شيميايی با پخش آلی–فلزی به اين ترتيب كه تركيبات فسفری و مولكولهای دارای واناديوم نفت واكنشی را ترتيب داده و تركيبات فسفری بصورت خيلی فعال و انتخابی واناديوم را از نفت های سنگين حذف می نمايند.
- استفاده از بيوكاتاليستها به عنوان كاتاليستهای فعال و سازگار با محيط زيست؛ اين بيوكاتاليستها م توانند به صورت آنزيمها و يا ميكروارگانيسمهای مختلف بكارگرفته شوند. در این مورد هم یه سری اطلاعات اولیه توی لینک زیر میتونی داشته باشی؛
http://www.www.www.iran-eng.ir/show...خام-با-استفاده-از-بيوكاتاليست-تدوين-و-اجرا-شد
اینها تمام روشهایی است که برای حذف فلزات از نفت خام مطرح شده. نه اینکه در حال حاضر همه آنها در صنعت قابل اجراست. بعضی در حد مقاله و بعضی هم به صورت یک اشل آزمایشگاهی بررسی شده اند.
و اما سوال شما؛
کلا اطلاعات در مورد اترهای تاجی بسیار کم هست، مخصوصا توی کشورمون خیلی ناشناخته اند... مقالات در این مورد انگشت شماره (مخصوصا مقالاتی که مربوط به کاربردهای صنعتی این مواد باشه؛ اکثر مقالات موجود درباره خواص شیمیایی اونهاست که توسط شیمیستها نوشته شده) و توی ایران هم قابل تولید نیستند. بعید می دونم از این مواد برای حذف فلزاتی که گفتین استفاده بشن چون هم خود مواد و هم پروسه فرآیندشون هزینه بالایی رو میطلبه و توی صنعت هم همونطور که گفتم بیشترین تمرکز، روی حذف نیکل و وانادیوم هست. در مورد فلزاتی هم که نام بردید (گالیم، مولیبدن و تنگستن) فکر نمیکنم نفت ایران (جنوب) حاوی همچین فلزاتی باشه و اگر هم باشه، اونقدری نیست که ارزش خالص سازی و صرف هزینه های گزاف رو داشته باشه.
اما اگه واسه طرح و ارائه در یک مقاله نیاز دارید احتیاج به یه آزمایشگاه نفت پیشرفته و بررسی این مسئله دارید. چون توی مقالاتی که سرچ کردم چیزی در این مورد پیدا نکردم. عمده مصارفشون هم چیزایی بود که توی پست قبلی نوشتم.