خواص و مشخصات گیاهان دارویی مورد نیاز

[آیورودا]

مرزنجوش بُستانی (مرزنگوش بستانی – مرزنگوش تر)
Origanum majorana
Syn: Majorana hortensis
Majoram
Lamiaceae
معرفی و گیاهشناسی
مرزنجوش بُستانی یکی از گیاهان دارویی قدیمی جهان است که مردمان مصر و یونان باستان این گیاه را می شناخته اند و از آن به عنوان ادویه استفاده می کرده اند. مرزنجوش بستانی گیاهی علفی و چندساله است که ارتفاع آن گاها به 50 سانتی متر نیز می رسد. برگ های تخم مرغی شکل و گل های سفید آن که توسط 4 ردیف براکته پوشیده هستند، از علائم مشخص برای شناسایی این گیاه محسوب می شوند. بوی بسیار زیبای این گیاه چنان انسان را به خود جلب می کند که یکی از اساتیدم نام این گیاه را ادکلن طبیعی گذاشته بودند.
پراکنش و نیازهای اکولوژیکی
مرزنجوش بستانی بومی جنوب غربی آسیا است و در کشورمان در مناطق جنگلی شمال بصورت خودرو یافت می شود. مرزنجوش بستانی در طول رویش به هوای گرم، نور کافی و رطوبت متوسط نیاز دارد.

کاشت، داشت و برداشت
تکثیر این گیاه معمولا توسط بذر و به دو صورت مستقیم و غیر مستقیم انجام می گیرد. کشت مستقیم بذور در نیمه ی دوم اسفند ماه در زمین اصلی انجام می گیرد و در این مورد انتخاب بذور دارای قوه نامیه بالا اهمیت فراوانی دارد. بذور مرزنجوش بستانی معمولا به مدت 2 تا 3 سال دارای قوه نامیه مناسبی هستند. کشت غیر مستقیم بذور در اوایل اسفند ماه در خزانه ی زیر پلاستیک انجام می گیرد. بذور معمولا در دمای 12 تا 15 درجه شروع به جوانه زنی می کنند و بین 10 تا 20 روز پس از کاشت سبز می شوند.
این گیاه در اوایل رویش دارای رشد کندی است و به همین خاطر مبارزه با علف های هرز در اوایل رویش بسیار اهمیت دارد. مرزنجوش بستانی دارای سیستم ریشه ی ضعیف و سطحی است و به همین دلیل آبیاری منظم در مورد این گیاه اهمیت ویژه ای دارد.
برداشت در زمان گل دهی گیاه صورت می گیرد که بصورت قطع اندام رویشی گیاه از فاصله ی 5 سانتی متری خاک است. عمل برداشت در شرایط مناسب محیطی تا 4 مرتبه در طول فصل رویش می تواند انجام گیرد. عملکرد اندام خشک این گیاه به میزان 8/1 تا 5/2 تن در هکتار گزارش شده است.

فرآوری
سرشاخ های گلدار و برگ های این گیاه دارای اهمیت دارویی می باشند و دارای ترکیباتی چون اسانس، تانن، رزین، فلاونوئید و ... هستند. میزان اسانس در برگ های این گیاه بیشتر از سایر قسمت ها است و مهمترین اجزای اسانس شامل گاماترپینن، لینالول، آلفاترپینول و ... می باشند.

خواص درمانی و کاربرد
برگ ها و سرشاخه های گلدار این گیاه دارای خواص درمانی چون ضد نفخ، آرام بخش، مقوی معده و خلط آور هستند و در استعمال خارجی برای التیام زخم ها کاربرد دارند.
احتیاطات مصرف: هیچ موردی گزارش نشده است.
نحوه ی مصرف: 5 تا 10 گرم از اندام خشک شده ی گیاه را به صورت دمکرده به تعداد سه مرتبه در طول روز مصرف نمائید.

شناسايي تركيبهاي متشكله اسانس مرزنجوش اروپايي (.Origanum majorana L)


سرشاخه گلدارگياه مرزنجوش اروپايي (.Origanum majorana L) دراوايل مردادماه سال 1378 از باغ گياه شناسي ملي ايران واقع در محل موسسه تحقيقات جنگلها و مراتع (تهران) جمع آوري و پس از تاييد آن توسط بخش گياه شناسي موسسه، از گل خشك آن به روش تقطير با بخار آب و در مدت زمان 45 دقيقه اسانس گيري شد. راندمان اسانس گيري براساس وزن گل خشك 0.3% بدست آمد. سپس جهت شناسايي كمي و كيفي تركيبات، روغن اسانسي مذكور به دستگاه هاي گاز كروماتوگراف (GC) و گاز كروماتوكراف متصل به طيف سنج جرمي (GC/MS) تزريق گرديد. در ميان 24تركيب شناسايي شده در اين روغن اسانسي، به ترتيب تركيبات ليناليل استات (26.1%) و سابينن (12.0%) بيشترين ميزان را به خود اختصاص مي دهند.

شناسايي تركيبات متشكله اسانس مرزنجوش گونه .Origanum majorana L




سرشاخه گل دار گياه مرزنجوش اروپايي (Organum manorana L.) كاشته شده در باغ گياه شناسي ملي ايران در اوايل مرداد ماه سال 1378 جمع آوري و پس از تاييد آن توسط بخش گياه شناسي موسسه تحقيقات جنگل ها و مراتع، از گل خشك آن به روش تقطير با بخار آب و در مدت زمان 45 دقيقه اسانس گيري شد. راندمان اسانس گيري بر اساس وزن گل خشك 0.3 درصد به دست آمد. سپس جهت شناسايي كمي و كيفي تركيبات، روغن اسانسي مذكور به دستگاه هاي گاز كروماتوگراف (GC) و گاز كروماتوگراف متصل به طيف سنج جرمي (GC/MC) تزريق گرديد. در ميان 24 تركيب شناسايي شده در اين روغن اسانسي، به ترتيب تركيبات ليناليل استات 36.1) درصد( و سابي نن 12.0) درصد( بيشترين ميزان را به خود اختصاص دادند.

 

[آیورودا]

مریم گلی
Salvia officinalis
Sage – Purple Sage
Lamiaceae

معرفی و گیاهشناسی


مریم گلی یکی از قدیمی ترین گیاهان دارویی مورد استفاده در طب سنتی است که نام علمی آن از کلمه ی لاتین سالوار Salvare به معنای شفادهنده گرفته شده است. مریم گلی یک گیاه دارویی علفی و چندساله است که ارتفاع اش به 40 تا 80 سانتی متر می رسد. قسمت های مختلف این گیاه دارای کرک های خاکستری رنگ است و برگ های این گونه ی مریم گلی برخلاف گونه های دیگر بلند و نیزه ای شکل می باشد. گل های این گیاه به رنگ آبی مایل به بنفش هستند. میوه ی این گیاه فندقه ای است به رنگ قهوه ای تیره و وزن هزار دانه ی آن 6/7 تا 8/7 ذکر گردیده است.
پراکنش و نیازهای اکولوژیکی
مریم گلی بومی مناطق شمال مدیترانه است و این گیاه بومی کشورمان نیست ولی بخاطر اهمیت دارویی اش در کشورمان کشت و کار می شود. مریم گلی گیاهی است که به گرما و هوای خشک برای رشد مطلوب نیاز دارد و خاک های دارای بافت متوسط را برای رویش می پسندد.

کاشت، داشت و برداشت
برای آماده سازی زمین در فصل پائیز عملیات شخم و افزودن کود دامی پوسیده انجام می گیرد. تکثیر این گیاه بوسیله ی بذر یا از طریق تقسیم بوته امکان پذیر است و برای این کار معمولا در روش کشت مستقیم بذور را در اواخر آبان ماه در ردیف هایی با فاصله ی 50 سانتی متر و با فاصله ی 50 سانتی متر از هم کشت می نمایند. کشت غیر مستقیم بذور در اوایل بهار با استفاده از خزانه هوای آزاد صورت می گیرد. نشاهای حاصل را در اوایل پائیز به زمین اصلی منتقل می نماییم. میزان بذر مصرفی در روش کشت مستقیم 15 تا 20 کیلوگرم است و در روش کشت غیرمستقیم 5/1 تا 2 کیلوگرم می باشد که نشان دهنده ی صرفه جویی اقتصادی در کشت غیرمستقیم می باشد. تکثیر این گیاه از طریق تقسیم بوته در مورد گیاهان 3 تا 4 ساله در فصل پائیز قابل انجام می باشد.

عملیات داشت این گیاه شامل آبیاری منظم، استفاده از کودهای شیمیایی در صورت نیاز (البته حتی المقدور توصیه به استفاده ی بسیار کم از این کودها در کشت گیاهان دارویی می باشد بخصوص اگر قصد صادرات دارید !!) و مبارزه با علف های هرز می باشد.
برداشت شامل چیدن برگ ها یا قطع پیکر رویشی گیاه است که از سال دوم به بعد می توان 2 تا 3 مرتبه این عمل را انجام داد. میزان عملکرد محصول تازه ی این گیاه در سال دوم 5/2 تا 3 تن در هکتار ذکر شده است که در سال های بعد این میزان افزایش چشمگیری می یابد.

فرآوری
برگ ها و سرشاخه های مریم گلی دارای اسانس، موسیلاژ، ترکیبی به نام سالوین، فلاونوئید، ساپونین و .. هستند. اسانس این گیاه دارای ترکیباتی چون تویون، سینئول، کامفور، پینن و .. است و به رنگ زرد بسیار کمرنگ می باشد.

خواص درمانی و کاربرد
برگ ها و سرشاخه های گلدار مریم گلی خواص درمانی متعددی دارند که مهمترین آنها عبارتند از: ضدعفونی کننده (در صورت استفاده ی خارجی)، ضدتشنج، کمک کننده به هضم غذا، کاهش دهنده ی قند خون، ضدنفخ و ... .
احتیاطات مصرف: مصرف این گیاه در دوران بارداری منع شده است و فرآورده های حاصل از این گیاه سبب کاهش ترشح غدد شیری در مادران می شوند.
نحوه ی مصرف: 2 تا 3 گرم برگ خشک شده را بصورت دمکرده سه بار در طول روز مصرف نمائید.

اثر فعاليت ضد باكتريايي اسانس .Salvia officinalis L



بسياري از فرآورده هاي خام گياهان دارويي به علت داشتن روغن فرار به طور مستقيم در پزشكي مصرف مي شوند، ولي در بيشتر موارد روغنهاي فرار را از مواد خام جدا نموده و به عنوان دارو بكار مي برند. اسانس سرشاخه گلدار مريم گلي(Salvia officinalis L.) به روش تقطير با آب استخراج و تاثير آن بر روي 4 گونه باكتري گرم مثبت و گرم منفي با نامهاي:Bacillus cereus E. coli, Bacillus anthracis, Shigella sonnei, به روش چاهك مطالعه و تركيبهاي شيميايي اسانس توسط دستگاههاي كروماتوگرافي گازي GC و كروماتوگرافي گازي متصل به طيف سنج جرمي (GC/MS) تجزيه و شناسايي شده و با محاسبه شاخصهاي بازداري روشن گرديد كه در مجموع 10 تركيب مختلف در اسانس مزبور شناسايي شد. عمده ترين تركيبها a-pinene (5.5 درصد)، borneol (9.4 درصد)، a-humulene (8.4 درصد) و globulol (9.3 درصد) بود.
روغن فرار موثر در برابر سوسپانسيون باكتريهاي فوق الذكر با تراكم 108 ميكروارگانيسم در هر ميلي ليتر تعيين گرديده تا ميزان باكتري كشي آن مورد مطالعه قرار گيرد. فعاليت باكتري كشي اسانس سرشاخه گلدار مريم گلي بعد از مدت زمان 48-24 ساعت به صورت هاله هاي عدم رشدي مشاهده شد. قطر اين هاله ها به ترتيب در مورد باسيلوس سرئوس 40mm، باسيلوس آنتراسيس 25mm، شيگلا سونه اي 24mm و اشرشياكلي 20mm به دست آمد

مطالعه باليني عصاره Salvia officinalis در درمان دمانس نوع آلزايمر خفيف تا متوسط



در ساليان گذشته درمان‌هاي دارويي جديدي براي درمان آلزايمر معرفي شده‌اند كه علي‌رغم ايجاد تحول در اين زمينه زياد موفق نبوده‌اند. هدف اين مطالعه بررسي اثربخشي و سلامت مصرف عصاره Salvia officinalis با دوز ثابت در درمان بيماران مبتلا به آلزايمر خفيف تا متوسط در يك دوره چهار ماهه بود. در اين مطالعه كه از نوع كارآزمايي باليني – تصادفي دو سو بي ‌خبر بود، به صورت سه مركزي انجام گرفت. بيماران با آلزايمر خفيف تا متوسط (در كل 39 بيمار كه 10 نفر زن بودند) و شدت بيماري در آنان بر اساس معيار ADAS-cog كوچكتر و يا مساوي با عدد 12 و يا با معيار CDR شدت بيماري در آنان مساوي و يا كوچكتر از 2 بود وارد مطالعه شده‌اند و به صورت تصادفي يا دارونما و يا دوز ثابتي از عصاره مريم‌گلي گرفتند. در طول 16 هفته مطالعه، اثربخشي اصلي با معيار ADAS-cog اندازه‌گيري شد كه بر اساس تغيير اين عدد از هفته صفر انجام مي‌گرفت. معيار دوم تغيير عدد CDR از حد پايه بود.
در انتهاي هفته 16 مطالعه عصاره مريم‌گلي با هر دو معيار CDR و ADAS-cog نسبت به دارونما برتري داشت(ADAS-cog: d.f.-1 ,F-4.77 ,P<0.037)(CDR: d.f.-1 ,F-10.84 ,P<0.003) و نه تنها از پيشرفت بيماري جلوگيري كرد بلكه شدت علايم بيماري را كاهش داد. عوارض جانبي ديده شده در دو گروه از نظرآماري اختلاف معني‌داري نداشتند. از اين مطالعه مي‌توان نتيجه‌گرفت كه عصاره مريم‌گلي مي‌تواند به عنوان يك درمان مؤثر و بي‌خطر براي درمان بيماران مبتلا به آلزايمر خفيف تا متوسط براي مطالعات بيشتر در نظر گرفته شود

 

[آیورودا]

آنیسون ( اَنیسون، بادیان رومی)

Pimpinella anisum
Anise
Apiaceae (Umbelliferae)

معرفی و گیاهشناسی
آنیسون یکی از قدیمی ترین گیاهان دارویی شناخته شده توسط انسان است که در اکثر منابع از آن یاد شده است. آنیسون گیاهی است علفی و یکساله از خانواده ی چتریان ، با ارتفاع 30 تا 70 سانتی متر که گل های سفید رنگ آن به صورت گل آذین چتر مرکب دیده می شوند. میوه اش فندقه ای است با 5 خط طولی که به رنگ های سبز تیره تا قهوه ای روشن دیده می شود.
نیازهای اکولوژیکی و پراکنش
آنیسون بومی نواحی مدیترانه است و در کشورمان در نواحی شمال غربی و جنوب غربی به صورت خودرو یافت می شود. آنیسون به هوای گرم و نور آفتاب کافی نیازمند است و اسیدیته ی خاک مناسب برای این گیاه 5/6 تا 2/7 ذکر شده است.

کاشت، داشت و برداشت
تکثیر این گیاه توسط بذر صورت می گیرد و بدین منظور معمولا جوی و پشته هایی با فاصله ی 30 سانتی متر در مزرعه ایجاد می نمایند و بذور را با فاصله ی 3 سانتی متر و در عمق 2 سانتی متری کشت می کنند.
مبارزه با علف های هرز در اوایل رشد این گیاه دارای اهمیت فراوانی است زیرا این گیاه دارای رشد بطئی می باشد. آنیسون از مرحله ی ساقه دهی تا گل دهی دارای نیاز آبی بالایی است و این موضوع بایستی در برنامه ی آبیاری مزرعه مورد توجه قرار گیرد.
زمانی که بذر ها به رنگ قهوه ای درآمدند و هنوز بطور کامل خشک نشده اند، بهترین زمان برای برداشت این گیاه است زیرا تاخیر در برداشت بذور سبب ریزش آنها می گردد. نحوه ی براشت به این صورت است که پیکر رویشی گیاه را از نزدیکی گل آذین ها قطع می کنند و پس از مدت زمان کوتاهی که آنها خشک شدند با خرمن کوب و ... بذور را از شاخه ها جدا می کنند. میزان عملکرد محصول بین 400 تا 1000 کیلوگرم در هکتار می باشد که با توجه به رعایت مسائل زراعی و شرایط اقلیمی و ... متفاوت می باشد.
فرآوری
بذور این گیاه دارای ترکیباتی چون اسانس، صمغ، ترکیبات قندی و روغن می باشد. اسانس آنیسون که دارای اهمیت فوق العاده ای در صنایع دارویی می باشد بوسیله ی تقطیر بذور (میوه ها) با بخار آب حاصل می گردد و دارای رنگ زرد روشن است. مهمترین اجزای اسانی آنیسون عبارتند از: آنتول (80 تا 90 درصد)، استراگول، متیل کاویکول، انیس آلدئید، سیمن، اسید انیسیک و ...

خواص درمانی و کاربرد
مهمترین خواص درمانی میوه ها (بذور) آنیسون عبارتند از: افزایش دهنده ی شیر مادران (به علت داشتن ترکیبات استروژنی)، کمک کننده به هضم غذا، ضدنفخ، ضد انگل، درمان سرماخوردگی، رفع بوی بد دهان و ... . اسانس این گیاه در ترکیب تعدادی از داروهای موجود در داروخانه ها وجود دارد.
احتیاطات مصرف: مصرف این گیاه در دوران بارداری منع شده است و اسانس این گیاه نباید مورد مصرف کودکان قرار گیرد.
نحوه ی مصرف: 5/0 تا یک گرم بذر به صورت دمکرده تهیه می شود که سه مرتبه در طول روز مصرف می گردد.
و ادامه دارد ...

بررسي‌ اثر عصاره‌ متانولي‌ آنيسون (Pimpinella anisum L) بر تشنج‌ ناشي‌ از پيكروتوكسين‌ در موش‌ سوري ‌و مكانيسم احتمالي آن

زمينه و هدف: آنيسون‌ با نام‌ علمي .L Pimpinella anisum ‌گياه‌ دارويي‌ شناخته‌ شده اي‌ است‌ كه‌ در طب‌ سنتي‌ از آن‌ به‌ عنوان‌ ضد نفخ‌، مسكن‌ و ضد تشنج‌ نام‌ برده‌ شده‌ است‌. در مطالعه‌ حاضر اثر عصاره‌ متانولي‌ ميوه‌ اين‌ گياه‌ بر تشنجات‌ صرعي‌ ناشي‌ از پيكروتوكسين‌ در موش‌ سوري‌ مورد بررسي‌ قرار گرفته‌ است‌.
روش بررسي: ابتدا حيوانات‌ از طريق‌ تزريق‌ داخل‌ صفاقي‌ دوزهاي‌ مختلفي‌ از عصاره‌ پر كوله‌ ميوه گياه آنيسون پيش درماني‌ و بعد از 20 دقيقه‌ به‌ آنها پيكروتوكسين (mg/kg 12) به‌ صورت‌ داخل‌ صفاقي‌ تزريق‌ شد. سپس‌ ميزان‌ اثر بخشي‌ عصاره‌ در تغيير زمان‌ شروع‌ حملات‌ تشنجي‌، دوام‌ تشنجات‌ و زمان‌ مرگ‌ ناشي‌ از پيكروتوكسين‌ در گروه هاي‌ آزمايش‌ و كنترل‌ اندازه گيري‌ و مقايسه‌ گرديد.
يافته ها: نتايج‌ بررسي‌ نشان‌ داد كه‌ در گروه هاي‌ مورد آزمون‌ كه‌ با دوزهاي‌ مختلف‌ عصاره‌ گياه‌ پيش درماني‌ شده‌ و سپس‌ دوز mg/kg 12 پيكروتوكسين‌ دريافت‌ كرده‌ بودند، ميانگين زمان‌ شروع‌ تشنج‌ نسبت‌ به‌ گروه‌ كنترل‌ افزايش‌ يافت‌. موثرترين‌ دوز آنيسون‌ در اين‌ مرحله mg/kg 200 بود (p<0.05). همچنين‌ اين‌ دوز زمان‌ مرگ‌ را نيز به‌ طرز چشمگيري‌ افزايش‌ داد (p<0.01). دوز mg/kg 200 از عصاره‌، در به‌ تاخير انداختن‌ زمان‌ مرگ‌، بهتر از فنوباربيتال‌ mg/kg 40 بوده‌ است‌.
نتيجه گيري: با توجه به نتايج حاضر به‌ نظر مي رسد كه‌ عصاره‌ گياه‌ آنيسون‌ اثرات‌ مفيدي‌ بر روي‌ تشنج‌ ناشي‌ از پيكروتوكسين‌ دارد و نيازمند تحقيقات‌ بيشتري‌ مي باشد.

در اين بررسي انيسون براي اولين بار در منطقه تبريز كشت شد و اثرات تاريخ هاي مختلف كاشت و حذف آبياري در مراحل مختلف رشد بر روي ميزان مواد موثره آن مورد مطالعه قرار گرفت. اين پژوهش به صورت آزمايش فاكتوريل و بر مبناي طرح پايه بلوكهاي كامل تصادفي در سه تكرار انجام شد. رژيمهاي آبياري شامل پنج سطح به صورت حذف آبياري در مرحله رشد طولي ساقه (i1)، حذف آبياري در مراحل رشد طولي ساقه و پر شدن دانه(i2) ، حذف آبياري در مرحله تشكيل چتر i3 حذف آبياري در مرحله پر شدن دانه i4، و آبياري كامل i5 ، و تاريخهاي كاشت شامل سه سطح 16فروردين ماه d1 و 28 فروردين ماه d2 و10 ارديبشهت ماه d3 بودند. نتايج حاصل نشان داد كه درصد اسانس موجود دردانه هاي انيسون تحت تاثير تاريخ كاشت و رژيم هاي آبياري قرار گرفت. ولي برهم كنش اين عوامل بر روي اين صفت معني دار نبود. درصد اسانس دانه ها در تاريخ كاشت سوم نسبت به دو تاريخ ديگر به طور معني داري كاهش يافت. همچنين حذف آبياري در مراحل مختلف رشد گياه، درصد اسانس دانه ها را افزايش داد. تجزيه و تحلليل كروماتوگرامهاي hplc مربوط به اسانس حاصل از تيمارهاي مختلف نشان داد كه ميانگين آنتول موجود در اسانس دانه ها، كه در تاريخ كاشت اول 85.81 درصد بود با تاريخ كاشت دوم تفاوت معني داري نداشت ولي در تاريخ كاشت سوم به طور معني داري كاهش يافته و به 64.27 درصد رسيد. در رژيمهاي مختلف بيماري، سطوح i1 ,i2 از بيشترين و سطوح i4 ,i5 از كمترين درصد آنتول برخوردار شدند. در نهايت بيشترين عملكرد اسانس به مقدار 23-74 ليتر در هكتار مربوط به تيمار i5 و d1 و كمترين آن به ميزان 10-12 ليتر در هكتار مربوط به تيمار d2 , i2 بود. در ضمن دانه هاي انيسون در مرحله مومي شدن (رسيدگي فيزيولوژيك) در مقايسه با مرحله شيري شدن و رسيدگي كامل از ميزان اسانس و آنتول بيشتري برخوردار بودند. بنابراين، به منظور توليد هرچه بيشتر مواد موثر توصيه مي شود كه در صورت امكان دانه هاي انيسون در اين مرحله برداشت شوند.

اثر تراكم گياهي و دفعات كنترل علفهاي هرز بر عملكرد و اجزاي عملكرد انيسون (.pimpinella anisum L)


به منظور بررسي اثر تراكم گياهي و دفعات كنترل علفهاي هرز بر عملكرد و اجزاي عملكرد انيسون (Pimpinella anisum) آزمايشي در بهار سال 1377 در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه فردوسي مشهد به اجرا در آمد. اين آزمايش به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك كامل تصادفي با 4 تكرار انجام شد. در اين تحقيق دو عامل تراكم گياهي با 3 سطح (120،60 و 180 بوته در متر مربع) و دفعات كنترل علفهاي هرز به 4 سطح (بدون كنترل (w0)، يكبار كنترل 3 هفته بعد از سبز شدن (w1)، دو بار كنترل 3 و 6 هفته بعد از سبز شدن (w2) و سه بار كنترل 6،3 و 9 هفته بعد از سبز شدن (w3) مورد استفاده قرار گرفت. نتايج حاصل نشان داد كه با افزايش تراكم گياهي عملكرد افزايش پيدا كرد. همچنين افزايش تراكم باعث كاهش تعداد شاخه جانبي، تعداد چتر در بوته، تعداد دانه در چتر، وزن هزار دانه و شاخص برداشت شد. افزايش سطوح كنترل علفهاي هرز سبب افزايش عملكرد گرديد. تعداد شاخه جانبي، تعداد چتر در هر بوته، تعداد دانه در هر چتر، وزن هزار دانه و شاخص برداشت با افزايش سطوح كنترل علفهاي هرز افزايش پيدا كرد. نتايج حاصل نشان داد كه در شرايط اكولوژيكي مشهد گياه انيسون ميتواند با تراكم 180 بوته در متر مربع و دو بار كنترل علفهاي هرز 3 و 6 هفته بعد از سبز شدن عملكرد مطلوب را در واحد سطح توليد كند

 

[آیورودا]

بادرنــــگ
..: Plantago major :..

نزد گياه پزشكان آنگوساكسون قديم، يك داروي موثر در گزيدگيهاي سمي بوده است. مصرف خارجي ضماد تهيه شده از برگ‌هاي تازه‌ي‌ بارهنگ، يك شيوه‌ي درماني سنتي براي بهبودي زخم، جراحت پوست و گزيدگي‌ها مي‌باشد .

زيستگاه طبيعي :
بارهنگ گياه بومي اروپاست كه از آنجا به ديگر مناطق معتدل جهان از جمله آمريكاي شمالي نيز برده شده است. بارهنگ معمولا در زمين‌هاي كشت نشده، حاشيه‌ي جاده‌ها و زمين‌هاي باير پيدا مي‌شود .

مشخصات ظاهري :
يك گياه خود رو است كه طول آن معمولا به 15 تا 30 سانتي‌متر مي‌رسد از قاعده‌ي گياه، برگ‌هاي سبز ضخيم بيضي شكل به صورت يك دسته بيرون مي‌آيند. شاخه‌هاي گل بارهنگ كه مثل سنبله‌ي گندم و ذرت مي‌باشند، از اواخر بهار تا اوايل پاييز به صورت راست و مستقيم از ميان بوته گياه بالا مي‌آيند. اين سنبله‌ها از گل‌هاي ريز ارغواني تا سبز متمايل به زرد تشكيل شده‌اند

 

[آیورودا]

پروانش

به معني رام vincare نام انگليسي اين گياه و نام علمي هر دو از واژه لاتين
كردن و اسير كردن گرفته شده و وجه تسميه آن ساقه هاي خزنده مهاجم اين گياه است. د رنزد روميان باستان گياه پروانش علامت قرباني دادن و مرگ بوده و در انگلستان قرون وسطي اين گياه مترادف با اعدام بوده است. بنابر يك سنت قديمي ايتاليايي ها شاخه هايي از اين گياه را بر روي گور كودكان فوت شده ميگذاشته اند و به اين گياه عنوان '' فيوردي مورته'' يا '' گل مرگ'' داده بوده اند .
گياه پروانش در قديم به گياه جادوگر نيز مشهور بوده است و مردم آن را با نام ''بنفشه ي جادوگران'' مي شناخته اند. اين گياه يكي از اجزاي هميشگي شربت عشق – معجوني خوفناك از تركيب كوبيده ي گياه پروانش (گل تلگرافي) با كرم خاكي و آبرون كبير- بوده است. كولپپر اين گياه را وابسته به سياره ي ناهيد (زهره) ميدانسته و مي نويسد: '' اگر مرد و زن برگهاي گياه پروانش را بخورند بين آن دو عشق به وجود مي آيد. '' در فرانسه اين گياه نماد دوستي است .
از نظر پزشكي پروانش يا گل تلگرافي يك قابض شفابخش است. برگهاي تازه ي آن را بر روي زخم ميمالند و يا در حفره بيني فرو ميكنند و خونريزي را بند مي آورند پمادي از برگهاي كوبيده آن براي بواسير بسيار مفيد است. هنوز هم اين گياه را به عنوان قابض مصرف ميكنند و چاي آن را براي درمان خونريزيهاي شديد ماهانه خانمها و همچنين خونريزي لثه تجويز مينمايند. پروانش همچنين تا حدودي مثل يك مسكن عمل ميكند و براي رفع نگرانيهاي عصبي مصرف ميشود .
پروانش ماداگاسكار يا پروانش گل سرخ يك داروي سنتي آفريقايي براي درمان ديابت يا مرض قند ميباشد. در سال 1950 هنگامي كه پژوهشگران به دنبال پيدا كردن خواص ضد بيماري قند گياه بودند كشف كردند كه اين گياه بر روي گويچه هاي سفي خون عمل كرده و از رشد سرطان جلوگيري ميكند .

زيستگاه طبيعي :
گياه بومي اروپاست. در جنگلها و محلهاي پر درخت پرچينها و همچنين بر روي خاكهاي گچي يا رسي كه خوب زهكشي شده باشد ميرويد .

مشخصات ظاهري :
گياه با دوامي است كه طول ساقه هاي خزنده و بالا رونده ي آن از سي تا نود سانتيمتر است كه مجموعه ي متراكم و فشرده اي را به وجود مي آورند. برگهاي تخم مرغي شكل و براق گل پروانش كه داراي نوك صاف و يا تيز هستند به صورت جفت در امتداد ساقه بيرون مي آيند و در تمام طول زمستان روي گياه باقي ميمانند. از اواسط بهار تا اوايل تابستان گلهاي زيباي آبي ارغواني با پنج گلبرگ مثلثي شكل و خميده كه شبيه تيغه هاي پنكه هستند ظاهر ميشوند .