دماهاي زيرزميني:
به طور كلي دما از سطح زمين به طرف مركز آن افزايش مييابد. اندازهگيري دما ضمن حفاري در هر مرحله جدارهگذاري صورت ميگيرد كه به اصطلاح دماي ته چاه موسوم است. به اين دليل در هر مرحله نمودارگيري دماي كف چاه نيز اندازهگيري ميشود. نظر به اينكه انتقال دماي سازند به گل حفاري مستلزم صرف ساعتها وقت ميباشد. به اين دليل شايسته است كه نمودار برداري دما چند ساعت پس از چرخش گل حفاري صورت گيرد دماهاي كف چاه اندازهگيري شده درحين حفاري را در مقابل عمق مربوطه ميتوان ثبت كرد تا شيب حرارتي زمين در ناحيه مورد حفاري به دست آيد .
نمودار دما برحسب ساعات چرخش گل حفاري
شيب حرارتي زمين در حدود 6/2 درجه در 100 متر مي باشد
ثبت دماهاي كف چاه در مقابل عمق همواره شيب حرارتي زمين را به طور يكنواخت نشان نميدهد، كه اكثر اوقات، به واسطة عدم يكنواختي قابليت هدايت سازندهاي مورد حفاري ميباشد. اين ارتباط را ميتوان از رابطه زير بيان كرد :
جريان حرارتي = شيب دماي زمين × قابليت هدايت حرارتي سنگ
در حاليكه تناوبي از لايهها با قابليت هدايت حرارتي متفاوت وجود داشته باشد شيب حرارتي زمين در مقابل هر يك از لايهها متفاوت خواهد بود. اين تغييرات با توجه به تنوع تخلخل در آهك، ماسه و شيل مشهودتر ميشود. زيرا، قابليت هدايت حرارتي آب نسبت به كانيهاي ديگر پائينتر است. به اين دليل، قابليت هدايت حرارتي سنگ در مقابل كاهش تخلخل و افزايش عمق لايه افزونتر ميشود.
تعيين دما در عمقهاي مختلف چاه، راه را جهت تهيه خطوط هم دما هموارتر ميكند. هرگاه خطوط هم دما به طور يكنواخت در جهات افقي گسترده نباشد احتمال حضور رسوباتي با شكل غير مسطح، حركت سيال و تغييرات جريان حرارتي در ناحيه را خبر ميدهد.
به طور كلي دما از سطح زمين به طرف مركز آن افزايش مييابد. اندازهگيري دما ضمن حفاري در هر مرحله جدارهگذاري صورت ميگيرد كه به اصطلاح دماي ته چاه موسوم است. به اين دليل در هر مرحله نمودارگيري دماي كف چاه نيز اندازهگيري ميشود. نظر به اينكه انتقال دماي سازند به گل حفاري مستلزم صرف ساعتها وقت ميباشد. به اين دليل شايسته است كه نمودار برداري دما چند ساعت پس از چرخش گل حفاري صورت گيرد دماهاي كف چاه اندازهگيري شده درحين حفاري را در مقابل عمق مربوطه ميتوان ثبت كرد تا شيب حرارتي زمين در ناحيه مورد حفاري به دست آيد .

نمودار دما برحسب ساعات چرخش گل حفاري

شيب حرارتي زمين در حدود 6/2 درجه در 100 متر مي باشد

جريان حرارتي = شيب دماي زمين × قابليت هدايت حرارتي سنگ
در حاليكه تناوبي از لايهها با قابليت هدايت حرارتي متفاوت وجود داشته باشد شيب حرارتي زمين در مقابل هر يك از لايهها متفاوت خواهد بود. اين تغييرات با توجه به تنوع تخلخل در آهك، ماسه و شيل مشهودتر ميشود. زيرا، قابليت هدايت حرارتي آب نسبت به كانيهاي ديگر پائينتر است. به اين دليل، قابليت هدايت حرارتي سنگ در مقابل كاهش تخلخل و افزايش عمق لايه افزونتر ميشود.
تعيين دما در عمقهاي مختلف چاه، راه را جهت تهيه خطوط هم دما هموارتر ميكند. هرگاه خطوط هم دما به طور يكنواخت در جهات افقي گسترده نباشد احتمال حضور رسوباتي با شكل غير مسطح، حركت سيال و تغييرات جريان حرارتي در ناحيه را خبر ميدهد.