امروزه دیگر همه با تلهفیلم آشنا هستند و هر هفته چند نمونه از آن در شبكههای مختلف تلویزیون روی آنتن میرود. واقعیت این است كه تاریخچه تلهفیلم و ساخت آن را میتوان با نیاز مخاطب و البته شبكههای تلویزیونی به تأمین فیلم و سرگرمی مربوط دانست.
با گسترش شبكههای تلویزیونی و البته افزایش جمعیت بویژه پس از پایان جنگ كه جامعه به اوقات فراغت بیشتری نیاز داشت، دیگر ساخت فیلمهای سینمایی و تولید سریالهای تلویزیونی نمیتوانست پاسخگوی نیاز رسانه و مخاطبان آن باشد؛ بنابراین نهضت تلهفیلمسازی از دهه 70 شكل گرفت و طی دهه 80 به اوج خود رسید، طوری كه تعداد تلهفیلمهایی كه سالانه ساخته میشوند، از تولید فیلمهای سینمایی در طول سال پیشی گرفته است.
شناخت تلهفیلم
تلهفیلم یا فیلم تلویزیونی، فیلمی است كه بهطور اختصاصی برای شبكههای تلویزیونی ساخته میشود. تلهفیلم، واژه تركیبی است كه از تله (تلویزیون) و فیلم (فیلم سینمایی) میآید. آنچه در تلهفیلم اهمیت دارد فرم، زبان و نحوه روایت فیلم تلویزیونی است نه نوع دوربین آن.
تاریخچه تلهفیلم در اروپا و آمریكا
تاریخچه تلهفیلم در اروپا و آمریكا به سالهای میانی دهه 80 برمیگردد؛ زمانی كه شیوه تولید سینمایی و تلویزیونی تغییر كرد و استودیوهای بزرگ فیلمسازی جای خود را به استودیوهای كوچك و گروههای مستقل داد. كانادا یكی از سردمداران تولید تلهفیلم در دنیاست.
ویژگیهای تلهفیلم
برای شناخت ماهیت و كاركردهای تلهفیلم كه آن را از شكلهای دیگر نمایش مثل فیلم و سریال متمایز میكند، باید ویژگیهای این مدیوم را شناخت. برخی از مهمترین ویژگیها و شاخصهای تلهفیلم به این شرح است:
1ـ هزینه تولید تلهفیلم كم است و گروه تولید آن با حداقل نفرات ممكن شكل میگیرد.
2ـ تلهفیلمها به صورت ادواری از شبكههای تلویزیونی و كابلی پخش میشود؛ نه این كه مانند ایران تنها یكبار پخش شود.
3ـ زمان محصول نهایی تلهفیلم 70 تا 90 دقیقه است.
4ـ فیلمنامه تلهفیلم كاربردی است، یعنی با موضوعهای آموزشی یا رسانهای سفارش داده میشود.
5ـ بودجه تولید تلهفیلم از بخشهای دولتی و نیمه دولتی تامین میشود.
6ـ تلهفیلم به شبكههای تلویزیونی فروخته میشود و درآمدزایی دارد.
7ـ یك یا دو بازیگر معروف در آنها بازی میكند.
8ـ فیلمنامه تلهفیلم از داستانهای معروف اقتباس میشود.
9ـ در آنها از لوكیشنهای جذاب با قابلیتهای گردشگری و همچنین موسیقی محلی استفاده میشود.
10ـ یكی از كاربردهای تلهفیلم مثلا در آمریكا دنبالهسازی ارزان فیلمهای پرهزینه است. «جنگ ستارگان» نمونهای است كه تلهفیلمهای زیادی در ادامه آن ساخته شده است.
11ـ فیلمسازی از موضوعات جنجالی روز با فاصله اندك با زمان واقعی رویداد، یكی از كاربردهای اصلی تلهفیلم است.

با گسترش شبكههای تلویزیونی و البته افزایش جمعیت بویژه پس از پایان جنگ كه جامعه به اوقات فراغت بیشتری نیاز داشت، دیگر ساخت فیلمهای سینمایی و تولید سریالهای تلویزیونی نمیتوانست پاسخگوی نیاز رسانه و مخاطبان آن باشد؛ بنابراین نهضت تلهفیلمسازی از دهه 70 شكل گرفت و طی دهه 80 به اوج خود رسید، طوری كه تعداد تلهفیلمهایی كه سالانه ساخته میشوند، از تولید فیلمهای سینمایی در طول سال پیشی گرفته است.
شناخت تلهفیلم
تلهفیلم یا فیلم تلویزیونی، فیلمی است كه بهطور اختصاصی برای شبكههای تلویزیونی ساخته میشود. تلهفیلم، واژه تركیبی است كه از تله (تلویزیون) و فیلم (فیلم سینمایی) میآید. آنچه در تلهفیلم اهمیت دارد فرم، زبان و نحوه روایت فیلم تلویزیونی است نه نوع دوربین آن.
تاریخچه تلهفیلم در اروپا و آمریكا
تاریخچه تلهفیلم در اروپا و آمریكا به سالهای میانی دهه 80 برمیگردد؛ زمانی كه شیوه تولید سینمایی و تلویزیونی تغییر كرد و استودیوهای بزرگ فیلمسازی جای خود را به استودیوهای كوچك و گروههای مستقل داد. كانادا یكی از سردمداران تولید تلهفیلم در دنیاست.
ویژگیهای تلهفیلم
برای شناخت ماهیت و كاركردهای تلهفیلم كه آن را از شكلهای دیگر نمایش مثل فیلم و سریال متمایز میكند، باید ویژگیهای این مدیوم را شناخت. برخی از مهمترین ویژگیها و شاخصهای تلهفیلم به این شرح است:
1ـ هزینه تولید تلهفیلم كم است و گروه تولید آن با حداقل نفرات ممكن شكل میگیرد.
2ـ تلهفیلمها به صورت ادواری از شبكههای تلویزیونی و كابلی پخش میشود؛ نه این كه مانند ایران تنها یكبار پخش شود.
3ـ زمان محصول نهایی تلهفیلم 70 تا 90 دقیقه است.
4ـ فیلمنامه تلهفیلم كاربردی است، یعنی با موضوعهای آموزشی یا رسانهای سفارش داده میشود.
5ـ بودجه تولید تلهفیلم از بخشهای دولتی و نیمه دولتی تامین میشود.
6ـ تلهفیلم به شبكههای تلویزیونی فروخته میشود و درآمدزایی دارد.
7ـ یك یا دو بازیگر معروف در آنها بازی میكند.
8ـ فیلمنامه تلهفیلم از داستانهای معروف اقتباس میشود.
9ـ در آنها از لوكیشنهای جذاب با قابلیتهای گردشگری و همچنین موسیقی محلی استفاده میشود.
10ـ یكی از كاربردهای تلهفیلم مثلا در آمریكا دنبالهسازی ارزان فیلمهای پرهزینه است. «جنگ ستارگان» نمونهای است كه تلهفیلمهای زیادی در ادامه آن ساخته شده است.
11ـ فیلمسازی از موضوعات جنجالی روز با فاصله اندك با زمان واقعی رویداد، یكی از كاربردهای اصلی تلهفیلم است.