مقدمه:
برای اینکه بدانیم در یک منطقه جغرافیایی خاص گیاهان را چه زمانی بکاریم که بتوانیم از آنها بهره برداری کنیم باید یکسری اطلاعات اولیه در مورد اکولوژی محل مورد نظر و گیاهی که قصد کاشت آنرا داریم داشته باشیم. در این مطلب سعی براین است که شمارا با این اطلاعات آشنا کنم.باتوجه به در خواست دوستان در این مطلب به محصولات سبزی و صیفی پرداخته می شود. بطورکلی سبزی و صیفی به دوگروه:
1- محصول فصل گرم 2 - محصول فصل خنک تقسیم میشوند. معمولا سبزیهای فصل گرم قسمت خوراکی آنها میوه گیاه است مانند:خیار- بادمجان - و....... بجز ریحان-ترخون - مرزه و نعنا که قسمت برگ و ساقه آن قابل مصرف است. و محصول فصل سرد بیشتر برگ و ریشه آنها قابل مصرف است.بجز نخود فرنگی و باقلامحصول فصل گرم برای جوانه زنی بذر و رشد رویشی و میوه دهی به متوسط درجه حرارتی حدود 30 درجه سانتیگراد نیاز دارد در درجه حرارت کمی پایینتر و بالاتر ممکنست گیاه دیرجوانه بزند و یا دیرترمحصول داده و یا با کاهش مقدار محصول مواجه شویم. گیاهان فصل گرم برای جوانه زنی درجه حرارت خاک باید 27-35 درجه باشد. ودر درجه حرارت پایینتر وبالاتر در جوانه زنی وسبز شدن گیاه تاخیر ایجاد می شود.که موجب خسارت آفات, بیماریها وعلفهای هرز به گیاه شود. بطور مثال: اگر ذرت را وقتیکه درجه حرارت هوا وخاک کمتراز 25 سانتیگراد باشدکاشته زمان جوانه زنی وسبز شدن آن 10 -14 طول میکشد اما در 35 درجه و بالاتر حدود 4 روز طول میکشد.
بنابراین باید در نظر داشته باشیم که گیاهانی که محصول فصل گرم هستند باید زمانی کاشته شوند که هوا رو به گرمی میرود.وبرطول روز افزوده میشودکه این باعث گرم شدن خاک میشود.توجه داشته باشید برای پیش رس کردن میتوان محصولات فصل گرم را با ایجاد تونل پلاستیکی و یا کاشت خزانه نشاء در شاسی زودتر از موعد کشت نمود. باید توجه کرد وقتی که هوا گرم شد برای خارج کردن گیاه از زیر پلاستیک گیاهان را بتدریج با هوادهی نسبت به محیط خارج مقاوم کرد.میوه دهی و تشیکل سایر اندام قابل مصرف در گیاهان بستگی بطول روز و درجه حرارت محیط دارد.بطور مثال پیاز دارای انواع روز کوتاه وروز بلند است.یعنی تشیکل غده پیاز تحت تاثیر طول روز قرار دارد. بطوریکه در مناطق گرمسیرپیاز روز بلند در پاییز کاشته شده و در اواخر زمستان و اوایل بهار با افزایش طول روز تشکیل غده پیاز آغاز میشود.وارقام روز کوتاه که در مناطق معتدل کشت میشود.این عمل در اواخر تابستان وابتدای پاییز اتفاق می افتد. بطورکلی بهترین درجه حرارت محیط برای رشد مطلوب محصولات فصل گرم حدود21-32درجه سانتیگراد و حداقل آن17 و حداکثر 38 درجه سانتیگراد است.
و درجه حرارت مطلوب خاک برای جوانه زنی حدود27-35 درجه سانتیگراد و حداقل درجه حرارت خاک برای جوانه زنی 10 و حداکثر آن 40 درجه سانتیگراد است.
جدول درجه حرارت لازم برای جوانه زنی محصولات فصل گرم
جدول درجه حرارت لازم برای جوانه زنی محصولات فصل خنک
برای اینکه بدانیم در یک منطقه جغرافیایی خاص گیاهان را چه زمانی بکاریم که بتوانیم از آنها بهره برداری کنیم باید یکسری اطلاعات اولیه در مورد اکولوژی محل مورد نظر و گیاهی که قصد کاشت آنرا داریم داشته باشیم. در این مطلب سعی براین است که شمارا با این اطلاعات آشنا کنم.باتوجه به در خواست دوستان در این مطلب به محصولات سبزی و صیفی پرداخته می شود. بطورکلی سبزی و صیفی به دوگروه:
1- محصول فصل گرم 2 - محصول فصل خنک تقسیم میشوند. معمولا سبزیهای فصل گرم قسمت خوراکی آنها میوه گیاه است مانند:خیار- بادمجان - و....... بجز ریحان-ترخون - مرزه و نعنا که قسمت برگ و ساقه آن قابل مصرف است. و محصول فصل سرد بیشتر برگ و ریشه آنها قابل مصرف است.بجز نخود فرنگی و باقلامحصول فصل گرم برای جوانه زنی بذر و رشد رویشی و میوه دهی به متوسط درجه حرارتی حدود 30 درجه سانتیگراد نیاز دارد در درجه حرارت کمی پایینتر و بالاتر ممکنست گیاه دیرجوانه بزند و یا دیرترمحصول داده و یا با کاهش مقدار محصول مواجه شویم. گیاهان فصل گرم برای جوانه زنی درجه حرارت خاک باید 27-35 درجه باشد. ودر درجه حرارت پایینتر وبالاتر در جوانه زنی وسبز شدن گیاه تاخیر ایجاد می شود.که موجب خسارت آفات, بیماریها وعلفهای هرز به گیاه شود. بطور مثال: اگر ذرت را وقتیکه درجه حرارت هوا وخاک کمتراز 25 سانتیگراد باشدکاشته زمان جوانه زنی وسبز شدن آن 10 -14 طول میکشد اما در 35 درجه و بالاتر حدود 4 روز طول میکشد.
بنابراین باید در نظر داشته باشیم که گیاهانی که محصول فصل گرم هستند باید زمانی کاشته شوند که هوا رو به گرمی میرود.وبرطول روز افزوده میشودکه این باعث گرم شدن خاک میشود.توجه داشته باشید برای پیش رس کردن میتوان محصولات فصل گرم را با ایجاد تونل پلاستیکی و یا کاشت خزانه نشاء در شاسی زودتر از موعد کشت نمود. باید توجه کرد وقتی که هوا گرم شد برای خارج کردن گیاه از زیر پلاستیک گیاهان را بتدریج با هوادهی نسبت به محیط خارج مقاوم کرد.میوه دهی و تشیکل سایر اندام قابل مصرف در گیاهان بستگی بطول روز و درجه حرارت محیط دارد.بطور مثال پیاز دارای انواع روز کوتاه وروز بلند است.یعنی تشیکل غده پیاز تحت تاثیر طول روز قرار دارد. بطوریکه در مناطق گرمسیرپیاز روز بلند در پاییز کاشته شده و در اواخر زمستان و اوایل بهار با افزایش طول روز تشکیل غده پیاز آغاز میشود.وارقام روز کوتاه که در مناطق معتدل کشت میشود.این عمل در اواخر تابستان وابتدای پاییز اتفاق می افتد. بطورکلی بهترین درجه حرارت محیط برای رشد مطلوب محصولات فصل گرم حدود21-32درجه سانتیگراد و حداقل آن17 و حداکثر 38 درجه سانتیگراد است.
و درجه حرارت مطلوب خاک برای جوانه زنی حدود27-35 درجه سانتیگراد و حداقل درجه حرارت خاک برای جوانه زنی 10 و حداکثر آن 40 درجه سانتیگراد است.
جدول درجه حرارت لازم برای جوانه زنی محصولات فصل گرم
نام گیاه | حداکثر- حداقل مطلوب | |
بادمجان بامیه خیارسبز گوجه فرنگی لوبیا فرنگی لوبیاچشم بلبلی طالبی انواع فلفل کدو تنبل کدو سبز هندوانه ریحان مرزه ذرت شیرین | 35 - 15 29 40 - 15 35 40 - 15 35 35 - 10 29 35 - 15 27 40 - 17 35 40 - 15 35 35- 15 30 38 - 15 35 38 - 15 35 40 - 15 35 40 - 15 35 40 - 17 35 40 - 10 35 |
جدول درجه حرارت لازم برای جوانه زنی محصولات فصل خنک
نام گیاه | حداکثر - حداقل مطلوب |
اسفناج پیاز و سیر تربجه باقلا سبز ترب تره وتره فرنگی جعفری گشنیز شلغم انواع کلم نخودفرنگی چغندرلبوئی و برگی کاهو کرفس* کلم چینی(کاهوچینی) هویج | 25 – 5 21 35 - 12 24 30 - 7 28 28 - 17 28 30 7 25 30 - 4 25 35 - 4 25 32 - 4 25 40 - 4 28 38 - 4 28 29 - 4 24 35 - 4 29 35 - 2 24 29 - 4* 21 * 35 - 2 24 40 - 4 28 |