Sarp
مدیر بازنشسته
خانواده، كهنترين و ريشهايترين نهاد بشري است كه با پيدايش انسان بر روي زمين پديدار گرديده و فرديت انسان را به جمع و جمع كوچك انساني را به اجتماع و اجتماع را به جامعهاي جهاني تبديل نموده است.
وجود خانه و خانواده، يك نياز طبيعي براي نوع انسان است كه بخش عمدهاي از نيازهاي غريزي، عاطفي و معنوي انسان را تأمين ميكند و پايهريزي شخصيت و سعادت يا شقاوت او را در آيندة زندگانياش رقم ميزند.
تمدنهاي اصيل، بخش مهمي از اصالت و ثبات خود را مديون سلامت و پايداري نظام خانوادهها در تربيت نسلي سالم و صالح بودهاند.
گِزنفون،حكيم و تاريخنگار يوناني، يكي از علتهای اقتدار هخامنشيان را كه در روزگار خود از بزرگترين و مقتدرترين تمدنهاي جهان بودند، توجه ويژه خانواده و جامعه ايراني به تربیت فرزندان خويش برميشمارد. او درباره تربيت جوانان ايراني در دوران هخامنشي مينگارد:
ايرانيان، تقوا و فضيلت را به فرزندان خود ميآموزند، همانگونه كه ديگران خواندن و نوشتن را... . در قوانين ايران، كوشش ميشود كه افراد تربيتي پيدا كنند كه آنان را پيشاپيش از دست زدن به كارهاي ننگين و شرارتآميز بازدارد.1
آري، تربيت خانوادگي شخصيتساز و تمدنآفرين است و در زمينهسازي براي برپايي تكامليافتهترين و شكوهمندترين تمدن تاريخ بشري نيز ميبايست بيش از هر چيز بر خانواده و تربيت خانوادگي تأكيد ورزيد.
براي داشتن يك جامعه ايدهآل و براي رسيدن به آرمان شهر مهدوي بايستي بيشترين هزينه را متوجه كانون خانواده و كاركردهاي آن كرد؛چراكه يكي از مهمترين كاركردهاي ازدواج و تشكيل خانواده، توليد و تربيت نسل صالح، انسانسازي، مسلمانپروري و سربازسازي براي مهدي موعود (ارواحنافداه) است.
كاركردهاي خانواده در نظام هستي بسيار وسيع و گسترده است كه در اينجا به نقل فهرستي از آن بسنده ميكنيم:
توليد و بقاي نسل انسان؛
آرامش و سكونت جسمي و رواني؛
تنظيم و قانونمندسازي مناسبات جنسي؛
ايجاد كانون لذت؛
تبادل و تعامل عواطف و محبت؛
تأمينكنندة استراحت، خواب و خوراك سالم، ارزان و مطمئن براي والدين و فرزندان؛
استمرار شبكههاي سالم و نظاممند اجتماعي و خويشاوندي؛
كانون تربيتي و آموزشي براي زوجين و فرزندان؛
كانون سالم گذراندن اوقات فراغت؛
تأمين و احراز نيمي از ديانت و معنويتگرايي؛
پشتيباني اقتصادي از نسل آينده و انتقال سرمايه به آنان (از طريق ارث، هبه، و...)؛
رشد و تمرين جامعهپذيري و ديگرگرايي؛
كنترل جرم و جنايت و بزهكاري در جامعه؛
حمايت و مراقبت از نسل اول، دوم و سوم (كودكان، ميانسالان، سالمندان)؛
حمايت از يكديگر در برابر دشمنيها، خطرات، كمبودها، شكستها و بيماريها؛
انگيزهسازي و آمادهسازي افراد جهت ورود به جامعه و انجام كارهاي بزرگ؛
عامل تحرك، پويايي، مسؤوليتپذيري و توسعة شخصيت؛
عامل آفرينش تمدنهاي پيشرفته و تكامليافته.2
-----------------
پی نوشت ها:
1. ريشهري، محمد، حكمتنامة جوان، ص7؛ ندوشن، محمدعلي، هشدار روزگار، ص187ـ188.
2. ر.ك: نيليپور، مهدي، خانوادة مهدوي، ص52ـ54.
منبع : خانواده و تربیت مهدوی،ص30،آقاتهرانی و حیدری کاشانی
وجود خانه و خانواده، يك نياز طبيعي براي نوع انسان است كه بخش عمدهاي از نيازهاي غريزي، عاطفي و معنوي انسان را تأمين ميكند و پايهريزي شخصيت و سعادت يا شقاوت او را در آيندة زندگانياش رقم ميزند.
تمدنهاي اصيل، بخش مهمي از اصالت و ثبات خود را مديون سلامت و پايداري نظام خانوادهها در تربيت نسلي سالم و صالح بودهاند.
گِزنفون،حكيم و تاريخنگار يوناني، يكي از علتهای اقتدار هخامنشيان را كه در روزگار خود از بزرگترين و مقتدرترين تمدنهاي جهان بودند، توجه ويژه خانواده و جامعه ايراني به تربیت فرزندان خويش برميشمارد. او درباره تربيت جوانان ايراني در دوران هخامنشي مينگارد:
ايرانيان، تقوا و فضيلت را به فرزندان خود ميآموزند، همانگونه كه ديگران خواندن و نوشتن را... . در قوانين ايران، كوشش ميشود كه افراد تربيتي پيدا كنند كه آنان را پيشاپيش از دست زدن به كارهاي ننگين و شرارتآميز بازدارد.1
آري، تربيت خانوادگي شخصيتساز و تمدنآفرين است و در زمينهسازي براي برپايي تكامليافتهترين و شكوهمندترين تمدن تاريخ بشري نيز ميبايست بيش از هر چيز بر خانواده و تربيت خانوادگي تأكيد ورزيد.
براي داشتن يك جامعه ايدهآل و براي رسيدن به آرمان شهر مهدوي بايستي بيشترين هزينه را متوجه كانون خانواده و كاركردهاي آن كرد؛چراكه يكي از مهمترين كاركردهاي ازدواج و تشكيل خانواده، توليد و تربيت نسل صالح، انسانسازي، مسلمانپروري و سربازسازي براي مهدي موعود (ارواحنافداه) است.
كاركردهاي خانواده در نظام هستي بسيار وسيع و گسترده است كه در اينجا به نقل فهرستي از آن بسنده ميكنيم:
توليد و بقاي نسل انسان؛
آرامش و سكونت جسمي و رواني؛
تنظيم و قانونمندسازي مناسبات جنسي؛
ايجاد كانون لذت؛
تبادل و تعامل عواطف و محبت؛
تأمينكنندة استراحت، خواب و خوراك سالم، ارزان و مطمئن براي والدين و فرزندان؛
استمرار شبكههاي سالم و نظاممند اجتماعي و خويشاوندي؛
كانون تربيتي و آموزشي براي زوجين و فرزندان؛
كانون سالم گذراندن اوقات فراغت؛
تأمين و احراز نيمي از ديانت و معنويتگرايي؛
پشتيباني اقتصادي از نسل آينده و انتقال سرمايه به آنان (از طريق ارث، هبه، و...)؛
رشد و تمرين جامعهپذيري و ديگرگرايي؛
كنترل جرم و جنايت و بزهكاري در جامعه؛
حمايت و مراقبت از نسل اول، دوم و سوم (كودكان، ميانسالان، سالمندان)؛
حمايت از يكديگر در برابر دشمنيها، خطرات، كمبودها، شكستها و بيماريها؛
انگيزهسازي و آمادهسازي افراد جهت ورود به جامعه و انجام كارهاي بزرگ؛
عامل تحرك، پويايي، مسؤوليتپذيري و توسعة شخصيت؛
عامل آفرينش تمدنهاي پيشرفته و تكامليافته.2
-----------------
پی نوشت ها:
1. ريشهري، محمد، حكمتنامة جوان، ص7؛ ندوشن، محمدعلي، هشدار روزگار، ص187ـ188.
2. ر.ك: نيليپور، مهدي، خانوادة مهدوي، ص52ـ54.
منبع : خانواده و تربیت مهدوی،ص30،آقاتهرانی و حیدری کاشانی