DDDIQ
مدیر ارشد
بررسي کارکرد اقليمي حياط زمستان نشين در مناطق سردسير (نمونه موردي: شهر اردبيل)
فاطمه هاشمی کارشناس ارشد انرژی معماری
شاهین حیدری, دانشیار معماری دانشگاه تهران
فاطمه هاشمی کارشناس ارشد انرژی معماری
شاهین حیدری, دانشیار معماری دانشگاه تهران
بررسي گونه شناسي معماري ايران نشان مي دهد که شکل گيري بنا، چه به صورت منفرد و چه به صورت مجتمع، هم زمان و هم مکان بر اساس ترکيب سه الگوي فضايي «باز، بسته و پوشيده» صورت گرفته است. در خانه هاي تاريخي، حياط به عنوان اصلي ترين فضاي باز، همزيستي با طبيعت را نمايندگي مي کند. از لحاظ سازمان فضايي خانه هاي تاريخي، حياط در واقع اتاقي است بدون سقف با بدنه هاي مشخص، و کفي آراسته از درخت و خاک و آب. بهترين نمونه حياط با رويکرد اقليمي را مي توان در بناهاي تاريخي مناطق گرمسير و کوير ايران مشاهده کرد. در معماري بناهاي اين اقليم با ايجاد حياط مرکزي در وسط، تعبيه حوض آب و احداث باغچه، اقليمي کوچک و مناسب براي آسايش به وجود آمده است. در اقليم سرد کشور نيز با توجه به موضوع محرميت و اشراف – و تبعيت از نواحي بياباني ايران- خانه هاي سنتي با حياط مرکزي احداث مي شدند. اما از آنجا که در مناطق کوهستاني، هوا در اغلب مواقع سال سرد و خارج از محدوده آسايش است، استفاده از حياط به فصل تابستان محدود بوده است و به همين دليل ابعاد کوچک تري در قياس با حياط هاي مناطق فلات مرکزي ايران دارد. بنابراين شکل گيري حياط مرکزي در مناطق کوهستاني با رويکرد اقليمي همراه نيست. در پژوهش حاضر به معرفي حياط با کارکرد اقليمي در مناطق سردسير تحت عنوان حياط زمستان نشين با الگوگيري از گلخانه ها پرداخته مي شود، کارکرد تابستاني آن تشريح مي گردد، و کارکرد زمستاني آن به وسيله نرم افزار محاسبات انرژي – به نام انرژي پلاس- مدل سازي مي شود. خروجي نهايي شبيه سازي کامپيوتري، ميانگين دماي هواي حياط زمستان نشين، طي دوره يک ساله، براي مقايسه شرايط آسايش حرارتي در اين فضا با شرايط فضاي آزاد است که بر اساس آن ميزان کاهش بار گرمايشي ساختمان بر اثر وجود اين عنصر معماري محاسبه مي شود
کليد واژه:
حياط زمستان نشين، آسايش حرارتي، بار گرمايشي، مسکن، نرم افزار انرژي پلا
