مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي استان كردستان، سنندج به منظور بررسي تاثير مقادير متفاوت بذر و كود فسفات بر رشد و عملكرد اسپرس در شرايط ديم، آزمايشي به صورت كرتهاي خرد شده در قالب طرح پايه بلوكهاي كامل تصادفي با چهار تكرار در سال 1375 تا 1379 در ايستگاه تحقيقات كشاورزي (سارال) خركه اجرا گرديد. در اين آزمايش چهار مقدار بذر شامل 10، 20، 30 و 40 كيلوگرم در هكتار وسه مقدار كود فسفات شامل شاهد، 10 و 20 كيلوگرم P2O5 خالص در هكتار در نظر گرفته شد. به منظور بررسي اثر سال، آزمايش در سال 1376 تكرار شد. كاشت بذر در دهه سوم فروردين ماه در كرتهايي به ابعاد 2 در 4 متر و بر روي خطوط به فاصله 40 سانتيمتري انجام گرفت و در طول دوره رشد كنترل آفات برگخوار و جوندگان و نيز حذف علفهاي هرز در تمام پلاتها صورت گرفت. برداشت علوفه در زمان گلدهي، حدود 50 درصد گياهان هر پلات و پس از اندازه گيري رشد ارتفاعي و حذف خطوط حاشيه انجام شد.
نتايج نشان داد كه مقادير متفاوت كود فسفات تاثير معني داري بر عملكرد علوفه ندارند، اما تيمارهاي متفاوت بذر اثر معني دار آماري در سطح 5 درصد بر عملكرد علوفه داشتند و مقدارهاي 40 و 30 كيلوگرم بذر در هكتار به ترتيب با ميانگين توليد 1480 و 1412 كيلوگرم علوفه خشك در هكتار برتر از ساير تيمارها بوده و هر دو در يك سطح آماري قرار داشتند.
نتايج تجزيه مركب آزمايش نيز نشان داد كه روند تغييرات عملكرد گياه تحت تاثير عامل سال قرار گرفته و درسال دوم رشد بيشترين عملكرد علوفه حاصل شد و به رغم افزايش توليد در سال دوم بر اساس سرشت طبيعي گياه، اين روند با تغييرات وضعيت نزولات جوي در منطقه نيز مطابقت داشت.
براساس اين نتايج، كاشت اسپرس در مناطق مشابه ايستگاه سارال (خركه) در فصل بهار، با مصرف 40-30 كيلوگرم بذر خالص در هكتار با موفقيت همراه مي باشد.
نتايج نشان داد كه مقادير متفاوت كود فسفات تاثير معني داري بر عملكرد علوفه ندارند، اما تيمارهاي متفاوت بذر اثر معني دار آماري در سطح 5 درصد بر عملكرد علوفه داشتند و مقدارهاي 40 و 30 كيلوگرم بذر در هكتار به ترتيب با ميانگين توليد 1480 و 1412 كيلوگرم علوفه خشك در هكتار برتر از ساير تيمارها بوده و هر دو در يك سطح آماري قرار داشتند.
نتايج تجزيه مركب آزمايش نيز نشان داد كه روند تغييرات عملكرد گياه تحت تاثير عامل سال قرار گرفته و درسال دوم رشد بيشترين عملكرد علوفه حاصل شد و به رغم افزايش توليد در سال دوم بر اساس سرشت طبيعي گياه، اين روند با تغييرات وضعيت نزولات جوي در منطقه نيز مطابقت داشت.
براساس اين نتايج، كاشت اسپرس در مناطق مشابه ايستگاه سارال (خركه) در فصل بهار، با مصرف 40-30 كيلوگرم بذر خالص در هكتار با موفقيت همراه مي باشد.