saeidsalkhorde
عضو جدید
اتم چيست ؟همه چيز در جهان ، از باكتريهاي ذره بيني و ويروس هايي كه از ميكرون (Micron ، يك هزارم ميليمتر ) كوچكترند ،تا ستارگان و كهكشان هايي كه ميليون ها كيلومتر از ما دورند ، از اتم ساخته شدهاند . اتم ها آن قدر ريزند كه با نيرومند ترين ميكروسكوپ ها نيز ديده نمي شوند .در سر يك سنجاق 000/000/000/000/000/000 /55 اتم وجود دارد ، اگر بتوانيم سرسنجاقرا به اندازه ي يكي از عظيم ترين بناها بزرگ كنيم ، هر اتم آن مثل مگسي خواهد بود، كه روي يكي از ستون ها بخزد . اتم ها هم از تركيب سه ذره ي اصلي به نام هاي الكترون (Electron )، پروتون (Proton ) و نوترون (Noutron ) ساخته شده است . الكترون واحدالكتريسته ي منفي ، پروتون واحد الكتريسته مثبت ، و نوترون از لحاظ الكتريكي خنثياست. تركيب هاي مختلف ذرات اصلي ، اتم هاي متفاوتي را به وجود مي آورند . هر جسمي كه از تعداد اتمهاي همجنس جدا شود ، عنصر يا جسم سادهناميده مي شود .تاكنون درجهان109عنصرشناخته شدهاستكربن، اكسيژن ، آهن و زيبق (جيوه ) نمونه هايي از عناصرند كه از يك نوع اتم ساختهشده اند . اجسام مركب مواديهستندكهازدونوع اتم يا بيشترساخته شده اند . آب ،گازكربينيك ،كولروفورم ، نمك طعام وآموكيان نيز از مركباتند .درون اتم : پروتون ها با هم هسته ي اتم را مي سازند . الكترون ها روي مداري به دور هستهمي چرخند . اتم گاز هيدروژن كه ساده ترين اتم هاست تنها يك الكترون دارد و هسته يآن نيز فقط يك پروتون است . اتم هليوم Helium گازي كه پيش از اين براي پركردنكشتيهاي هوايي به كار مي رفت ، ساختماني پيچيده تر دارد . اين اتم شامل دو الكتروندر مدار وهسته اي مركب از 2 پروتون و2 نوتروناست . اتم كربن كه جزء اصلي زغال و موادمعمولي است ، باز هم ساختمان پيچيده تري دارد . اين اتم از 6 الكترون به دور هستهاي مركب از 6 پروتون و 6 نوترون درست شده است . اتم هاي ديگر بازهم پيچيده ترند .اتم پلاتين (طلاي سفيد ) فلز گرانبهايي كه براي ساختن گوهر و ابزار الكتريكي بهكار مي رود ، داراي 78 الكترون در مدار است . اين الكترون ها در 6 پوسته ، به دورهسته اي كه مركب از 195 پروتون و نوترون مي چرخند . كاليفرنيوم Calfornium يكي ازعناصري كه اخير كشف شده .اتمي با 98 الكترون در پومنته دارد و هسته اش شامل 248 پرتون و نوترون است . تاريخچه اتم : اين عقيده كه اتم ها اجزاي سازنده ي جهان هستند فكر تازه اي نيست . بيش از دوهزار سال پيش دموكريت Democritus فيلسوف يوناني اين نظريه را پيش كشيد كه جهان از ذرات بسيار ريزفناناپذير ساخته شده اند . اما تا سده ي نوزدهم به اين نظريه توجهي شد . در آغازقرن گذشته جاندالتون دانشمند انگليسي ، دربارهيساختمان اتم ، بر پايه ي دانش امروزينظريه اي ابراز كرد . وي عقيده داشت كه هرعنصري از اتم نوع خاص خود را دارد و همهي اتم هاي يك عنصر يك نوعند . اين نظريه كم و بيش تا به امروز حفظ شده است . آگاهيامروزي ما از اتم در نتيجه ي كار همراه با شكيبايي پيشراهان قرن بيستم ، يعني نيلز بوهردانماركي ، تامسن ، واترفورد ، چدويك انگليسي ، هايزنبرگ آلماني ،ماري كوري و پيركوري فرانسوي و چندين نفر ديگر بدستآمده است . از هنگامي كه دانشمندان به راز « شكستن اتم » پي بردند و به ساختمان وطرزكار اتم آگاه شدند ، در اتم ،علاوه بر الكترون ، پروتون و نوترون ، ذرات ديگري چون پوزتيرون Positron و مزون Meson نيز كشف شد . پوزتيرون در اندازهشبيه الكترون است ولي داراي الكتريسته ي مثبت . مزون بزرگتر از الكترون است و مي تواند مثبت ، منفي يا خنثي باشد . انرژي و انواع آن :انرژي توانايي كردن كار است . كار وقتي انجام مي شود كه فعاليت وجود داشتهباشد . امواج دريا ، كشتيها ،لوكوموتيوها ، ورزشكاران ، مولكول هاي اتم ها هنگامي كه در حركتند نمونه اي ازفعاليتند . ما اكنون مي دانيم كه گرما شكلي از انرژي است زيرا گرما واقعاً لرزش ياحركت اتم ها است . انرژي به اشكال ديگري نيز وجود دارد . انرژي هاي الكتريكي ،نوراني ، مكانيكي ، شيميايي و چندين انرژي ديگر . اين ها شكل هاي مختلف اتم ياگروهي از اتم و يا قسمت هايي از اتم هستند كه در حركتند . انرژي را موقعي كه كارواقعاً در حال انجام باشد ، انرژي جنبشي يا انرژي سينيتيك (Cinetique ) مي نامند . هواپيماي در حالپرواز و يا ورزشكار در حال دو ، نمونه هايي از انرژي جنبشي هستند . انرژي آمادهبراي كار را انرژي ذخيره اي (پتانسيل Potential ) مي نامند .يك ليتر بنزين در يكاتومبيل ويا زيرزميني پراز زغال سنگ ، نمونه هايي از انرژي پتانسيل هستند و وقتيبنزين به وسيله ي موتور اتومبيل مصرف مي شود ، انرژي پتانسيل به انرژي سينيتيكحركت ماشين به روي جاده تبديل مي شود و اتومبيل در حركت ام ، انرژي سينتيك ميليونها در ميليون ها اتم است كه همه در يك جهت فضا پيش مي روند . انرژيعبارتنداز: شيميايي ، گرمايي ، مكانيكي الكتريكي ،نوراني ، صوتي ، پتانسيل ، جنبشي ، هسته اي و سينيتيك . جالب ترين اين ذرات نوترينوNeutrion است . كه چند سال پيشكشف شد . تصور مي شود نوكرنيد كوچكترينذره ي ماده است ، كه مي تواند احتمالاً وجود داشته باشد . جرياني ازآن ها مي توانداز ميان پوسته ي زمين ، به خط مستقيم ، از استراليا Australia به انگلستان England سفر كند و در تمام راه بدون اينكه منحرف شود از فضاي بين اتم ها بگذرد . هم اكنون ، اين ها و بسياري از ذرات غيرعادي اتمي مورد مطالعه پيگير فيزيكدانان اتمي .يكي از عجيب ترين حوادث زمان ما كشف وجود ضدپروتون Anti-Proton است . اين ذره اگر به پروتونمعمولي برخورد كند ، خودش و آن را نابود مي كند. بسياري از ستاره شناسانعقيده دارند كه در جهان ما ستارگان و مجموعه اي ازآنها وجود دارند كه از ضدماده Anti-Metter (ضد پروتون، نوترون ، نوترينو و غيره ) ساخته شده اند . درسال 1669یکی ازکیمیاگران آلمانی به نام هنینگ براندسعی می کرد کهازموادارزان قیمت طلا بسازد .ازآنجاکه طلاراکاملترین فلزات می دانستند کیمیاگرانآن رافلزاصیل می نامیدند.براند،استدلال می کرد که هیچ چیزاصیل ترازتن آدمی وموادیکه به آن مربوط است نمی باشد .بنابراین ،شایدامکان داشته باشد که چیزهایی که مربوطبه تن آدمی است قابل تبدیل به فلزاصیل یعنی طلاباشند.با اين فكر براند كمي پيشابانسان را با ماسه مخلوط كرد و آن ها را در اجاقي حرارت داد . ما نمي دانيم كه چرااو ماسه را انتخاب كرد ولي اين براي كيمياگران غير معمول نبود . كه چيزهاي عجيب وغريب را با هم مخلوط كنند و حرارت دهند . براند وقتي كه مخلوط عجيب خود را از روياجاق برداشت و سرد كرد ديد به شدت در تاريكي مي درخشند . البته براند طلا ساختهبود ، ولي ماده اي نرم و سفيد و براق به دست آورده بود . اين ماده در تركيبي كه درپيشاب انسان محلول بود، وجود داشت ولي براند اين را نمي دانست اولين ماده ي درخشانرا فسفر ناميد كه كلمه اي است يوناني و به معناي «نوراني و درخشان » مي باشد فسفريكي از عناصر شد ، زيرا نمي شد آن را به مواد ساده تري تجزيه كرد .
داستان کشف عنصر«فسفر»
اقتباس از كتاب « شگفتي هاي شيمي »