onia$
دستیار مدیر تالار مدیریت
چرخه OODA
[h=1]ابزار درک چرخه تصميمگيری[/h]
سيد محمد اعظمی نژاد*
منبع: Mindtools
آيا تاکنون به اين موضوع دقت کردهايد چه ميزان از واژگانی که در گفتوگو در خصوص کسبوکار استفاده میشود به واژههای نظامی تبديل شده است؟ عباراتی چون «مبارزه با تهديدها»، «درگيری در جنگ قيمتها»، «جمعآوری اطلاعات»، «حمله پيشگيرانه» و «مانور رقابت در بازار» واژگانی از اين قبيل هستند.
جنگ و کسبوکار اغلب در مقايسه و مقابل همديگر هستند. جالب است که در کتاب هنر جنگ که در قرن ششم توسط سان تزو نوشته شده است نيز به استفاده از تکنيکهای جنگی در استراتژیهای کسبوکار اشاره شده است. اين کتاب با اين جمله آغاز میشود: «جنگ برای مملکت اهميتی حياتی دارد. مساله مرگ و زندگی است، مساله بقاست.»
موفقيت در کسبوکار اغلب با جلو افتادن از رقبا و آمادگی برای واکنش همزمان برای هر اقدامی طرف آنها معنا پيدا میکند. با نرخ سرعت شگفتانگيز دنيای اطلاعات و ارتباطات امروزی و تلاطمهای اقتصادی پيشرو، همه ما به دو عامل مهم بهروز بودن و بازنگری استراتژیهای خود برای انطباق با تغييرات محيطی نياز مبرم داريم.
معرفی ابزار
ابزار چرخه OODA، مدلی برای تصميمگيری است که به انجام يک تصميمگيری سريع، اثربخش و پيشگيرانه کمک میکند. اين ابزار از چهار گام تشکيل شده است:
1) مشاهده (Observe): جمعآوری اطلاعات جاری از کليه منابع موجود و در دسترس.
2) جهتگيری (Orient): تجزيه و تحليل اطلاعات گردآوری شده و استفاده از آن برای بهروز کردن وضعيت فعلی.
3) تصميمگيری (Decide): تعريف انجام مجموعهای از اقدامات.
4) اقدام (Act): پيگيری و اجرای تصميم اتخاذ شده.چرخه OODA، با مشاهده دقيق نتايج حاصله از اقدامات ادامه میيابد. شما میتوانيد در صورت عدم رسيدن به نتايج مورد انتظار، تصميمگيری اوليه خود را مورد مرور و بازنگری قرار دهيد سپس اقدام بعدی را شروع کنيد.
مشاهده و جهتگيریهای صحيح، کليد موفقيت در تصميمگيری هستند. در صورت وجود نقص در اين مراحل، تصميمگيری و در نتيجه اقدام ناشی از آن با نقصان مواجه خواهد شد. بنابراين با اينکه سرعت در تصميمگيری حائز اهميت است، بهبود مهارتهای تجزيه و تحليل و توانايي مشاهده واقعيات نيز از درجه اهميت بالايي برخوردار است.
گامهای اين ابزار به اين صورت تشريح میشود.
1) مشاهده (Observe): در گام ابتدايي اين ابزار، بايد در جستوجوی اطلاعات جديد و درک شرايطی که در آن هستيد، باشيد. گردآوری اطلاعات بيشتر در اين مرحله، درک شما را از وضعيتی که با آن مواجه هستيد، بالا میبرد. میتوانيد اين سوالات را از خود بپرسيد:
• چه اتفاقات محيطی به طور مستقيم بر من اثر میگذارد؟
• چه اتفاقاتی به طور غيرمستقيم بر من تاثيرگذار است؟
• آيا پيشبينیهای من درست بوده است؟
• آيا مواردی هست که در آنها با پيش بينیهای من اختلاف معناداری وجود داشته باشد؟
2) جهتگيری (Orient): يکی از سختترين مراحل در تصميمگيری، مرحله جهت گيری است. به دليل اينکه در اين مرحله براساس درک و شهود خود عمل میکنيم. پنح موضوع در جهتگيری میتواند تاثيرگذار باشد:
• فرهنگهای سنتی
• عوامل ژنتيکی
• توانايي تجزيه و تحليل
• تجارب قبلی
• اطلاعات جديد ورودی
اساسا جهتگيری تفسير شما از موقعيت را بيان میکند. در اينجا موضوع، برداشتهای شخصی آگاهانهتر، سرعت توانايي جهتگيری مناسبتر مبتنی بر واقعيات و در نتيجه حرکت به سمت يک تصميمگيری درست و موثر است. نکته مهم ديگر در اين مرحله اين است که شما بايد توانايي جهتگيری مجدد بر اساس اطلاعات جديد را داشته باشيد؛ چرا که به طور يقين اطلاعات ورودی جديد میتواند موجب تغييرات جهتگيری برای تصميمگيری شود.
3) تصميمگيری (Decide): تصميمات بهترين حدسهای واقعی هستند که بر اساس مشاهدات و جهتگيری شما ساخته میشوند. تصميمگيری نقطه شروعی برای ادامه ابزار حلقه تصميمگيری به عنوان اقدام است.
4) اقدام (Act): اين مرحله اجرايي کردن تصميم شما است. بعد از آن بايد دوباره به ابتدای ابزار حلقه تصميمگيری OODA برگرديد و به قضاوت اثرات تصميم خود بنشينيد. بسيار مهم است که از اثرات تصميم و نظرات کسانی که مخالف آن بودند، حداکثر يادگيری
را داشته باشيد.
ابزار تصميمگيری OODA يک ابزار ايستا نيست. هدف از اين ابزار استفاده از بازخوردها و بهينهتر شدن تصميماتی است که اتخاذ میشود. بنابراين هر قدر هر يک از مراحل اين ابزار با دقت نظر بيشتر مورد توجه قرار گيرد، میتوان انتظار تصميمگيریهای بهتر و نتايج اثربخشی را داشت.
اين جمله سان تزو در کتاب «هنر جنگ» میتواند برای رهبران سازمانی درسی آموختنی باشد: «اگر در جنگ شکست بخوريد، فرماندهان مقصرند!» بنابراين حتما مراقب پيامدهای تصميم خود باشيد.
*عضو هيات ریيسه کميته تخصصی توسعه- انجمن مديريت منابع انسانی ايران
[h=1]ابزار درک چرخه تصميمگيری[/h]
سيد محمد اعظمی نژاد*
منبع: Mindtools
آيا تاکنون به اين موضوع دقت کردهايد چه ميزان از واژگانی که در گفتوگو در خصوص کسبوکار استفاده میشود به واژههای نظامی تبديل شده است؟ عباراتی چون «مبارزه با تهديدها»، «درگيری در جنگ قيمتها»، «جمعآوری اطلاعات»، «حمله پيشگيرانه» و «مانور رقابت در بازار» واژگانی از اين قبيل هستند.
جنگ و کسبوکار اغلب در مقايسه و مقابل همديگر هستند. جالب است که در کتاب هنر جنگ که در قرن ششم توسط سان تزو نوشته شده است نيز به استفاده از تکنيکهای جنگی در استراتژیهای کسبوکار اشاره شده است. اين کتاب با اين جمله آغاز میشود: «جنگ برای مملکت اهميتی حياتی دارد. مساله مرگ و زندگی است، مساله بقاست.»
موفقيت در کسبوکار اغلب با جلو افتادن از رقبا و آمادگی برای واکنش همزمان برای هر اقدامی طرف آنها معنا پيدا میکند. با نرخ سرعت شگفتانگيز دنيای اطلاعات و ارتباطات امروزی و تلاطمهای اقتصادی پيشرو، همه ما به دو عامل مهم بهروز بودن و بازنگری استراتژیهای خود برای انطباق با تغييرات محيطی نياز مبرم داريم.
معرفی ابزار
ابزار چرخه OODA، مدلی برای تصميمگيری است که به انجام يک تصميمگيری سريع، اثربخش و پيشگيرانه کمک میکند. اين ابزار از چهار گام تشکيل شده است:
1) مشاهده (Observe): جمعآوری اطلاعات جاری از کليه منابع موجود و در دسترس.
2) جهتگيری (Orient): تجزيه و تحليل اطلاعات گردآوری شده و استفاده از آن برای بهروز کردن وضعيت فعلی.
3) تصميمگيری (Decide): تعريف انجام مجموعهای از اقدامات.
4) اقدام (Act): پيگيری و اجرای تصميم اتخاذ شده.چرخه OODA، با مشاهده دقيق نتايج حاصله از اقدامات ادامه میيابد. شما میتوانيد در صورت عدم رسيدن به نتايج مورد انتظار، تصميمگيری اوليه خود را مورد مرور و بازنگری قرار دهيد سپس اقدام بعدی را شروع کنيد.
مشاهده و جهتگيریهای صحيح، کليد موفقيت در تصميمگيری هستند. در صورت وجود نقص در اين مراحل، تصميمگيری و در نتيجه اقدام ناشی از آن با نقصان مواجه خواهد شد. بنابراين با اينکه سرعت در تصميمگيری حائز اهميت است، بهبود مهارتهای تجزيه و تحليل و توانايي مشاهده واقعيات نيز از درجه اهميت بالايي برخوردار است.
گامهای اين ابزار به اين صورت تشريح میشود.
1) مشاهده (Observe): در گام ابتدايي اين ابزار، بايد در جستوجوی اطلاعات جديد و درک شرايطی که در آن هستيد، باشيد. گردآوری اطلاعات بيشتر در اين مرحله، درک شما را از وضعيتی که با آن مواجه هستيد، بالا میبرد. میتوانيد اين سوالات را از خود بپرسيد:
• چه اتفاقات محيطی به طور مستقيم بر من اثر میگذارد؟
• چه اتفاقاتی به طور غيرمستقيم بر من تاثيرگذار است؟
• آيا پيشبينیهای من درست بوده است؟
• آيا مواردی هست که در آنها با پيش بينیهای من اختلاف معناداری وجود داشته باشد؟
2) جهتگيری (Orient): يکی از سختترين مراحل در تصميمگيری، مرحله جهت گيری است. به دليل اينکه در اين مرحله براساس درک و شهود خود عمل میکنيم. پنح موضوع در جهتگيری میتواند تاثيرگذار باشد:
• فرهنگهای سنتی
• عوامل ژنتيکی
• توانايي تجزيه و تحليل
• تجارب قبلی
• اطلاعات جديد ورودی
اساسا جهتگيری تفسير شما از موقعيت را بيان میکند. در اينجا موضوع، برداشتهای شخصی آگاهانهتر، سرعت توانايي جهتگيری مناسبتر مبتنی بر واقعيات و در نتيجه حرکت به سمت يک تصميمگيری درست و موثر است. نکته مهم ديگر در اين مرحله اين است که شما بايد توانايي جهتگيری مجدد بر اساس اطلاعات جديد را داشته باشيد؛ چرا که به طور يقين اطلاعات ورودی جديد میتواند موجب تغييرات جهتگيری برای تصميمگيری شود.
3) تصميمگيری (Decide): تصميمات بهترين حدسهای واقعی هستند که بر اساس مشاهدات و جهتگيری شما ساخته میشوند. تصميمگيری نقطه شروعی برای ادامه ابزار حلقه تصميمگيری به عنوان اقدام است.
4) اقدام (Act): اين مرحله اجرايي کردن تصميم شما است. بعد از آن بايد دوباره به ابتدای ابزار حلقه تصميمگيری OODA برگرديد و به قضاوت اثرات تصميم خود بنشينيد. بسيار مهم است که از اثرات تصميم و نظرات کسانی که مخالف آن بودند، حداکثر يادگيری
را داشته باشيد.
ابزار تصميمگيری OODA يک ابزار ايستا نيست. هدف از اين ابزار استفاده از بازخوردها و بهينهتر شدن تصميماتی است که اتخاذ میشود. بنابراين هر قدر هر يک از مراحل اين ابزار با دقت نظر بيشتر مورد توجه قرار گيرد، میتوان انتظار تصميمگيریهای بهتر و نتايج اثربخشی را داشت.
اين جمله سان تزو در کتاب «هنر جنگ» میتواند برای رهبران سازمانی درسی آموختنی باشد: «اگر در جنگ شکست بخوريد، فرماندهان مقصرند!» بنابراين حتما مراقب پيامدهای تصميم خود باشيد.
*عضو هيات ریيسه کميته تخصصی توسعه- انجمن مديريت منابع انسانی ايران
