آيا ثابت هابل اشتباه است؟

best eng

عضو جدید
اخترشناسان با استفاده از روش‌هاي جديد، فاصله كهكشان مثلث را تا زمين 3.14 ميليون سال تعيين نوري كرده‌اند. جديدترين اندازه‌گيري‌ها از فاصله يكي از نزديك‌ترين كهكشان‌ها به راه‌شيري، اين احتمال را مطرح كرده است كه جهان 15 درصد وسيع‌تر و پيرتر از آني باشد كه تاكنون تصور ‌شده است.
شرح عكس: كهكشان مثلث (M33) از ديد تلسكوپ MMT

گروهي از اخترشناسان به سرپرستي آلسستو بونانوس، اخترشناس مركز اخترفيزيك كارنگي در واشنگتن، موفق شدند با استفاده از داده‌هاي مجموعه‌اي از بزرگ‌ترين تلسكوپ‌هاي جهان، از جمله تلسكوپ ده متري كك در هاوايي، فاصله يك جفت ستاره گرفتي را در كهكشان مثلث اندازه‌گيري كنند. ستارگان اين دوتايي گرفتي هر پنج روز يك‌بار از مقابل يكديگر عبور مي‌كنند و تغييراتي را در درخشندگي اين اجرام پديد مي‌آورند. اين گروه توانست با اندازه‌گيري دقيق نور، سرعت و دماي اعضاي اين منظومه، درخشندگي واقعي اين دو ستاره را اندازه‌گيري كند. با مقايسه درخشندگي واقعي اين ستارگان و مقدار نوري كه از آنها به زمين مي‌رسد، اخترشناسان توانستند فاصله اين كهكشان را 3.14 ميليون سال نوري از زمين اندازه‌گيري كنند. اين مقدار به شكل اسرارآميزي نزديك به نيم ميليون سال نوري بيشتر از تخمين‌هاي پيشين است.

اندازه‌گيري فواصل كيهاني كار آساني نيست. براي مثال، اجرام دوردست و بسيار درخشاني شبيه به اجرام نزديك كم‌نورتر ديده مي‌شوند. براي اجتناب از بروز چنين مشكلاتي، اخترشناسان كيلومترشمارهاي كيهاني ويژه‌اي را يافته‌اند كه با استفاده از روش‌هاي مستقل از يكديگر، فاصله اجرام نزديك را با دقت بالايي تعيين مي‌كند. آنها از اين كيلومترشمارها استفاده مي‌كنند تا بتوانند مقياس‌هاي دقيقي براي فواصل كيهاني بسيار عظيم تدوين كنند.
كرزايستف استانك، اخترفيزيك‌دان دانشگاه ايالتي اوهايو و از اعضاي اين گروه تحقيقاتي مي‌گويد: در هر مرحله‌اي با انبوهي از خطاها مواجه مي‌شديم؛ از اين رو به روش يكتا و دقيقي در اندازه‌گيري فواصل احتياج داشتيم تا روزي بتواند ما را در اندازه‌گيري دقيق انرژي تاريك و ديگر موضوع‌هاي مشابه كمك رساند.اما اندازه‌گيري جديد كه به كمك بررسي يك دوتايي گرفتي انجام شده، نياز به آن روش‌هاي اضافي را مرتفع ساخته است.
فاصله پيشين كهكشان مثلث بر پايه محاسباتي بدست آمده بود كه به مقدار ثابت هابل وابستگي زيادي داشت. ثابت هابل، آهنگ انبساط و گذران عمر عالم است و مقدار آن بر پايه آخرين اطلاعات ارسالي ماهواره WMAP، 70 كيلومتر بر ثانيه بر مگاپارسك اندازه‌گيري شده است. اما فاصله جديد كهكشان مثلث مستلزم اين است كه مقدار ثابت هابل 15درصد بيشتر باشد.
اگر اين موضوع صحت داشته باشد، آن‌گاه جهان 15درصد بزرگ‌تر و به همان مقدار پيرتر از چيزي است كه پيش از اين تصور مي‌شد. آخرين مشاهدات ماهواره‌اي و بخصوص تحليل تابش زمينه كيهاني حاكي از آن است كه سيزده ميليارد و هفتصد ميليون سال از عمر جهان مي‌گذرد؛ اما نتايج اين اندازه‌گيري جديد تخمين مي‌زند عمر واقعي جهان 15.8 ميليارد سال باشد.
اما اين اندازه‌گيري مي‌تواند نتيجه جالب‌تري نيز دربر داشته باشد. نوربرت پرزايبيلا، اخترشناس دانشگاه ارلانگن نورمبرگ در آلمان و ديگر عضو اين گروه تحقيقاتي مي‌گويد: اين نتايج نشان مي‌دهد اتفاق‌هاي بسيار جالبي بر سر ثابت هابل افتاده است. البته ثابت هابل با اين رويدادها بيگانه نيست. كشف يك ابرنواختر دوردست در تصوير ژرف شمالي تلسكوپ فضايي هابل كه در نهايت منجر به كشف انرژي تاريك شد، يكي از مشهورترين اين اتفاق‌هاي عجيب و شگفت است كه علت و ماهيت آن هنوز در پرده‌اي از ابهام قرار دارد.
البته يك مشكل بزرگ وجود دارد كه اين گروه تحقيقاتي تنها فاصله يك كهكشان نزديك را اندازه‌گيري كرده‌اند و براي اثبات نظريه خود به شواهد و اندازه‌گيري‌هاي بيشتري نياز دارند. اعضاي اين گروه در نظر دارند با استفاده از ديگر تلسكوپ‌هاي بزرگ زمين دامنه پژوهش‌هاي خود را بگسترانند. اين دورترين فاصله‌اي است كه بشر تا كنون توانسته به شكل مستقيم اندازه‌گيري كند و شايد بتوان گفت اين اندازه‌گيري، نهايت كاري است كه مي‌توان با تلسكوپي به بزرگي تلسكوپ ده متري كك انجام داد.

نقل از سي پي اچ

 

Similar threads

بالا