آموزش اصولي دميدن يا صدادهي در ساز ني

[peymandarsad]

​

[h=3]نی ساز بسیار کاملی است که در این بخش ما طرز دمیدن و نفس گیری در نی را هم به صورت متن و هم فیلم آموزشی برای شما قرار داده ایم.مطالب را به دقت بخوانید و در صورتی که سوالی داشتید با ما درمیان بگذارید.[/h] نی کامل‌ترین و ظریف‌ترین آلات موسیقی، صدای انسان است و مؤثرترین لحن‌ها در موسیقی، نوایی است که حنجره شخص خوش آواز برآید.علمای سازشناسی احتمال می‌دهند که نخستین باری که بشر خواست نغمه‌هایی را که به اقتضای حالات مختلف خود از حنجره درمی‌آورد، تقلید کند، به اختراع انواع مختلف نای دست یافت. نوای نی بیش از صدای سازهای زهی به صدای انسان شباهت دارد و لذا به طبیعت نزدیکتر است از این لحاظ این ساز و سازهای مشابه آن از هزاران سال پیش مورد علاقه ملل باستان بوده و اخبار و روایات فراوانی دربارة آن گفته شده است از جمله اینکه می‌گویند حضرت موسی از هواداران نوازندگان نای بوده و مونالا جلا‌الدین از نوازندگان معتبر این ساز به شمار می‌آمده است و همچنین گفته شده که نوای این ساز و بعضی از سازهای دیگر مثل (شیپور و…) را برای علاج بیمارهای روحی مفید و مؤثر می‌دانستند.

[h=2]مقدمه:[/h] نی یه ساز بادیهقدیمی رین ساز كشف شده ی ساخته ی دست بشره و تنها سازیه كه با آدم حرف میزنه .یعنی زبونش با زبون آدم همخونی داره اینكه میگن قدیمی ترین ساز بیشتر به علت این بوده كه اقوام قدیم گله دار و رمه دار و چوپان بودن و براشون غیر از كاربرد ذوقی و هنری ، كاربرد كاری هم داشته در ضمن سخت ترین سازیه كه میشه یاد گرفت و وقتی یاد بگیری راحت ترین سازیه كه میشه باهاش هر چیزی زد میشه یه مجلس عروسی راه انداخت و همه رو به وجد آورد یا همون موقع اشك ملت رو دراوردتو سازهایی كه همنوازی میكنن صدای مشخص و تك و واضحی داره و كلا وسیله ی خوبیه برای پر كردن خلوت تنهایی و خلوت غیر تنهایی!
نی رو می بُرند و بعد صاف میكنند و نی كه یك لوله ی توخالی شده است را دود می دهند و با فاصله های معین و استانداردی با میل داغ (یا یه چیزی تو همین مایه ها) سوراخ میكنند و بند های نی را میبندند
نی آماده شده ی معمولی كه در بازار موجود است هفت بند دارد و شش سوراخ یك سوراخ در بند ششم بلافاصله بعد از آن یك سوراخ در بند پنجم و با كمی فاصله در همان بند دو سوراخ دیگر دو سوراخ باقیمانده در بند چهارم یكی بلافاصله بعد از سوراخ های بند پنجم و دیگری سه انگشت بالاتر و درست در نقطه ی مقابل قرار دارد

در اینجا ببینید بقیه مطالب آموزش نی
​

[h=2]و اما روش تولید صدا:[/h] ساز نی دارای چهار محدودة صوتی (رجیستر Register):
۱- بم
۲- اوج
۳- غیث
۴- پس غیث
۱- صدای بم: (T) دهانة نی (سرفلزی یا طلقی) را در بین دو دندان جلو تکیه دهید (نیازی به فرو بردن سر نی در بین دندانها نیست) کسانی که بین دو دندان فک بالا باز نیست می‌توانند از سرطلقی استفاده نمایند.
دهنه نی را به میل و راحتی هنرجو می‌تواند در سمت راست یا چپ دهان قرار داده و زبان در پشت دهانة نی و متمایل به عکس جهت قرار گرفتن نی چنان جای بگیرد که مانع ورود هوا به داخل ساز نگردد. آن سمت دهان را که نی در آن جای گرفته با لبها کاملاً بپوشایند (ولی به راحتی نه سفتی) و طرف دیگر لب که آزاد و راحت و بدون تغییر شکل نگهدارید.
در هنگام دمیدن در ساز با گفتن حرف (ت) هوا را به نی بفرستیم و همزمان با گرفتن یک نفس عمیق: یعنی دم گرفتن دم که با عمل پرشدن شکم از هوا و بازدم که هوا را به آرامی بدرون نی می‌فرستیم.
– تمرین تنفس شکمی (دیافراگمی) بدون نی:
۱- شروع به خارج کردن هوا از محدوده شکم با عمل بازدم از ناحیه دهان اگر سخت بود می‌توانیم با حرکت آرام و نرم دستها به عضلات شکم فشار بیاوریم و هوا را خارج نماییم.
۲- حال یک نفس عمیق و آرام با بینی و هوا را داخل ریه‌ها بفرستیم به سمت پایین که می‌تواند باعث پرشدن و به جلو رفتن شکم باشد. و این کار را مکرراً انجام دهیم تا اصطلاحاً ملکه ذهن شود در این تنفس قفسه سینه باید شل و راحت باشد و هیچ حرکتی ننماید و تنها حرکت قابل دیدن حرکت شکم باشد.


در نی نوازی به روش دندانی، دو روش برای قراردادن زبان توسط استادان معرفی شده است. در این ویدیو، استاد کسایی روش مورد نظر خودشان را معرفی می کنند.

همچنین بخوانید مطالب: آموزش نی نوازی برای نوآموزان
​

[h=2]و اما آموزش دمیدن در نی به روشی دیگر[/h] هنرجویان عزیز نی را بدون سه چیز نمیتوان آموخت
۱- نی ۲- استاد و یا پک های آموزشی ۳- تمرین
شروع
۱- برای دمیدن (نواختن ، نوازش) نی باید لبه ی آن را بین دو دندان جلو (ثنایا) قرار داد به طوری كه قطر دوار آن اگر راست دست هستید به سمت راست و اگر چپ دست هستید به سمت چپ باشد
۲- با لبهای بالا و پایین باید نی را كاملا پوشاند تا هوای اضافی از نی خارج نشود (توجه داشته باشید كه ماتیك و روژ لبتون می ماله به لب نی و …!)
۳- در هنگام دمیدن در نی ، زبان كاملا ثابت و بدون حركت است
۴- قرار دادن زبان و فرم آن دو حالت دارد اول آنكه نوك زبان زیر نی قرار بگیرد و دوم آنكه شكم زبان و پهنای آن زیر نی قرار بگیرد و این بستگی به خود فرد دارد كه چطور راحت تر باشد
۵- زبان مثل ناودانی عمل می كند كه كارش هدایت هوا به درون نی است ، پس به هیچ وجه نباید هنگام دمیدن آن را تكان داد
۶- نباید به زبان حالت عضلانی و سفت داد یا خیلی شل كرد و یا به طرفین كشاند (حالت عادی و ریلكس)
۷- زبان به نوك دندانهای فك پایین چسبیده و یك یا یك و نیم سانت از زبان زیر نی قرار میگیرد و از یك طرف به درون نی می دمیم تا صدا استخراج شود
۸- باید روبروی آینه تمرین شود تا خود را دید! (مهم)
۹- نی را باید كاملا خوش فرم و خوش استیل و خوش تیپ گرفت!!
۱۰- زبان نباید از حد دندان به بیرون تجاوز كند
۱۱- زبان باید طوری قرار بگیرد كه مانع ورود هوا به درون نی شود
۱۲- از نزدیك ترین جای دهان باید خیلی راحت و آسوده در نی دمید!
اندر حکایت این بخش آموزشی باید بگوییم که ما (سازی ها) سعی کردیم به دو روش دمیدن در نی و صدادهی به نی را به شما آموزش دهیم که البته امیدواریم کمکی به شما شده باشد و البته فیلم آموزشی استاد کسایی هم بسیار در این زمینه کاربردی خواهد بود.

[h=2]آموزش اصولي دميدن يا صدادهي در ساز ني[/h]