آئين‌نامه حفاظتي کار با سموم دفع آفات در کارگاهها مشتمل بر نه فصل و 62 ماده و 6 تبصره به استناد مواد 85 و 91 قانون کار جمهوري اسلامي ايران در جلسه مورخ 28/ 10/ 1388 شورايعالي حفاظت فني مورد بازنگري قرار گرفته و در تاريخ 19/ 3/ 1389 به تصويب وزير کار و امور اجتماعي رسيده است.
آئين‌نامه مذکور جايگزين آئين‌نامه حفاظتي کار با سموم دفع آفات نباتي در کشاورزي مصوب 18/ 1/ 1373 وزير کار و امور اجتماعي ميباشد
آئين‌نامه حفاظتي کار با سموم دفع آفات در کارگاهها
هدف و دامنه شمول:
هدف از تدوين اين آئين‌نامه، اجراي مفاد ماده 85 قانون کار جمهوري اسلامي ايران به منظور صيانت نيروي انساني و منابع مادي کشور در خصوص آن دسته از نيروي کار ميباشد که در تماس و کار مبارزه شيميايي با آفات و کليه امور مرتبط با آن شرکت ميکنند.
فصل اول: تعاريف
آفات:
به کليه عوامل خسارتزاي زنده از قبيل جانوران زيانآور، عوامل بيماريزا و علفهاي هرز گفته ميشود که در مزارع، باغات، کارگاههاي پرورش دام و طيور، آبزيان، انبارها و اماکن مربوط به کشاورزي، خانگي و ساير کارگاهها به طور مستقيم يا غيرمستقيم موجب نابودي و يا خسارت به محصولات و فرآوردهها شده و ايجاد خسارتهاي اقتصادي يا بهداشتي ميکنند.
سموم دفع آفات:
هرگونه ماده شيميايي معدني يا آلي و غيره است که براي پيشگيري، نابودسازي و يا کنترل ناقلين بيماري انساني و يا حيواني گونههاي ناخواسته نباتات يا حيوانات ايجادکننده خسارت به عرصههاي طبيعي، توليد، فراوري، انبارداري، حمل و نقل محصولات کشاورزي و يا جهت مبارزه با حشرات و آفات داخل يا روي پوست و پشم بدن حيوانات مورد استفاده قرار ميگيرد.
انبار سموم:
به محلي سرپوشيده و محصور گفته ميشود که انواع سموم به صورت جامد، مايع و يا گاز در آن با رعايت کامل اصول ايمني و حفاظتي نگهداري ميشود.
درجه سميت:
سميت بسياري از سموم با شاخص دز کشنده1 50LD بيان ميشود.
50LD مقدار ماده سمي است که اگر از يک راه مشخص و معين وارد بدن يک گونه حيوان آزمايشگاهي مشخص شود باعث مرگ 50 درصد از حيوانات مورد مطالعه ميگردد. اين مقدار که بر حسب ميليگرم سم بر کيلوگرم وزن بدن حيوانات ذکر ميشود و معياري براي طبقهبندي سموم است در آزمايشگاه انجام شده و بايد نوع حيوان و راه ورود ماده به بدن را نيز مشخص نمود. هرچه مقدار 50LD کمتر باشد آن سم مهلکتر است.
ـ سمومي که 50LD آنها کمتر از 200 ميليگرم در کيلوگرم باشد، سموم فوقالعاده سمي هستند.
ـ سمومي که 50LD آنها بين 200 تا 2000 ميليگرم در کيلوگرم باشد، سموم با سميت متوسط هستند.
ـ سمومي که 50LD آنها بين 2000 تا 3000 ميليگرم در کيلوگرم باشد، سموم با سميت ضعيف هستند.
ـ سمومي که 50LD آنها بيش از 3000 ميليگرم در کيلوگرم باشد، سموم فاقد سميت حاد ميباشند.
مسموميت:
عبارت است از اختلالات موقتي يا دائمي فيزيولوژيک و بيوشيميک که در نتيجه ورود سم به بدن از يک راه خاص يا راههاي مختلف بوجود ميآيد.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1- Lethal dose 50
دوره ابقاء سم يا دوره احتياط:
مدت زماني است که طول ميکشد تا غلظت سم در محيط سمپاشي شده به حد قابل قبولي کاهش يافته و در طول اين مدت ورود به آن محدوده ممنوع است.
(دوره کارنس)1:
حداقل زماني که بين آخرين سمپاشي و برداشت محصول بايد رعايت نمود تا باقيمانده سم به حد مجاز برسد.
وسايل دفع آفات:
کليه تجـهيزات و وسايل و ماشينآلات، که جهت کاربرد سموم مورد استفاده قرار ميگيرد.
عمل دفع آفات:
مجموعه عملياتي که با رعايت اصول علمي براي کنترل آفات به کار برده ميشود که در اين عمليات علاوه بر کنترل آفت بايستي سلامت محيط زيست، انسان، دام و حشرات مفيد را در نظر گرفت.
فصل دوم ـ الزامات عمومي:
ماده1ـ کارفرما مکلف است قبل از شروع عمليات دفع آفات آموزشهاي لازم را بهشرح زير به کارگران مربوطه ارائه نمايد:
درجه سميت، راههاي نفوذ ترکيب فوق به بدن و خطرات آن، روش آماده کردن سم، روش استفاده و موارد ايمني کار با دستگاههاي سمپاش و تجهيزات جانبي آن، روشهاي صحيح سمپاشي و استفاده از وسايل حفاظت فردي، روشها و احتياطات لازم جهت باز کردن بستههاي سم تا انتهاي عمل سمپاشي، علائم مسموميت و اقدامات کمکهاي اوليه، دوره ابقاء سم، انبارداري، حمل و نقل، امحاء و ديگر موارد مرتبط.
ماده2ـ کارفرما مکلف است در صورت بروز مسموميت، اطلاعات لازم در مورد مشخصات سم مصرفي، علائم مسموميت و کمکهاي اوليه و پادزهر مندرج در برچسب ظروف محتوي سم را به پزشک معالج ارائه نمايد.
ماده3ـ کارفرما مکلف است نسبت به تأمين آب سالم و بهداشتي و به ميزان کافي به منظور شستشوي چشم و بدن کارگران سمپاش در شرايط اضطراري و پايان عمليات سمپاشي اقدام نمايد.
ماده4ـ مرز نواحي سمپاشي بايد با علائم هشداردهنده مشخص شده و ساکنان مناطق مسکوني اطراف نيز بايستي به نحو مناسب مطلع گردند.
ماده5 ـ کارفرما مکلف است نسبت به تأمين وسايل و تجهيزات کمکهاي اوليه متناسب با نوع سموم مورد مصرف اقدام نمايد.
ماده6 ـ در تمامي عمليات دفع آفات و محلهاي نگهداري و انبار سموم، خوردن، آشاميدن و استعمال دخانيات ممنوع ميباشد.
تبصره: قبل از شروع عمليات دفع آفات بايد اطمينان حاصل نمود که در محل مربوطه، ماده غذايي و آب آشاميدني وجود نداشته باشد.
ماده7ـ کارگراني که در تماس با سموم ميباشند به محض مشاهده علائم مسموميت در خود و يا هريک از کارگران، موظفند کارفرما يا نماينده وي را جهت انجام کمکهاي اوليه و تأمين معالجات پزشکي مطلع نمايد.
ماده8 ـ کارفرما مکلف است ميزان مصرف و نوع سم را حسب مورد با توجه بهدستورالعملهاي ارائه شده از جانب وزارت جهاد کشاورزي و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکي در ظروف و بستهبنديهاي مناسب تهيه نمايد.
ماده9ـ کارفرما يا مسئولين ايمني بايد در طول مدت دفع آفات بر کليه عمليات مربوطه نظارت نمايد.
فصل سوم ـ انبار سموم:
ماده10ـ انبار سم بايد متناسب با نوع سم و مقدار آن و شرايط نگهداري باتوجه بهآب و هواي منطقه و حفظ سلامت محيط زيست باشد.
ماده11ـ انبار سم بايد خشک و خنک و قابل تهويه و دور از دسترس اطفال و حيوانات و اشخاص غيرمجاز و جدا از محل نگهداري مواد غذايي انسان و دام و بذر و ساير مواد کشاورزي باشد.
ماده12ـ طبقهبندي و چيدمان مواد در انبار سموم بايد به گونهاي باشد تا برچسبها و علائم هشداردهنده به وضوح قابل رويت باشند.
ماده13ـ کنترل مستمر عوامل محيطي مانند دما، روشنايي و تهويه، رطوبت و نيز ظروف و بستهبنديها از نظر پارگي، شکستگي، سوراخشدگي و نشت و تراوش در انبارهاي سموم الزامي است.
ماده14ـ انبار سموم بايد داراي راههاي دسترسي مناسب جهت تردد خودروهاي امدادي در شرايط ويژه باشد.
ماده15ـ کف انبار سموم بايد داراي شيب مناسب به منظور شستشو و سهولت در خروج پسماندهاي ناشي از آن باشد.
ماده16ـ انبار سموم بايد مجهز به سيستم جمعآوري فاضلاب با زهکشي مناسب بوده تا از ورود ضايعات مواد به آبهاي سطحي و زيرزميني جلوگيري شود.
تبصره ـ زهکشي سيستم فاضلاب نبايد روباز باشد.
ماده17ـ انبار سموم بايد از مصالح غيرقابل اشتعال ساخته شده باشد.
ماده18ـ انبار سموم بايد مجهز به سيستم تهويه متناسب با حجم آن باشد.
ماده19ـ سيمکشي برق در انبار سموم بايد توکار و کليد و پريزها و روشنايي و ساير وسايل و تجهيزات الکتريکي مانند هواکش از نوع ضدجرقه باشد.
ماده20ـ لامپ روشنايي در انبار سموم بايد داراي حباب و حفاظ مناسب باشد و فاصله سموم تا چراغهاي روشنايي کمتر از يک متر نباشد.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1- carens
ماده21ـ در انبارهاي سموم بايد از تابش مستقيم نور خورشيد به داخل آن جلوگيري به عمل آيد.
ماده22ـ انبار سموم بايد باتوجه به نوع سم و فضاي کارگاه به تجهيزات اعلام و اطفاء حريق مناسب مجهز باشد.
ماده23ـ تفکيک سموم در انبار بايد متناسب با خواص فيزيکي، شيميايي و درجه اشتعال و با رعايت ساير اصول انبارداري باشد.
ماده24ـ فواصل رديفها و ارتفاع بستهبندي در انبار سموم بايد براي عبور و مرور افراد و وسايل نقليه و همچنين عدم سرايت حريق به رديفهاي بعدي و جلوگيري از ريزش آنها مناسب باشد.
ماده25ـ استعمال دخانيات و ايجاد هرنوع شعله باز در انبار سم ممنوع است.
ماده26ـ نصب علائم خطر مناسب يا تابلو براي آگاهي دادن و رعايت احتياطات لازم روي درب انبار الزامي است.
ماده27ـ درهاي خروج اضطراري انبار سموم بايد به طور آشکار علامتگذاري شده و به سمت بيرون باز شوند.
ماده28ـ رعايت ساير اصول ايمني مربوط به انبار سموم مندرج در آئيننامههاي حفاظت و بهـداشت کار و ساير مقررات جـاري از جمله قـانون مديريت پسماند و آئيننامههاي اجرايي آن و قانون حفظ نباتات وزارت جهاد کشاورزي و ساير مقررات مربوطه الزامي است.
فصل چهارم ـ وسايل و تجهيزات دفع آفات:
ماده29ـ کارفرما مکلف است نسبت به تأمين کليه وسايل و تجهيزات دفع آفات و وسايل آمادهسازي سموم متناسب با حجم کار، نوع سم و روش دفع آفات اقدام نمايد.
ماده30ـ وسايل و تجهيزات دفع آفات بايد کاملاً سـالم و ايمن و بـدون عيب بوده و در حين کار نيز مرتباً از طرف کارفرما يا مسـئولين ايمني مـورد بازديـد قرار گـيرد و در صورت مشاهده بروز هرگونه عيب و نقص نسبت به رفع نقص يا تعويض وسيله معيوب اقدام گردد.
تبصره ـ رعايت کليه مقررات ايمني مطابق آئيننامههاي مصوب شوراي عالي حفاظت فني به ويژه آئين‌نامه ايمني ماشينها و ادوات کشاورزي و استانداردهاي موجود در خصوص وسايل و تجهيزات مربوطه الزامي است.
ماده31ـ سرويسها و بازديدهاي دورهاي وسايل و تجهيزات دفع آفات بايد از طرف کارفرما يا مسئولين ايمني مورد اجراء قرار گرفته و در پرونده مربوطه ثبت گردد.
ماده32ـ وسايل و تجهيزات دفع آفات بايد پس از پايان عمليات با آب کافي شسته شده تا آثاري از سم در دستگاه باقي نماند و بر اساس قانون مديريت پسماند، باقيمانده حاصل از عمليات شستشو معدوم گردد.
ماده33ـ کارگر دفع آفات موظف است به محض بروز هرگونه نقص يا خرابي در هريک از وسايل آماده کردن سم، ماشينآلات، تجهيزات و يا وسايل و لوازم حفاظت فردي فوراً مراتب را به کارفرما يا مسئولين ايمني اطلاع دهد.
فصل پنجم ـ آماده کردن و جابجايي سم:
ماده34ـ راننـدگان وسايل نقلـيه حمل سموم بايد آمـوزشهاي موردنـياز را ديده باشند.
ماده35ـ هنگام آماده کردن سم (اختلاط سم) بايد غلظت توصيه شده روي برچسب به طور دقيق رعايت شود.
ماده36ـ عـمل جابجايي سـم از يـک ظـرف به ظـرف ديگـر بايد توسـط کارگـران آمـوزش ديده و با رعـايت اصـول ايمني انجـام گيرد تـا مانع تـراوش سم به اطراف گردد.
ماده37ـ انتقال سم از مخازن بزرگ به مخازن ديگر بايد توسط شير تخليه و يا تلمبه انجام گيرد.
ماده38ـ حـمل ظروف محتوي سم در داخـل وسيله نقليه يا کابيـن تراکتور ممنوع است.
ماده39ـ براي حمل و نقل و جابجايي ظروف و بستههاي حجيم و سنگين محتوي سموم بايد از وسايل مکانيکي مناسب استفاده شود.
ماده40ـ نگهداري و حمل سموم دفع آفات، همراه با مواد غذايي، نهادههاي دامي و توليدات کشاورزي در کنار يکديگر ممنوع ميباشد.
ماده41ـ سمـوم را نبايد در ظروف متفـرقه مانند بـطري آب يا نوشابه ريخته و جابهجا نمود.
آئين‌نامه مذکور جايگزين آئين‌نامه حفاظتي کار با سموم دفع آفات نباتي در کشاورزي مصوب 18/ 1/ 1373 وزير کار و امور اجتماعي ميباشد
آئين‌نامه حفاظتي کار با سموم دفع آفات در کارگاهها
هدف و دامنه شمول:
هدف از تدوين اين آئين‌نامه، اجراي مفاد ماده 85 قانون کار جمهوري اسلامي ايران به منظور صيانت نيروي انساني و منابع مادي کشور در خصوص آن دسته از نيروي کار ميباشد که در تماس و کار مبارزه شيميايي با آفات و کليه امور مرتبط با آن شرکت ميکنند.
فصل اول: تعاريف
آفات:
به کليه عوامل خسارتزاي زنده از قبيل جانوران زيانآور، عوامل بيماريزا و علفهاي هرز گفته ميشود که در مزارع، باغات، کارگاههاي پرورش دام و طيور، آبزيان، انبارها و اماکن مربوط به کشاورزي، خانگي و ساير کارگاهها به طور مستقيم يا غيرمستقيم موجب نابودي و يا خسارت به محصولات و فرآوردهها شده و ايجاد خسارتهاي اقتصادي يا بهداشتي ميکنند.
سموم دفع آفات:
هرگونه ماده شيميايي معدني يا آلي و غيره است که براي پيشگيري، نابودسازي و يا کنترل ناقلين بيماري انساني و يا حيواني گونههاي ناخواسته نباتات يا حيوانات ايجادکننده خسارت به عرصههاي طبيعي، توليد، فراوري، انبارداري، حمل و نقل محصولات کشاورزي و يا جهت مبارزه با حشرات و آفات داخل يا روي پوست و پشم بدن حيوانات مورد استفاده قرار ميگيرد.
انبار سموم:
به محلي سرپوشيده و محصور گفته ميشود که انواع سموم به صورت جامد، مايع و يا گاز در آن با رعايت کامل اصول ايمني و حفاظتي نگهداري ميشود.
درجه سميت:
سميت بسياري از سموم با شاخص دز کشنده1 50LD بيان ميشود.
50LD مقدار ماده سمي است که اگر از يک راه مشخص و معين وارد بدن يک گونه حيوان آزمايشگاهي مشخص شود باعث مرگ 50 درصد از حيوانات مورد مطالعه ميگردد. اين مقدار که بر حسب ميليگرم سم بر کيلوگرم وزن بدن حيوانات ذکر ميشود و معياري براي طبقهبندي سموم است در آزمايشگاه انجام شده و بايد نوع حيوان و راه ورود ماده به بدن را نيز مشخص نمود. هرچه مقدار 50LD کمتر باشد آن سم مهلکتر است.
ـ سمومي که 50LD آنها کمتر از 200 ميليگرم در کيلوگرم باشد، سموم فوقالعاده سمي هستند.
ـ سمومي که 50LD آنها بين 200 تا 2000 ميليگرم در کيلوگرم باشد، سموم با سميت متوسط هستند.
ـ سمومي که 50LD آنها بين 2000 تا 3000 ميليگرم در کيلوگرم باشد، سموم با سميت ضعيف هستند.
ـ سمومي که 50LD آنها بيش از 3000 ميليگرم در کيلوگرم باشد، سموم فاقد سميت حاد ميباشند.
مسموميت:
عبارت است از اختلالات موقتي يا دائمي فيزيولوژيک و بيوشيميک که در نتيجه ورود سم به بدن از يک راه خاص يا راههاي مختلف بوجود ميآيد.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1- Lethal dose 50
دوره ابقاء سم يا دوره احتياط:
مدت زماني است که طول ميکشد تا غلظت سم در محيط سمپاشي شده به حد قابل قبولي کاهش يافته و در طول اين مدت ورود به آن محدوده ممنوع است.
(دوره کارنس)1:
حداقل زماني که بين آخرين سمپاشي و برداشت محصول بايد رعايت نمود تا باقيمانده سم به حد مجاز برسد.
وسايل دفع آفات:
کليه تجـهيزات و وسايل و ماشينآلات، که جهت کاربرد سموم مورد استفاده قرار ميگيرد.
عمل دفع آفات:
مجموعه عملياتي که با رعايت اصول علمي براي کنترل آفات به کار برده ميشود که در اين عمليات علاوه بر کنترل آفت بايستي سلامت محيط زيست، انسان، دام و حشرات مفيد را در نظر گرفت.
فصل دوم ـ الزامات عمومي:
ماده1ـ کارفرما مکلف است قبل از شروع عمليات دفع آفات آموزشهاي لازم را بهشرح زير به کارگران مربوطه ارائه نمايد:
درجه سميت، راههاي نفوذ ترکيب فوق به بدن و خطرات آن، روش آماده کردن سم، روش استفاده و موارد ايمني کار با دستگاههاي سمپاش و تجهيزات جانبي آن، روشهاي صحيح سمپاشي و استفاده از وسايل حفاظت فردي، روشها و احتياطات لازم جهت باز کردن بستههاي سم تا انتهاي عمل سمپاشي، علائم مسموميت و اقدامات کمکهاي اوليه، دوره ابقاء سم، انبارداري، حمل و نقل، امحاء و ديگر موارد مرتبط.
ماده2ـ کارفرما مکلف است در صورت بروز مسموميت، اطلاعات لازم در مورد مشخصات سم مصرفي، علائم مسموميت و کمکهاي اوليه و پادزهر مندرج در برچسب ظروف محتوي سم را به پزشک معالج ارائه نمايد.
ماده3ـ کارفرما مکلف است نسبت به تأمين آب سالم و بهداشتي و به ميزان کافي به منظور شستشوي چشم و بدن کارگران سمپاش در شرايط اضطراري و پايان عمليات سمپاشي اقدام نمايد.
ماده4ـ مرز نواحي سمپاشي بايد با علائم هشداردهنده مشخص شده و ساکنان مناطق مسکوني اطراف نيز بايستي به نحو مناسب مطلع گردند.
ماده5 ـ کارفرما مکلف است نسبت به تأمين وسايل و تجهيزات کمکهاي اوليه متناسب با نوع سموم مورد مصرف اقدام نمايد.
ماده6 ـ در تمامي عمليات دفع آفات و محلهاي نگهداري و انبار سموم، خوردن، آشاميدن و استعمال دخانيات ممنوع ميباشد.
تبصره: قبل از شروع عمليات دفع آفات بايد اطمينان حاصل نمود که در محل مربوطه، ماده غذايي و آب آشاميدني وجود نداشته باشد.
ماده7ـ کارگراني که در تماس با سموم ميباشند به محض مشاهده علائم مسموميت در خود و يا هريک از کارگران، موظفند کارفرما يا نماينده وي را جهت انجام کمکهاي اوليه و تأمين معالجات پزشکي مطلع نمايد.
ماده8 ـ کارفرما مکلف است ميزان مصرف و نوع سم را حسب مورد با توجه بهدستورالعملهاي ارائه شده از جانب وزارت جهاد کشاورزي و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکي در ظروف و بستهبنديهاي مناسب تهيه نمايد.
ماده9ـ کارفرما يا مسئولين ايمني بايد در طول مدت دفع آفات بر کليه عمليات مربوطه نظارت نمايد.
فصل سوم ـ انبار سموم:
ماده10ـ انبار سم بايد متناسب با نوع سم و مقدار آن و شرايط نگهداري باتوجه بهآب و هواي منطقه و حفظ سلامت محيط زيست باشد.
ماده11ـ انبار سم بايد خشک و خنک و قابل تهويه و دور از دسترس اطفال و حيوانات و اشخاص غيرمجاز و جدا از محل نگهداري مواد غذايي انسان و دام و بذر و ساير مواد کشاورزي باشد.
ماده12ـ طبقهبندي و چيدمان مواد در انبار سموم بايد به گونهاي باشد تا برچسبها و علائم هشداردهنده به وضوح قابل رويت باشند.
ماده13ـ کنترل مستمر عوامل محيطي مانند دما، روشنايي و تهويه، رطوبت و نيز ظروف و بستهبنديها از نظر پارگي، شکستگي، سوراخشدگي و نشت و تراوش در انبارهاي سموم الزامي است.
ماده14ـ انبار سموم بايد داراي راههاي دسترسي مناسب جهت تردد خودروهاي امدادي در شرايط ويژه باشد.
ماده15ـ کف انبار سموم بايد داراي شيب مناسب به منظور شستشو و سهولت در خروج پسماندهاي ناشي از آن باشد.
ماده16ـ انبار سموم بايد مجهز به سيستم جمعآوري فاضلاب با زهکشي مناسب بوده تا از ورود ضايعات مواد به آبهاي سطحي و زيرزميني جلوگيري شود.
تبصره ـ زهکشي سيستم فاضلاب نبايد روباز باشد.
ماده17ـ انبار سموم بايد از مصالح غيرقابل اشتعال ساخته شده باشد.
ماده18ـ انبار سموم بايد مجهز به سيستم تهويه متناسب با حجم آن باشد.
ماده19ـ سيمکشي برق در انبار سموم بايد توکار و کليد و پريزها و روشنايي و ساير وسايل و تجهيزات الکتريکي مانند هواکش از نوع ضدجرقه باشد.
ماده20ـ لامپ روشنايي در انبار سموم بايد داراي حباب و حفاظ مناسب باشد و فاصله سموم تا چراغهاي روشنايي کمتر از يک متر نباشد.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1- carens
ماده21ـ در انبارهاي سموم بايد از تابش مستقيم نور خورشيد به داخل آن جلوگيري به عمل آيد.
ماده22ـ انبار سموم بايد باتوجه به نوع سم و فضاي کارگاه به تجهيزات اعلام و اطفاء حريق مناسب مجهز باشد.
ماده23ـ تفکيک سموم در انبار بايد متناسب با خواص فيزيکي، شيميايي و درجه اشتعال و با رعايت ساير اصول انبارداري باشد.
ماده24ـ فواصل رديفها و ارتفاع بستهبندي در انبار سموم بايد براي عبور و مرور افراد و وسايل نقليه و همچنين عدم سرايت حريق به رديفهاي بعدي و جلوگيري از ريزش آنها مناسب باشد.
ماده25ـ استعمال دخانيات و ايجاد هرنوع شعله باز در انبار سم ممنوع است.
ماده26ـ نصب علائم خطر مناسب يا تابلو براي آگاهي دادن و رعايت احتياطات لازم روي درب انبار الزامي است.
ماده27ـ درهاي خروج اضطراري انبار سموم بايد به طور آشکار علامتگذاري شده و به سمت بيرون باز شوند.
ماده28ـ رعايت ساير اصول ايمني مربوط به انبار سموم مندرج در آئيننامههاي حفاظت و بهـداشت کار و ساير مقررات جـاري از جمله قـانون مديريت پسماند و آئيننامههاي اجرايي آن و قانون حفظ نباتات وزارت جهاد کشاورزي و ساير مقررات مربوطه الزامي است.
فصل چهارم ـ وسايل و تجهيزات دفع آفات:
ماده29ـ کارفرما مکلف است نسبت به تأمين کليه وسايل و تجهيزات دفع آفات و وسايل آمادهسازي سموم متناسب با حجم کار، نوع سم و روش دفع آفات اقدام نمايد.
ماده30ـ وسايل و تجهيزات دفع آفات بايد کاملاً سـالم و ايمن و بـدون عيب بوده و در حين کار نيز مرتباً از طرف کارفرما يا مسـئولين ايمني مـورد بازديـد قرار گـيرد و در صورت مشاهده بروز هرگونه عيب و نقص نسبت به رفع نقص يا تعويض وسيله معيوب اقدام گردد.
تبصره ـ رعايت کليه مقررات ايمني مطابق آئيننامههاي مصوب شوراي عالي حفاظت فني به ويژه آئين‌نامه ايمني ماشينها و ادوات کشاورزي و استانداردهاي موجود در خصوص وسايل و تجهيزات مربوطه الزامي است.
ماده31ـ سرويسها و بازديدهاي دورهاي وسايل و تجهيزات دفع آفات بايد از طرف کارفرما يا مسئولين ايمني مورد اجراء قرار گرفته و در پرونده مربوطه ثبت گردد.
ماده32ـ وسايل و تجهيزات دفع آفات بايد پس از پايان عمليات با آب کافي شسته شده تا آثاري از سم در دستگاه باقي نماند و بر اساس قانون مديريت پسماند، باقيمانده حاصل از عمليات شستشو معدوم گردد.
ماده33ـ کارگر دفع آفات موظف است به محض بروز هرگونه نقص يا خرابي در هريک از وسايل آماده کردن سم، ماشينآلات، تجهيزات و يا وسايل و لوازم حفاظت فردي فوراً مراتب را به کارفرما يا مسئولين ايمني اطلاع دهد.
فصل پنجم ـ آماده کردن و جابجايي سم:
ماده34ـ راننـدگان وسايل نقلـيه حمل سموم بايد آمـوزشهاي موردنـياز را ديده باشند.
ماده35ـ هنگام آماده کردن سم (اختلاط سم) بايد غلظت توصيه شده روي برچسب به طور دقيق رعايت شود.
ماده36ـ عـمل جابجايي سـم از يـک ظـرف به ظـرف ديگـر بايد توسـط کارگـران آمـوزش ديده و با رعـايت اصـول ايمني انجـام گيرد تـا مانع تـراوش سم به اطراف گردد.
ماده37ـ انتقال سم از مخازن بزرگ به مخازن ديگر بايد توسط شير تخليه و يا تلمبه انجام گيرد.
ماده38ـ حـمل ظروف محتوي سم در داخـل وسيله نقليه يا کابيـن تراکتور ممنوع است.
ماده39ـ براي حمل و نقل و جابجايي ظروف و بستههاي حجيم و سنگين محتوي سموم بايد از وسايل مکانيکي مناسب استفاده شود.
ماده40ـ نگهداري و حمل سموم دفع آفات، همراه با مواد غذايي، نهادههاي دامي و توليدات کشاورزي در کنار يکديگر ممنوع ميباشد.
ماده41ـ سمـوم را نبايد در ظروف متفـرقه مانند بـطري آب يا نوشابه ريخته و جابهجا نمود.
