پمپ ( کلاس درس )

behzadk2019

کاربر فعال تالار مهندسی مکانیک
کاربر ممتاز
دید کلی


در این این نوع پمپ مایع به مرکز پمپ و پای پره‌ها وارد شده و اثر نیروی گریز از مرکز که ناشی از گردش سریع پمپ می‌باشد، انرژی جنشی زیادی پیدا کرده و به طرف خارج پرتاب می‌شود و پوسته را پر از سیال می‌کند. انرژی جنبشی در قسمت خروجی پمپ اجبارا به انرژی فشار تبدیل می‌گردد. جهت حرکت پروانه: جهتی است عمود بر فرو رفتگی پره ها در پمپها. پمپهای گریز از مرکز از پرمصرف‌ترین پمپهائی می‌باشند که در صنعت بطور فراوان بکار می‌روند. حسن این پمپها در آنست که گذر حجمی سیال در آنها یکنواخت می‌باشد و همچنین چنانچه لوله تخلیه مسدود و یا تنگ شود، فشار زیادی که به پمپ آسیب رساند ایجاد نخواهد کرد و در نتیجه بار آن بحدی نخواهد رسید که موتور محرک خود را از کار بیندازد. دو نوع افت فشار داریم: افت اصطکاکی و افت اتصالات.


عملکرد موفق یک پمپ تا حدود زیادی بستگی به انتخاب و نصب صحیح آن دارد. جهت حصول اطمینان از حداکثر کارایی پمپ و حداقل نیاز به تعمیر و نگهداری ، انتخاب پمپ باید با عرضه اطلاعات صحیح به کاتولوگ صورت گیرد. بیشتر سازندگان پمپ دانستنیهای لازم در خصوص پمپ تولیدی خود را در کاتولوگ و کتابچه راهنما ذکر می‌کنند: اطلاعاتی از قبیل نصب ، عملکرد و تعمیر و نگهداری. در این مبحث منتخبی از این گونه دانستنیها درباره پمپهای سانتریفوژ و همچنینی عیوب متصوره ، علت و چگونگی رفع این عیوب ذکر می‌گردد.







انواع پمپهای گریز از مرکز پمپهای گریز از مرکز را بر حسب نوع ساختمان آنها به انواع زیر تقسیم بندی می‌کنند:

  1. از نظر وضعیت طبقات که ممکن است یک طبقه و یا چند طبقه باشند.
  2. از نظر مقدار آبدهی و ارتفاع که ممکن است بصورت کم ، متوسط و زیاد باشند.
  3. از نظر نوع پروانه ، تعداد تیغه و وضعیت آنها.
ممکن است پمپها را بر حسب نوع استفاده آنها تقسیم بندی کنند:





  1. پمپهای سیرکولاتور برای به جریان انداختن آب گرم در سیستمهای حرارتی.
  2. پمپهای افقی یک طبقه از نوع مکش مارپیچی جهت استفاده در تأسیسات مکانیکی.
  3. پمپهای سانتریفوژ فشار قوی چند طبقه جهت استفاده در آبرسانی و غیره.
  4. پمپهای شناور جهت استفاده در چاههای عمیق و نیمه عمیق.
  5. پمپهای لجن کش جهت استفاده در سیستمهای فاضلاب.
نظر به اینکه پمپهای طبقاتی در سیستم تأسیساتی کاربرد فراوان دارند، مختصرا به ساختمان این نوع پمپها اشاره می‌گردد.
پمپهای سانتریفوژ از نظر مکش پمپهای سانتریفوژ ممکن است با یک مکش یا با دو مکش باشند. پمپهای سانتریفوژ با دو مکش جریان سیال را از طریق دو لوله و به مقدار یکسان از دو طرف پروانه وارد پمپ می‌کنند.
عوامل موثر بر ظرفیت پمپهای سانتریفوژ ظرفیت یک پمپ سانتریفوژ بستگی به چگونگی طراحی پمپ ، سرعت گردش پروانه پمپ ، فشار مطلق قسمت مکش پمپ ، فشار قسمت تخلیه پمپ و خواص فیزیکی سیال عبوری از پمپ دارد.
اجزای یک پمپ سانتریفوژ
  1. موتور ، که باعث حرکت دورانی محور می گردد.
  2. روتور ، (که خود شامل محور و پره‌ها است).
  3. پوسته جداره
  4. لوله مکش
  5. لوله رانش
  6. محفظه بین پوسته و پروانه
پروانه پمپ شامل پره‌هایی می‌باشد که به نحوی ساخته شده‌اند تا جریان داخل پمپ حتی المقدور یکنواخت باشد.
انواع پروانه‌های پمپهای سانتریفوژ چند نوع از پروانه‌های پمپهای سانتریفوژ را نشان می‌دهد هر چه تعداد پره‌های پروانه بیشتر باشد کنترل در جهت حرکت سیال بیشتر بوده و تلفات ناشی از جریانهای گردشی بین پره‌ها کمتر خواهد بود. انواع پروانه‌های معمولی
پروانه ممکن است به یک صفحه متصل باشد یا بین دو صفحه قرار گرفته باشد یا آزاد باشد. مایع در جهت محور وارد بدنه پمپ می‌شود و مایع ورودی بوسیله پره‌های پروانه گرفته شده و به داخل یک پیچک که مماس بر پمپ می‌باشد تخلیه می‌گردد. آب بندی پمپهای سانتریفوژ مسئله مهمی است که عدم رعایت آن باعث کاهش راندمان عمل پمپ می‌گردد. همانطور که از این پمپها در ک می‌شود، اساس کارشان برای حمل سیالات از نقطه‌ای به نقطه دیگر بر حرکت سیال در خلاف جهت مرکز محور پمپ بنا نهاده شده است، یعنی در واقع سیال با دور شدن از مرکز محور پمپ به داخل لوله رانش هدایت خواهد شد و یا اختلاف فشار ایجاد شده بین قسمت مکش و رانش پمپ ، سیال با سرعت به حرکت خود در سوی تخلیه ادامه می‌دهد. اصولا این پمپها متشکل از یک پروانه و یک محور که در داخل یک پوسته فلزی مستقر می‌باشند (این پوسته فلزی VOLUTE یا نوع پیچکی نامه دارد و پروانه داخل پوسته IMPELLER موسوم است.)







مواد ساختن پمپهای سانتریفوژ پمپهای سانتریفوژ را از مواد مختلفی می‌سازند. اکثرا پروانه و بدنه از مواد مقاوم در مقابل خوردگی و سایش ساخته می‌شوند. فولاد ضد زنگ ، نیکل ، لاستیک ، پلی پروپیلن در ساختمان پمپهای سانتریفوژ بکار می‌روند. در صورتی که پمپهای سانتریفوژ برای انتقال سیالات حاوی مواد معلق جامد مورد استفاده قرار می‌گیرند، بایستی فاصله بین پره‌ها و دریچه‌ها به اندازه کافی بزرگ باشند تا از خطر مسدود شدن آنها جلوگیری شود.
مزایای پمپهای سانتریفوژ
  • پمپهای سانتریفوژ دارای ساختمان ساده‌ای بوده و از مواد گوناگون ساخته می‌شوند.
  • در استفاده از این پمپها نیازی به شیر یا سوپاپ می‌باشد.
  • چون پمپ در سرعتهای بالا عمل می‌کند لذا می‌توان آنرا مستقیما به موتور الکتریکی متصل نمود. با افزایش سرعت برای عملکرد معین ابعاد پمپ کوچکتر می‌شود.
  • دبی آن یکنواخت است.
  • هزینه تعمیرات آن از پمپهای دیگر کمتر می‌باشد.
  • درصورت قطع جریان می‌تواند مدت بدون آسیب رسیدن به پمپ به گردش ادامه دهد.
  • برای انتقال سیالات با مواد معلق بخوبی عمل می‌کنند.
  • نسبت به پمپهای دیگر با ظرفیت مشابه دارای ابعاد کوچکتری می‌باشند.
معایب پمپهای سانتریفوژ
  • پمپهای سانتریفوژ قادر به ایجاد فشارهای بالا نمی‌باشند و به این منظور برای فشارهای بالا باید از پمپهای چند مرحله‌ای استفاده نمود.
  • در شرایط معین و محدودی با راندمان بالا عمل می‌کند.
  • راه اندازی این پمپها نیاز به آماده سازی دارد.
  • در صورتی که پمپها از کار بیفتند، سیال می‌تواند به قسمت مکش از درون پمپها جاری شود. لذا بهتر است که در خروجی این پمپها از شیر یک طرفه استفاده نمود.
  • برای سیالات با ویسکوزیته (غلظت) بالا نمی‌توان از این نوع پمپ استفاده نمود.
پمپهای حلزونی (پیچکی) و افشان لازم به یادآوری است که پمپهای پیچکی و افشان کاملا از نوع گریز از مرکز می‌باشند.




پمپ حلزونی تلمبه پیچکی: در تلمبه‌های پیچکی گریز از مرکز، پروانه در داخلی محفظه مارپیچ حلزونی که بتدریج توسعه می یابد گردش می کند و در اثر گردش محور تلمبه، که به پروانه انتقال می یابد سیال از مرکز پمپ در جهت شعاع و به سوی کناری پوسته پمپ حرکت کرده بطرف لوله رانش منحرف می شود. این پمپها یا طبقه و چند طبقه نیز ساخته می شوند. بیشترین کاربرد را در صنعت دارند.




پمپ افشان: پروانه تلمبه افشان در داخل محفظه پره داری گردش می‌کند که پره‌های آن ثابت بوده (پخش کننده‌ها) و برای عبور مایع مجراهائی واگرایی تعبیه شده‌اند که به تدریج توسعه می‌یابند. جهت جریان مایع ورود به این مجراها تغییر کرده و پیش از ورود به محفظه مارپیچی تغییرات سرعت مبدل به تغییرات فشار می‌شود. اصولا راندمان با ضریب بهره دهی پمپهای افشان بیش از پمپهای پیچکی است و همچنین پمپهای افشان را با قدرتهای بالا و ظرفیتهای آبدهی فراوان می‌سازند و چون ساختمان داخل آن پیچیده است به نسبت ، قیمت آن از قیمت پمپهای پیچکی گرانتر است. این پمپها یک طبقه و چند طبقه ساخته می‌شوند.
کاربرد پمپهای سانتریفوژ در اکثر صنایع و رسانشهای ساختمانی ، در صنایع شیمیای و نقت پمپهای سانتریفوژ مصارف بسیاری دارند. پمپهای سانتریفوژ برای مایعات مختلفی با مواد معلق گوناگون بکار می‌روند. سرعت این پمپها زیاد می‌باشد، لذا می‌توان آنها را مستقیما به الکتروموتور وصل نمود.
پمپهای یک طبقه و چند طبقه
پمپهای یک طبقه SINGLE-STAGE PUMPS: پمپهای گریز از مرکز یک طبقه با انواع گوناگون پروانه ها ساخته می شود، یکی از ساده ترین انواع آنها دارای یک مجرای مکش و یک پروانه می باشد و به این جهت یک طبقه نامیده شده است. پره های پروانه بین دو صفحه قرار گرفته اند و مجاری مایع بین پره ها و این دو صفحه محصور گردیده اند. این نوع پروانه به تمام بسته موسوم می باشد که مورد استعمال بیشتری دارد.




پمپهای چند طبقه MULTISAGE PUMPS: پمپهای طبقه گریز از مرکز ، تا کنون برای تولید 40 اتمسفر فشار (600 پوند بر اینج مربع و یا ارتفاع 350 متر آبدهی) و با سرعت 7150 دور در دقیقه ساخته شده اند. با این حال وقتی که سرعت گردش تلمبه از 3500 دور در دقیقه تجاوز نکند، معمولا ارتفاع آبدهی آنها از 120 متر تجاوز نمی‌کند.


بنابراین در مواردی که ارتفاع آبدهی پمپهای یک طبقه کافی نباشد از پمپهای چند طبقه که دارای ارتفاع آبدهی بیشتری است استفاده می‌کنند. شاید لازم به یادآوری باشد که چون در صنایع استخراج نفت لازم است، پمپهائی بکار گرفته شود که دارای ظرفیت گذر حجمی بسیار زیاد و ارتفاع فوق العاده باند از پمپهای چند طبقه استفاده می‌شود، برای مثال پمپی ساخته شده است که دارای 317 طبقه (هر طبقه و یک محفظه می‌باشد) و به ارتفاع انرژی 2700 متر بوده است. بطور خلاصه در یک پمپ چند طبقه دور یا چند پروانه متوالی روی یک محو قرار می‌گیرند. آب در پوسته همان طبقه جمع شده ، طبقه دوم تخلیه می‌شود و از دوم به سوم و به همین ترتیب ادامه می‌یابد. پمپهای چند طبقه هم با محور افقی و هم با محور قائم کاربرد دارند.

 

behzadk2019

کاربر فعال تالار مهندسی مکانیک
کاربر ممتاز
ارتفاع مكش در پمپها

ارتفاع مكش در پمپها

ارتفاعي كه يك پمپ سانتريفوژ بتواند بالاتر از سطح آزاد آب قرار گيرد ارتفاع مكش ناميده مي شود .

ارتفاع مكش مناسب براي پمپهاي گريز از مركز بستگي به عوامل زيردارد :

1- سرعت گردش پمپ

2- دبي پمپ

3- ارتفاع مكانيك پمپ

4- افت فشار در داخل پمپ

5- درجه حرارت محل نصب پمپ

6- ارتفاع محل نصب پمپ نسبت به سطح دريا

كه عوامل فوق سبب افزايش و يا كاهش ارتفاع مكش مي گردد.

في المثل اگر سرعت گردش و ارتفاع مكانيكي پمپ ثابت باشد هر اندازه دبي پمپ بيشتر باشد عمل مكش كمتري احتياج است.

و يا اگر دبي پمپ ثابت باشد هر اندازه ارتفاع مكانيكي پمپ زيادتر باشد عمل مكش كمتري سلامتي پمپ را تضمين خواهد نمود .

و يا اگر دبي پمپ ثابت
باشد، هر اندازه سرعت گردش پمپ بيشتر باشد عمق مكش را كمتر بايد انتخاب
نمود. گذشته از آن اصولاً با كم شدن فشار هوا ، درجه حرارت لازم جهت تبخير
آب در آن محيط كم مي گردد بطوريكه در فشار مطلق 2/0 تا 5/0 اتمسفر در لوله
هاي مكش پديده تبخيري در آب رخ مي دهد و سبب قطع جريان آب در لوله مكش مي
گردد .


بطور تئوري ارتفاع مكش پمپ برابر با يك اتمسفر (10 متر آب) مي باشد ليكن عوامل زير سبب كاهش ارتفاع مكش مي گردند:

1- ارتفاع نظير فشار بخار مايع hp

2- ارتفاع نظير فشار در اثر سرعت در لوله مكش. hv

3- ارتفاع نظير افت هاي لوله و زانوئي و سه راهي ديگر متعلقات مربوطه hr ارتفاع مكش باشد داريم :

hs = 10 – (hp + hv + hr)
عملاً ميزان دقيق hsبراي عملكرد سالم و مناسب پمپ حداكثربرابر 5/4 الي 6 مترمي باشد .


براي
جلوگيري از اشكالات پمپ ، بايد حتي المقدورسعي نمود پمپ را در ارتفاع
پايين تر ازسطح آزاد آب قرار داده و در فاصله بين لوله مكش كه به داخل آب
فرورفته است و اتصال لوله به پمپ از اتصالاتي نظير زانوئي و شير يك طرفه و
سه راهي ، شيرفلكه ، تبديلات و غيره جلوگيري نموده و براي كم شدن افت هاي فشار ، قطر لوله كمي بزرگتر از حد محاسبه بوده و ضريب اصطكاك داخل لوله
(f) كم باشد ، قطر لوله مكش بايد در تمام مسير يکنواخت و در صورت امكان شيبي معادل 5 درهزار از منبع مكش به طرف پمپ داده شود.



 

behzadk2019

کاربر فعال تالار مهندسی مکانیک
کاربر ممتاز


پمپ های دومکشه پمپ های گریز از مرکز پمپ فشار قوی MC200






پمپ های فشار قوی

الکترو پمپ های شناور پمپ گل کش





الکترو پمپ لجن کش شناور الکترو پمپ کف کش شناور

الکترو پمپ ملخی شناور


 

behzadk2019

کاربر فعال تالار مهندسی مکانیک
کاربر ممتاز
پمپ های سانتریفوﮊ:
این پمپ ها از نوعی می باشند که انتقال انرﮊی از آنها به سیال به طور دائمی انجام می پذیرد. پمپ های سانتریفوﮊ معمولاً نیروی محرکه خود را از طریق یک الکترو موتور (موتور الکتریکی) دریافت می کنند. انتقال نیروی محرکه از موتور به پمپ از طریق یک محور به نام شَفت منتقل می شود. شفت موتور به وسیله نوعی تجهیزات مکانیکی به نام کوپلینگ به شَفت پمپ متصل شده است. به این ترتیب انتقال نیرو به راحتی از طریق شفت موتور الکتریکی به شفت پمپ منتقل می گردد.
پمپ های سانتریفوﮊ دارای یک محفظه هستند که حلزونی شکل است و پوسته یا کِیسینگ نامیده می شود و درون آن یک یا چند چرخ قرار دارند که روی یک محور (شفت) نصب شده اند. هر چرخ مجهز به تعدادی پره می باشد. انتقال انرﮊی به سیال در این قسمت انجام می شود. برای اینکه از محل خروج شفت از کِیسینگ پمپ سیالی خارج نشود و اصطلاحا نشتی به خارج نداشته باشیم از ابزاری به نام مکانیکال سیل استفاده شده است. نکته بسیار مهم در مورد این نوع پمپ ها هواگیری یا پرایم کردن پمپ پیش از روشن کردن آنها می باشد. یعنی پس از لاین آپ نمودن پمپ و اطمینان از ورود سیال به داخل پمپ، باید از خروج کامل هوا یا گاز حبس شده در داخل پمپ نیز اطمینان حاصل نمود. از این نوع پمپ ها در ابعاد و اندازه های مختلف برای مصارف گوناگون ساخته می شوند.





پمپ های رفت و برگشتی:

این نوع پمپ ها وسایلی هستند که انتقال انرﮊی از آنها به سیال به صورت پریودیک و دوره ای می باشد. نیروی محرکه این نوع پمپ ها نیز غالبا توسط موتورهای الکتریکی تامین می گردد. در این نوع پمپ ها حرکت چرخشی میل لنگ تبدیل به حرکت رفت و آمدی پیستونی در یک سیلندر می شود. با عقب رفتن پیستون در سیلندر ایجاد مکش شده و در نتیجه مایع از طریق یک شیر ورودی داخل سیلندر می گردد. با حرکت پیستون به طرف جلو دریچه ورودی بسته و مایع از طریق شیر خروجی به خارج هدایت می گردد. شیرهای ورودی و خروجی یک طرفه بوده و طوری ساخته شده اند که در مراحل رفت و آمد پیستون، از ورود مایع داخل سیلندر به قسمت کم فشار و بالعکس ممانعت شود. اگر به جای پیستون، پلانجری در داخل سیلندر رفت و آمد کند در این حالت به آن پمپ پلانجری می گویند. در ضمن چنانچه پلانجر دیافراگمی را حرکت دهد پمپ از نوع دیافراگمی است. فرق میان پیستون و پلانجر در این است که طول سر پیستون کوتاه تر از مسافتی است که پیستون درون سیلندر طی می نماید، در حالی که طول پلانجر بیشتر از طول مسافت طی شده توسط آن در داخل سیلندر می باشد. از طرفی در پمپ های پیستون از حلقه یا رینگی جهت آب بندی پیستون و سیلندر استفاده شده است که روی بدنه پیستون قرار گرفته و همراه آن حرکت می کند، در حالی که در پمپ های پلانجری این رینگ روی سیلندر قرار دارد و ثابت است. این پمپ ها معمولاً کم ظرفیت هستند ولی فشار خروجی سیال را می توانند تا مقدار زیادی افزایش دهند. بنابراین از این پمپ ها در جاهایی که نیاز به جا به جا کردن سیالی با حجم کم ولی فشار بالا می باشد استفاده می کتتد. در ضمن باید به این نکته نیز توجه داشت که جریان سیال در این پمپ ها به صورت غیر یکنواخت می باشد. نکته بسیار مهم در مورد این پمپ ها آن است که هرگز نباید آنها را در حالی که شیر خروجی پمپ (دیسچارج پمپ) بسته است روشن نمود.

پمپ های چرخ دنده ای:

این پمپ ها نوعی از پمپ های گردشی یا روتاری می باشند. پمپ های چرخ دنده ای از دو قسمت متمایز تشکیل شده اند، یکی قسمت جداره ثابت و دیگری قسمت دوار که شامل یک محور گردان با چرخ دنده می باشد. در پمپ های چرخ دنده ای مقداری مایع بین دنده های چرخ دنده پمپ به اصطلاح به تله می افتد و در اثر چرخیدن چرخ دنده ها این مایع به قسمت خروجی پمپ رانده می شود. این پمپ ها به گونه ای ساخته می شوند که در آنها فاصله میان اجزاء گردنده و جداره ثابت بسیار کم می باشد. کار برد این پمپ ها برای جا به جایی مایع با حجم کم و فشار متوسط می باشد. نکته مهم در مورد این پمپ ها آن است که هرگز نباید آنها را در حالی که شیر خروجی پمپ بسته است روشن نمود؛ چرا که در این حالت، اگر هیچ شیر اطمینانی در مسیر discharge پمپ وجود نداشته باشد، یا خود پمپ از بین می رود و یا اینکه لوله DisCharge می شکند.

می توان پمپ ها را بر اساس نحوه عملکردشان به گونه ای دیگر نیز دسته بندی کرد:
1 پمپ های سانتریفوژ (جریان شعاعی)
2 پمپ های محوری
3 پمپ های نیمه سانتریفوژ (یا با جریان مختلط)


1 پمپ سانتریفوژ (شعاعی):
عملکرداین پمپ به این صورت است که درآن سیال موازی محور وارد چرخ پمپ شده و عمود برآن از چرخ خارج می گردد. این پمپ ها معمولاً برای ایجاد فشارهای بالا در دبی های کم به کارمی روند. بنابراین اغلب پمپ های سانتریفوژ توانایی خوبی درایجاد فشارهای بالا دارند. پمپ های سانتریفوژ شایع ترین نمونه از پمپ ها هستند.
2 پمپ های محوری:
سیال موازی محور وارد پمپ می گردد و به طور موازی نسبت به محور ازچرخ خارج می گردد. این پمپ ها برای ایجاد فشارها و دبی های متوسط به کار می روند.

3 پمپ های نیمه سانتریفوژ (مختلط):
سیال موازی محور وارد چرخ پمپ می گردد و به طور مایل نسبت به محور از چرخ خارج می گردد. این پمپ ها برای ایجاد فشارها و دبی های متوسط به کارمی روند. این پمپ ها نسبت به پمپ های سانتریفوژ توانایی بیشتری در استفاده و به کارگیری دبی های بالا رادارند.
مبانی و کاربرد پمپ های گریز از مرکزcentrifugal pump اصول کار کلیه این پمپ هابراساس استفاده از نیروی "گریز از مرکز" پایه گذاری شده است. هر حجمی که در یک مسیر دایره ای یا منحنی شکل حرکت کند، تحت تأثیر نیروی گریز از مرکز واقع می شود. جهت نیروی مذکور طوری است که همواره تمایل دارد که جسم را ازمحور یا مرکز دوران دور سازد.
◄قسمت های اساسی یک پمپ گریز از مرکز عبارتند از:
1. الکتروموتور: که شامل قسمت الکتریکی پمپ است.
2. کوپل یا هم محور سازی:که متصل کننده الکترومتر به شافت (محور) پمپ است.
3. هوس برینگ: که محل قرار گیری برینگ ها می باشد
4. مکانیکال سیل: که محل آب بندی پمپ و جدا کننده سیال پمپاژ شده و قسمت مکانیکی پمپ می باشد.
5. پره های پمپ: که با توجه به نوع کاربرد دارای انواع مختلفی می باشد.

مواد:
پمپ های سانتریفیوژ که معمولا به بازار عرضه می شوند دارای ترکیبات برنزی، تمام برنزی، یا دارای ترکیب آهنی می باشند. در ساختار نیمه برنزی، پروانه خلاف شافت (اگر به کار برده شده باشد) و رینگ های سایشی برنزی خواهد بود و محفظه از چدن است. این مواد ساختمانی برای قسمت های از پمپ می باشد که در تماس با پمپاژ شده می باشد.
 
آخرین ویرایش:

behzadk2019

کاربر فعال تالار مهندسی مکانیک
کاربر ممتاز
کاویتاسیون:
این پدیده یکی از خطرناک ترین حالت هایی است که ممکن است برای یک پمپ به وجود آید. آب یا هر مایع دیگری، در هر درجه حرارتی به ازای فشار معینی تبخیر می شود. هرگاه در حین جریان مایع در داخل چرخ یک پمپ، فشار مایع در نقطه ای از فشار تبخیر مایع در درجه حرارت مربوطه کمتر شود، حباب های بخار یا گازی در فاز مایع به وجود می آیند که به همراه مایع به نقطه ای دیگر با فشار بالاتر حرکت می نمایند. اگر در محل جدید فشار مایع به اندازه کافی زیاد باشد، حباب های بخار در این محل تقطیر شده و در نتیجه ذراتی از مایع از مسیر اصلی خود منحرف شده و با سرعت های فوق العاده زیاد به اطراف و از جمله پره ها برخورد می نمایند. در چنین مکانی بسته به شدت برخورد، سطح پره ها خورده شده و متخلخل می گردد. این پدیده مخرب در پمپ ها را کاویتاسیون می نامند. پدیده کاویتاسیون برای پمپ بسیار خطرناک بوده و ممکن است پس از مدت کوتاهی پره های پمپ را از بین ببرد. بنابراین باید از وجود چنین پدیده ای در پمپ جلو گیری گردد. کاویتاسیون همواره با صداهای منقطع شروع شده و سپس در صورت ادامه کاهش فشار در دهانه ورودی پمپ، بر شدت این صداها افزوده می گردد. صدای کاویتاسیون مخصوص و مشخص بوده و شبیه برخورد گلوله هایی به یک سطح فلزی است. هم زمان با تولید این صدا پمپ نیز به ارتعاش در می آید. در انتها این صداهای منقطع به صداهایی شدید و دائم تبدیل می گردد و در همین حال نیز راندمان پمپ به شدت کاهش می یابد.
 

pinion

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
با سلام و تشکر بی پایان بابت این تاپیک ارزشمند

به مبحث بسیار خوب کاویتاسیون اشاره فرمودید

این پدید ه فیالواقع یکی از موضوعات بسیار پراهمیت در پایپینگ صنعتی میباشد.

اکنون چند سوال :

1 - چکونه میتوان از بروز این پدیده جلوگیری کرد ؟
2 - چگونه میتوان قبل از راه اندازی خط پایپنگ و پمپ از عدم بروز چنین پدیده ای مطمئن شد ؟
3 - چگونه خطی که دچار این معضل شده را به سازی کنیم ؟
4 - چه نرم افزاری برای پیش بینی این پدیده پیشنهاد میکنید ؟


ممنون بابت راهنماییهای شما
 

behzadk2019

کاربر فعال تالار مهندسی مکانیک
کاربر ممتاز
با سلام و تشکر بی پایان بابت این تاپیک ارزشمند

به مبحث بسیار خوب کاویتاسیون اشاره فرمودید

این پدید ه فیالواقع یکی از موضوعات بسیار پراهمیت در پایپینگ صنعتی میباشد.

اکنون چند سوال :

1 - چکونه میتوان از بروز این پدیده جلوگیری کرد ؟
2 - چگونه میتوان قبل از راه اندازی خط پایپنگ و پمپ از عدم بروز چنین پدیده ای مطمئن شد ؟
3 - چگونه خطی که دچار این معضل شده را به سازی کنیم ؟
4 - چه نرم افزاری برای پیش بینی این پدیده پیشنهاد میکنید ؟


ممنون بابت راهنماییهای شما

سلام . خواهش میکنم دوست عزیز . باعث افتخاره ک شما ب این تاپیک مراجعه کردید . و خواستار این هستم که شما هم من را در ادامه این تاپیک یاری دهید و معلومات و تجارب خود را از ما دریغ نکنید

در حد معلومات خودم ب سوالات شما پاسخ میدم .


1- الف ) جلوگیری از پائین آوردن میزان کار پمپ تا کمتر از 10 درصد راندمان آن تا از ایجاد فشار بیش از اندازه در محلی بعد از پروانه پمپ جلوگیری شده و احتمال بروز خلاء و در نتیجه کاویتاسیون کم شود.
ب) در نظر گرفتن قطر مناسب لوله ورودی تا از افت فشار در قبل از ورودی پمپ و در نتیجه بروز خلاء و کاویتاسیون اجتناب نمود.

در یک جمله میتوان گفت :برای اینکه در یک پمپ کاویتاسیون رخ ندهد باید NPSH موجود از NPSH مورد نیاز بیشتر باشد
2- بسیاری از سازندگان پمپ های گریز از مرکز توصیه میکنند ک برای اطمینان از عدم بروز پدیده کاویتاسیون بهتر است مقدار NPSHa حداقل 5/0 متر از NPSHr بیشتر باشد .در بعضی از مراجع توصیه شده است که NPSHa برای آب حدود 20 درصد و برای هیدروکربورها حداقل 10 درصد از NPSHr بیشتر باشد ، ولی مقدار اختلاف نباید از 5/0 متر باشد .

3-
در حد معلوماتی ک دارم .جواب این سوال رو میتونم ب این گونه بدم . اگر بخواهیم خطی را که دچار این مشکل شده است را به سازی کنیم .هزینه مورد نیاز بسیار بالاتر از هزینه پمپ میشود . پس باید از همان اول از بروز پدیده کاویتاسیون جلوگیری کرد تا مجبور به عوض کردن پمپ نشویم . چون ک همانطور ک گفتم هزینه به سازی بیشتر از هزینه پمپ است

4- برای این کار میتوان از نرم افزار fluent استفاده شود .
 

pinion

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
مهندس جان ممنونم از توضیحات کاملت

در مورد سوال 1 ایا چیزی در مورد قرار دادن صفحات توری شکل قبل از ورودی پمپ شنیدید؟

در مورد سوال 2 اگر سازنده هیچگونه اطلاعات و نموداری در رابطه با npsh نداد چه باید کرد ؟

در مورد سوال 3 خودتون میدونید که هیچ چیز 100 درصد درست در نمیاد - پس احتمال اینکه خط در حین کار ارور بده هست اونوقت باید چه کرد ؟

ممنن از اینکه وقت میزاری و جواب میدی مهندس
 

behzadk2019

کاربر فعال تالار مهندسی مکانیک
کاربر ممتاز
آخرین ویرایش:

behzadk2019

کاربر فعال تالار مهندسی مکانیک
کاربر ممتاز
مهندس جان ممنونم از توضیحات کاملت

در مورد سوال 1 ایا چیزی در مورد قرار دادن صفحات توری شکل قبل از ورودی پمپ شنیدید؟

در مورد سوال 2 اگر سازنده هیچگونه اطلاعات و نموداری در رابطه با npsh نداد چه باید کرد ؟

در مورد سوال 3 خودتون میدونید که هیچ چیز 100 درصد درست در نمیاد - پس احتمال اینکه خط در حین کار ارور بده هست اونوقت باید چه کرد ؟

ممنن از اینکه وقت میزاری و جواب میدی مهندس

خواهش میکنم . بنده در حد اطلاعاتی ک دارم جواب سوالا رو میدم .

1- در مورد سوال 1 اطلاع چندانی ندارم ولی برای اینکه جوابی در خور شخصیت شما بدم در گوگل سرچ کردم ولی برای هر پمپ ( همانطور ک میدانید پمپ های برای مصارف گوناگون استفاده میشه ) توری های مختلفی است . یک نوع ندارد .

2- در این رابطه شرکت های سازنده پمپ با ساختن پمپ حتما این خصوصیت رو در دفترچه راهنمای پمپ قرار میدن . ولی هر سیستم یک منحنی مشخصه دارد ک با استفاده از محاسبات ب دست میاد . و بستگی به بسیاری موارد دارد .

3- ببنید دوست عزیز خیلی کم پیش میاد اگر همه موارد رو رعایت کرد این روند پیش بیاد .همانطور ک گفتم و تحقیقی ک داشتم فقط راه بصرفه تعویض پمپ خواهد بود .
 

pinion

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
مهندس جان واقعا از توضحیاتتون ممنونم

خب در مورد توری گذاری باید بگم که راهکار جالبیه . من خودم وقتی اولین بار این روش رو دیدم واقعا لذت بردم و اولین کسی که این راهو پیشنهاد داده تحسین کردم .

در مورد منجنی پمپ شاید باور نکنید ولی من شخصا بارها و بارها با این موضوع برخورد داشتم که شرکت سازنه ( پمپیران ) هیچ کاتالوگی به همرا پمپ ارائه نمیده و متاسفانه این عدم همکاری باعث بروز فجایع میلیاردی شده ...

من برای یکی ازپروژههایی که افتخار سرپرستی داشتم شخصا NPSH رو بصورت دستی و با استفاده ازروابط حساب کردم.

البته یک سری نرم افزار انتخاب پمپ پیدا کردم که در صورت نیاز حتما در اختیار حضرتعالی قرار خواهم داد .


بازهم از پاسخهای شما ممنون
 

behzadk2019

کاربر فعال تالار مهندسی مکانیک
کاربر ممتاز
مهندس جان واقعا از توضحیاتتون ممنونم

خب در مورد توری گذاری باید بگم که راهکار جالبیه . من خودم وقتی اولین بار این روش رو دیدم واقعا لذت بردم و اولین کسی که این راهو پیشنهاد داده تحسین کردم .

در مورد منجنی پمپ شاید باور نکنید ولی من شخصا بارها و بارها با این موضوع برخورد داشتم که شرکت سازنه ( پمپیران ) هیچ کاتالوگی به همرا پمپ ارائه نمیده و متاسفانه این عدم همکاری باعث بروز فجایع میلیاردی شده ...

من برای یکی ازپروژههایی که افتخار سرپرستی داشتم شخصا NPSH رو بصورت دستی و با استفاده ازروابط حساب کردم.

البته یک سری نرم افزار انتخاب پمپ پیدا کردم که در صورت نیاز حتما در اختیار حضرتعالی قرار خواهم داد .


بازهم از پاسخهای شما ممنون

همانطور ک قبلا گفتم واقعا مایه افتخاره ک این چنین کسانی همانند شما با تجارب و سطح علمی بالا در این سایت هستند .

لطفا اگر تجاربی در خصوص توری و یا نرم افزار و یا بحثهایی ک در تا اینجا در تاپیک شده برای دوستان و خود من بیان کنید .

دوست خوبم لطف کنید با هم این تاپیک رو ب پیش ببریم تا بعد از مدتها تاپیکی در خور تالار مهندسی مکانیک در یکی از هزار موضوع از علم مکانیک بوجود بیاد

باز هم از توجهتون ب این تاپیک و تلاش هایی در جهت بهبود تالار میکنید تشکر بی پایان خودمو اعلام میکنم .
 
آخرین ویرایش:

anishtain4

عضو جدید
در مورد منجنی پمپ شاید باور نکنید ولی من شخصا بارها و بارها با این موضوع برخورد داشتم که شرکت سازنه ( پمپیران ) هیچ کاتالوگی به همرا پمپ ارائه نمیده

معمولا این اتفاق به خاطر سیستم فروش بازاری ایران هست، اما فکر می کنم اگه بتونید تو اینترنت کاتالوگ رو پیدا کنید، پمپی که باهاش کار کردین چه مارکی بود؟
 

pinion

کاربر حرفه ای
کاربر ممتاز
معمولا این اتفاق به خاطر سیستم فروش بازاری ایران هست، اما فکر می کنم اگه بتونید تو اینترنت کاتالوگ رو پیدا کنید، پمپی که باهاش کار کردین چه مارکی بود؟

خب مشکل دقیقا همینجاست

ببینید مهندس جان نمیشه به هیچ عنوان در پروژه های بزرگ و صنعتی به کاتالوگهای اینترنتی استناد کرد چون باید اصلی کاتالوگ مهر شده توسط شرکت سازنده در زمان " راه اندازی سرد" ضمیمه و با تایید دستگاه نظارت به کارفرما تحویل داده بشه

ضمن انکه دقیقا باید پمپ طبق سفارش پیمانکار پروژه ساخته بشه

مارک پمپیران !!!
 

p.izadkhah

عضو جدید
واقعا ممنونم خیلی به این مطالب احتیاج داشتم.
من دارم در مورد پمپ کردن سیالات تحقیق می کنم به مطالب بیشتری نیاز دارم.
اگه میشه چندتا سایت خوب که بتونه کمکم کنه رو بهم معرفی کنید.:w10:
 

hmsepehr

عضو جدید
مهندس جان ممنونم از توضیحات کاملت

در مورد سوال 1 ایا چیزی در مورد قرار دادن صفحات توری شکل قبل از ورودی پمپ شنیدید؟

در مورد سوال 2 اگر سازنده هیچگونه اطلاعات و نموداری در رابطه با npsh نداد چه باید کرد ؟

در مورد سوال 3 خودتون میدونید که هیچ چیز 100 درصد درست در نمیاد - پس احتمال اینکه خط در حین کار ارور بده هست اونوقت باید چه کرد ؟

ممنن از اینکه وقت میزاری و جواب میدی مهندس
با سلام به دوستان عزیز
تاپیک جالب و مطالب مفیدی بیان شد.
در مورد سوال اول شما فکر کنم منظورتون صافی هایی که در مسیر مکش پمپ استفاده میشه رو می فرمایید که باید گفت بسته به سیستم و سیال پمپاژ شده تفاوت داره و به مرور و گرفتگی صافی ها میتونه باعث ایجاد کاویتاسیون شود.
در مورد سوال دوم شما باید گفت که نمودار npsh در مورد سازنده های معتبر مثل گروه پمپ سازی ایران حتما وجود داره و با داشتن تیپ پمپ ( روی پلاک پمپ درج شده) به راحتی قابل دسترسی هست .در صورت تمایل تیپ پمپ رو بفرمایید تا نمودار رو براتون ارسال کنم.
در مورد سوال سوم شما : حتی در پمپ های مشابه از یک تیپ و کارخانه یکسان اختلاف بین npshr مشاده میشه و بهتره که مقدار حاشیه اطمینان رو حداقل یک متر درنظر بگیریم. برای زمانی که سیستم اجرا شده و در سیستم مشکل کاویتاسیون مشاده میشه قبل از هر کاری بررسی کنید که آیا پمپ در نقطه کاری خود مورد بهره برداری قرار گرفته یا خیر ، تو پروژه های زیادی برخورد کردم که هد سیستم بالاتر از میزان واقعی محاسبه شده و پمپ در عمل درسمت راست نمودار کارمیکند و در این حالت احتمال بروز کاویتاسیون افزایش می یابد. برای رفع این مشکل شیر فلکه خروجی پمپ رو تا حدیکه هد کاری پمپ به میزان نقطه طراحی او برسه ببندید.
بعد از این مرحله باید مطمئن بشید که علت ایجاد کاویتاسیون کمبود Npsh A هست. دراین حالت شیر فلکه خروجی رو کمی ببندید ، اگر کاویتاسیون برطرف شد مشکل سیستم به احتمال زیاد پایین بودن Npsh A هست . برای حل این مشکل دوراه عمده وحود دارد که امکان انجامش رو باید از نظر فنی و اقتصادی بررسی کرد.
1- پایین تر بردن تراز سطحی پمپ . این عمل باعث افزایش هد استاتیک در مکش پمپ ودر نهایت افزایش Npsh A می شود.
2- به جای یک پمپ از دو پمپ موازی استفاده کنید.
استفاده از پمپ های دو مکشه هم میتونه راهکار مناسبی باشه که هزینه بالایی دارد.
با آرزوی موفقیت
 

Similar threads

بالا